장음표시 사용
251쪽
aoo macTATvs TIn OL. POLITIce cap. 2. Vs. 16, 26. et Iudae V s. it.) Nemo adeo ae7Du qui bene seu er agat, et nunquam Peccet. idodΚccl. cap. I. Vers sto Et sanct ejus orationes murutum semper apud Deum. valere debuertitit, et ejusvis ad maledicendum certe magna admodum fuit, quandoquidem toties in Scriptura reperiatur, ad Dei magnam misericordiam erga Israelitas testandum, quod Deus noluerit Billinitium audire, et quod ni Iedictionem in benedictionem converterit vide Deuti p. 25. VI 6 Jos. 24. VL IO. Neh. II. Vs. 2. Quare Iino dubio Deo acceptissimus erat; nam impiorum orati nes, et maledicta Deum min me movent. Cum ita quos I hici verus Propheta fuerit. et tamen ab Io sua cap-II. Vers. 22o Vocetur disinuS, IiVe augur, certum est, hoc nomen etiam in bonam partem sumi, et quos gentiles solebant vocare augures, et diVin OS, veros
fuisse Prophetus, et eos, quos Scriptura saepe accusat, et condemnat, Pseudo - divinos fuisse, qui gentes sicut Pseudo- prophetae Iudaeos, decipiebant, quod
etiam ex aliis Scripturae locis satis clare constat; quare concludimus, donum Propheticum Iudaeis p culiare non fuisse, sed omitibus nationibus commune. Pharisaei Iamen contra, acriter contendunt, hoc donum divinum suae tantum nationi peculiare fuisse. xeliquas autem nationes ex virtute nenio qua diabo-
Iica quid tandem non finget superstitio' res futuras
Piaedixisse, praecipuum, quod ex vetere testamento adIerurit, ad hanc opinionim ejuS authoritate com firmandum, est illud EXOd. cap. 35. Vs. i 6. ubi Μ ses Deo ait: qucqna m eriim re cogHOscetur. me, et
PoPulum tuum invenisse gratiam in ocialis tuis 2 certe quia udo cum nobis ibιs, et I arabimur ego, et Po-μulus tuus ab omni PoPulo, qui etsi in fui'erscie terra ;hinc inquam inferre volunt. Mosen a Deo petiisse, ut Iudaeis esset praesens, iisque prophetice late reum laret, deinde ut hanc gratiam nulli alii nationi conia cederet. Bidiculum sane, quod Moses praesentiam
Dei gentibus inviaeret, aut quod tale quid a Deo
252쪽
Ca P. Iu. DE DONO PROPHETICO HEBR. a civausus esset petere. Sed res est i postquam Moses no vitingenium et animum suae nationis Contumacem, clare Vidit, eos non sine maximis miraculis, et sin gulari Dei auxilio ex torno, ras incepta S perficere poste; imo eos necessario iiDe tali auXilio perituros; is deoque ut constaret, Deum eos con servatos velle, hoc Dei singulare auxilium externum petit. Sic enim
Cap. 54 vers 9. ait, s tua erit gratiram in ocialis tuis
Domitie, eat, Precyr, Dominus inter nos, quoniam hic νομulus contumata es etc. Ratio itaque, cur Dei singulare auxilium externum petit, est, quia populus Erat contumax, et quod adhuc claritas ostendit, ΜΟ.sen nihil praeter hoc singulare Dei auxilium exter mim petivisse, est ipsa Dei responsio; ruspondit enim statim vers. 2o. ejus i. eaP ecce ego Pango foedus,
coram toto POPulo tuo Nas jacturum mirabilia, qtiae non fuerunt facta in tota terra. Nec in omnibUS gentibus etc. Quare Moses hic de sola Hebraeorum Γ' elections, ut eam explicui, agit, nec aliud a Deo petiit. Attamen in Epistola Ρauli ad Rom. alium textum reperio, qui me magis movet, nempe Cap. 5. s. I a. ubi Paulus aliud, quam nos hic, docere vi detur; ait enim, quae est igitur Praestantia Iudaei straue quae utilitas circumcisonis ν vinita Per omnem modum, Primarium enim est, quod ei concredita sunt eloquia Dei. Sed si ad Pauli doctrinam, quam praecipue docere vult, attendimus, nihil inveniemus, quod nostrae huic doctrinae repugnet; sed contrη eadem, quae nos hic, docere: ait enim vers. 29. Eiusdem capitis. Deum. et Iudaeorum, et genitum Deum esse, et cap. 2. vers. 25, 26. cim iamcisus sa resiliae ti lege, circi uιcisonem factam fora Pria utium, et contra, s Prae ut iam obfer Dee mandatum legis; ejus Prrae utium rei utari circinulisonem. Dein do vers. 9, cap. q. ait Omnes aeque, Iudaeos sci Iicet et gentes sub peccato fuisse; peccatum auterii sine mandato, et lege non dari. Quam hinc evi-
denueissimo constat, issem omnibus absolute inuo d
253쪽
2oa , TRACTATUS THEOL. POLITICI
supra etiam ex Iob cap. 28. vs. 28. ostendimus reve latam fuisse, sub qua omnes vixerunt nempe legem, quae solam Veram Virtutem spectini non autem illam, quae pro ratione et constitutione singularis cuiusdam imperii stabilitur, et ad ingenium unius nationis accommodatur. Denique concitidit Paulus, quoniam Deus omnium nationum Deus est. hoc est omnibus aeque propitius, et omnes aeque sub lege et peccato fuerant, ideo Deus omnibus nationibus Christum guum misit, qui omnes aeque a servitute legis liberaret, ne amplius ex mandato Legis, sed ex constanti animi decreto, bene agerent. Paulus
itaque id, quod volumus, ad amussim docet. Cum ergo ait, Iudabis tantum 1 ei eloquia credita fuisse, vel intelligendum est, quod his tantum Leges scripto,
reliquis autem gentibus sola tantum revelatione et conceptu concreditae fuerunt, Vel, dicendum.
quandoquidem id, quod soli Iudaei obiicere poterant, propulsare studet) Paulum eX captu et lacunis
dum opiniones Iudaeorum, tum temporis reCePins, respondere; nam ad ea, quae Partim Viderat, Partim a diverat, edocendum, cum Graecis erat Graecus, et cum Iudaeis Judaeus. Superest jam tantinui quorundam rationibus respondeamus; quibus sibi J persuadere voliarit, Hebraeoriam electionem non
temporaneam, et ratione solius imperii, sed aeternam fuisse: nam, a jurat, Videmus Judaeos post imperii amisioncm, tot anno S ubique sparsos . separatosque ab Omnibus nati ovibus, superstites Lsse, quod nulli alii Nationi contigit; deinde quod Sacra a Lit rae multis in locis docere videntur, Deum Judaeos in aeternum sibi elegisse, adeoque, tametsi imperium
perdidorunt nihilominus tamen Dei electos manere. Loca, quae han C aeterna me lectionem quam clarissimcidocere putant. sunt praecipue: I vs. 56. cap Ieremiae, ubi Propheta semen IsraOlis in aeterritim gentem Dei mansuram testatur, comparando nimirum eos cum fixo coelorum et naturae ordine. II.
254쪽
'CAP. III. DE DONO PROPHETICO HEBR. 2o3 Ezechielis cap. ao. Vs. 32. etc. ubi videtur velle 'quod, quamvis Iudaei data opera Dei cultui valedi-Cere velint, Deus tamen eos ex omnibus regionibus,
in quibus dispersi erant, recolliget, ducetque ad desertum populorum, sicuti eorum parentes ad Aegypti deserta duxit, et tandem inde, postquam eoS a Te bellibus et deficientibus selegerit, ad montani ejus sanctitatis, ubi tota Israelis familia ipsum colet. Alia Praeter haec adferri solent, praecipue a Pharisaeis, sed omnibus me satisfacturum puto, ubi hisce duobus respond ero: quod luvi nego ιio faciam, postquam
ex ipsa Scriptura ostendero. Deum Hebraeos in aete num non elegisse, sed tantum eadem conditione, qua antea Canahanitas elegerit, qui etiam, ut supra Ostendimus, pontifices habuerunt, qui Deum religiose colebant, et quos tamen Deus propter eorum Iuxum, et socordiam, et malum cultum reiecit. Moses enim in Levitico ca P. I 8. Vers. 27, 28. monet
Israelitas, ne incestis polluantur, veluti Canaharaitae, ne ipsos terra ex omΘt, sicuti evomuit illas gentes, quae illa loca inhabita bynt. Ri Derit. Cap. 8. Vs.19. 2 o. ipsis expressissimis verbis totalem ruinam minatur. Sic enim ait: testor Nobis hodie a quod
absolute Peribitis, scuti gentes, quas Deus eae Vestra Praesentia Perire jacit, sic Peribitis. Et ad hunc modum alia in Lege reperiuntur, quae expresse indicant,
Deum non absoluto, neque in aeternum Hebraeam
nationem elegisse. Si itaque Prophetae iis novum et aeternum foedus Dei cognitionis, amoris . et gratiae praedixerunt. id piis latitum promitti facile convincitur; nam in coclem Ezechielis capite; quod lmodo citavimus, expresso dicitur, quod Deus ab iis se- Parabit rebeues et deficientes: et I sephoniae cap. 3. Vers. I 2, II. quod Deus superbos auferet e medio, et pauperes superstites faciet, et quia haec electio veram virtutem l pectat, non putandum est, quod piis Iudaeorum tantum, caeteris exclusis, promissa fuerit, sed plane credendum, gentiles Veros Prophetas, quos O a Omnes
255쪽
2it4ΤBACTATUS THEOL. POLITICI Oi1in ex nationes habuisse ostendimias , eandem etiam fidi libus sua ruria Nationum promitisse. eosque eridem solatos fuisse. Quarti hoo aeternum foedus Dei co-ς Dit:ODis ε t amoris universale est, ut etiam ex T&Phoniae c 3. Vers. Io, i l. evidentissime Constat, ade que hac in re nulla est admittenda disserentia ititer JUdaeos et gentes. Neque igitur etiam alia electio iis petii liavi' praeter illam, quam jatii ostendimus. Et quod Prophetae. diam de hac electione, qua usolarii veram virtutem spectat, multa de sacrificiis, et aliis ceri moniis ac Templi et Urbis reaedilicatione misceor i. Pro more et natura Propbcti an ros spiritualos sub talibias spuris explicare voluerunt, ut It dari8, quoriam erant Prophetae. imperii et templix inaurati ODem, tempore Cyri expectandam, si in il
indica, fait. Quare hodie Judaei nihil prorsus liabent, inod tibi stipia omnes Nationes tribuere pollicit. Uuod autem tot' antios dispersi absque imperio perstiterint . id ni in iiii e mirrim, post itiam te ab Omniabus nati Orithias ita separaverunt, ut omnium odium in Iu cori veri crint idque non tantum ritibus externi S. ritibus caeterarum nationum Contrariis, sed
etiam signo circumcisionis, quod religiosissime scrvarit. VHod autem Nationiam Odiri in eos admodum corisor vet. id iam θxpρrientia docuit. Cum nexHi pauiae Olim Iudaeos coegit Regni Religionem ad ii it Ore, vel in exilium ire, perplurimi Judaei pontificiorum religionem admiserunt; sed quia iis, qui religὶonem admiserunt, omnia Hispanorum naturalium priviIegia concussa sunt, iique omnibus
honoribus digni existina iiii sunt. flatim ita se Hispanis in initiatoriant, ut pauco post tempore nullae eo-rtim reliquiae manserint, ne lite Ulla memoria. At plane contra iis contigit. quOS ReN Luittanorum relinionem sui imperii admittere coegit, qui semper, lquamvis ad religionem conversi, ab omnibus separati viserunt. nimirum quia eos omnibus honoribus Γ, es itidi os declaravit. Sigmina circumcisionis etiam has
256쪽
CAP. III. DE DONO PROPHETICO HEBR. Eo5 hac in re tantum polia existimo, ut mihi persit adeam,
hoc unum hanc Nationem in aeternum conservaturum, imo nisi fundamenta suae religionis eorumarii mos et eminarent, ab Olute Crederi In eos aliquariclo, data occalione. ut sunt res humanae nati abiles. suum imperium iterum Erectra TOS, Deumque eos de novo electurum. Cuius etiam rei ext inplum
Praeclarum habemus in Chinensibus, qui etiam LOmnia a Ii quod in capite religiosissime servant, quo se
ab omnibus aliis separant, et ita separati tot anno-Tum millia se conservaverunt, ut antiqui lato rεJiquas omnes nationes longe supererit; 'ec semper imperium obtinuerunt, attamen illud a missum recuperaverunt, et sine dubio iterum recuperabunt ubi Tartarorum animi prae luxu divitiarum Et socor-stia Iaraguescere incipient. Denique ii quis vcllet do ridere. Iudaeos hac, o et alia de causa a Deo in aeternum electos fullse, non ipsi repugnabo, modo
statuat, hanc electionem. Vel temporaneam. Vel aeternam, quatenus ea tantum Iudaeis peculiaris est, Doci respicere, nisi imperium, et corporis Comin
ditates, cquandoquidem hoc solum unam Nationem ab alia distinguore potest); at ratione intellectu S, et verae virtutis nullam nationem ab alia distingui, adeoque his in rebus nec a Deo unam prae aliaetigi.
CAP. IV. De Lege Divina. Legis nomen absolute suinptum fgnificat id. secundum quod unumquodqus individuum. vel omnio vel aliquot ejusdem speciei, Dria ea de inque scerta .ac determinata ratione agunt; ea VFro Vel a ne
celi late naturae, vel ab hominum pla ito deperi luti LeX, quae a necis Laip naturae dependρt, illa est, quae ex ipla rei natura live d finitione noeessario sequitur; ab hominiam Placito autem, et quae magis proprie jus appellatur, est ea, quam homiries ad i Litius et commodius vivendum, vel ob alias causas,
257쪽
TRACTATUS TIIEOL. POLITICI 'sibi et aliis praescribunt. Ex. gr. quod Omnia Co pora, ubi in alia minora impingunt, tantum de suo
motu amittunt, quantum aliis communicant, Ieriest universalis corporum, quae ex necessitate naturaef-J sequitur. Sic etiam, quod homo, cum unius rei recordetur, statim recordetur alterius similis, vel quam simul cum ipsa perceperat, lex est, quae ex natura humana necellario sequitur. At quod homines de suo juro, quod ex natura habent, Cedant, Vel Cedere cogantur, et certae rationi vivendi sese adstringant, CL humano placito pendet. Et quam is absolute ccnaedam omnia ex legibus universalibus
naturae de torminari, ad existenduni, et operandum, eerta ac determinata ratione; dico tamen has leges ex placito hominum pendere. I. Quia homo, quatenus pars est naturae, eatenuS Pariona Potentiae naturae constituit: quae igitur in neces litate naturae ii mariae sequuntur, hoc est, ex natura ipsa, quatenus eam per naturam humanam determinatam concipiaea: etiamsi necessari O, sequuntur tamen ab
humana potentia. quarc sanctionem iliarum legum ex hominum placito pendere optime dici potest, quia Praucleue a potentia humanae mentis ita pendet, ut nihilominus humana mons, quatenus res sub rati
ne veri et salsi percipit, sine hisce legibus claristimo
concipi possit, at tion sine lege necessaria, ut modo ipsam definivimus. II. Has leges ex placito homi . num pendere etiam dixi, quia res per proximas suas musas definire et explicare debemus, et illa rini versalis consideratio do fato, et concatenatione causarum, minime nobis inservire potest ad nostras cogi.tationes circa res Particulares, formandas atque o dinandas. ' Adde, quod nos ipsam rerum coordinationem et concatenationem, hoc est, quomodo res Tovera ordinatae et concatenatae sunt, plane igno. remus, adeoque ad usum vitae melius, imo necesse est, res ut possibiles considerare. Haec de lege at soluta considerat . Verum
258쪽
et communiter per legem nihil aliud intelligitur, Ηuam mandatum, quod homines, et Perficere, et Mugligere possunt, utpote, quia Potentiam huma Davi sub certis limitibus, ultra quos se extendit, Constringit, nec aliquid supra vires imperat; ideo Lex particularius definienda videtur, nempe, quoἀssit ratio vivendi, quam homo sibi, vel aliis ob aliquem finem praescribit. Attamen . quo nium verus sinis legum paucis tantum patere solet, et perpluris Maum homines ad eum percipiendum fere inepti Γ' Isilui, et nihil minus quam ex ratione Vivunt, ideo legislatores, iit omnes aeque conlixirigerent. alium suum, Ionge diversum ab eo. qui ex legum natura necessario 1 equitur. sapienter statuerunt, nempe te gum Propugnatoribus promittendo id, quod Vubgus maNime amat, et contra iis, qui eas violarent, minitando id, quod maxime timet; sicque conati sunt Vulgum, tanquam equum fraΗno, quoad ejua fieri potest, cohibere; unde factum est, ut pro lego. maxime haberetur, ratio vivendi, quae hominibus Uex aliorum imperio praescribitur: et consequenter ut ii, qui legibus obtemperant, sub lege vivere di- .antur , et serVire videantur, et revera, qui unicuique suturi tribuit, quia patibulum timet, is ex aΙt Tius imperio et malo coactus agit, nec iustus Vocari potest; at is, qui unicuique suum tribuit, ex eo
quod Verani legum rationem . et earum necessitatem novit, is animo constanti agit, et ex Proprio, non 3- vero aIieno decreto; adeoque iustus merito Vocatur.
Quod etiam Paulum docere voluisse puto, cum dixit, eoS, qui sub lege vivebant, per legem iustificari non potuisse; justitia enim, ut communiter definiatur, est constans et perpetua voluntas jus suum cuiaque tribuendi; et ideo Salomon cap. a . Vers. I a.
Prov. ait, Iustum Iaelaia, cum fit iudicium, iniquos autem Pavero. Cum itaque Lex nihil aliud sit, quam
259쪽
ratio vivendi quam homines. ob aliquom finem sibi, vel alii μ praeteribunt. ideo Lex distinguenda videtur
in humanum et divinum ; per humanam intelligo rationem vivendi , quac ad tutandam ivitam et rem. publicam tantum inservit; per divinam autem, qua ostium summuna boniam, hoc est, Dei veram cognitionem et amorem spectat. IIatio, cur hanc legem
Voco divinam . est, propter sumini boni naturam, quam hic paucis, et quam clare potero, jam ostendam. Cum melior pars nostri si intellectus, certum
est, si noli rum utile revera qua rore velimus, Do8 su Pra Omnia debere conari, ut eum, quantum fieri potest, perficiamus; in ejus enim persectione sum-m uua nostrum bonum consistero debet. Porro quo niam omnis nostra cognitio, Di Certitudo, quae revora Omne dubium tollit, a sola Dei cognitione dependet tum quia sine Deo nihil esse . neque concipi potest, tum cliam, quia de Omisibus dubitare plassu mus, quamdiu Dei nullam claram et distinctam s3.J habemus ideam; hinc sequitur, sum in Uni Do atrum bonum, et perfectionem a sola Dei cognitione pendere etc. Deinde cum nihil sine Deo nec es nec concipi possit; certum est, omnia, quae in D A
lura sunt. Dei conceptum pro ratione suae essentiae suacquo perfectionis involvero atque UTPrimere, ac proinde nos . quo magis res naturales cognosci-mUS, eu majorem, et pectectiorem Dei cognitionem acquireret Vel quoniam cognitio effectus Pur cauis
sani nihil aliud est, quam caulao proprietatem alia
quani cognoscere) quo magi S res naturale a Cognoscimus, so Dei elisntiam quae omnium rerum causa est perfuctius cognoscere; at ille adeo tota nostra co gnitio, hoc est, s iam una noli rixari bonum, non tari
tum a Dei cognition Q dependet, sed in eadem omniano consiliit: quod etiam en hoc sequitur, quod homo pro natiira, et Perseotione rei, qDam prae reliquis amat, eo etiam perfectior est, et Contra t
260쪽
a DCAP. Iv. DE LEGE DIVINA. adeoque ille necessario perfectissimus est et de summa beatitudine maxime participat, qui Dei, eritis nimi-rimi perfectastinii, intellectualem cognitionem supra omnia amat, eademque maxime delectatur. Huc itaque nostrum summum bonum, nostraque beatitudo redit, in cognitionem scilicet et amorem Dei. Media igitur, quae hic sinis omnium humanarum actionum, nempe ipso Deus, quatenus eius idea in nobis est,eXigit, iussa Dei vocari possunt, quia quasi ab ipso. Deo, quatenus in nostra mente existit, nobis praeis scribuntur, atque adeo ratio vivendi. quae hunc finem in lat, lex Divina optime vocatur. Qua nam autem haec media sint, et quaenam ratio vi Veri
di, quam hic linis exigit, et quomodo hunc optimae reipublicae fundamenta sequantur, et ratio vivendi inter homines, ad universalem Ethicam pertinet. Hic nor nisi do lege divina in genere pergam agere. Cum itaque amor Dei summa hominis Melicitas
sit, et beatitudo, et finis ultimus, et scopus Omnium humanarum actionum; sequitur eram tantum legem. divinam sequi, qui Deum amare curat, non ex timOro supplicii, neque prae amore alterius rei, ut deliciaraian, famae etc. sed ex eo solo, quod Deum no vit, sive quod novit, Dei cognitionem, et amorem, summum esse bonum. Logiς igitur Divinae lumna a. ejusque summum praeceptum eli, Deum ut summum bonum amare, nempe ut jam diximus, non ex metu alicujus supplicii et poenac, nec prae Uamore alterius rei, qua delectari cupimus: hoc enim idea Dei dictat, Deum summum esse nostrum bonum, sive Dei cognitionem et amorem, finem esse ultimum, ad quem omnes actiones noltra e sunt dirigendae. Homo tamen carnalis haec intelligere nequit, et ipsi vana videntur, qtita nimis ieiunam Dei habes cognitionem, et etiam quia in hoc summo bono tii. . liii reperit, quod palpet, comedat, aut denique quod carnem, qua maxime delectatur, ailiciat, utpotri