장음표시 사용
331쪽
que societas, quam legem a Deo retulerit, quo tendat, quibusque viis: oracula, uno verbo, consulenda sunt naturae et Divinitatis. Haec sunt sacta positiva et realia, a quibus Si abstrahas, rationalismo et somniis delectaberis; phantasticum hominem. Societatem et Statum estingus. Facta vero illa sunt creatio hominis. eius eas , atque divina restauratio, nec non homini superaddita ac divinitus assulgens revelatio. Si factorum historicam fidem admittis, si Alexandri vel Caesaris existentiam, ergo et Christi iusque factorum admittes, inter quae sunt miracula. Divinitatis signa. Si Christus est Deus. ergo divina Ecclesia, vices eius gerens, tota atque integra hominibus et principibus recipienda. Hoc nixus sundamento, Eeclesiam inquire: illam divina maiestate, di- .vino iure atque autonomia, sive dii ina libertate praeditam invenies; imo iam invenimus de vera religione pertractantes l). in Christi enim institutione, et saeculorum testimonio, est Ecclesia Catholica non collegium, non familia, non imperfecta vel privata societas: sed Regnum est sui iuris, non de hoc mundo, nec de mundi huius imperatoribus iura reserens, quae immediate exti
lit o Deo Patre per Christum. Irreformabile Regnum atque Imperium, quod frustra docent rationalistac ab Imperio civili sore Bbsorbendum, et demum, progrediente humanitate. Ecclesia et Imperium civile absorbeantur in Socialismo, veluti in vere libera et redempta familia. Videant principes ne iura Ecclesiae absorbendo in seipsis, primum illud socialistarum caput exequantur. ipsi met eodem gurgite absorbendi. Hoc iamdiu impelluntur, atque utinam non delabanturi Si Christus talem Ecclesiam instituit, superest ergo ut vel Deum et Christum reiicias, vel liberam a Statu Ecclesiam admittas M. VII. Positiva hac methodo, omnium verissima ac simplicissima, ex profundissimo gurgite saueia et laborans societas extrahenda, Deus in mediam societatem iterum est advocandus. Deus, inquam, non Dei nomen tantum, non phantasma Divinitatis, quod homini vel Statui subiiciatur; sed verax Deus, qualis seipsum per dogmata revelavit: per conscriptos codices, qui codices stant et Status et populi; per Ecclesiam, quae eius visibile est imperium in terris constitutum: peream demum Ecclesiam, quae vere opus sit Dei. Nam qui illam constituit Deus, illam quoque gentibus et regibus praefecit, ut iam inde una familia unaque civitas coalesceret, terrena simul et divina, Ecclesiae atque Imperii ossietis amiee eoniunctis, non permiatis. VIII. Expressam ultimo sententiam verbis esseram Imperatoris, illius nempe temporis, quo societas e paganismo laboriose ad christianismum assurrexerat: a Maxima quidem in hominibus sunt dona Dei, a superna collata clementia, SACERDOTiLII et ivptuturi: et illud quidem divinis ministrans, hoc autem humanis praesidens, ac diligentiam exhibens. Ex uno eodemque prin-eipio utraque procedentia humanam exornant vitam. n En duo Duiligod by Coral
332쪽
si indamenta. ilitibus nova et exordiens societas constituebatur: Sacerdotium, imperium. Nunc de eius concordia: u Bene autem, prosequitur. Omnia geruntur et competenter, si rei prine ipium μοι deeens et amabile Deo. Hoc autem suturum esse credimus, si sacrarum restiuarum observantia custodiatur, quam iusti, et laudandi, et adorandi inspectores et ministri Dei verbi tradiderunt Λpostoli, et sancti Patres custodierunt et explanaverunt 1 . v Λttende haec duo: 1. si rei principium, unde utriusque potestatis iura secernantur, non sit aemulatio et invidia, sed sivi decens et amabile Deo fa : 2. ollicia Imperii illa sunt, ut sacrarum regu larum observans ia custodiatur: quae est regia vis et protectio. Rationem alibi assert Imperator: u Quia quod in religionem divinam committitur, in omnium sertur iniuriam 2). B In iniuriam scilicet Ecclesiae et Imperii, unde utraque Sunt potestate
IX. Sacerdotium et Imperium, eae uno eodemque principio utraque procedentia, Se mutuis fovent praesidiis. Dum enim Sacerdotium imperantibus obedientiam iubet adhibendam, divina omniumque essicacissima auctoritate: ex alia parte imperantes ipsi decreverant: a Volumus atque praecipimus, ut omnes suis sacerdotibus, tam maioris ordinis quam et inserioris, a minimo usque ad maximum, ut summo Deo, cuius vice in Ecclesia log tione iunguntur, obedientes existant. Nam nullo pacto agnoscere possumus, qualiter nobis fideles eristere possunt, qui Deo inlid les, et suis sacerdotibus apparuerint: aut qualiter nobis obedientes, nostrisque ministris ac legatis obtemperantes erunt, qui illig. in Dei causis et riclesiarum utilitatibus, non obtemperant... Iubemus ergo ut omnes eis, pro viribus, ad eorum peragenda ministeria, et ad malos et peceatores atque negligentes homines di- Stringendos, summopere obedientes existant. Qui autem in his, quod absit, negligentes eisque inobedientes fuerint inventi. sciant se nec in nostro imperio honoros retinere. licet etiam filii nostri fuerint, nec in palatio locum, neque nobiscum aut cum nostris societatem aut communionem ullam habere, sed magis sub magna districtione et ariditate poenas luere. . . . Sed etiam insumes atque reprobi manifeste apparentes notabuntur, eorumque domus publicabuntur, et ipsi exiliabuntur 3 . via Quum principium illud decens et amatile Deo in gentibus invalesceret, praeter ea quae stricti sunt iuris, illa quoque quae religionem vel pietatem utcumque afficerent, ecclesiastica iurisdictione censebantur. Huius generis sunt testamenta, pacta et obligationes quibus iurisiurandi fides accederet, matrimonii essectus pure civiles propter sacramentum, viduarum et orphanorum causae, peregrinorum vel naufragorum bona etc. Universalem adeo consuetudinem nec ipse protestantismus extinxerat ab ini-lio tWALTER Droit eccl. ste to utes les confessions inretiennes s l76l. Λ-bundabant illi: sed videant nostri num civilior fuerit illa societas, qua graviora negotia religionis numine tegebantur, an praesens qua religiosa iurisdictio et vis latissime despicitur. s Iustin. , NOP. VI prae , ad calcem Coclic.
333쪽
X. Hac procedebant concordia. ad societatis constitutionem. ordinem et decorem, Ecclesia et Imperium: quae concordia, di Nncillimis temporibus, magis firmabatur, quemadmodum, impendentibus hostium copiis. vires omnes colliguntur. a Tempus mi , episcopos alloquebatur Εdgarus rex, insurgendi contra eos quidissiparunt legem Dei. Ego Constantini, vos Petri gladium ha-hetis in manibus: iungamus dexteras, gladium gladio copulemus, ut eliciantur extra castra leprosi, ut purgetur sanctuarium Domini. . . Non deerit regia potestas, ut et episcopali censura. et rωgia auctoritate, turpiter viventes de ecclesiis eiiciantur, et ordinate viventes introducantur 1). n Alter vero rex ad Pontificem scribebat: a Nihil tibi, Sanctissime Papa, possum negare, cui per Deum omnia debeo. . . Omnia quidem, quae pro riclesiae nece saria reparatione, synodaliter instituit et reformavit Paternitas tua, ut silius laudo, eonfirmo et approbo: ... et in aeternum mansura, et inter publiea tura semper recipienda, et humanis legibus solemniter inscribenda, ... coram Deo et Ecclesia ita corroboramus R. nInde, obiiciunt, confusio, duplicata tyrannis, inquisitio. Inde, reponimus, ordo, libertas, Salus. ordo. Quemadmodum enim ordinatur familia ex patris et matris consensione: ita mutuis auxiliis. atque alterna legum cia vilium et ecclesiasticarum sanctione, ordinatur civitas christiana. XII. Libertas. Consentiens enim Ecclesiae rex, et tyrannice imperans, nunquam extitit, nec fiet: contra, ordinarie loquendo. qui Ecclesiam, et populos vexant. Ecclesiae de regibus doctrinam. politicis ndenter subiicimus expendendam: a Rex a recte assem vocatur. Si enim pie et iuste et misericorditer agit, merito rea appellatur; si his caruerit, non reae, sed tyrannus est... Regale namque ministerium specialiter est populum Dei gubernare et regere cum aequitate et iustitia, et ut pacem et concordiam ha ant studere. Ipse enim debet primo defensor esse Melesiarum et servorum Dei, viduarum, orphanorum, ceterorumque pauperum,
necnon et omnium indigentium 3 . n Qui rex, qui tyrannus dicatur. perpende: non suis ille servis praeest, sed populo Dei, servis Dei. Haec iam disserebant Concilia, Parisiense, Aquisgranense. Noguntinum, annis 820, 836. 888. Hisce maiori amnitate iungebantur Ecclesia et Imperium. Hisce reges ipsi in Capitularibus, mixtis nempe comitiis, subscripserant. Quam vero haec absunt a nostris, qui larvatam tyrannidem in sua illa Status autonomia instaurant ac promoventi Quando igitur non iura ferrent divina, iuberet tamen populorum libertas, ne Ecclesiae auctoritatem principes despiciant, utque cum illa ex concordi animo et communi sententia iustitiam administrent. XIII. Salus. Perversis animi assectibus et doctrinis, non minus quam lactis, nisi cohiberentur, salus publica intercideretur.
Atqui doctrinis et affectibus praesertim advigilat Ecclesia; Im-
334쪽
perium iis tali uini quae patent. Si utriusque opus adspiret, nonne securior erit civitas7 Hic vero nihil cum Inquisitione comm ne: in haereticos, veluti reos divinae maiestatis, poenam sanguinis tulerunt imperatores, non Ecclesia: hispanicae Inquisitionis excessus, Pontilices expressis litteris reprobaverunt. Generatim, ut de Inquisitione verbum asseramus, quum illa exorta est, non de aliquo errore, sed de servanda agebatur societate: iam enim extunc haereticis communis erat insurrectio in Ecclesiam, in imperia, atque in societatem: quod delude opus Protestantium plurimae sectae prosecutae sunt. Ipsa, quam non laudamus, hispanica Inquisitione, a Mauris Hispania libera evasit. nec Prot stantismum suscepit. a quo cruentioribus armis et caedibus S bacta suisset. De hae Balmes: a Nostramne nobis intolerantiam vel seritatem obiicient exteri3 Respondemus, dum religiosis bellis Europa sanguine aspergebatur, Hispania erat in pace. Quoad victimas, civilissimas gentes Britanniam et Galliam provocamus, ut suas eorum temporum historias ostendant et conserant: comparationem non pertimebimus 1 . nXIV. Hoc unum volumus: divinam ordinationem, cum p
pulorum utilitate, ut Ecclesiae atque Imperii concordia pro gentium publico iure constituatur, iubere et expostulare. Constat ex dictis. Nunc addimus: popularia regimina maiori adhuc urgeri necessitate. XV. Vigent enim illa virtutibus. ait Montesquieu. Atqui ubinam virtus sine religione 3 Popularia quaeque regimina, Vim tutis desectu conciderunt. Ante et post Crom ellum, a Britannia ingenti atque inessicaci conatu democratiam quaesiverat, et non invenit, hanitate iam omnia possidente . atque lactione sa-ctionem impellente: in priori itaque et damnato regimine iterum consedit 2 . n Non alia nunc causa. populorum plagis plagas addit democratia pura vel mixta. nisi quia virtus cum religione defecit. Quod tandem Britannia ipsa intellexit, religionis suae reliquiis firmiter inhaerens: dum alibi novi homines religi nem, subdola vel aperta persecutione insectantes. popularia regimina ad interitum urgent. Imbecillest Britanniam adorant. g nuflectunt, et non imitantur. Quis illic convicium in religionem proseret' Alibi, quodnam vile convicium quod in religionem non recidat Hi autem cum religione virtutem. et cum virtute libe tatem perimunt. et cum libertate imperium excidunt. Nec Statum 4 uvat legibus quamdam scribere religionem: vanitas enim est religio legalis. aeque ac charitas legalis. Res illa est animorum, ad quos legibus humanis nullus patet accessus: suadetur divinitus, non humanitus imperatur. Itaque regimina quae ad democratiam inclinant, et religionem oppugnant. non infirmantur. sed mortua sunt: belluam exsolvunt ac nutriunt, a qua devorabuntur. Non suspecta auctoritate concludimus: a Graeciae politici, in regimine populari, non aliud quam in virtute, imperans Balinea, a
335쪽
ili prilesidium agnoverant: nuperi nihil nisi de machinis, de coni-M0nlesq. illi. merciis, de divitiis, et de luxu loquuntur i). nXVI. De concordia igitur generatim serianda inter utramque potestatem. nullum superest dubium: adversa opinio, Guiroti a tente. miserabile est Subterstigium, utramque evertens. Praetextu mutuae libertatis. Λpplicationes vero facile occurrent, si bona fides adsit. Nam si Deus in Ecclesia umbratilem non instituit societatem. quae ad dogmato, ad mores, ad cultum internum. atque externum, nec non ad fidelium correptionem pertinent, ecclesiasticae iurisdictioni adscribentur. Singillatim vero iura illa removeantur protegendi, cavendi, inspiciendi, subveniendi, prout titulo X exponebantur. Deinde Ecclesiae sarta ac tuta sint sequentia. 1. Libera omnium episcoporum et fidelium cum Romano Pontifice communicatio. 0ui enim Pontificum catholicis gentibus eaeteram dicunt potestatem, vel tyranni sunt, Henrici instaret Elisabet reginae; vel scurrae. Quis namque proximior Vel intimior, quam pastor ovibus, vel filiis pater3 2. Libera evangelii praedicatio, errorum expunctio, rerum ecclesiaSticorum possessio 3 et administratio, et conciliorum convocatio. 3. Libera in disciplinis ecclesiasticis clericorum institutio. 4. Libera, ad Opr menda consiliaevangelica, otorum proseSSio et associatio, prointer emica virtutum exempla, scientiarum praesidia, viriumque coniunctarum incrementa a . 5. Puerorum in silo et moribus libera educatio: ut iuventus, una simul. ad litterariam et moralem si e religiosam vitam componatur b). 6. Vigentium Ecclesiaeta Ilontinos novi tyrannieam reipublicae vel status dominationem, quam Plato in sua Republica descripserat, ubique restaurant. Dogma hoc capitale in re publicanorum codice, Triumviri romani candide expresserant diu 27 aprilis i8 9: . La repliblica Romana tu nome di Dio e dei Popolo, considerando che la nita e te Deoliis detruomo appartengono di diruto alta Metelli ed al pae se; che la Societa non pud ammeti re vincoli irrevocabili che alienino da isti e restringano in certi limiti la volonta e Paetione detrunmo: it Triumvirato decreta . etc. Ita religiosi ordines eorumque v0ta dissolvebantur, plenissima illa potestate, qua . la vita, lefacottα tau lanta e I azione delΓuomo appartengono di diritto alia Societa: . ci allo Stato o at Triumvirato. it Ex eodem principio illud prosiciscebatur tyrannidis genus, quo Omnes silii populi a Statu, veluti a patre universali, sint educandi. Interim vero Stalus ipse pantheismum docet, revolutionem, atheismum: quod se-hat in Gallia, saltem ab anno 18 30 ad l850. Est enim quasi ius, ut ne volutio ei iropea iuventutem sibi instituendam arripiat, quo incoeptum opus ad exitum perdueat. Ecclesia itaque et praesertim ordines religiosi, ab educatione erant expellendi. Verum, honam finge intentionem. Ubi catholici iuvenes, hebraei et prolestantes simul colliguntur,quamnam hallebunt institutionemΤ Nullam certe religiosam, imo irreligiosam: etenim praeest pluri qui simul esse non potest catholicus, protestans vel hebraeus in litteris tradendis. vel historiis vel scientiis, auditorum interdum olfendat fidem, necesse est. Igitur in patres et filios inconsultissima est tyrannis. Staius exclusiva educatio in hisce adiunctis. IIoc unum ius est possibile ac legitimum: ubi vi-9 t tiberias cultuum libera inuitutio et educat io ipsis cultibita relicta.
336쪽
legum, nec matrimonialibus exceptis, executio. T. Concordatis plena atque sincera fides, ubi adsint. Quae . aliaque, brex iter colligebat Imperator: a si rei principium fiat decens et amabile Deo. si saerarum regularum ob taxantia custodiatur nig VIIIJ. Aurea haec sunt, ipsaque sufficient si recto animo perpendantur. XVII. Nihil non molitum est, ut sacerdotalis et regia potestas, suprema vitae civilis iundamenta. a se in icem distrali retitur, sicque facilius oppugnarentur. Ubertissimam inde. nimium lite miseram fructuum segetem, principes et populi collegimus. Τempus esset, ut, unde mala orta sunt. illic remedia anserantur. Revolutio quae anno 1789 a fallaci iuris hominis declaratione sumebat exordia, non quiescet nisi principes et gentes regrediantur ad iura Dei. Quam politica se Soci latis restaurationem per ius dixi num aeque ac pontificium amplissima rerum experientia Blipae sapientia. ei sal accuratissime tir animo potius quam nomino excellentissimus. comes Solaro tolla Margarita, in opere cui titulus: 21rve Iimenti politici: maxime vero ea-
pile XlX: Relaetione dello Stato eolla Chiesa. tamdiu illa vox insonuerat: Er ΝΠΝC REGEs iNTE LUGITEl Utinam feliciori Oxitu, iam excrescente flamma, ac seru Omnia pervadente.
DE CONCORDATlS. l. Notio. II. Concordalorum initia. III. Omni aevo, Ponti si eos vi sua cum Principibus ecclesiastica negotia gerunt. IV. Indulta haec ei privilegia: utilitates. V. Concordalorum forma desinita sub Nicolao v, et i .eone X. VI. II istoriae corollaria. Vil. Duplex rerum genus ihiae Concordatis su hil-ciuniit r. VI ll. in primo genere sunt principum officia. t X. In ali pro indulta ponti scii m. X. llei cardo, contrahentium personae. X l. Concordata actilius internationalibus non sunt aequiparanda. Xll. Nulla religiosa et nationalis autonomia in gentibus catholicis. X lli. Fallimur dum Anglicanis miliustula ad Ecclesiam unam atque universalem transferimus: 1lomae princeps, non pontifex. neg0tia gerit interuationalia. Xl V. idem cum principe extra Ecclesiam existente. XV. Ohiectio. XVI. Concordala summo iure non sunt pacta synallagmatica. XVll. Mutuam tamen obligationem pariunt. XVli I. Prima lus civilis II. Pontificum, Dei proxidentia constituitur.
l. Gesta a summo Pontifice cum imperantibus, circa res saeras, ius peculiare in gentibus constituentia, Concordalu 3ppellantur; ut, quemadmodum actus sui generis sunt, ita peculiari nomine veniant. Dicemus de eorum origine, natura et ut .
II. Vix ei illi christianae religionis inauguratione peractau Constantino, Concordatorum initia visa sunt in illis concessionibus, quibus leges ab imperatoribus condebantur de ecclesiastica disciplina, delegata aut vicaria Pontilicis auctoritate. Illis e-
337쪽
nim legibus aut factis, explicita vel implicita, generalis vel pa
ticularis Pontilii cum sanctio accesserat. Magnum rei documentum extat initio Codicis. ubi Romanum Pontificem alloquitur Iustinianus: a Quum recta atque irreprehensibilis fides. ovΛM PRAE-DicAT SANCTA DEI CATHOLICA ET APOSTOUCA ECCLESIA, nullo modo innovationem recipiat: nos sequentes sanctorum Apostolorum. et eorum qui post eos in sanctis Dei ecclesiis conversati sunt. dogmata, iustum fore existima imus, cunctis manifestum sacere . qualiter de fide quae in nobis est sentiamus, IXsisTEXTER et adhaerentes traditioni et consessioni sanctae Dei Ecclesiae cathoni ib. liti t. l, S licae ij. v Non doetor Sed discens. non imperans sed obsequens filius. prosequitur Iustinianus: uneddentes honorem APOSTOL -cAE sEDI ET VESTRAE SANCTITATI quod semper nobis in volo et suit et est , et ut DE ET PATREM HONORANTES VESTRAM BEATl- TvDINEM. omnia quae ad ecclesiarum statum pertinent, sestinavimus ad notitiam deserre Vestrae Sanctitatis ... quae caput est omnium sanctarum ecclesiarum. v Quonam sine3 aQuoniam semper nobis suit magnum studium UNITATEM VESTRAE APOSTOLICAE 2 lliid, sinis. et statum sanctarum Dei ecclesiarum CLSTODIRE etc. 2ὶ. Respondet Ioannes laudans et approbans: et Quod, quia aposto. lii id. licae doctrinae con enit. NOSTnA AC TORITATE confirmamus 3 .n
Facultas concedebatur evulgandi leges ad Ecclesiam pertinentes harmonia declarabatur, Concordatum peragebatur. III. Eadem iuris publici disciplina toto deinde medio aevo asseria tur; leges vero, quae Ecclesiae adversarentur. reiici bantur. Sic octavo generali Concilio vetitum est, ne principes aut duces saeculi in episcoporum electionibus se immiscerent. n Can. 22. ve Ecclesiae libertatem quidquam imminuerent M: Paschalis II. vix a sacrilegis Henrici IV manibus liber, investiturae concessi nem rei oeat in Lateranensi Concilio, quam imperatoris violentia extorserat: Leo X, alio Lateranensi Concilio. Basileense conciliabulum damnat . quod Pragmaticam Sanctionem de ecclesiastica disciplina ediderat, quae a Carolo VII in Galliam illata, re-lum Pii Il. Sixti IV. Innocentii VIlI, Alexandri VI, et Iulii II.
vehementer exercuerat. Sed universim Ecclesiae libertatem promovit Τridentinum: Innocentius III leges a principibus in sacros canones latas abrogavit; iusiurandum fidei catholicae adversum,
Anglis prohibuit Paulus V: Innocentius X pacis West phalicae pacta nonnulla propulsavit. Deinde Benedictus XIV. Pii VI et Vll. in gravissimis cum Imperio disceptationibus, alia absolute
reiecerunt, alia definitis placitis ad concordiam adduxerunt. Igitur, tum foederis tum reactionis aevo. quod supra attigimus. sive in approbando, sive in reiiciendo, sive in concedendo, Pontificum cum principibus tractatio plurima fuit. Quocumque autem modo, in prosperis atque in adversis, in iure publico gentium christianarum, Pontificum auctoritas in gerendis Ecclesiae negotiis xi sua luculenter enituit.
338쪽
IV. Concessionum, quibus μtius quam eoncertationibus Pontifices laetabantur, plurima exempla. Illarum duplex utilitas: l. post lites, animi conscientiarum quiete. Ecclesia et Imperium concordia reficiebantur: 2. principes ad diligendam et luendam Ecclesiam alliciebantur. Isiseo rationibus permoti, Eugenius IV et Benedictus XIV Venetae reipublicae episeopum d ligendi ac praesentandi privilegium concesserant: idemque Hi paniarum regibus, aliisque, vario tempore Pontifices. Quae dum agebant hi, ut summi Sacerdotes. de rebus quoque temporalibus ut principes, tractatus inibant: sic Benedictus XIV Sardiniae r
gem pro laudis vicarium suum constituerat, reservata pensione his mille scutorum, quam rex ipse iuraverat, qua que anno tantum 1851 fuit denegata. Concordati vero nomen ii η solum apostolicis indultis vel privilegiis adscriptum. quibu8 Ecclesiae canones, legis vi, pro aliqua gente temperabantur: quemadmodum inter Nicolaum V et Fridericum III, inter Leonem X et Franciscum I. factum fuerat. Quo tempore concordatorum forma vore suit constituta: rationes et circumstantiae, non indignae ui a nobis recol3ntur. V. Eugenius IV, qui Felici Vanti papae suetesserat, ut enm motas Germaniae ecclesias paci restitueret. principes quosd honesiciorum collationes privilegiis pro tempore auxerat. Notis deinde postulationibus interpositis. Nicolaus V. Concordato habito cum Friderico aliis pie principibus, rem firmiori et ampliori ratione composuit: se velle unitatis amore principibus, ut liliis, indulgere, sedulo animadvertens. Similiter, abrogata a Ludovico XI Pragmatica Sanctione. renitentibus vero pluribus laicis atque ecclesiasticis ordinibus . totaque Gallia tempestate commota Bononiam petiit rex Franciseus L maiorii in exemplo. Leoni X tunc in Pontificem electo gratulaturiiq. Roganti regi Bssensit Leo, ut Pragmaticae Sanctioni novus rerum ordo, vim legis retinens, subrogaretur. Εdita itaque est Constitutio Mero approbante. declarans concessiones ibi, indultus et privilegia impertiri. Sic de ceteris. VI. Concordalorum igitur origine atque istoria probatur: l. quae exterius religionem ametunt, non potuisse a regibus componi aut gubernari sine Pontis eum auctoritate: 2. haec, veluti beneficia, indulta suisse benemeritis principibus vel gentibus, ut dissidia tollerentur. strictior et suavior eum Λpostoliea Sede Dii iunctio emoresceret. huius denique lege et auctoritate gentes firmo rerum ordine eonquiescerent. Hisce prdemissis, cuius naturae sint Concordata facilius apparebit. VII. Actus publici natura. ex rerum et contrahentium indole definitur. Res . quoad coneordata, duplicis sunt generis: 3-liae intimo inhaerent Ecelesia . eiqtie necessariae. nee BliendDdae: aliae etsi nec veram alionatio nona accipiant, gratiae tamensaiore in lateos transferuntur. Prioris generis ea sere sunt, quae
339쪽
u Tit. XI, s superius recensuimus ij. Secundi generis esset dioecesum nova XVI. circumscriptio vel ordinatio, approbante Pontifice; de cuius plenitudine pastoralis auctoritas proficiscitur. Beneficiis praesidet. qui ossicia confert, scilicet Pontifex, cujus est potestatis iura aliqua vel in laicos transferre. excepta auctoritate Spirituali. Rerum ecclesiasticarum alienationes vel sanationes: sori ecclesiastici limites et iudiciorum formae; appellationes in propria natione, ut Sedi Apostolicae ultima reservetur. VIII. Discrimen inter duo haec genera in eo est, quod in primo ossicia principum, in altero pontificum largitates ordinario contineantur. Si enim principes recta via incessisSent, nunquam de primo genere o ncordata inita suissent. At historia Concordatorum, historia dolorum i Amicta vel eversa aliquando religione, ut a gallica alterius saeculi republica, Ecclesiae etiam
essentialia publico foedere sanciebantur, ut possibilia sanarentur, novoque iure catholicorum libertas firmaretur. Est enim religionis conditio, quod saeculi huius rectores sedula mente perpendant, ut sociabilis sit, suoque cultu, pastoribus atque institutionibus libere uti possit: ablata vero ut restituantur, strictae iustitiae osticium est, non terrenae maiestatis beneficium. Habet itaque Ecclesiae divinum civitatis ius, vel non laedendum unquam vel sarciendum. Praeterea nullibi eius libertas, principum aut populorum ossicit libertati, quae naturalibus divinisque legibus non adversetur: nullam respuit regiminis formam, peregrina in hac vita, sua libertate contenta. Quid illa petebat a cruentissimis imperatoribus, a cruentissima Galliarum republica, nisi ut divinam missionem perageret in terris, unde et homines sociabiliores ipsaque imperia evaderent feliciora ZMaterialia possidet, quia eius ministri et filii cives sunt, civilique iure potiuntur. Societates clandestinae gentes et imperia commovent: quae adeo insipiens vel barbara hominum potestas sodalitia vetet, quae partam a seipsis civilitatem, perenni vitae sacrificio sustentant ac fovent 7 Prin- ei pes igitur dum Ecclesiam tuentur a Deo institutam, vel revocant expulis m, vel oppressam reficiunt, sive catholici sint sive Matholici, divina servant iura. Si laudandus Napoleo, Conco dato anni 1801, catholicis catholicam restituens Ecclesiam, nihil tamen neque Galliae neque Pontifici de suo elargiebatur, nisi addita a seipso, et reiecta ab Ecclesia, Statuta organica sartietes organiques . IX. In altero rerum genere diximus contineri Pontificum gratias et largitates: aliqua scilicet, quae neque ordinis neque iurisdictionis potestatem requirant, per principes exercenda, vel Ecclesiae forum et disciplinam limitibus circumscribentia. Si assentatores principum audias, vel Status adoratores, Ecclesia nullo gaudet soro externo, quia illa spiritus est: contra, si Ecclesiae naturam, et saeculorum documenta inspicius, quia sociabilis est.
Sed non adeo limites sori civilis et ecclesiastici praecisi sunt, ut
340쪽
32.3declaratio ues non accipiant: est enim amnitas quaedam utriusque iuris, quae in studiorum quoque ratione a catholicis academiis ubique retenta est. Igitur quotiescumque pactiones de soro vel de ecclesiastica disciplina intercesserunt, iura Ecclesiae patuerunt, non tunc constituta sunt. Ex adverso, consensit vel passa est Ecclesia ut nonnulla ad res sacras pertinentia principibus accederent vel catholicis magistratibus, quasi suo nomine exercenda. Cum itaque societas sui iuris dicenda sit Ecclesia, cumque circa Sacra ius nullum competat Iaicis imperantibus. ea evidenti ratione quia laici sunt, idest extra Ecclesiae principatum, Oves Scilicet et non pastores: si quae huiusmodi vel consuetudinibus vel concordatis adscripta illis fuerint, Pontificum largitates et privilegia dicenda erunt. X. Rerum perquirentes naturam quae Concordatis subiiciuntur, ad personas delapsi sumus. Hic nervus quaestionis, et ca do quo rei summa continetur. XI. Concordata hactenus ad gesta internationalia referri visa sunt. Nihil tamen minus recte et vere. Sunt enim nationeS V luti personae morales, quarum cum discreta sint iura, mutuam ineunt societatem, ut quae ad pacem, vel ad defensionem, vel ad commercia attinent, liberis pactionibus desiniantur. Atqui Christianismus una est societas quae gentes et nationes sub uno divino iure et capite complectitur, ut ipsi principes, ex Ambrosio, imo ex Deo ipso, intra Ecclesiam sint, non supra Ecclesiam. Henricus VIII, atque gratiosissima Elisabet eius filia, catholicos cum Romano Pontifice, veluti cum extraneo principe, quacum que ratione communicantes, poena capitis multare poterant; e tholicis autem gentibus communem pastorem ac patrem, extra neum appellare, idem mi ac protestantismum aperto ore prost-teri. Atqui huc ventum est: resormatorum labem imis visceribus attraximust Gentes atque imperia quae catholico nomine gloriantur, doctrinis, moribus, legibus. quotidie ad protestantismum d labuntur. Heri adhuc legem asserens de abstrahendo ab Ecclesia matrimonio. aiebat Subalpinus Minister dictus strvitae et iustistiae: a La magistratura non pub ammettere che te leggi interne dei paese stano mai argomento di traitati con chicchesia 1). v Quum illic de matrimonii vinculo agatur, quod iure dixino Ecclesiae concreditur. en absurdam quamdam et acatholicam magistraturam si Ministro aliqua fides , quae legibus internis. internam sive protestanticam constituit ecclesiam, vel saltem pra textu civilis autonomiae, segregat se a communione legis atque Melesiae universalis: a In novissimo tempore venient illusores.secundum desideria sua ambulantes in impietatibus. Hi sunt qui segregant Iemetipsos, animales. spiritum non habentes 2 . n Rem ipsam ex certissimo et divino iure desinimus, hominum mentem non inquirimus. Xll. Quum ergo universalis societas sit Catholicismus, nul-