장음표시 사용
561쪽
ΕPisaeo A XXI. 5IOrentiam, quod haec ignorantiam, ille autem sapiendis tiam pro fundamento habeat et hanc causam esse credo, cur Christiani Don fide, nequc Charitate, neque reliquis Spiritus Sancti fructibus, sed sola opini ne inter xeliquos di Oscuntur; nempe, quia, ut Omnes, solis miraculis, hoc est ignorantia, quae omnis malitiae fons est, se defendunt; atque adeo fidem, licet veram, in superstitionem vertimi. Vertim an huic malo remedium adhibere reges unquam Concedent, valde dubito. Denique, ut de tertio etiam capite mentem meam clarius aperiam, dico, ad salutem non esse omnino necesse, Christum secundum
Carnem noscere; sed de aeterno illo silio Dei, hoc est, Dei aeterna sapientia, quae sese in omnibus re
bus, et maxime in Μente humana, et Omnium maxime
in Christo Iesu manifestavit, longe aliter sentiendum. Nam nemo absque hac ad statum beatitudinis potest Pervenire, utpote quae sola docet, quid verum et
falsum, bonum et malum fit. Et qDia, uti dixi, haec sapientia per Jesum Christum maxime mani si ta fuit, ideo ipsius discipuli eandem, quatenus ab ipso ipsis fuit revulata, praedicaverunt, seseque spiritu illo Christi supra reliquos gloriari posse ostenderunt. Caeterum quod quaedam Ecclesiae his addunt, quod Deus naturam humanum assumpserit, monui expresse, me, quid dicant, Nescire; imo, ut Verum fatear, non minias absurdo mihi loqui videntur, quam
si quis mihi diceret, quod circulus naturam quadrati induerit. Atque haec susscore arbitror ad explicandum, quid de tribus illis capitibus sentiam. An eadem Christianis, quos nosti, placitura sint, id taemetius scire poteris. Vale.
562쪽
Quandoquidem accusare me videris ninitae brevitatis, culpam illam hac vice nimia prolixitate O-JJJnluam. Exspecta eras, ut Video, earum in Scriptis tuis opinionum enarrationem, quae Religiosae virtutis praxin convellere Luctoribus tuis videantur. Dicam quid sit rei , quod potissimum eos excruciet. Fatalem videris rerum et actionum omnium necessitatem adstruere; atqui illa concessa, assertaque, Iegum omnium, Omnis vir tritis et rcligionis incidi nor-
Vos, omne Sque remunerationes et poenas inanes esse,
autumant. Quicquid cogit, vel necessitatuni infert, xcusare iidem arbitrantur ; proindeque neminem inexcusabilem in Dei conspectu fore censent. Si fatis agamur, duraque reVoluta manu omnia certo et inevitabili tramite vadunt, quis culpae, Poenarumque fit Iocus, illi equidem non assequuntur. Quis liuio nodo adhiberi possit cuneus, perquam ardua reS dictu. est. Tu quid opis hanc in rem suppeditare posse , scire et discere perVelim. Ad sententiam illam tuam, quam do tribus' capitibus , a me notatis, aperire mihi dignari , haec inquirenda subeunt. Primo, quonam sensu Miracula et Ignorantiam pro Synonymis ci aequipodemtibus habeas, ut in Novissimis tuis sentire videris cum LaZari a mortuis resuscitatio et Iesu Christi a morte resurreCtio Omnem Naturae creatae vim sup rare et soli potentiae divinae competere videatur; neque id ignorantiam culpabilem arguat, quod intelligintiae finitae , certisque repagulis constricta odimites excedat necessum est. An non comeniTe cen-
563쪽
6IE EPIsTOLA XXII. ses creatae Μenti et scientiae, increatae Mentis ao supremi Numinis talem scientiam potentiamque PVJ agnoscere, quae penetrare, ac praestare ea Possit, ruorum ratio ac modus a nobis homuncionibus retii et explicari nequeat y Homines sumus, humani nihil a Nobis alienum ducendum videtur. Deinde,
Cum capere te nequire fatearis, Deum revera nato
Tam humanam assumpsisse, quaerere ex te fas sit, quomodo illa Evangelii nostri et Epistolae ad Hebraeos scriptae locos intelligas, quorum prior affirmat, Ne bum carnem factum esse: posterior, Filium Dei non
AHgelos, sed semen Abrahiae assum is e. Et totius
Euangelii tenorem id inferre putem, Fhium Dei unugenitum λογον, cqui et Deus et apud Deum erat in natura humana se ostendisse et pro nobis peccat Tibus ἀν λυτρον, redemptionis precium , passione et morte sua exsolvisse. Quid de his et similibus discendum , ut sua constet Euangelio et Christianae Religioni, cui te favere opinor, Veritas, Iubens edoceri vestem. Plura scribere flatueram, sed interpellant amici inrisentes, quibus negare humanitatis ossicia nefas duco. Sed et haec, quae congessi hac Epistola, suffecerint et fortasse taedium tibi Philosophanti creaverint. Vale igitur et me jugem Eruditionis et Scientiae tuae cultorem crede. Dab. Londini die i6 Decemh. I s.
564쪽
B. D. s. Responso ad Praecedentem. NOBILIssIME DOMINE,
Video tand . quid id fuerit, quod a me postulabas, ne evulgarem; sed quia id ipsum praecipuum
est fundamentum eorum omnium, quae in TraCtatu, quem edere destinaveram, habentur, volo hic paucis explicare, qua ratione ego fatalem omnium re- Ρ, 'Tuin et actionum necessitatem statuam. Nam Deum nullo modo fato subjicio, sed omnia inevitabili necessitate ex Dei natura sequi concipio eodem modo, ac omnes concipiunt. ex ipsius Dei natura sequa, ut Deus se ipsum intelligat; quod sane nemo negat eae divina natura necessario sequi, et tamen nemo concupit, Deum fato aliquo coactum, sed omnino libere, tametsi necessario, se ipsum intelligem Deinde haec inevitabilis rerum necessitas meo iura divina, nec humana tollit. Nam ipsa moralia documenta. sive formam legis, seu iuris ab ipso Deo accipiant, sive non, divina tamen sunt et saΙutaria, et fi bonum, quod ex virtute et amore divino sequiatur, a Deo thnquam Iudice accipiamus. vel ex ri cessitate Divinae naturae emanet, nori erit propterea magis, aut minus optabile, uti nec contra mala, quae ex pravis actionibus et affectibus sequuntur. ideo, quia necessario ex iisdem sequntur , minus timenda sunt; et denique sive ea, quae agimus, necessario sive contingenter agamus, spe inmen et metu ducimur.
565쪽
Porro homines coram Deo nulla alia de causa sunt inexcusabiles, quam quia in ipsius Dei potestate sunt, ut lutum in potestate sigilli. qui ex eadem massa vasa facit. alia ad decus, alia ad dedecus. Ad haec pauca Ii attendere velis aliquantulum , non dubito, quin facili negotio ad omnia argumenta, quae in hanc senteni iam objici solent, respondero possis, ut militi jam ni cum experti sunt. .
Miracula set ignorantiam pro aequinoIlentibus lapsi, quia ii, qui Dei existentiam et Religionem
miraculis adstruere conantur, rem obscuram per aliam magis obscuram es quam maXime ignorant,oliundere volunt, atque ita novum argumentandi
genus adierunt, redigendo scilicet non ad imposi1bile, ut si urit . sed ignorantiam. Caeterum meam de miraculis sentonitam satis, ni salior, explicui in Tractatu Theologico. Politico. IIoc tantum his addo, quod Ii ad haec attendas, quod scilicet Christus no Senatui . nec Pilato, nec cuiquam Infidelium, sed sanctis tantummodo apparuerit, et quod Deus neque dextram, neque sinistram habeat, nec in Ioco, sed ubique secundum essentiam sit, et quod materia ubi-s- 4 que sit eadem, et quod Deus extra Mundum in spatio, quod fingunt, imaginario, sese non manifestet et quod denique Corporis humani compages intra debitos limites sodo aeris pondere Coerceatur, facile videbis, hanc Christi apparitionem non absimitalem esse illi. qua Deus Abrahamo apparuit, quando hic , idit homitias, quos ad secum prandendum inis vitavit At dice/, Apostolos omnes omnino credidisse, quod Christus a morte resurrexerit et ad coelum re vera ascenderit: quod ego non nego. Nam ipso etiam Abrahamus credidit, quod Dous apud ipsurra privii sus fuerit, et omnes Israelitae, quod Deus e coelo igne circumdatus ad montem Sitivi descenderit et cum i s immediate locutus fuerit, cum tamen haecet 1 Iura alia hujusmodi appalitiones seu revelatio-
566쪽
nes fiderint, captui et opinionibus eorum hominum accommodatae, quibus Deus mentem suam iisdenhreTelare voluit. ConcIudo itaque Christi a mortui si Tesurrectionem revera spiritualem et solis fidelibus ad eorum captum revelatam fuisse. nempe quod Christus aeternitate donatus fuit et a mortuis, cinOT- tuos hic intelligo eo sensu, quo Christus dixit: snite mortuos se etire morιuossuos) surrexi simulatque vita et morte singularis sanctitatis exemplum dedit; et eatenus discipulos suos a mortuis suscitat . quatenus ipsi hoc vitae eius et mortis exemplum secvuntur. Nec dissicile esset totam Euangelii doctrinam secundum hanc hypothesin explicare. Imo Caput I 5. EP. I.
Ed Corinthios eat sola hac hypothesi explicari potest et Pauli argumenta intelligi cum alias communem hypothesin sequendo infirma appareant et facili ne gotio refelli possint; ut jam taceam, quod Christiani omnia , quae Iudaei carnaliter, Spiritualiter interpretati sunt Humanam imbecillitatem tecumngnosco. Sed te contra rogare mihi liceat, an nos homunciones tantam Naturae cognitionem habeamus, ut determinare possimus, quousque eius vis et Potentia se extendit et quid ejus vim superat g quod quia
nemo sine arrogantia praesumere potest, licet ergo absque iactantia mirantita per causas natiarales, quan tum fieri potest, explicare, et qua ου explicare non Potamnvis, nec etiam de mori strare . quod absurda sint, satius erit judicium de iis suspendμre et Religionem, uti dixi, sola Doctrinae sapientia adstruere. Loca denique Euangelii Iohannis et F pistolae ad He- P ζJbraeos iis, quae dixi, repugnare credis, quia Linguarum orientalium phrases Ruropa is loquendi modis metiris; et quamvis Iohannes sutura Euangelium. Graece scripserit, hebrai Zat tamen. Quicquid sit. an credis, quando Scriptura ait, quod Deus in Nube sese manifestaverit, aut quod in TabernacuIO evin Templo habitaverit, quod ipse Deus Datura
Nubis, Tabernaculi et Templi assumpserit 3 atqui
567쪽
hoc summum est. quod Christus de se ipso dixit, se
scilicet templum Dei esse, nimirum quia, ut in meis praecedentibus dixi. Deus sese maxime in Christo manifestavi quod Iohannes, ut essicacius exprimeret, dixit: verbum factum esse carnem. Sed de his satis. EPISTOLA XXIV. Viro Clarissimo B. D. S.
Responso ad Praecedentem. Rem acu tetigisti, dum percipis causam, quare fatalem illam rerum omnium necessitatem vulgari nollem. ne scilicet virtutis exercitium inde sufflamianaretur , nec praemia ac poenae Vilescerent. Quae in eam rem novissimae tuae litorae suggerunt, necdum conficere hoc negotium, Μentemque humanam
tranquillare videntur. Etenim si nos homines in omnibus actionibus nostris, moralibus aeque, ac Naturalibus, ita in potestate Dei sumus. ut Iutum in manu figuli, qua fronte quaeso accusari rillus nostrum potest, quod hoc, veI il Io modo egerit, cum secus agere ipsi omnino fuerit impossibileg An non ad unum omnes regerere Deo poterimus, inflexibila fatum tuum, ac irrefistibilis tua potestas nos eo adegit, ut sic operaremur, nec operari aliter potuimus; cur igitur et quo jure nos dirissimis poenis mancipabis , quas nullatenus evitare potuimus, te omnia per supremam necessitatem pro arbitrio et beneplacito tuo operante et diripente 8 Cum tu dicis, Hombra es coram Deo nulla alia de causa esse inexcnsabiles. quam quia sunt in potestato Dei ; Ego argumentum ilΙud plane inverterem, dicoremque maiori, ut videtur, ratione, Hominea ideo Plane esse exculabiles,
568쪽
quia in potestate Dei sunt. In promptu .enim est omnibus, objicere: Ineluctabilis est potestas tua, o Deus ; Quare merito, quod aliter non egi, excusanisdus videor l . Deindε, quod inracula et Ignorantiam pro ainquipollentibus etiamnum capis, videris potentiam Dei et Hominum, etiam acutissimorum, scientiam iisdem finibus concludere; quasi nihil agere, vel producere Deus queat, cujus rationem reddere homines non possint, si omnes ingenii Vires intendant. Adia haeo Histotia illa da Christi Passione, Morte, Sepulis tura, Resurrectione ViviS adeo COIoribus genuinisque descripta videtur , ut vel appellare conlinentiam tuam ausim, credasne illa Allegorice potius, quam Iiteraliten esse accipienda, dummodo de Historiae veritate fueris persuasus 3 Circumstantiae illae, quaa ab Euangelistis ea de re adeo dilucido sunt consigna. tae, urgere penitus Videntur, historiam illam ad Ilia teram esse capiendam. Haec paucis ad argumentum illud notare porro volui, quibus ut ignoscas et procandore tuo amice respondeas, eniXe rogo. Dom. Boγlius te ossiciose resalutat. Quid Regia Societas nunc agat alia vice exponam. Vale et me amara
EPISTOLA FAV. Viro Nobilissimo ac Doctissimo
Quod in praecedentibus meis dixi, nos ideo esse inexcusabiles, quia in Dei potestate sumus,
569쪽
ut lutum in manu fiuuli, hoo sensu intelligi volui.
videlicet quod nemo Deum redar uere potesit , quod ipsi naturam infirmam seu animum impotente dederit. Sicut enim absurde circuli1S conquereretur,
quod Deus ipsi globi proprietates, vel infans, qui
calculo cruciatur, quod ei corpus sanum non dederit, sic etiam homo animo impotens queri posse quod Deus ipsi fortitudinem, veramque ipsius Dei Cognitionem et amorem negaverit, quodque ipsi naturam. adeo infirmam riderit, ut cupiditates suas nec Coer Te, nec moderari possit Nam natura cujuscunque rei nihil aliud competit, quam id, quod ex data ipsius causa necessario sequitur. Quod autem naturae uniuscuiusque hominis non competat, ut animo forti sit, et quod in nostra potestate non magis. sit Corpus sanum, quam Μentem sanam habere, negare nemo potest, nisi qui tam experientiam. quam rationem negare velit. At instas: si homines ex naturae necessitate peccant, sunt eτgo exculabiles. Nec quod inde concludere velis, explicas, an scilicet quod Deus in eos irasci noqueat, an vero quo abeatitudine, hoc est, Dei cognitione et amore digni sint. Bed, si primum putas. omnino concedo, Deum non irasci, sed omnia eX ipsius sententia fieri; at nego, quod Propterea omnes beati esIe des beatit: Pollunt quippe homines exotitabiles esse et nihilominus beatitudine carere et multis modis cruciari. Est I - enim equus excusabilis, quod eqrius et non homo lit; at nihilominus equus et non homo esse debet. Qui ex morsu canis furit, excusandus quidem est et tamen jure suffocatur; et qui denique cupiditates suas regere et metu Ieriam easdem coercero nequit, quamvis etiam ob infirmitatem excusandus sit, non potest tamen animi acquiescentia Deique cognitione ut amore Dur; lecl necessario perit. Neque hic necesse elle puto monere, quod Scriptura, quando ait. Deum in peccutores irasci, eum ius iudicem osse, qui de hominum actionibus cognoscit, satiat et judicat.
570쪽
ΕPIsTOLA XXV. dicat. more humano et 'secundum receptas. Vulgi opiniones loquatur, quia ipsius intentum non est Philosophiam docere, nec homines doctos, sed ob
Quo praeterea pacto Videar. ex eo, qNod mirae via et ignorantiam pro aequi pollentibus sumpserim, potentiam Dei et hominum scientium iisdem finibus concludere, non video. Caeterum Chrissi passionem, mortem et seputituram tecum literaliter accipio, ejus autem resurre ctionem allegorice. Fateor quidem hanc etiam ab Euangelistis iis narrari circumstantiis, ut negarct Non
possimus, ipsos Euangelistas credidisse, Christi coopus resurrexisse et ad coelum adscendisse, ut ad Dei dextram sederet; et quod ab infidelibus etiam potui Diat videri. si una in iis locis adluissent, in quibus ipse Chrilius diseipulis apparuit; in quo tamen; Llva Euangelii doctrina, potuerunt decipi, ut aliis etiam Prophetis conligit, cuius rei exempla in Praecedentibus dedi. At, Paulus, cui etiam Christus postea Rpparuit, gloriatur, quod Christum non seis eundum carnem, sed secundum spiritum noverit. Vale, Vir amplissime, et me omni studio, atque asie