장음표시 사용
201쪽
num ex scriptura concludi posset, humanum inteuIectum natura corruptum est e. inquirere volui num.
Rei Ihio Catholica . sive Iex divina per Prophetas evApostolos universo humano generi revelata, alia fuerit. quam illa, quam etiam lumen natura Ie docet δ et
deinde Dum miracula contra naturae ordinem contigerint, et nviri Dei existentiam, et providentiam.
-certius, et ClariuS doceant, qUam res, qua S clare et
distincte per primas suas causas intelligimus 8 Sed cum in iis quae Scriptura expresse docet, nihil rep
xiliem, quod cum intellectu non Conveniret, rieo quod eidem repugnaret, et Praeterea riderem Prophetas nihil docuisse, nisi res admodum simplices. quae ab unoquoque facile percipi poterant, atque has eo stylo adornavisse, iisque rationibus confirma
visse, quibus maxime multitudinis animus ad devo tionem erga Deum moveri poIIet; omnino milii peris suasi, Scripturam rationem absolute Iiberam retinis quere, et nihil cum Philosophia commune habere, sed tam hanc, quam illam proprio suo talo niti. Uxhaec autem apo dictice demonstrarem, remque totam determinarem, ostendo, qria via Scriptura sit inte pretanda, et quod tota ejus rerumque spiritualium cognitio ab ipsa sola, et non ab iis, quae Iuminis naturali cognoscimus, peti debeat. Hinc transeo ad ea praejudicia ostendenda. quae inde orta sunt, quod vulgus, superstitioni addictum, et quod temporis reliquias, supra ipsam aeternitatem amad libros potius Scripturae, quam ipsum Dei Vcrbum adoret. Polt haec Ostendo Verbum Dei reveIatum non es certiam quendam numerum librorum, sed conceptum simplicem mentis divinae prophetis revelatae pscilicet Deo integro animo obedire, justitiam, et charitatem colendo. Atque hoc ostendo, in Scriptura doceri secundum captum, et opiniones eorum, qui hus Prophetae, et Apostoli, hoc Verbum Dei praedicaro solebant; quod ideo secerunt, ut id homines sine ulla repugnantia, atque integro animo amplecte
202쪽
15 axentur. Fundamentalibus deinde fidei ostensis, conia
cludo donique objectum cognitione revelatae nihi Iesse praeter obedientiain. atqrie adeo a naturali cognitione tam obiecto, quam fundamentis, et medita prorsus distinctam esse, et nihil cum hac communis habere, sed tam hanc, quam illam suum regnum absque ulla alterius repugDantia obtinere, et neum iatram alterutri ancillari debere. Porro quia hominum ingenium Varium admodum est, et alius his. alius illis opinionibus melius acquiescit, et quod hunc ad religionem, illum ad risum movet, indocum supradictis concludo, unicuique sui judicii libertatem, et potestatem sundamenta fidei ex suo ingenio interpretandi relinquendam et fidem unius cujusqne ex solis operibus judicandam, num pia, an impia sit. Sic ergo omnes integro et libero auismo Deo obedire poterunt, et sola iustitia, et chari as apud omnes in pretio erit. Postquam his libertatem , quam IeX divina revelata unicuique concodit, ostendi, ad alteram quaestionis partem pergo; nempe hanc eandem libertatem salva reipublicae pace, et summarum potestatum jure posse, et etiam concedi debere, nec possin adimi, absque magno P cis Periculo, magnoque totius Reipublicae detrimen to: ad haec autem clomonstrandum a jure naturali uniuscuiusque incipio; quod scilicet eo usque se -- tendit, qUO Uniuscujusque cupiditas et potentia se extendit, et quod nemo jure naturae ex alterius ingenio viVere tenetur, sed suae unusquisque Iiberta Lis indeX est. Praeterea ostendo hoc jure neminem xeVera cedere, nisi qui potestatem se defendendi in alium transfert, atque eum necessario hoc jus nati Tale absolute retinere, in quem uniis quisque ius suum ex Proprio suo ingenio vivendi, simul cum potestate seia defendendi transtulit; atque hinc ostendo, EOS, qui summxim imperitam tenent, jus ad omnia, quae' possunt. habere, solo Milo vindices iri is, et Iibertatis esse, reliquos autem ex solo eorum docreto
203쪽
PRAEFATI . assa omri a ngi re debere. Verum quoniam nomo poto scite sua si de istidendi ita se privare potest. ut homo est, desinat, hinc concludo , neminem jure suo naturali ab ollite privari posse, sed subditos quaedam quasi ria irrae iuro retim re, quae iis adimi non possutit sine magno imperii periculo, quaeque adeo ipsis vel tacito concediantur, vel ipsi exprellia cum iis . qui imperium tenent. stipulatitur. His conlideratis ad Booptati icam Hebraeorum transeo, quam, ut ostendam qD .i latione. et quoruni decreto Religio vim ii ris itabor in incepit, et Obiter etiam alia, quae scitudigna videbantur. satis prolixe des cribo. Post haec Oit ita eos qui summum imperium tenerit, non tantum juris civilis, sed etiam sacri vindices, et inter re Les esse, eosquΘ solos ius habere discernendi,
quid ius uti, quid iniustum quid pium. et quid iii
pio in liba et tandem concludo, eosdem hoc ius Optime retinere et imperium tuto conserv.ire posse, si modo unicuique et sentire, quae Velit, et quae sentiat dicere concedatur. Haec sunt, Philosophe lector, quae tibi hic examinanda . o. quaeque nu ingrata fore confido obp aeuatilium, et utilitatem argumenti. tam totius operis, quam ii xit Scujusque capitis de quibus plura addensem, sed nolo ut haec praesa io in volumen crescat, praesertim quia praecipua philosophis Iatis superque Dota εise credo; reliquiS autem hunc tractatum commendare non studeo, nam nihil est quod sperem eundem iis placore aliqua ratione posse; novi enim . quam pertinaciter ea praeiudicia in mente inhaerent, quae pietatis specie amplexus est animus; novi do inde, aeque impossibile esse vulgo superstitionem adimere, ac metum : novi denique constantiam vulgi contumaciam esse; nec ratione rogi, sed impetu rapi ad laudaridum vel vito perandum. Villingiis ergo et om n S, qui iisdem cum vulgo assectibus eonsticiantur, ad haec legenda non invito, quin potiuε Ν
204쪽
eundem parverse, ut omnia solent, interpretando, molesti sint. et dum sibi nihil prosunt, aliis obsint, qui liberius philosopharentiar. nisi hoc unum Obstaret quod putant Rationem debere Theologiae an cibiari; nam his hoc opus Perquam utile fore confido. Caeterum quo' iam muItis nec otium . nec animus forsan erit. omnia perIegere, cogor hic etiam ut in sitie huius tractatus monere, me nihil scribere. quod noti libent stime examini et judicio suiDrna-Tum Potestatum Ρatriae meae subjiciam. Nam si quia horum, quae dico. iudicabunt patriis legibus repugnare, Veli communi saluti obesse, id ego indietum volo. Scio me hominem esse, et errare Potuisse; noctutem errarem sedulo curavi, et apprime, ut qui quid scriborem, lepibus patriae, Pietati, bonisqu' moribus omnino responderet.
205쪽
II De Prophetis 35. III De Ηρbraeorum vocatione. Et an Donum Prophetis Curii Hebraeis peculiare fuerit. So. IV. De Lege Divina. 43. V. De ratione . cur Ceromoniae institutae fuerint. et de 1ide historiarum. nempe, qua ratione, et quibus est necessaria sit 56. VI De Miracialis. 67. VII De Ititerpretatione Scripturae. 8S. VIII. In quo ostenditur. Pentateuchon et libros Iosuae, Iudiciam, Rut. Samuelis et Regum non esse aut Ographa.
Delude inquiritur. an eorum omnium Scriptore PIurea fuerint . ari unus tantum, Et quiuam. 1OS. IX. Do iisdem Libris alia inquiruntur, nempe an Hezractiis Ultimam manum imposuerit: et deinde utrum notae marginales. quae in hebraeis codicibus reperiuntur. Variae fuerint Iectiones II 5.
X. Reliqui veteris Testamenti Libri eodem modo quo superiores examinantur. I 27.
XI. Inquiritur, an Apostoli Epistolas suas tanquam Apostoliet Ρrophetae; an vero tanquam Doctores scri Pserint. Dcinde Apostoloruin osticium Ostenditur. 157. XII De vero Legis divinae syngrapho . et qua ration.' Scriptura Sacra vocatur . et qua ratione Verbum Dei. Et denique ostenditur ipsam . quaterius Verbum Dei Continet. incorruptam ad nos PervenisIe. 144.
206쪽
INDET CAPIT Μ. XIII. Ostenditur Scripturam non nisi simplicissima docere, nec aliud praeter obedientiam intendere; nec de divitia Νatura aliud docere, quam quod homines certa vivendi rat Ione imitari possunt. 353. XIV. Quid sit fides. quinam fideles. Fidei sandamenta deteri iminantur. et ipsa a Philosophia tandem separatur. 15D. XV. Nec Theologiam Rationi. nec Rationem Theologiae ancillari; Oileiaditur et Tatio, qua nobis S, Scripturae aut horitatem persuademus. I 66. VI. De Reipublicae Fundamentis; de jure uniuscujusque naturali et civili ; deque Summarum Potestatem jure. aT5. VII. Ostendituri neminem omnia in Summam Potestatem transferre posse. nec elle necesse: De Republica He hraeorum, qualis fuerit vivente Mose, qualist post ejus mortem. ante triam Reges elegerint. deque ejus praestantia : et denique de causis cur Respublica divi. Da interire. Et vix absque seditionibus subsistere potuerit. 187.
XVIII. Εκ Hebraeorum Republica. et historiis quaedam dogmata Politica concluduntur. 2 T. XIX. olienditur. jus circa sacra penes . summas potestates omnino esse. et Religionis cultum externum Reipublicae paci accommodari debere, si recte Deo obtemperare velimus. 2 4.
X. Ostenditiar. in Libera Republica unicuique et sentire. quae velit, et quas sentiat dicere licere. 225. L a TRACTA.
207쪽
Peophεtia sive Revelatio est rei alicuius certa cognitio a Deo hominibus reveIata. Propheta autem is est, qui Dei revelata iis interpretatur, qui rerum a Deo revelatarum Certam cognitionem habere nequeunt, quique adeo mera fide res revelatas amplectitantum possunt. Propheta enim apud Hebraeos vocatur nabi, id est Orator, et interpres, at in Scriptura semper usurpatur pro Dei interprete, ut eta Cap. I. Vs. i. Exodi colligitur. Ubi Deus Μosi dicit, ecce et constituo te Deiam Pharaonis, et Aharon tuus frater erit tuus Pro hetia. Quasi diceret, quoniam Aharon ea, quae tu loqueris, Pharaoni interpretando, personam agit prophetae, eris tu igitur quasi Deus Pharaonis, sive qui vicem Dei agit. De Prophetis in sequente capite, hic de Prophetia agemus, ex cujuS jam tradita definitione sequitur cognitionem naturalem, Prophetiam vocari posse. Nam ea. quae lumine naturali cognoscimus, a sola Dei cognitione, ejusque aeternis decretis de Pendent. Verum, quia haec cognitio naturalis omnibus hominibus communis est, dependet enim a sandamentis Omnibus hominibus committi ibus, ideo a vulgo, ad rara semper et a sua natura aliena anticlanto, et dona naturalia spernente, non tanti aesti
208쪽
TRACTAT. THEOLOG. POLIT. CAP. I. DE PROPH. 157
matur, et propterea, ubi de cognitione prophetic sequitur, hanc exclusam vult, attamen nihilominus aequali iure, ac alia, quaecunque illa sit, divina vocari potest, quandoquidem Dei natura, quatenus d ea participamus, Deique decreta eam nobis quasi dictant, nec ab illa, quam omnes divinam vocant, differt, nisi quod ea ultra limites hujus se extendit, et quod humanae Naturae leges, in se consideratae, non possunt ejus esse causa, at respectu certitudinis, quam naturalis cognitio involvit; et fontis, e quo derivatux inempe Deo) nullo modo cognitioni f*J propheticae cedit. Nisi forte aliquis intelligera, vel Potius somniare Velit, Prophetas corpus quidem bomanum, mentem Vero non humanam habuisse, a de que eorum sensationes et conscientiam alterius pro
Lus naturae, quam nostrae sunt, fuisse. At, quamvis scientia naturalis divina fit, ejus tamen propagatores non possunt vocari Prophetae. Nam quae illi docent, reliqui homines aequali ce ritudine. et dignitate, acipii, percipere possunt, a quo amfecti, idque non ex fide sola. Cum itaque mens nossra ex hoc solo, quod Dei Naturam objective in se continet et de eadem partia Cipat, potentiam habeat ad formandum quasdam notion ES rerum Taturam etaplicantes, et vitae usum docentes; merito mentis naturam, quatenus talis
Concipitur, primam divinae revεlationis causam statuere Possumus; ea enini omnia, quac clare, et distincte intelligimus, Dei idea tui modo indicavimus
et natura nobis dictat, non cuidem verbis, sed modo Ionge excellentiore, et qui cum natura menti Soptime convenit, ut unusquisque, qui certitudinem
intellectus gustavit, apud se. fine dubio expertus est. Verum quoniam meum institutum praecipue est. de iis tantum loqui, quae so Iam Scripturam spectant; sufiicit de Lumine naturali haec pauca dixisse. Quare ad alias causas, et media, quibus Deus ea hominis bus
209쪽
158 TRACTATUS THEOL. POLITICI .hus reVesat, quae limites naturalis cognitionis em durit, et etiam quae non excedunt nihil enim impedit, quominus Deus ea ipsa, quae nos lumino naturae cognoscimus, aliis modis hominibus communiceo pergo, ut de iis prolixius agam. . Verum enim vero quicquid de iis dici potest ex Scriptura sola peti debet. Nam quid de rebus, limites nostri intellectus excedentibus dicere possvnius, praeter id quod ex ipsis Prophetis ore, vel scriptori obis traditur 3 Et quia hodie nullos, quod sciam habemus Prophetas, nihil nobis relinquitur , nilisa
cra volumina nobis a Prophetis relicta evolvere.
Hac quidem cautione, ut nihil de similibus rebus saluamus. aut ipfis Prophetis aliquid tribuamus, qvod ipsi non clare dictaverunt. Sed hic apprime
notandum, quod Iudaei nunquam causarum medi rum sive particularium faciunt mentionem, nec ea curant, sed religionis ac pietatis, sive crit Vulgo dici so-PJ led devotionis causa ad Deum semper recurrunt . si enim ex. gr. peouniam mercatura lucra si sunt. eam
a Deo sibi oblatam aiunt, si aliquid. ut sit, cupiunt, dicunt, Deum eorum cor disposuisse, et si quid etiam cogitant, Deum id eis dixisse ajunt. Quare non omne id, quod scriptura ait Deum alicui dixisse, pro
Prophetia et cognitione supra naturali habendum. sed tantum id, quod scriptura expresse dicit. Vel quod ex circumstantiis narrationis sequitur, Prophetiam, sive revelationem fuisse. Si igitur sacra via Uraina percurramus. Videbimus, quod omnia, qtwe Deus Prophetis revelavit, iis revelata fuerunt, Vel verbis, vel figuris, veΙ utroque hoc modo, Verbis scit et figuris. Verba vero, et etiam figurae vel verne fuerunt, et eXtra imaginationem Prophetae audientis seu videntis, vel imaginariae, quia nimirum Prophetae imaginatio, etiam
vigilando, ita disponebatur, ut sibi clare videretur exbR audire, aut aliquid videre.
210쪽
Cάν. I. DE PROPHETIA. Voce enim vera revelavit Deus Μoli Lege . quas Hebraeis praetcribi volebat, ut constat ex Exodo Cap. a 5. vs. ubi ait: et Paratus ero tibi, et loquar tecuyn,
ex illa Parte tegmiuis. quae est inter duos Cherubiram. Quod quidem ostendit. Deum usum fuisse voce aliqua vera, quandoquidem Moles, ubicunque volebat, Deum ibi ad loquendum sibi paratum inveniebat. Et haec sola, qua scilicet Ιex prolata fuit,
vera fuit vox, ut mox ostendam. Vocem, qua Deus Samuelem vocavit, Veram suspicarer fuisse, quia et Samuelis cap. 3 vs. ultimo dicitur: et rursus apyaruit Deus Samueli in Shilo,
quia manifestitus fuiι D us Samueli in Shilo verbo eis quasi diceret. apparitio Dei Samueli nihil aliud fuit . quam quod Deus le verbo ipsi manifestavit, vexnihil aliud fuit, quam quod Samuel Deum audiveriudoquentem. Attamen, quia cogimur disiunguere imier Prophetiam Μosis et reliquorum Prophetarum; necessario dicendum, hanc vocem a Saninet auditam,
imaginariam fuisse; quod inde etiam colligi potest.
quod ipsa vocem Heli, quam Saul uel maxime audire solebat . adeoque promptius otiam imaginari poterat, referebat: ter enim a Deo vocatus , suspicatus est ses h Heli vocari. Vox quam Abimelcch audivit nimaginaria fuit; Nam dicitur Gen. cap. 2O. Vers. 6. Et diaeie ins Deus in fomnis etc. Quare hic non Vigilando, sed tantum in somnis tempore scilicet quo
imaginacio naturaliter maxime apta est, ad res, qua non sunt, imaginandum Dei voluntatem imaginari potuit. Verba Decalogi ex opinione quorundam Iudaeorum non fuerunt a deo prolata, sed putant, quore Israelitae strepitum tantiuia audiverunt, Duua quidem Verba Proserentem atque eo durante Meges de- ω logi Pura mente Perceperunt. Quod ego etiam
aliquando suspicatus sum, quia videbam Vecta Decalogi Exodi variare ab iis Decalogi Deut. eta quo videtur