Pvblivs Virgilivs Maro

발행: 1832년

분량: 499페이지

출처: archive.org

분류: 시학

181쪽

Quod in carmine hoc tantopere admirati sunt viri docti, si propius intuearis, nillil aliud fuit, quam orationis in plerisque locis dignitas, Ornatus Praeclarus, Splendor quoque; tum numerorum Concinnitas. Haec sunt, quae viris doctis tantopere

se probarunt; sed, an haec illa Sint, quibus poeticae laureae decus parari possit, admodum dubito. omnino ab itiventi felicitate, quae tamen reSuna Omnium maxime poetae nomen et laudem continet, carminis huius laus magna vix Pcti potest: uli nec iractatio arte aliqua se commendat, nisi in locis singularibus iisque sero ad communem Poetarum Orbem Spectantibus: cuiusmodi est nutricis opera in virginis dolore allevando, puellae miSera di querelae, et Sic alia. Contra sunt loca alia ad pedestrem orationem proniora: ut Iocus de diversis super Scylla opinionibus V. 63 sqq. - 90, alius super sabulae in Britomarti varietate 303 sqq. Haec et similia cum tractata nitescere nequeant, bonus poeta non facile attinget. Alia ad rhetoricam δεινοτοτα egregie accommodata Sunt, ut in querelisi,uellae: et, Si quid est, quo adducar, ut ΜarO- Diani ingenii latum esse hunc Putem, hUNC Propiorem ad tragicam vehementiam et rhetoricam declamationem assectum esse dicam, quem in Virgilio me agnoscere iam alibi accuratius exposui 3. Accedit orationis poeticae sacustas, quae in hoc poeta fuit eximia: quae ea ipsa caussa fuit, qua adducti viri docti celera etiam Omilia in eo carmine

Vid. Vol. II. I is tuis. I. s. VIII p. 306. T. Vol. II. et Aen. X PI . u. a. XIII. Exc. ad Aen. II, Vol. III.

182쪽

Ilium agnoscere mihi videor etiam in eo, quod, cum argumentum hoc ab aliis poetis esset pertractatum, relictis ille iis, quae ab aliis praerepta erant, ingenium applicuit iis Ornandis, quae ab aliis nondum essent Occupata. Ita sorte excusari potest, quod ille id, quod summum rei momentUm, ipsa άκιιῆ, erat, P Sectionem Comae, Verbo exposuit, et vero ne verbo quidem attigit ea, quae resectam Nisi comiam Subsequuta sunt, donec abStraheretur Scylla D avi alligata. Exspectabam in primo blinois conspectu, in pactione cum eo Sancienda, in coma Nisi resecanda, tradenda, et fide Minois ex conditione pactionis exigenda, poetam disertum, copio-

Sum et Ornatum. Vix Verbo memoravit haec omnia.

Vitio hoc factum dices: nisi iudicio illi subtiliori illud tribueris. Levioribus equidem argumentis accensebo omne illud, quod a repetitis tot Virgilianis versibus ducitur, sive ut hinc colligas ipsum Maronem sive ut alium auctorem suisse statuas. Vixonim simo fundo Dititur argumentum, quo Scaliger umS QSt, cum diceret: auctorem carminis ut esse Virgilium credamus, hanc unam rationem Vincere, VerSUS crebro hic repetitos ri, qui passim in Λeneide et in Georgicis atque in Bucolicis leguntur. Atqui potuit carminis esse alius Serior auctor, qui ex Virgilio plurima mutuaretur, Vel qui id ageret, ut Virgilii nomen et auctoritatem mentiretur. Commemoravi adhuc ea, quae probi abile sacere Possint, ad Maronem nuctorem hoc carmen reserendum esse. Λlias rationes Barthii aliorumque D Pe commemorare iuVat, NEC OPUS est, cum

183쪽

eas dudum exposuorit ac refellere studuerit doctis simus Praesul, Iustus FOIilaninus iii Ilist. Litt. Aquilei. P. 35. Eodem loco magia a cum iudicii sublili late ac doctrina vir doctissimus ex Virgilii Ecl. VI, 74 sqq. verum Ciri S auctorem erui SSO ViSuS eSt, Ut, quod Glsati ius iam olim suspicatus erat, Barthio mox probante, is Gallus Sit, cuius carmina illis versibus attigerit poeta plura, inter quae duo suerint: alterum, quod nunc habemus, Ciris, de Scylla, Nisi f., in cirim mutata, alterum de Scylla, Phorci filia: Quid loquur' avit Sinuum si' aut quam fama sequuta est Candida succinctam Ititramuibus inguina monstris Dulichias vexasse rates et gurgite in cillo M limidos naulias canibus Iacres e marinis ' Non equidem, tamquam Satis Valida, argumenta omnia amplectar, quae ille attulit; nec tamen quicquam ingeDiosae coniecturae ObStare Videor convenit enim aetas

Galli ac Messalae: nisi quod dissicile est ad intelligendum, quo cum Pudore tot ex Ciri versus Virgilius ira sua carmina, aut ex his Gallus in Cirin, adoptare potuerit. Nam, quod Gallum Epicureae philosophiae Operam dediSSe nunc ignoramuS, IDO- rari poteSt neminem, quin assentiatur Praesuli dignissimo. Superest igitur, ut versus illos Seriore aetate ab interpolatrice manu in Cirim insertos esse

dicamus: quod nec improbabile sit. Qui Catullum Pro auctore carminis habuere in i mitius Eglinus sui L cuius Vincliciae oris Catullianae Sunt . quandoquidem cum Epithalamio Thetidis

et Peloi Donnulla POSse comparari videbant: DODanimadverterunt, MeSSalae, cui inscripta est Ci-riS , aetate se refelli: nam is paucos ante Catulli

184쪽

Ol itum annos natus est. Sed et haec accurate tractavit Fontantiam l. c. pag. 33. 36. Quo argumento Vialcrivm Catonem Ciris auctorem ediderit Deirius in Comment. ad Senecam, ex eius verbis intelligi nequit. Quod si tamen Virgilium auctorem Ciris adoptare cum Scaligero et aliis malit aliquis, non tamen cum eodem Scaligero comminiscetur totalia, quae probatione idonea destituuntur: paullo ante mortem suam, et Athenis aut adeo Μegaris, Virgilium hoc carmen composuisse: etsi iam tum, cum Cirim scriberet, auctor carminiS nonnulla carmine Se tractame, et, cum famae poeniteret, iis depositis ad philosophiam se contulisse narret ipse

V. 1 Sqq. 42 Sqq. IuveIIem tamen Se teStatur auctor satis manis Ste VM. 42 sqq. Sed quoniam ad tantas nunc Primum nascimur intes , Nunc primum ι Eros

mamus robore nemos: Haec tamen interea quae pomu-mus, in quibus aevi Prima rudimenda et mimox Gegimus annos, Accipe. Si PONO Μessalam iuvenum ci elissimum V. 36 appellare potuit, iuvenili aetate constitutum eum et ipsum tum suiSse DeceSSe eSt, cum

Maro illa scriberet; id quod temporum docet comparatio . Rem tamen vel sic in medio relinquere satius duco. Inter haec, etsi carminis facies omnino satis liberalis est: negari tamen nequit, Varices paSSim et

Ierus Emendati. c. 3 pag. 31 Virgilio Ciriin vindicavit: nec tamen is argumentia gravioribus, tuam alii, sussultus. Idem docte adversus Galli nomen disputat p. 48, et adversus Catullum auctorem p. 46, Scaligerum autem

refellit p. 41. ) Natus enim Virgilius a. U. C. 684, Messala a. 695, nec Ilio claruit ante 718, aet. 23.

185쪽

ulcera corpus obsidere, loca occurrere plurima scabra et horrida, versus duriores aut pedestri oratione depressos, alios ProrSUS corruptos ac Ser Sucarentes, ut interdum honestas illa oris foede contaminata ac prorsus Obliterata sit. Scilicet primum id, paod in carminibus his minoribus evenisse vi detur sere omnibus, etiam in Ciri factum arbitror, minore tamen cum audacia quam in Cidice, omnium uno maxime laedato carmine, ut iam antiqua

satis aetate in ea exercerent Se Poetarum Seu VP

si sicatorum ingenia, variando et amplificando carmine. Adscripti in margine Versus, Saepe impersecti, a librario, qui describebat codicem, intextum sunt recepti, nonnulli satis arguti, alii ex similibus veterum poetarum locis retracti vel adumbrati ; cpia de re supra ad Culicem dictum est. Accessit alia calamitas, ut carmina illa per plura saecula ignota et sepulta iacerent, et ut vix unum vel alterum exemplar ad I OStram aetatem perveniret; quod cum Obscuris fugientibusque litteris oculos librarii recentioris, aut etiam operariam typographi carum, falleret, corruptelas infinitas inferri nece se suit. Conspirant itaque in corruptelis editiones sere omnes, nec e libriS Scriptis, qui et numero paucissimi, et, quantum intelligo, omnes recentior SSunt, auxilium exSpectari posse videtur. Nic. IIcin- sius in epistola ad Octavium Falconerium fatetur, Ciris exemplar sibi nullum evolvere licuisse, ante artem treographicam inveniam descriptum. Evolvit tamen ille postea Ins. Basileensem, aut Variantem lectionem ex eo accepit; attamen et ille fuit

186쪽

168 PROOEMIUM -

chartaceus, et, quantum ilitelligo, in corruptelas vulgares ubique consentit. Absuit Ciris a I rima Virgilii editione, etsi ea minora Virgilii Poematia

complectitur, acceSSit vero in Romana altera: vid. Recensum edd. h. a. Omissa hinc ab aliis, ab aliis addita: cf. Fontantia. Hist. liti. Aquilei. p. 40. Etiam rare eam PrimUS aggressus est Domitius Caldorinus in edit. Ven. 1483 per Baptistiam de Tortis, hinc 1489. 1491. 1492 et al. Paullo doctior commentia-lor successit Iulius Pomponius Sabinus, commentiariis a. 1486 vulgatis, et 1519. 1544 hincque in edd. Henricopetrinis repetitis: tum copi OSior commentiator Ascensius a. 1500. 1505 et al. Tandem etiam critica manus accessit, eaque viri summi Iosephi Scaligeri in Appendice Virgiliana Lugd. 1573; mul- Las ille attulit emendiationes praeclaras, ali aS duri SSimas, nonnullaS Prorsus nou serendas. Lectiones eius et interpretationes recepit Omnes Taul,-m aDUUS, Vir doctus, qui, quod Supra iam diximus, ex aliorum iudicio tolus pendebat, suo parce uti solitus, e diva Ciri a. 1618. Vix his ter ve Barthium Omp. arat, qui interea 1608 Ciri in commentario instruxerat, Valde tum adolescens, et omnino doctrinae copia praestantior quam iudicii subtilitate. Λttigit idem loca nonnulla in Λdversari XX, 20. XXII, 9. XXIII, 9 et 21. XXX, 24, et, ut eo loco se facturum Prositetur, denuo Cirim edere constituerat, Si ex inplum aliquod manuscriptum nancisci unquam posset. cf. Fonta in . l. l. Equidem cO NIiaratis antiquis, quae ad manumerant, editiori itius, Omnes fere inter se tu easdein lectiones et vitia conspiraro intellexi. Quod cum

187쪽

Semel animadversum esset, satis habui, Venetam 1484 per Thomam de Alexandria expremam, mox quoque Aldinam primam 1505, comparare. Μanum emendatricem non experta est Ciris nisi in Aldinar diversorum Deterum poetarum in Priapum Iu-sibus etc. 1517, de qua editione ab Asulano curata et 1534 repetita iam in prooemio ad Culicem dictum est 3. Ex Bembino codice, cuius ope Culex tam praeclare suit emendatus, Ciris nihil auxilii consequi potuit; quandoquidem in eo codice illa exarata non erat. Alios igitur codices Asulano in Ciri ad manum suisse necesse est, de quibus nunc nihil constat; profitetur quoque vir doctus tu prae- satione , se haec carmina collatis pluribus eae linibus emendasse. Λldinam receDSionem expressit in

Plerisque editio Veneta apud Aloysium de Tortis 1541, sed pleraeque aliae, quod mireris, Aldinam

deseruere et veterem lectionem repeti Vere. Occurrunt mox editiones, uti Ven. apud Hieron. SCO-

tum 1544, apud Bonellum 1554, Georg. Fabricii,

Plantini, quae in margine varias lectiones habent, quarum magnam partem emendationes virorum doctorum osse vidi. Nam suere Passim, PIi singula loca in Ciri, ut in aliis veterum libri S, emendarent. Sic, ut unam vel alteram Iani Parrhasii et Paulli Leopardi correctionem taceam, Plurima Corirexerat in Misceli Epiphyll. VIII, 23 Sqq. Iac. Nic. Loensis, qui ab amico Leopardo exemplum Ciris acceperat ex prisca editione descriptum, addita

) Editio illa 1517 iiitelli- citatur. Reliquas duas itoli iligetida , quoties Alditia, lam- si in nova recensione nactus

quam emendatior , a Ine ex- eram.

188쪽

170 PROOEMIUII IN CIRI N

eius castigatione. Hanc ipsam editionem Catalectorum intelligo fuisse illam, quam Heliasius diu so ustra quaesivisse ait in Epist. ad Daumium Tom. VSylloges Burmania. p. 218; nam Barthius in Adversariis ea non ipse USUS eSt, Sed ad Loensis fidem provocat. In Misceli. Otiss. Vol. IV loca nonnulla ex Ciri retractarunt viri docti: sed levioris sere momenti. Cum a nemine adhue operam datam viderem, ut lectionum origines et cauSSas indagaret: studium in ea re PoSui praecipuum, etsi res molestiae plus quam credi potest haberet. Quandoquidem autem inde intellexeram, librorum scriptorum auctoritatem nos fore deficere: coniectandi licentiae materiem in hoc libello relictam nobis esse putavi tanto maiorem. Ea itaque ita usus sum, ut, quam aliis veniam dederim, vicissim et mihi ipsi a viris doctis petam.

In nova recensione anni LXXXVIII ad manus fuere Schedae Heliasianae, de quibus supra ad Culicem dictum est, tum Io. Schraderi; hae tamen tam moleste ac Perplexe Scris, tae, ut iis Pxtricaudis vacare Vix POSSem; inprimis cum in Cirim moliora iam ipse in Emendationibus vulgasset. Cum a viro docto Eduardo Bu ais Green ad calcem Apollonii Rhodii T. I versam in Anglicum Sermonem Cirim recordarer, multis emendationibus appositis 1780): has quidem enotare institueram; mox tamen Sensi calamo frenum iniectum, cum perpaucae in iis Sint, quae sermonis indoli conveniant aut sententiam expeditam habeant.

189쪽

g. 1. Quum Heynius sententiam Suam de auctore Citaris dubitanter modo proi unciaVerit, alii 6. DD. iudicia sua candide Profiteri haud Verebantur, et

Virgilio quidem nos illud poema debere, quod post

alios a Schradero in emendati. p. 30. allatos etiam Wamerus meus ad Eleg. ad Μess. P. 4. summis laudibus celebravit, de eo consentiunt Heinsius ad Val. Flacc. VIII. 452. Benileius ad Horat. Od. I. 25, 11. Wartonus in histo os Englisti poeto Vol. ΠΙ. p. 406-409. Lond. 1781. Valchenarius Diatri de fragm. Eurip. p. 160. Huselike ad Tibuli. IV. 1, 202. Bottigerus in praeleci. mythol. de IOVe I. P. 22. Geelius in Bibl. Crit. Nova Vol. V. P. I. P. 251., PIi ta

men omneS Opinionis Suae argumenta non protu

lerunt. Tanto maiori cum diligentia et copiosa eruditione Schradems l. l. illam litem retractaVerat, qui ab Heynio, si, quae eius sententia fuisse videtur, in illius partes transire nolebat, acrius impugnandus suit, quam ab eo factum eSSe videmus. Nostrum igitur est, Schraderi argumenta denuo examinare, unde patebit, quid de Virgilio illo, ut

breviter dicam, personato Sit Statuendum. Singula quae Schraderus dixit, deinceps exponam, quos acto ea quae nova insuper Virgilianam poematis nostri originem impugnare videntur, corollarii loco addam. Ac primum quidem Schrade S P. 31. Se

vii foede interpolati testimonium in vita Virgilii Ae-

190쪽

iieidi praemissa sententiae Suae favere ait, et quod ibi Heinsium pro Cirimam recte restituiSSe tam memorat, plene id confirmatur per libros Parisinos: etenim in cod. Regio 7959. saec. IX. haec leguntur:

scripsiι etiam septem sive octo libros hos: cirina. etnam. i. e. cirin, aetnam culicem. Priapeia. ciatalecton. migrammiata. Copam. diras, quibuScum consentit cod.

7960. saec. X. nisi quod ibi librarius iam paullum

aberranS exaraVite crinia etnam. Idem vero liberaliam cp1oque Poetae nostri vitam continet, ubi do spuriis eius carminibus haec inveniuntur: deinde catalecto de priapria et epigrammata et id. . rasit l. et diraS, item corem, culicem. Corruptio nominis librariis vix unquam auditi ulterius etiam est progressa in cod. 7930. Saec. XI. ubi Cirimus audit. Hoc tamen e Serodo petitum nihil probare dudum Ηeynius recte Perspexerat, unde ei refutando diutius immorari nolo; pluris contra est Donati silentium. Non magis valet quod de codd. narravit Schraderus, quum unus, quo nititur, BaSileensis merum Sit apO-

graphum editionis principis v. infra g. 4. . At aliorum etiam codd. R. A. auctoritas, qua ille gloriari potuisset, illud modo ostendit, Cirin cum nonnullis similibus poematis genuino Μaronis operi quondam casu in codice aliquo additam fuisse, unde sententia de Virgilio eorum auctore tanto facilius inValuit, quanto minus parvus genuinorum Virgilii

operum numerus multis eius admiratoribus probari potuit, qui undecunque corrasa poemata ei tribuentes non intellexerunt, hac liberalitate honori poetae Μantuani vix consultum iri. Μinorem etiam persuadendi vim habet quod Schraderus philoso-

SEARCH

MENU NAVIGATION