장음표시 사용
101쪽
liderat, omnibus locutus est, doctis et indoctis. Cuius divinit tem probant miracula, prophetiae, resurrectio a mortuis, doctrina sanctissim, revelata m7Steria. quae rBtionem Superant, eam- qiae nulli bi laedunt sed illuminant; innumeri testes, ideo martyres appellati, usque ad extremum agonem certantes pro lactis. quae ipsi oculis conspexerant. vel a primis certissime aceep ram; demum totius orbis contersio ad Christum, eiusque religionem spinis et cruce horrescentem, miraculorum maximum, si
cetera defuissent. Unde ineluctabilis Augustini argumentatio: et Si ista miracula saeta esse non credunt, nobis hoc grande miraculum sumit. quod terrarum orbis sine ullis miraculis credruit De Cio. dit 1 . nDei. XX li, XIII. Ergo di initus datum esse sacrorum ius, non tantum pro voto, sed pro sacto tenenius. Ideoque religio positi a. tamquam lex data omni creaturae. quemadmodum lex ipsa naturalis, a gentibus indiscriminatim est accipienda: ipsaque una omnino, ut ait Tertullianus, sola, immobilis et irreformabilis, priamum erit caput in iure gentium. a quo cetera pendeant. eique omnia subiiciantur. Sed lex non est sine legislatore, non legislator sine imperio, non imperium sine gerarchia a qua iura ipsa administrentur. Ergo si religio data est hominibus. socialis quoque est: sive, pastorum societas fuit instituta, quorum illa ministerio commendata luerit. Hinc tertia propositio. XIV. Tertio: Religio, utpote veruas socialis, hominibus doeendis atque regendis data est: ergo illa omnia sibi habet quae ad perfeciam sive politicam societatem sint necessaria. XV. Ante omnia, magisterium requiritur visibile, perm nens, divinum, insallibile, quo descriptam divinitus legem. γ-ri auctoritate tueatur, promulget, interpretetur in odicuris, Su que imperio adsint ut impleatur. Nam l. , revelata ipsa religio, eiusque codex, nulla gaud rent certitudine, nisi testes a Deo praestituti fidem sacerent eorum originis atque authenticitatis. 2. Ubi lex scripta, ibi magia stratus, interpres et iudex, sive lex vivens; secus lex scripta, qu si littera mortua, nihil haberet roboris vel utilitatis: a Omnes enim ex iisdem Scripturis, salsas atque lallaces opiniones suas 2 S. Aug., conantur defendere R. v 3. Nulla societas sine summo aliquo De Trinit i δή imperante: di ina autem di inum simul et visibilem postulat imperantem, qui tutissime ex Dei verbo hauriat, quae in subiectosessundat. Unde Augustinus: a Vera religio, sine quodam gravi au-3ὶ De Utilit. ctoritatis imperio, iniri recte nullo pacto potest R. n Vivens hoc
credendi. IX, magisterium. eiusque characteres, conveniunt in Ecclesia. 7 i , XVI. Ecclesia enim 1. a Christo est instituta: a Et accedens Iesus locutus est eis. dicens: Data est mihi omnis potestas in caelo et in terra. Euntes ergo docete omnes gentes docentes 4, Matth. EOS Ser are Omnia quaecumque mandavi vobis: et ecce ego vobis XXVI li, l8-20. eum sum omnibus diebus, usque ad eonsummationem saeculi 4 n
102쪽
2. Ulia est, visibilis atque universalis: u Unum corpus multi s mus ij. v a Unus Dominus, una sides, unum baptisma. unus Deus et pater omnium 2ὶ.n a Fiet unum ovile et unus pastor 3 . v 3. Est insallibilis atque inexpugnabilis: a Ego rogabo Patrem et alium Paraclitum dabit vobis, ut maneat vobiscum in aeternum, Spiritus ieritatis 4l. n a Cum autem venerit ille Spiritus verit iis, docebit vos omnem veritatem 5 . s 4. Divina eminet hi rarchia. cui docendi ac regendi munera collata sunt: α Alter dite xobis et universo gregi, in quo vos Spiritus Sanctus posuit episeopos regere Ecclesiam Dei R. v et Illi profecti praedica, runt ubique. Domino cooperante. et sermonem confirmante s quentibus signis R. n u Pro Christo legatione iungimur 8j. B5. In ipsa hierarchia. regiminis forma constituitur. Selectis Fnim duodecim ex omnibus, quibus potestas consertur, unus eligitur ex duodecim. cui plenitudo potestatis, clavium symbolo conseratur: et Et ego diuo tibi quia tu es Petrus. et super hanc petram aedificabo Ecclesiam meam. et portae inseri non pra valebunt ad emus eam. Et tibi dabo claxes regni caelorum: et quodcumque liga, eris super terram, erit ligatum et in caelis: et quodcumque solveris super terram, erit solutum et in caelis R. sIn quae verba intendens Optatus Mileuitanus: a Bono unitatis, ait, Beatus Petrus et praeserri Apostolis omnibus meruit, et claves regni caelorum communicandas caeteris solus accepit 10 . nEt recte: et Νam si non est in Ecclesia una eminens potestas, tot sutura sunt schismata, quot sacerdotes 11ὶ.n Hinc 6., divino magisterio, et Petri auctoritate seruntur leges generales Ecclesiae. ut in primis comitiis, apostolorum nomine aiebat Petrus: et Via sum est Spiritui Sancto et nobis 1 η. . Illa scilicet plenissima ut l,antur et in sinem usque saeculorum utentur auctoritate, quam ipsi accipiebant a Christo, Christus autem a Patre: a Sicut misit me vi ens Pater, et ego mitto vos i3ὶ. BXVII. Persectam xides societatem. Ecclesiam non invisibilium spirituum, sed hominum necessitatibus consormatam: non monentem tantum Sed praecipientem: non uni, ut vetus Syn goga, Sed omnibus gentibus constitutam: quam qui non audierit, habendus sicut ethnisus et pullieunus 1M: cui qui non crediderit, condemnabitur 15). Ipsa igitur Ecclesia viva est leae et permanens magisterium, Augustino salente: a Mo vero Evangelio non crederem . nisi me Catholicae Ecclesiae commoveret auctoritas 16).n III. Sed ubinam haec vera est Ecclesia, tot sectis se illam esse contendentibus Τutissime respondemus, eam illic esse. 1. ubi ille est P trus. claves eius gerens. 2. Ubi illa est Petri et apostolorum successio, quibus dictum est: Euntes docete: paseue: aecipue Diamtum Sanetum: vobiseum sum usque ad eonsummaιionem scie- euli. Nam totius est antiquitatis illa Λmbrosii vox: uni PETu .lut ECCLEsi A. Haereticos vero omnium saeculorum ita eum Opta-
103쪽
to compellumus: κ Vestrae cathedrae originem ostendite, qui v bis vultis sanctam Melesiam vindicare i). B Urtullianus autem Ecclesiam inducebat loquentem: u mi estic Quando et unde v nistis3 Quid in meo agitis non meis Mea est possessio. Quid hic ad voluntatem vestram seminatis et pascitisΤ Mea est possessio, olim possideo, habeo origines firmas ab iis auctoribus, quorum fuit res: ego sum heres Apostolorum 2 . n Qua Λsricani doctoris et iurisconsulti, nulla solidior argumentatio afferri poterit. Ad rem igitur Augustinus: a Τenet me in Ecclesia Catholica, ab ipsa sede Petri apostoli, cui pascendas oves suas Domini
commendavit . usque ad praesentem epiScopatum, successio sacerdotum 31. nXIX. Itaque, si Scripturis, et toti antiquitati ulla fides, si
ulla Ecclesia pro universis gentibus a Christo est instituta. haec est Romana. nunquam interm pia pastorum serie. per Petrum Christo conglutinata. Hac retenta successionis apostolicitate , Ε clesia. ut inquit Cyprianus. et ubique dissunditur, nec unitas co poris separatur. n Unde illa Catholicorum laus praeclarissima: si Ergo iam non estis hospites et advenae, sed estis cives sanct rum et domestici Dei, superaedificati super fundamentum apostoloriim et prophetarum, ipso summo angulari lapide Christo Iesu: in quo omnis aedificatio constructa crescit in templum in cium in Domino, in quo et vos coaedificamini in habitauulum Dei in spiritu M. n Hac successionis unitate, profluunt in gen rationes saeculorum numina gratiae et veritatis. Ex adverso a ab arbore frange ramum. Ductus germinare non poterit: a fonte praecide rivum, praecisus arescet R. n Fracti rami, et rivi pra cisi, sunt cuiusvis nominis Sectae, quae, ut seri vocabulum, a radicis unitate sectae sunt. De quibus sanctus apostolus Iudas: et Vos autem charissimi. memores estote verborum, quae praedicta sunt ab Apostolis Domini nostri Iesu Christi, qui dicebant vobis quoniam in novissimo tempore venient illusores, secundum desideria sua ambulantes in impietatibus. Hi sunt qui segregant sem ιipsos. animales, Spiritum non habentes 6 . nXX. Verae religionis unitatem, divinitatem, eiusque in regendo magisterium ita constituimus, ut vera ipsa religio soci tas sit, civilem societatem permeans, erudiens, atque ad Deum instituens: persecta igitur in se ipsa, libere edocens, delata sibi a Deo auctoritate gubernans, res ipsas materiales sibi necessarias Suo iure possidens atque administrans. eaque omnia quae divinum mandatum spectant libere perficiens, nulli terrenae subi cta potestati. Opus quippe divinum ipsa est, ista qualiscumque est: non condita humanitus, neque ulla sui parte ab hominibus reficienda, saeculi potestatibus, principibus et gentibus excelsior; itis, uno verbo, constituens, cui iura gentium atque regnorum obsequistitur.
XXl. Propterea, si vere dictum est a Platone: u Prima, in
104쪽
omni republica bene constituta, cura esto de vera religiolae, non vero de salsa vel sabulosa stabilienda, in qua summus magistratus a teneris instituantur 1); n si recte a Cicerone animadversum: R Omnia religione moventur R, is quatenus talis est societas, qualis religio: patet, iurium, rerumque publicarum mὼ stro summopere ad laborandum, ut veram religionum, ex qua Originem et fines iura omnia suscipiunt, secernat a salsis, eique unice faveat, ceteris si res urgeat civilem tolerantiam largiturus. Errores enim tolerare . quandoque est necemitatis; nunquam autem veritati pares habere vel facere. Quippe salsis religionibuginstitutae civitates, salso ipsae sundamento laborarent, cives fictis relationibus cum Deo et secum ipsis coniungerentur, iuraque omnia et ossicia suo lumine, vi et sanctione delicerent. Quare iuri naturae et gentium nihil optabilius fiet, quam ut leges populorum ad ius catholicum, sive unice divinum, iterum convertantur.
XXII. Si qui a naturalis iurisprudentiae disquisitore haec
tradi iuris divini landamenta, non aequo animo serant, iis reponimus quod olim, quod semper: 1. nullam nos digno isse naturalem hominum societatem. nisi quae a Deo condita, in eius maneat imperio, eoque gubernetur; 2. Dei imperia ex patefacta eius voluntate esse recipienda: 3. sine hoc iurium standamento ac vertice, quod ius constituit revelatum, visibili atque indeficienti magistratui concreditum, amplissima iurium ossiciorumque familia, veluti obtruncato capite, concideret; universaque natura nusquam tuto ac plenis viribus ad Deum creatorem, i gislatorem et remuneratorem assurgeret. i De Lis q. II.ri In νὸν
105쪽
DE FALSA RE LlGIONE. I. Quaestionis, quam suscipimus, causae. l I. civilibus populis, iam uniis superest Christianismus. Ill. Prolestantismi, in quo Omnes Sectae colliguntur, triplex desectus. IV. l. Est multimeae: eryo non est veritas. V. Nam, credit quisque quod sibi lihel. VI. Certa Scripturis fides, sine vivo magisterio, est impossibilis. VII. Protestantismi discordiae ae dissolutio, usque ab initio. VIII. Ergo nulla sides communis. IX. Lutherus rationem execratur, ut diaboli opus et sponsam. X. ipse, aliique, omnia in Delim scelera coniiciunt. xl. Magistrorum damnatio, recessio discipulorum. XIl. 2. Humana res Protestantismus: ergo non veri as divina. Xlli. Auctorum honestas Pt castilas. XIV. Plenissima eorum urbanitas et charitas. XV. Tolerantia exquisitissima. XV l. Furens et obscoena insiirrectio. XVll. Eius causae et praetextus. XVlli. Noli ingenium, sed scintilla expectabalur, quam edidit Lutherus. XIX. Legitima reformatione convalescelint Ecelesta; illogi lima, Protestantismus ita an archiam detrud0batur. XX. Protestantium. qiai sapiunt horror et conversio. XXI. Protestantismi essentia: mentis et cordis rebellio. XXIl. 3. Ad nullam religionis vel f cietatis formam est constitutus. XXlli. Nulla enim religio vel societas, sine viva auctoritate. XXlV. Haec viget in Ecclesia. XXV. Eius Ple me illa. XXVI. Ecclesia, tribunal divinum et actu sempρ rexistens. XXVII. Absurda auctoritatis restauratio apud Protestantes. XXVIII. Imo, cum ecclesiastico, civile imperium convellebatur. XX l X. Ergo Protestantismus nocphilosophia est, nec religio, nec societas. XXX. Eius in Italiam conamina religiosa et politica.
I. Ut quaestionem hanc ingrediamur, postulat res ipsa quam agimus, quum ius divinum humano generi indictum, sit a salsis secernendum: tum publicistarum libido ut iam nihil sere attingant, quin religios3m disceptationem in medium adducant, ipsaque comitia nationalia. ubi vigent, malesana prurigine, in ecclesiasti ea concilia conversa videantur: demum . praesens facit temporum conditio, qua religio ipsa a novatoribus, iuris publici et politici instrumentum emeitur. Quae cum ita sint, rem aggrediamur. profitentes primum, nos de sola doctrina, nullum de personis errori addictis, serm0nem habituros. I l. Si religio vera una est . uti una veritas atque unus Deus: hac sola argumentatione, ceterae labesae tantur. Rex era, defuisse Iudaismum, ipsi eius libri testantur. Ista misinum ratio et culti iam mores repellunt ' . Graeciae et Romae Numina. vix Seli lasticis puerorum exercitiis iam susticiunt, illaque despicit grafai Νervosam Mahumetismi consitationem habot Crotius in Libro VlDe veritate Chrutianae religionis. De Mahumete iam dixerat in lib. litis Proieetus ad libidinem, promisit praemium in epulis et Venere positum . . Si Veneri atque epulis, quae illi ancillantur, ignorantiam addas, atque furentia arma ei caede , religionem habebis, eiusquo propagationem.
106쪽
vis atque excelsa poesis, qualem exhibent Miltori et Alli glaterius. Iure igitur et sacto civilibus populis unus superest Christiani
mus, cuius Metae in se mortis damnationem intuleriint. cum vela capite, vel a doctrina, vel ab utroque simul defecissent. Omnium Butem errores quum collegisset Protestantismus, in ipso univer
III. Est igitur Protestantismus, multipleae, hominum inventum, ad nullam religionis vel societatis formam constitutus. Hinc triplex propositio.
IV. Primo, est multipleae: eryo non eSi veritas. V. Protestantibus hoc solum commune, in Romanam Ecclesiam protestari: unde, a Spirae comitiis, Protestantium n mine designantur. Haec quum negativa sit appellatio, nihil deductrina significans, frustra punctum quaeras, in quo omneS unali de aut veritate colligantur. Privato enim inducto examine, id quisque credit quod sibi videatur, sive rationem praeserat . sive privatam inspirationem, omni . sacris litteris exceptis, externa auctoritate contempta VI. Sacris autem litteris ceriam adhibere fidem, sine vivo magisterio, cuius auctoritate illae proserantur, verae et genuinae a salsis et corruptis secernantur. atque in obscuris authentice interpretentur: est impossibile. Impossibile enim est ut quilibet, vel indoctus, iudicet ex se ipso quinam libri sint divini, ac sententiarum veritatem ex graecis vel hebraicis sontibus attingat: si autem traductoribus credat, iam auctoritati credit, quam repellit Protestantismus. Sed esto, originalia compellet volumina: numquid illa immediate habet a Deo 3 numquid hominibus non est credendum, illa lata esse auctoritate divinar Insuper. quomodo saltibilis homo Scripturas insallibiliter interpretabitur Vel si Scripturis omnino credendum, cur illis fidem negant Pr testantes, Petri et Ecclesiae, in docendo ac definiendo, auctoritatem asserentibusΤ 0uocumque te x lvas, nihil in Protestantismo nisi negationem et absurditatem invenies. Attamen iacta erat olea, et disiecta capitis auctoritate, tot in uno protestantismo erant religiones, quot mentes vel linguae, donec nulla esset religio: quae non est partium dissolutio, sed omnium in sidei unitate consensio ac religatio.
VII. Erumpens Protestantismi dissolutio iam inclaruerat ab initio. ZWinglius ad Lutherum: a Si diutius steterit mundus, iterum erit necessarium, propter diversas Scripturae interpretati nes quae nunc sunt, ad conservandam fidei unitatem, ut Conciliorum decreta recipiamus, atque ad ea confugiamus. n Confidenter alia inquit epistola Τheodorus Bera: si Exercuerunt me diu et multum illae ipsae ipias describis cogitationes: video nostros palantes omni doctrinae vento et in altum sublatos, modo ad hanc. modo ad illam partem deserri. Horum quaesit hodie de religione sententia. se ire fortasse possis, sed quae cras de eadem sutu- γ - 12
107쪽
ra sit opinio, neque tu certe ammare queas. In quo tandem religionis capite congruunt inter se Melesiae, quae Romano Ponti siet bellum iudixeruns A capite ad calcem si percurras omnia, nihil propemodum reperias ab uno amrmari. quod alter statim non impium esse clamitet 1). n Pulandoreus, qui certe charitate vel benignitate in Catholicorum sententias numquam peccavit, tamen latebatur: a Papalis auctoritatis abrogationem. infinita iecisse discordiarum germina: nullaque remanente auct 'ritate quae lites finiret undique exurgentes, Protestantes visos esse suis sibi manibus propria viscera lacerantes 2). B Dies nos deficeret ceteros persequentes a). VIII. Ergo nihil habent Protestantes, quo communi religionis nomine censeantur: imo nihil tam impium. quod eorum aliquis, inter novae religionis capita non constituerit. Dent v niam discipuli, si dolicias patrum delibamus. IX. Lutherus qui . rationis amore, Ecclesiae Degerat auctoritatem, rationem quoque ipsam landitus evertit. Hanc enim in rebus spiritualibus quae a Deo sunt, eluti omnis intelligentiae vacuam aspernabatur, atque a Dei voluntate alienissimam 3 . Eam diaboli sponsam appellabat M: inimieam fluet implacabilem 5ὶ: matrem ineredulitalis 6 ; haeresis atque idolatriae fontem eopi sissimam R. Concludit, christiano exuendam esse rationem, et in aeternum occidendam. Curi Quia emisata eius, sunt diabolieogitata 8 . Nos certe nobiliora de ratione docuimus. attamen rationis inimici venditamur a Protestantibus: Lutherus autem qui eam cruci sumtit, quasi eius restitutor depraedicatur. X. Antisocialem ac nefandam Lutheri, suorumque doctrinam de libero, sive potius de servo arbitrio, vel ipsi horrent Protestantes. Omnium scilicet coniuratorum ea mens fuerat. ut Dei timorem e mentibus excuterent, quod primi Protestantium emfecerant, scelerum causas in Deum coniicientes. Librum in t grum de servo arbitrio Lutherus evulgaverat. Andreos Althamer. sive Brentius. Lutheri amicus et interpres. Budacter asseverabat et Deum surari in lare . et trucidare in latrone 9). v Mela e ton, impium libertatis dogma ammabat ex platonica philos
sal Salse, nec minus vere Rousseau; a Iis ne favent plus co qu'il serotent, ni re qu'iis velitent, ni os qu'iis disent. Oo leur domande si disus- Christ est Dieu, ii n Osent rέpondre; on leur de mande queis mysteres iis admetient. iis n'osent repondre. Sur quoi dono repondront-iis'. . . Un philosophe jelle fur elix un coup dlaeti rapide; il les penetre, ii ies volt Ariens, Sociniens: il le dit . . . Aussi tot altarmes. est raves, iis A assemblent. iis di seu terit, iis flagitent, iis ne favent a quel salus se uouer; et apres torce consultations. deliberations conserenoes, te tout a boutit a un amphigo uri Duilan ne dit ni oui ni non, et auque i ii est aussi peu PO sibi e dΗ rien comprendere qu'aux delix plaidorers de Bahlais . , RoussEau. Leti res de lavontagne. Si ius divinum est tamon pro privato ei publico iii re con lituendum, quodnam ex Prote tanti mo si ieies'
108쪽
phia in christianismum irrepsisse: adeoque tam esse Dei opus Pauli voemionem quam Iudae proditionem 1 in. ZWinglius: et Unum atque idem facinus. puta adulterium vel homicidium, quai tum Dei est authoris, motoris et impulsoris, opus est, erimen non est: quantum autem hominis est, erimen ac scelus est η. nCum autem ex hac doctrina pronum esset colligere: a libidini ergo indulge ... quidquid egero, Deo auctore sit. n ut sibi obtrueit ZWinglius, ipsemet concludit: a Sed heus tui Caste ista ad populum et rarius etiam 3 l nXI. Ab his recesserunt Protestantes. Gratulamur. Sed V rum est, nullo unquam pede ipsos constitisse, amrmantes hodie, negantes eras, et sic in saecula. Oh magna vibrion cli XII. Secundo: Protestantismus est opus hominum: ergo non evi veritas divina. XIII. Auctores novimus: nulla in ipsis divinae missionis Signa; perversa indoles ac vita. Lutherus insurrexerat in rici Siam, ut monachus ipse, monialem sibi matrimonio copularet. Votorum sanctitatem obiicientibus, respondebat: a Ex patre V tis sanctificato et malin item sanctificata. filii enascentur sancti simi. v Inde nihil, hoc monacho periuro, foedius ac vilius. Λ ctor Anglicani schismatis, Henricus VIII, librum cui titulus: D fensio septem Sacramentorum in Martinum Lumerum, suo D mine, Summo Pontifici obtulerat, ut defensoris mei cognome to honestaretur. Sed cum turpi Annae Bolenae amore deperiret, Lutherum imitatus; ab Ecclesia discessit. Anna quinto me se decollata, ducit Joannam S meram; ac paulo post, Annam
lal Protestantium varsationes, uno ab hinc saeculo cum dimidio, quae usque huc deinde ampliori excreverunt foecunditate. iam collegerat Bossuetus. Immortale opus haec Variationum historis, fidelissimis nam rationibus, et firmis ac pressis argumentationibus invictum. Hanc dilige ter perpendenti, unum relinquitur effugium: vel ad catholicorum vel ad incredulorum castra commigrare . Gibbonius eam perlegerat a iuventute, indeque ex protestante ea tholicus factus est. Quum autem postea a cath licis discederet, non rediit ad protestantes sed incredulus evasit. En eius verba: a Iu Variαtionum historia. qua Bossuetus sortiter ac sapienter Protestantes aggreditur, felicissima ratiocinii et narrationis consociatione, priorum reformatorum errores. nuctuationes, contradictiones demonstrat, quorum variationes, ut ipse recte concludit, signa sunt salsitatis: dum nunquam interrupta Catholicae Ecclesiae unitas, insallibilis veritatis argumentum est ac testimonium s lGissore, MEmoires .i Recte quidem, quum in religione, historia variettionum, historia sit errorum: nam caelum et terra transibunt, verba autem Dei non praeteribunt. Protestantium testimonia confitentium iam nullum dari medium inter Christianismum positivum et historicum sive catholicismum, et incredu-lismum, ad quem tandem refertur Christianismus fictilius sive Protestantismus. attingit Augustinus Theiner in libro: Della introduxiona des m testantismo in Italia. tentata per se mene de nouelli bandilori se rore neue recenti constiunture di Roma. Roma, presso Giu. Spith6ver, i 850.
109쪽
de Cle es: qua iterum repudiata. sere simul ducit et obtruncati atharinam HOWata: ac deinde citharinam Parr, quae vix B r gio adultero et carnifice incolumis evasit. In aulis et in eoen biis, initia protestantismi ubique adulterinis vel sacrilegis nuptiis concelebrantur. Unde acri lepore Erasmus: a At ista omnis tragoedia exit in catastropliem comicam. Uni CONTIGIT UXOR. -- cinitur, valete et plaudite. . . Unde tanta carnis rebellio in his qui
se iactant agi spiritu Christi l)3 is En homines, en apostolosi rasructibus arbor.
XIV. Verum, si miracula desunt et qualiscumque vitae probitas, vigebit ne saltem charitas
Lutherus 1Ienricum regem, ut ineptum, insanum, sacril stum. porcorum omnium eι asinorum imperitissimum inscctabatur. Lovanti doctores, bestias, sues, paganos, epicureos, asheos appellabat. Papam et omnes ripae sectatores, ut latrones ins quendos esse et exterminandos, sive reges fuerint sive imper
tores. Erasmus, pulitissimus forsan sui saeculi vir, se a Luth ro veluti ab apro dilaniatum lamentabatur. Melancton, dilecti simus iam Lutheri discipulus, scribebat ad Camerarium: is Adeo exor, ut me in Cyclopum antro diversari videar. n Alia vero epistola: u Pietatem et doctrinam ignorant: eos videte qui pra sunt, et me scietis in leonum lacu cum Daniele . n Henricus econtra, dimisso regio decore, Lutherum compellare Ierpentem, pestem, Iupum devorantem, Satanae tutum, aliaque peiora in more habebat. Nec aliter Calvinus, sibi adversantes nuncupat scelestos, rabidos, bestias, thauros. eanes, porcos, asinos. α I-Stae. Scilicet, machinae sunt haereticorum, ut convicti de permdia, ad maledicta se conserant R. v Haec eorum humanitas ct tolerantia, qui utramque iactitant. XV. Verum, initia dolorum haec. Luthem agente, Cari gladius, alter Protestantium dux, in exilium et in extremam paupertatem actus suit. Servetus Genevae horribiliter exu tus, agen
te Calvino . Imperante Henrico VIII, tota Anglia, Neronis
sal Calvinus, Νοyonensis, moribus corruptissimis, atque horribili crimine e patria primum expulsus. u Vehemens ac perversus Calvinus, inquiebat Melchior Wolmar, eius magister; hoc scio; ideo noster, ei causae aptius inserviens. a A Bucero dictus η scriptor maledicendi studio insectus, canis rabidus. a collegae tui, illum alloquebatur Badoinus, eo queruntur de tua intolerabili arrogantia; a sibique exosum amrmabat apropter nimiam vindictae et sαnguinis sitim. η A Massono propterea descriptus: u Vindictae appetens et sanguinis suit, facie cum modesta, auomnem, simplicemque figuram composita. u a Quel homme sui jamais plus tranchant, Plus imperieux, plus dεcisis, plus divinement insatilibleque calvin, pour qui la moindre opposition qu)on omit lui seire etait lau-jours uno Murre de Satan, tin crime digne cluseup s inovsscio. Iestres de la Montaone. ne vera, Servetum, anno lbb3, eius opera combustum propter haeresim, ex processu, ipsisque Calvini litteris compertum est. o impositus est Servetus, ait Manuser spud Al erdentum, trunco ad ter-Disitirco by Corale
110쪽
tempora revixerunt: ipsa quoque episcopi Fischeri. olim praeceptoris sui, veneranda canitie securi abscissa, ut Neronem in Seneca persecto assequeretur. Crudelissima omnium pestis, haer sis et libido. Ex tunc Protestantismi historia scatet tabe et Mnguine: adeo ut vere dictum sit,' novatorum armis plures uno die victimas occubuisse, quam toto Inquisitionis tempore, in quam tam mira estinguntur vel exaggerantur. Haec autem commemoramus, ut constet ex lactis, in potestantismi natalibus nihil digni extitisse, nihil honi, nihilque divini: ex adverso, foeda omnia et obscoena. in ius naturae, divinum et gentium. XVI. Quid ermo Protestantismus3 Schisma, haeresis, rebellio in Ecclesiam. cuius catholicum Roma tenet principatum. 0 respectu, nunc audacter in Italiam insumatur. XVII. Omni saeculo suae haereses extiterunt, nec decim sexto deesse poterant, lasciviente philosophorum ratione, vix renatis litteris, ad paganorum philosophiam iterum conversa: cleriautem, principum et populorum moribus late corruptis. Tempus aderat quo, eupida novorum multitudo, allicitur et commovetur facilius: nebula primum, deinde sumen, unde prudentes quandoque excaecantur et rapiuntur. Tunc a Luthero illa iactabantur insurgentium sero magica verba: Abus I Reformatio ILibertast Abusus exaggerantur, ut auctoritatem odiosam faciant ac spernendam. Besormatio nova pollicetur, quae ad suam qui
que lingit cupiditatem. Libertatis ardor qua nihil pulchrius si
cum lege, nihil adeo foedum vel atrox si a iure secernatud iam serventibus addit a Ias. ut vetera vel in religione vel in imperio dissolvantur: quin pateat qua eundum sit via, quo iure, quo O dine, quaeque sint veteribus sussicienda. En insurrectionum via. furor atque imbecillitas. Evertunt, non reaedificant; abyssus Pandunt, non implent. XVIII. Nulla unquam Protestantismo luctuosior seditio contigerat. Iam undique a sanctissimis viris illa reformatio a spicabatur, quam Tridentina Synodus perficiebat. Sed neque tanta abusuum colluvies irrepserat, quum non alio sorte saeculo tam ampla sanctorum ac doctissimorum hominum seges extiterit. N
ram posito; capiti imposita est corona straminea vel frondea, et ea sulphure conspersa; corpus palo alligatum serrea catena. Ipse carnificem rogavit ne se diu torqueret. Interea carnifex ignem in eius conspectum, et deinde in orbem admovit. Homo, viso, igne, ita horrendum exclamavit, ut unive sum populum perterruerit. Cum diu langueret, suerunt ex populo qui sa- sciculos confestim consecerunt. Ipse horrenda voce clamans: lesu, sili Dei aeterni, miserere me it post dimidiae circiter horae cruciatum. expiravit . . Intolerantiae instinctus, novae Besormationi intimis medullis ivli aeserat. Nostris adhuc diebus, in Magna Britannia. quotannis Papae, B. Virginis, aliorumque imagines, statis diebus et populo conclamante, publice comburuntur. Profectus non defuit: olim homines, nunc imasines.