장음표시 사용
591쪽
Epistolam tuam ist. Decembris datatu et in alia inclusam, scripta 24. ejusdem rueti sis, 26. Schiedami deInucii accepi; unde intensum tuum veritatis amorem, esemque solummodo omnium studiorum tuorum scopum esse, in teli igebam: quod me. qui etiam in nihil aliud animum in tundo, ut con Clud Tem COEgit, non tantiun tuam Petitionem, mempcut ad tuas, quas jam mittis et impoliorum mittes Quaestiones, pro viribus mei intelluctus responde-Tem, Plene concedere; Verum omnia quoque pro mea parte conferre, quae ulteriori notitiae since-xaeque amicitiae inservire queunt. Quantum enim ad me attinet : Nullas ex omnibus rebus, quae in potestate mea non sunt, PIuris facio, quam Cum Viris veritatem sincere amantibus foedus inire amicitiae; qio credo. nos nihil omnino in mundo, quod nolit ae potestatis non est. tranquillius, quam istiusmodi homines, Posia amare; quoniam tam im
possibile est amorem dissolvere, quem ii erga invi. cem habent, eo quod amore, quem unusquisque - ei ga vexitatis cognitionem habet, fundatus est, quam ipsam veritatem semel perceptam non amplecti. Est insuper si innuis ac gratissimus, qui in Tebus. quae Dostri arbitrii non sunt, dari potest;
quandoquidem nulla res, Praeter veritatem, diversos sensus et animos penitus linire valet. Taceornaximas utilitates, quae inde sitiunt, Ut rebus, quas
Procul dubio iple nolit, diutius te non detineam. quod
592쪽
quod tamen huc usque feci, quo eo melius ostende-τem, quam gratum mihi et imposterum futurum sit, occasionem nancisci ad meum tibi ossicium Pra
Ut autem praesentem captem, propius accedam et ad Quasstionem tuam respondebo, quae in eo: Vae titur cardine, nimirum; Quod claro videatuet sequi, tam ex Dei Providentia, quae ab eius voluntate nocidissert, quam ex Dei Concursu, rerumque Creationis Continua, vel nulla dari peccata nullumve malum. et Deum ea peccata atque illud malum essicere. Verum non explicas, quid per malum intelligas et quantum ex exemplo de determinata voluntato
Adami perspicere licet, videris per malum intelligere ipsam voluntatem, quatenus tali modo determi-Nata conciperetur, Vel quatenus Dei mandato repugnaret, et Propterea ais, magnam esse absurditatem
ut et ego, si se ita res haberet) alterutrum horum statuere, nempe, Deum ipsum res, quae contra suam voluntqtem sunt, operari, vel eas honas fore, licet voluntati Dei repti arent. Quoad me, non possum Concedero peccata et malum quid positivum esse, multo minus, aliquid esse, aut fieri contra Dei vo- Inritatem. Rcontra dico, non solum peccata non esse quid positivum; verum etiam assirmo, nos non nisi improprie, vel humano more loquendo dicera posse, Nos erga Deum peccare, ut cum dicimus, homines Deum offendere.
Nam, Primum quod spectat, novimus quicquid est . in se consideratum fine rospectu ad aliud quid, perseetionem includere, quae sese eo usque Iin quacunque re extendit, quo se extendit ipsa xei essentiarnam essentia etiam nihil aliud est. Sumo, exempli gratia, consilium, sive determinatam, Adami voInnintatem ad edendum do fructu prohibitor hoc contaὲium . sive illa determinata voIuntas in se soIa con. fiderat.
593쪽
sdorata tantum porsectionis includit, quantumni litntis exprimit; sit hoc inde intelli i potest, Demispei quod in rebus nullam itia pyrfectionem possimus
conii pere, nisi ad alias res alteri damus, quae plus habent realitatis; et propior a in Adami decresio, quando illud ira se consideramus. nec cum aliis per fectioribus. purfectioroiuve statum ostendentilius, comparamus, n illam poterimus invenire imperiactionem; imo cum infinitis aliis comparare respe Lucillius longe perfectiori bu's, uti lapidibus, truncis,
etc. licet. I t. hoc quivis revera quoque cono dit: nam quilibet res, qua S in hominibus detes statur, Cumque avorsono contemplatur, in animalibus cum adis:mit atrone intuetur, uti apum bella, atque coli m- harum Molotvpinm, etc. quae in hominibus spernuciis tur et nihilominus ob ea animalia perfectiora iudicamus. Ha c cum ita sint, clare sequitur, peccata,
quandoquidem ea nil nisi imperfectionem indicant, non possu in aliquo conlisi re, quod realitatem e πω primit, sicuti Adami decroto ejusque executione. I i Praeterea, neque dicere valemus, Adami volunitatem cum Lege Dei pugnare, ac ideo illam esse ma-- lani, quia Deo displiceret: nam, praeterqu'm quod magnam in Ueo Pistieret imperfectionem . si quicquam contra ejus Voluntatem fieret, sique quid de-
'lidrraret, cujuq compos non fieret, ejusque naturata timodo de Lerminata esset, ut. quemadmodum creaturae, cum his Sympathiam, cum illis Antipathiam haberet; etiam omnino cum voluntate divinae naisturae pugnarct, quia enim illa ab ejus intellectri non
discrep- t. impossibile aeque est, aliquid fieri contra
ejus Vol oritatem n C cori ira ejus Intullectiam, hoc est, id, quod contra eius Voluntatem sierct, talis deberet esse Dat irata, in eius etiam intellectili repu-ς naret . ut Quadi altim Rotundum. Quandoquidem Ergo voluntas, decret rim ve Adami, in se spectatum. nec malum, nec quoque Proprie loquendo contra
594쪽
Dsti Voluntatem orat; s qui itiar Dolim eius causam pono, immo , iuxta eam rationem, quam animRdvertis, debere elluc non vero quat'Dus malum Prat: nam malum, qri Od in Po erat, Dori θrat aliud. quam Privationis flatus. quem propter illuit opus Adamus amittore debebat, et cortum est, Privatimni m D Ori Is quid positivum, eamque respectu nostri. non s38' vero Dei intellectus ita nominari. Hoc autem hirico ritur, quia cuncta ejusdum genoris singularia. ca Omnia, verbi gratia, quae externam hominum si 'uram haberit, una eademque Dc sinitione exprimimus et idcirco judicamus, ea omnia aeque apta else ad summam perfectioriem, quam ex eiusmodi Definitione deducere possumus ; quando autρm Unum invMnimus, cuius Opera cum ista Pugnant persectione, tunc id ea privatum esse iudicamus et a sua natura abμrrare ; quod haud faceremus, si id ad ejusmodi des nitionem nori retulissemus, talemque ei natiaram n Llinxissemus. Quoniam vero Deus res nec abstracte novit, nec id genus geri prates format definitiones, nec plus realitatis rebus competit, quam iis Divinus intellectus et potentia immilit et revera tribuit, manis elio sequitur, privationem istam soti immodo re spectu nostii intellectus, nota vero respectu Dei di
ci polle. Irisce, mihi ut vinctur, quaestio penitus soluta
eli. Ut vero viani magis planam reddam omnem que scrupulum evellam, necesse habeo, ad has dians sequentes Quaessiones respoMdere. Derii Pe Primo, tu ire S. Scriptura dicat Dorim flagitare, ut se improbi convertflnt, ct etiam, quare Adamo prohibuerit eria rho re non edere, cum tamen contrarium conclusinni Secundo, quod ex diutis meiae sequi videatur. imprubos superbia, avaritia, desperatione, etc. aequo Dcii in colere , ac probos generosi tale, pntii ritis, amor' etc. ProPterea quod Dei voluiitatum exse
595쪽
EPIsaeo Lx XXXII. Ad primum ut respondeam , dico Scripturam, quia plebi praecipue convolait et inservit, continuo
humano more loqui: plebs ctenim rebus sublimibus percipi cladis in pta est; et haec est ratio, cur mihi Periuadeam ea omnia, quae Deus Prophetis revelavit ad salutem esse necessaria, legum modo scribi; et hoc pacto integras Parabolas Prophetae finxerunt, nempe primo laeum, quia I alutis at perditionis media revelatat, quorumque erat causa, instar Regis ac Legislato iis adumbrarunt; media, quae nil ni Ii causae sunt, Leges appellarunt et ad modum Legum
conscripserunt; salutem perditionemque, quae niInili essectus sunt, qui necessario ex illis mediis fluunt, R J tanquam praemium et poenam Proposuerunt,
atque iuxta hanc Parabolam magis, quam juxta Veritatem omnia sua verba ordinarunt, Deumque nainstar hominis passim expresseiunt, modo iratum. modo fili sericordem , iam futura desiderantem. jam zelo et suspicione capitim, quin ab ipso Diabolo de deptum; adeo ut Philosophi et simul omnes, qui sunt supra Legem, hoc est, qui Virtutem, non ut Legem, sed ex amore, quia praestantistina est, seis quuntur, ejusmodi verbis non debeant ostendi. Edictum ergo Adamo factum in hoc solummodo consistebat, nempe quod Deus Adamo revelavit,
το edere ex illa arbore mortem operari, quemadmo dum et nobis per natri ratem intellectum revelat, venerium esse mortiferum. Si vero roges, in quem finem hoc ei revelaret 8 responsum do, ut eum tanto scientia perfectiorem reddereti Deum ergo in te rogare, quamobrem ipsi perfectiorem non dederit voluntatnm, est aequ8 absurdum, ac interrogare. Cur circulo omnes globi proprietates non fuerit largitus, uti ex supra dictis perspicue sequitur, et ego Scholio Prop. I 5. Partis primae Princip. Cartes. more Geometrico demonstrati demonstra L
596쪽
Secundam dissicultatem quod attinet, verum qiadem est, impios Dei voluntatem suo modo exin Primere; ideo tamen cum probis nullatenus sunt comparandi. Quo enim Res aliqua plus perfectionis habet, eo etiam magis de Deitate participat Deiquo perfectionem exprimit magis. Quum ergo probi inaestimabiliter plus perfecti is, quam improbi habeant, virtus eorum cum improborum virtute comparari nequit, eo quod improbi amore Divino, qui ex Dei profluit cognitione et quo solo nos pro humano nostro intellectu Dei servi dicimur . carent. Imo, quia Deum non cognoscunt, non sunt nisi instrumentum in manu Artificis, quod inscium servit et serviendo consumitur; probi contra conscii serviunt et serviendo perfectiores evadunt.
EPISTOLA XXXIII. Verso. Clarissuto Viro L. D. S.
Ubi tua mihi primum tradebatur epistola, e que a me cursim evolvebatur, non tantum sta- tim respondore , sed et multa refutare animus erat. Verum Uio eam magis volvebam, eo minorem Objectionum materiam inveniebam et quantum desiderium legcndi me sypoxat, tantam legendo percepi Voluptatem. Antequam vero nd postulatum accedam, Ut
nimirum quasdam dissicultates solveres , imprimis sciendum est; me duas Generales habere Regulas, juxta quas semper studeo philosophari. Prior Regula est clarus et distinctus mei intellectris conceptus, posterior eli Verbum Dei revelatum, vel Dei volun tam JuTta Priorem amator veritatis, juxta utram.
597쪽
ΕpisTOLA XXXIII. que vero, Christianus ut sini Philosoplium, Conor; et
siquando post Iongum nocideret examen, Di naturalis mea cognitio vel Videretur cum hoc Verbo pugnare, vel minus bone cum eo convcraire, tantum lio CVerbum apud Inc habet auctoritatis , Ut ConCeptus,
quos claros esse mihi imaginor. mihi sint potius si
specti. quarti ut e OS supua et contra illam veritatem.
quam in illo libro milii praescriptam puto, collocarem. Et quid mirum ' nam constati ter credere Volo. illud Verbum osse Dei Verbum, hoc est, id provenisso a lanimo et persectistimo Deo, qui pIures Perfectiones includit, quam cpo capere possiim; et sorte de su ipso, tuisque operibus plures voluit perfectiones pracdicare, quam ego finito meo iratullcctu hodie. hodie inquam, percipere queo: fieri enim Potest, ut Jβ J memet operibus meis majoribus persectionibus privarim; et ideo, si forte ea praeditus essem persectione, qua actionibuS propriis privatus sum, percipere possem omne id , quod in eo Verbo nobis Proponitur et docetur, cum sanissimis mcac Mentis Conceptibus congruere; verum quin mihi ipsi iii spectus
sum, annon continuo errore memet mcliore Privaverim conditione, et, ut statuis, Princ. Part. I. Prop. 15. DOsitra Cognitione, licet clarissima, adhuc imperfectionem includat; potius, etiam sine ratione. sed illud Verbivn inclino, hoc nisus funduricrito, quod
a persectissinio prodiit, hoc quippe jam praesuppo-yio, quia ejus probatio hic nori haberet locum, vel nimis longa forco et Propterea a me credi debet. Si jam solo ductu Regulae meae primae, eXclusa secunda, quasi eam non haberem, aut ca Non extaret,
de tua Epistola indicarem, inulta mihi 'llent concedenda, ut et Concedo, subtilesque conceptus tui ess nisuspiciendi; secunda vero ne uia longius a te me disesentire cogit. Verum pro Epistolae modo ct ductu huius et illius regulae aliquanto latius eos exuuiiuubo. Primo, iuxta primo politam negulam, rO IVeram, quia, secundum tuam Positionem, creare et
598쪽
conserVare unum, idemque erant, et quia Deus non taritum res, scd motus quoque ut rerum modos in
statu suo pci severare faciebat, hoc est, cum iis coim Currebat; aliatori videretur sequi, nullum esse malum, aut, i fum Deum malum OPerari. hac Dixtis regula, quod nihil contra Dei voluntatem potest fieri, alioquin involveret imperfectionem, aut reS, quas Desus operatur, Quibus etiam res, quas malas dicimus, Coinprehensae videntur) etiam deberent malae esse. Verum quia et hoc contradictionem incliadit et, quOCunque eam Verterem modo, me a Contradictione Ita- tuenda sit,crare non possem, propterea me ad te recipiebam, utpote optimum tuortam CODCeptuum interpretem. In responsione dicis, te persistere in prisma sentetilia , nempe nihil corati a Dei voluntatem vel fieri, vel posse fieri. Verum quum huic difficuutati respondondum csset, annon igitur Deus nullum faciat maIum, negaS Peccatum quid ρυι ivum esse. addisque, non nis aealde im xo rie dici Mo se, nos in Deum Peccare; et Appendicis Parte I. Cap. 6. di-
Cis, malum absolutum nullum dari, ut Mer se 'β34 est manifestum. Nam quicquid existit, in si cons dercitum, sue reoectu ad alιud quid, Perfectionem includit, quae sese s Per eo usque in qMacuuque reextendit, quo se extendit i a rei essentia et Pro 'terea evidenter Iequitur, Peccata, q-a ea nihil usi tu erfectionem denotant, no ι Posse in aliquo, quod essen-ιia1n e rimit, conssere. Si peccatum, malum, e ror , Vel quocunque id appelles nomine, nihil aliud est, quam perfectiorem natum amittere, aut eo Privari, uique sequi videtur, το eaeisere non quidem maliam, aut imperfectionem esse; sed aliquod malum in re existento posse oriri. Nam perfectum per aestu perfectam actionem perfectiore statu non privabitur ι
sed quidem per id, quod ad aliquod imperfectum,
quia concessis nobis viribus abutamur, inclinamus. Hoc videris non malum, sed bonum minus almeliare,
quia rea in Ie cousilerotae Perfectionem includunt:
599쪽
deinde, quia rebus, ut ais, non Plus essentiae com-yelit , quam divinus intellectus et otentia eis tribui et rebera conjert', et Propterea Non Plus etiam eaeipen-liae in actionibus suis estendere, quam essentiae acce-Pere, Possunt. Naari si nec pIuros, nec pauciores Possum e re operationes, quam quantiam essentia accepi, nulla perfectioris status privatio fingi potest es enim nihil contra Dei voluntatem fit et si solummodo tantum fit, quantum essentia o collatum est, qMaria malum , quod melioris conditionis privationem nuncupas, excogitari potcst y Quomodo quis pexstatutum adeo et dependens opus perfectiorem statum amittere potis est' Adeo iit mihi persuadeam, Virum Clarissimum altorutrum debere statuere, vel aliquod esse malum, vel si minus, nullam esse posse mollioris status privationem. Nam nullum osse ma-Ιum et meliori conditione orbari, contradictorium
mihi videtur. At dicos, per persectioris status privationem ad minus quidem bonum, sed non ad absolutum malum recidimus; scd Append. Part. a. Cap. 3. me docuisti, non osse de Vorhis litigandum. Quare, an id absolutum, nec ne dicendum sit, jam non disputo; sed solum, annon a moliori in pejorom statum delabi apud nos ju pejor status, aut status malus dicatur et dici debeat. At regeres, malus illo status ἡβ' multum adhuc boni continoi; ego vero interrogo, annori ille homo, qui per imprudentiam suam in causa fuit, quod pcrfectiore statu orbatus est et
Per consequcias nunc mitior est, quam antea fuit, ma- Ius Vocari queat. vi autem arato edens ratiocinitam . qiata nonnuIIae circa id supersiitit tibi dissicultates, declinos, affirmas malum quidem esse et in Adamo fuisse, verum id non esse pullisum quid et res ectu nolliri, non Outem Dei intellectus tale dici, nostrique res 'ectu
600쪽
Privationem, Ied taritum clim terius eo o timci liberistate, quae ad Hostram naturam Dectat et in nostra potestate est, nosmet injos Priviamus) Dei Cero reis Dectu Negationisin esse. Hic autem examitiemus, an illud, quod malum vocas, siquidem duntaxat nostri
respcctu malum foret, malum non esset; deinde an malum, ut tu Vis, accePtumi, Dei ruspectu tantum
Ad primum supra aliquo modo Videor respondisse: et quamvis concederem, minus alio eritu perscctum osse, in me nullum ponere' posse malum, eo quod meliorem statum a creatore flagitare nequeo et tantiun efficere, ut meus status gradibus disserat; non tamen ideo potero concedere et fateri, si jam 'impersectior sum, quam ante sui , eamque imperfectiotiem mea culpa mihi creavi, me eatenus tanto Peiorem essta; si, inquam, meipsum, antequam in impersectionem unquam iDcideram, Considero et mecum aliis tunc majore, qtiam ego praeditus Porsectioiae, comparo, minor illa perfectio non malum; sed secundum gradus minus bonum erit. Si vero meipsum, postquam pexsectiore statu excidi, eoque Propria orbatus impureduratia, Cum Prima vica sorma, qua ex manu mei Creatoris prodii ct persectior eram, comparo, me esse de ei laxem, quam antea iudicare debeo: nam non creator, sed ego me ipsum eo redegi; vires enim milii me ab errore praeservandi, uti et tu fateris, supputebant. Qtiod secundum spectat, nempe an malum, quod Ita tuis consiliere in multoris status privatione, quem non tantum Adamus, sed et nos omnes subita et inordinata Dimis a tione amisimus, an illud
inquam, respectu Dei mera sit Νωatio. Ut hoc
vero lana mPnte Θxaminem US. vid ridum nobis est quomodo hominum constituas et a Deo ante omnemurrovem dependentem lacias et e romodo poli ' q