장음표시 사용
441쪽
guo TRACTATUS THEOL. POLITIerpoterat, quam patriam, hoc est, ipsum regnum Dei. quem adoraboni, Prodere; imo aliquo extra patriam tantum habitatum ire pro flagitio habebatur, quia Dei cultus, quo semper te iubantur, Hori nisi in patrio solo exerceri conccdcbatur ; utpote quac sola tellus sancta, reliqua autem immunda et prosana ha heretur. Ideo DaVid, quia exulare cogebatur, sici
coram SauJo conqueritur. Si cui te contra me tristi-UψδJ gant, homines sunt, maledicti sunt, quia Nactssecludunt, ne I citier tu Dei haereditate, feci dicundi
Cnde et Deos alienos cole. Ri hac etiam de cauIii nullus civis, quod hic apprime notandum, exilii damnabatur: nam qui peccat supplicio quidem dignus est, Dori autem flagitio. Amor ergo Hebraeorum erga patriam non siinpleX amor, sed pietas erat, quae simul et odium in reliquas nationes ita quotidiano
cultu fovebantur et alebantur, ut in naturam Verti debuerint: qMotidianus enim cultus non tantum di-
cris omnino erat squo fiebat ut omnino singillares et a reliquis prorsus essent separati) sed etiam absolute contrarius. Quare ex quotidiana quadam exprinbratione continuum odium oriri debuit, quo millum firmius animis haerere potitit: ut poto oditam ex magna devotione seu pietate ortum, quod quo pium Cre-ὰebatur, quo sane nullum maius nec pertinacius dari potest. Νec cauta communis deerat, qua odium semper magis ac magis incenditur, nempe eius reciprocatio; nam nutiones eos contra odio infensissimo habere dubuerunt. Quantum autem hae C Omnia, vi
delicet humani imperii libertas, erga patriam devotio, in omnes reli alios ius absolutum et odium non tantum licitum, sed etiam pium, omnes infensos
habere, morum et rituum singularitas, quantum, inquam, haec Πρbraeorum animos firmare valuerint
ad omnia singulari constantia et virtute pro Patria tolerandiam, ratio quam clarissime docet ct ipsa experientia testata est; ritin quam enim stante tribe, sub alterius imperio durare potuerunt et ideo Hierosol se
442쪽
CAP. XRI. DE REPUBLICA HEBRAEORUM. 19 rnam rebellem civitatem vocitabant cvide UerractCap. 4 Vers. 32. 15. Secundum imperium quod primi vix umbra fuit, postquam Pontifices ius ctiam principatus usurpaverunt) disiicillinis a Ilomanis d6stiui potuit, quod ipse Tacitus lib. a. Histor. liis testatur. Prosigaverat bellum judaicum I Ulinasianus, OPPu-ierosolymorum reliqua, duro magis et a γb ingenium gentis et Pervicaciam suPer stitionis, quam quod stitis υiritim obsesis ad toleraudas necessiates suPersei. Verum praetor haec, quo rum Beltimatio a sola opinione pendui, aliud in tiocimperio, quod solidissimum est, singulare fuit, quo
Cives maxime retineri debuerunt, ne do desectione Cogitarent, et ne unquam desiderio tenerentur dese- Tendae patriae, nimirum ratio utilitatis, quae omnium humanarum actionum robur et vita eli. Atque liaeci
inquam in hoc imperio singularis erat. Nam RURI cives nulli bi majore iure bona sua possidebant, quam huius imperii subditi, qui cum principe aequalem
Partem terrarum et agrorum habebant et unusquinqtie suae partis aeternus dominus erat. Nam si quis Paupertate coactus fundum suum, Vel agrum vendiderat, adVentante jubilaeo ei do integro restitui debebat ; et ad hunc modum alia instituta erant, ut nemo a fixis suis bonis alienari posset. Deinde pauper tas nulli bi tolorabilior esse poterat, quam Ubi charitaS erga Proximum, hoc est, erga concivem summa pietate coli debebat, ut Deum suum Regem propt-tium haberent. Civibus igitur Hebraeis non nisi in sua patria hene esse poterat, extra eandem autem damnum maximum et dedecus. Deinde ad eosdem non tantum ita patrio solo retinendum , sed ad bella etiam civilia vitandum et caulas contentionum tollendum haec apprime conducti bani; nempe quod be-mo suo aequali, sed soli Deo ferviebat, et quod charitas et amor erga concivem summa aestimabatur Picta S, qui non Parum fovebatur comimini odio, quo reliquas nationes, et hae eos contra, habebant. Eramguatione ΙΙ
443쪽
M2 TRACTATvs THEOL. POLITICI terea apprime conducebat summa obedientiae disciplina. qua educabantur, quod scilicet omnia ex deis terminato legis praescripto facere debebant. Non enim ad libitum arare licebat, sed certis temporibus et annis et non' nisi uno belliarum geo ore finiui. Sic
etiam non nisi certa ratione eertoque tempore seminare et metore licebat, et absolute eorum vita conii - nuus obedientiae cultus erat qua de re vide Cap. V. circa Usum Caeremoniarum irare eidem omnino a Dsuosactis ipsa non amplius servitus sed libertas videri debuit: unde sequi etiam debuit, ut nemo negata, sed mandata cuperet; ad quod etiam non Parum conduxisse videtur, quod certis anni temporibus otio et
laetitiae se dare tenebantur, non ut animo, sed ut Deo ex animo obtemperarent. Ter in anno Dei
convivae erant Vide Deut. Cap. I 6. sepimio septimanae die ab omni opere cessare, seseque otio daro debebant et praeter haec alia tempora signata erant, quibus laetitia o actus honessi et convivia non quidem concedebantur sed mandabantur; nec puto quod aliquid hoc efficacius ad hominum animos flectendos excogitari potest; nam nulla re magis capiuntur animi, quam Iaetitia. quae eX devotione, hoe est.
ex amore et admiratione 1imul oritur. Nec facitas 3J fastidio rerum usitatarum capi poterant; nam eulius diebus festis deliinatus rarus et Varius erat. His accessit summa templi reverentia, quam propter singularem ejus cultum et res, qua S tenebantur ob servare, antequam alicui eo ire liceret, religiosissime seni per serVaverunt, atque adeo ut hodierni adishuc non sine magno horrore illud Manassae flagitium legant, quod scilicet idolum in ipso templo pone rosultinuerit. Erga Ieges etiam, quae in intimo sacrario religiosissime custodiebantur, non minor erat pOPulo reverentia. Quare Populi rumores et praejudicia hic minime timenda erant. Nemo eisini de robus divitiis judicium ferre audet. sed ad omnia quae ipsis imperabantur ex authoritato divini responsi in
444쪽
gentis coritumacia, Vorum hoc puerile est; 'gm ρ' rlioec natio reliquis contumacior fuit: an natura l itaec sane nati Q nes nun cryn , s d n liviqua, q/ρορ quidem in natior με non diiunguiaqtyx nisi ex direxistylo linguae, legμφ et uastrum receptorum. yx liti. duo hys, te ibus scilicet ni moribus, in tum
Hebraei supra rei quos mortalus contumacus putrint, id Vitio Iegum vel receptorum morpui imputa H ῖeberet. Et Iane hoc ver um est, quod si Deus eqxu mimperium conflaniatis Voluisset, qliter etiam jura et Ieges condidisset, aliamque rationem id ad utinistram. di instituisset: quore quid aliud dicere possu'uus, nisi quod Deum suum iratum habuerint, non tautum, ut Ieremias Cap. 32. Vers. 3 l. ait, ab Urbe con*ta, .sed jam iodo a legibus conditis. 9uod Lete .ao. Vers. 25. etiam te statur, inquiens, ego et iram dedi ipsis sio tuta nou bona, et jurcri, quibu4 6 UiVerent, eo quq i. imPuravi iluos muneribua suis remittendo Oronem GPerturam Culoae id est primogenixum ueςos vias arem, ut scirent quod ego sum Iesioga. Ouaui verba et causa vastationis imperii, ut secte intelliis pantur, notandum. quod primum intρntum s*φμὶ fuit to Lum sacrum ministerium Primogenitis trad e, non Levitis c vide Numer. Cap. 3. vers. 17. sed post
quam omnes praeter Levitas, Vitulum adoraverunt.
- repudiati et impurati sunt primogo niti; et Levitea eorum loco elucati cum M. Cis.1 U. verL οὐ quao
445쪽
ss4 TRAcTATUS THEOL. POLITICI. mutat;o quo eam magis ac magis considero, in verba Taciti me cogit erumpere, illo tempore non fui Deo curae securitatem illorum, fuisse ultionem. Nec salis mirari possum, tantam animo coelesti fuisse iram, ut ipsas leges, quae semper solum universi populi honorem, salutem et securitatem intendunt. animo se vindicandi et ad populum puniendum condiderit, ita ut leges non Ieges, hoc est, populi salus, sed potius poenae et supplicia visae sint. Omnia enim munera, quae Levitis et Sacerdotibus dare tene-hantur, ut etiam quod primogeniti redimi debebant et argentum pro capite Levitis dare, et denique quod Levitis solis ad sacra accedere concedebatur, POS CDntinuo suae impuritatis et repudiationis arguebant. Habebant deinde Levitae, quod iis continuo exprobrarent. Nam non dubium est , quin inter tot miDIta multi importuni Theologastri reperti fuerint: unde populo desiderium, facta Levitarum, qui absque dubio homines erant, observandi et, ut fit, omnes ob unius delictum accusandi; hino continuo rumores. Deinde fastidium, homines otiosos et invisos, nec sanguine iis conjunctos alendi; praecipuo si annona cara erat. Quid igitur mirum, si in otio, quando manifesta miracula cessabant, nec homines exquisitissimae authoritatis dabantur, populi animus irritatus et avarus languescere inciperet, et tandem a cultu, quamvis divino, sibi tamen ignominioso et etiam suspecto deficeret et novum cuperet; et quod Principes, qui semper, ut jus summum imperii soli obtineant. Viam affectant, ut populum sibi aIligarent et a Pontifice averterent, Omnia ei concederent,
novosque cultus introducerent. Quod si ex prima intentione Respublica constituta fuisset, ius omniis hias tribubus et honor aequalis semper fuisset et omnia securissime sese habuissent: nam quis ius sa-Crum suorum consanguineorum violare vellet 8 qui aliud mallent quam suos consanguineos fratres et
Parente , ex Pietate Religionis alere8 quam iisdem Iegum
446쪽
Cas. XVIL DE REP LIcA HEBRATORUM. 39S Iegum interpretationem edoceri 8 et quam denique ab iiIdem divina responsa expectare Τ Deinde itiac ratione omnes tribus Ionee arci ius invicem ianitae mansissent, si nimirum Omnibus aρqualo jus talia et sacra adminisi randi: quin imo nihil timsetidum esset, si ipsa Levitarum electio aliam Causam quam iram et vindictam habuisset. Sed siculi diximus Deum suum iratum habuerunt, qui ipsis, ut verba Egechielis iterum repetam, suis muneribus impura
vit, remittendo Omnem aperturam vulvae. ut eo iadem vastaret. Confirmantur haec praeterea ipsis historiis. Simul ac populus in desertis otio ab indaro caepit, multi et nori de plebe viri hanc electionem segre ferre inceperunt et hinc occasionem ceperunt crodendi, Mosen nihil ex mandato divino, sed ad Il. hi um omnia instituere, quia scilicet main tribumptae omnibus elegerit et jus pontificatus in aetornum suo fratri dederit, quapropter ipsum tumultu concitato adeunt, clamantes, omnes aeques sanctos es, ipsumque supra omnes contra jus extolli. Npo postilla ratione sed ure potuit, sed ad hi into in signum
fidei miraculo omnes extincti sunt; unde nova et
universalis populi totius seditio orta esst, credentis scilicet, eos, non Deo judice, sed arte Mosis extinctoselle, qui tandem Post magnam cladem vel pestiIρ etiam fessus sedavit, ast ita ut omnes mori mali sentquam Va Vero Quare tunc temporis seditio magis de si erat, quam concordia cacperat. Quod ita Scri utura testatur Deut. Cap. 55. Vers. pr. ubi Deus Mosi Poli quam ei Praedixit populum post ejus mortem ad Hino cultu dulicturum, haec ait, noυi mrim infusa Metiimn et quid hodie machinatiar, dum noncitimetimiem detixero ad terram, quam juravi. Et paulo poli moles apsi populo, nam ego novi rebellioncm
tuam et contumaciam tuam. Si dum ego Vobisciam vixi, rebelles fiat tws contra Deum , multo maeis eritis Mos mortem meam. Et revera sic etiam conti- sit, ut notum. Unde mRgnae mutationes, magna
447쪽
3s G TRAerATvs THEOL. POLITICI que ad omnia licentia, luxus et socordia, quibus omnia in fl terius ire caeperunt, donec saepe subactilus di Winum plane ruperunt et regem mortalem VO-Iuerunt, ut imperii rogia non Templum, sed aula esset, Qt ut omnos tribus noti amplius iuris divini εε pontifitiatus, sed Regum respectu Concivea manerent. At hinn ingens materia novis seditionibus; ex qnibus etiam tandem imperii totius ruina sequuta eli. Numquid aliud Reges minus ferre possunt, quam PrecasMψJ rio regnisve et imperium in imperio pati qui primi ex privatis electi sunt, gradu dignitatis, naquom si oenderarit, Contenti fuerunt, at postquam filii jueo iocessionis regno potiti sunt, omnia Phul qui mutuis caeperunt, ut omne jus imperii soli tenerent. qtio maxima ex Parte carebant, quamdiu ius legum ab iisdem non pendebat, sed a Pontifice, qui eas in sacrario custodiebat, easque populo interpretabatur. Adeoque tanquam subditi legibus tenebantur, nec iure eas abrogare Poterant, Vel novas aequa
ii arithoritate condere. Deinde quia jus Leviturum Relles aeque, ac stibditOS, ut profanos, sacra administrare prohibebat; et denique quia tota sui imperii securita8 a sola voluntate unius, qui propheta videbatur, pendebat, cuius rei exempla viderant. Nimirum quanta cum libertate Samuel Saulo omnia imperabat, et quam facile unam ob no Xam jus regna nadi in David εm transferre potuit: quare et imperium in imperio habebant et precario regnabant. Ad haec ergo superanda, alia templa Diis dicare concesserunt, ut nulla Levitis amplius consultatio esset; deinde plures, qui nomine Dei Prophctarent, quae siverunt, ut ProphetaS haberent, quos Veris OPPOn rent. Sed quicquid conati sunt. numquam volicompotes esse potuerunt. Prophetae enim ad omnia parati tempus opportunum expectabant, nempe imperatim successoris, quod semper, dum memoria praeis cedontis viget, precarium est: tum facile authoritate divina aliquem Regem incensum et virtute clarum itidum
448쪽
CAP. XVII. DE REPUBLICA HEBRAEORVM. 397
inducere poterant ad ius divinum vindicandum otimperium vel eius partem iure possidendum. Verum
ccc Prophetae aliquid hac ratione promovere pota erant; nam etsi Tyrannum e medio tollerent. mane. bant lamen causae. Quare nihil aliud faciebant quam novum Tyrannum m alto civium sanguine
emere. Discordiis igitur bellisque civilibus finis nullas, caritas autem jus divinum violandi .mper eam deo , quae etiam non nisi simul cum toto imperio emedio tolli potuerunt. His videmus, quomodo Religio in Hebraeorum Rempublicam intro diacta fuerit, Erq ia ratione imp xium aeternum esse potuerit. si justa legisla ris ira in eodem persistere concessisset. Sed quia id fieri non potuit, tandem interire debuit. Ahque hic de . solo primo imperio locutus sum. Nam secundum Voc. umbra fuit primi, quandoquidem iure Pexsorum, quorum subditi erant, tenebantur et postquam Ilibertatem adepti sunt, Pontifices j s principatus usurpaverunt, quo imperium ab Iulum obtinum xunt Unde Sacerdotibus regnandi et pontificatum simul adipiscendi ingens libido, quare de hoc secundo minime opus fuit plura dicere. An vero priumna prout ipsum durabile concepimus, imitabile sit, vel
pium, id quoad ejus fieri potest imitari, id ex sin
quentibus patebit. Hic laritum coronidis Ioco notari velim, id quod jam ni pra innuimu , nempu exliis, quae in hoc Capite ostendimus, constare, ius . iv Nnum sive religioriis ex pacto oriri, sine quo nullumesit titsi naturale , et ideo Hebrae: nυIla Ihiala te ergo gentes, quae pacto non interfuerunt, ex inlIu religion is tenebant, , sed tantum in concises. CAP. XVIII. Ex Hebraeorum Ileytιbliea, et hisoriis
quaedam dogmata Politica concluduntur.
Quamvis Hebraeorum imperium . qualis ipsum in praecedenti Capite concelsemus, aeternum esse potuerit,
449쪽
393 TRACTATUS THEOL. POLITICI tuerit, idem tamen nemo iam imitari potest, nee etiam consultum est. Nam si qui suum jus in Deum tranSferre vellerit, id cum Deo, sicuti Hebraei fecerunt. expresse paci ci deberem. adeoque non tantum voluntas jas transferentium, sed etiam Dei, in quem
et set transferendum, requireretur. At Deus contra
per Aputolos revelavit, D ρi pactum non amplius Riramento, nec in labulis lapideis, sed Dei spiritu in corde lacibi. Deinde talis imperii forma iis fodisan tantum utilis esse posset, qui sibi talis absque externo commercio vivere, seseque intra suos limites claudere et a reliquo orbe segregari velint, at minime iis . quibus neces Io est cum aliis commercium haberH; quapropter talis imperii forma paucissimis tantum εx ulu esse potest. Verum enim vero, tametsi in omnibus imitabile non sit, multa tamen habuit dignissima, saltem ut notarentur, et quae forsan imia. tari consultissimum esset. Attamera, quia mea intentio, ut jam monui, non est, de Republica ex pro . fesso agere, eorum pleraque missa faciam et tantum ea, quae ad meum scopiim faciunt, notabo. Neminpe quod contra VHi negnum non pugnet, summam maiestatem eligere, quae summum imperii ius habeat. Nam poliquam Hebraei suum jus in Deum traullulerunt, jus summum imperandi Mosi tradiis derunt, quique adεo solus authoritatem habuit leges Dei Domino conde di et abrogandi, sacrorum miribstros eligondi, judicandi, docendi et castigandi et omnibus denique omnia absolute imperandi. Deinde quod quamvis sacrorum ministri legum interprotes fuerint, eorum tamen non erat, ciVes judicare, nec al. quμm excommunicare; hoc enim tantum judicibus et principi ouS ex populo clectis competebat: vide Iosuae Cap 6. vers. 26. Judicum Cap. 2I Vers. I 8.et t. SamueliS Cn P. I 4. Vers. 24. Praeter haec, si etiam ad Hebrai orum successus et historias attendere velis
mcis . Blia. dii nn etiam ut notentiar, reperiemus.
Viaelicet 1. quod nullae in Religione sectae fuerint,
450쪽
CAp. XVIII. DOGM. POLITICA ET REPHL. HEBR. Sis misi postquam Ponti figes in secundo imperio authoinritatem habuerunt decretandi, et negotia imperii tractandi, quae authoritas ut aeterna esset, ius sibi principatus usurpaverunt et tandem Reges appellari voluerunt. Ratio in promptu est; in primo namque imperio nulla Decretalia nomen a Pontifice habere poterant, quandoquidem nulliun ius decretandi habe-hant , sed tantum Dei responsa, a principibus, veIeonciliis rogati, dandi; ac propterea nulla tum iis tibido esse potuit. nova decretandi, sed tantiit asinsueta et recepta administrandi et defendendi. Nam nulla alia ratione libertatem suam invitis principiabus conservare tuto poterant ,- nisi leges incorruptas
servando. At postquam potestatem etiam ad imperii negotia tractandum, iusque principatus juxta pontificatum adepti sunt, unusquisque tam in religione. quam in reliquis sui nominis gloriam incepit quaer re, omnia scilicet pontificali authoritato determia nando et quotidia nova de caeremoniis, de fide et
omnibus decretando, quae non minus sacra, nec misnoris authoritatis esse voluerunt, quam leges Molis; ex quo factum, ut religio in exitiabilem superItiti nem declinaret, et Iegum verus sensus et interpretatio corrumperetur; ad quod etiam accessit, quod duni pontifices Viam ad principatum in initio resta rationis assectabant, omnia, ut plebem ad se trahe rent, assentabantur; plebis scilicet facta, etsi impia approbando et Scripturam pessimis ejus moribus ain
Commodando. Quod quidem Malachias de iis P Iconceptissimis verbis. testatur; is enim. Postquam sacerdotes sui temporis increpuit, eos Dei nominis Contemptores appellando, sic eos castigare pergiti
Labia Montifcis custodiunt sesentiam et leae eae iratis ore quaeriιur, quiα Dei missarius est: Ae vos recessiastis a via. fecistis. ut Ieae multis esset offendiculor
Pactum Levi corr istis, ait Deus exercituum; et sic porro eos accusare pergit, quod Ieges ad libitum interpretabantur et nullam Dei rationem, sed tantum Pers