장음표시 사용
211쪽
-Scire, quae POSSunt sciri, non minus turpe est, Scire Se putare, quae sciri nequeunt. Alterum, enim Segnitiem aut inertiam, alterum assentandi selevitiatem aut temeritatem coniectandi arguit Uti enim Virgilium pariter ac Gallum et Catullum a scribenda Ciri alienos fuisse Supra vidimus, ita elitam in aliis c arminibus dubiae originis sieri haud raro animadvertimus, Ut quum quis nomen invenisse sibi videatur, cui hoc illudve poema tribuendum sit, alter criticus eam coniecturam ut minus strabilem evertat. Quod summam nobis in hac quaestione cautionem commendavit, et satis
fecisse putabimus, explicantes, quid de Ciris origine iudicari oporteat, non quid iudicari possit. Et primum quidem poeta quicunque ingenio praeditus, quale si sibi contigisset multi poetarum
nostrorum recte gratularentur, quUm epico cammini pangendo se imparem eme intellexisset, Da rationem aliquam mythicam tractandam si hi elegit, cuius argumentum, morem Poetarum Romanorum SecutuS, NON ex suae patriae historia sed ex Graecia petiit, et Graecum etiam exemplum, in quo eadem res narrata suerat, ante oculos habuit, ut interdum eum vere graecissare dicere
Possimus V. ad VS. 105. 135. 172. 251. 326. 330. 434. 483. . Quam Graeci poetae imitationem ita
temperavit auctor I OSter, ut qui antDPere Prae CP-teris poetis Romanis Virgilium et Catullum admiraretur, non occultaret, Sed laudi suae haud parum consultum iri consideret Si ex utroque quantum liceret sumeret, qua OhServatione etiam I.
212쪽
non potuit, seriorem aliquem poetam adeo impudenter aliena scrinia compilaturum suisse, quod etiam per exordium carminis demonstretur. Imo de fraude nunquam cogitavit auctor Ciris, qui Prosecto perquam ineptiisset, si talem in Virgilio poeta omnium celeberrimo factam rapinam paucos duntaxat dies occultari posse opinatus e set. Aperta potius Virgilii imitatio poetam nostrum hac culpa liberat, qui si mala dexteritate uti voluisset, multo cautiorem sese praestitisset, nisi sorte ipsum quoque Virgilium hominem fraudulentum dicas, ut qui multos Homeri versus expr S- serit. Iusto plura tamen nostrum sibi permisisse, neque eorum quae tam e veterum rhetorum disciplina quam Per suam experientiam de imitatione egregie monet Quinctilianus Inst. Orat. X. 2. memorem fuisse, carmen ab eo Scriptum docet. De ve sitius Virgilii nihil amplius dicere opus est; de Catullo Viri DD. rem magis indicarunt quam explicuorunt, et Pavet S lectorem advertendum esse puto , quibus in rebus imitationem Catulli apud Ciris auctorem deprehendisse videar. Ea cernitur tam in singulis enunciationibus quam in omni carminis descriptione. Illarum quidem Lengius in editione epithalamii P. 82. Sq. non exiguum VerauUm numerum collegit, quos poeta noster ex ipso illo epithalamio in Cirin receperit; sed magna eorum Para Nihil probat, cum ita sint comparati, ut quisque sere poeta in eadem incidere deberet. At sunt alii loci, in quibus apertam Catulli imi uitionein lector vel maxime incredulus agnoscat, quos iam a Schradero indicatos hic repetamus. Itaque cum
213쪽
160. Sq. Neque vero intra hos arctos sines sese continuit au
ctor Ciris, sed fabulam ab ipso narratam ita tractavit, ut alterum quasi Epithalamium Catulli nobis in manus tradatur. Videmus scilicet peplum Panathenaicum eadem cura describi, qua Catulli stragulam, et in utroque Poeta non facile excuSeS, lantum verborum episodio tribui; videmus Graeciam et Cretam tanquam terras hostiles sibi oppositas, quod ipsum effecisse puto, ut auctor Ciris hanc neque aliam quampiam narrationem VersibuS Suis e ornare vellet; videmus vim amoris in Scylla pariter atque Ariadna manifestatam, puellam quae amoris cauSa Patrem Prodiderat, postea a viro amalo desertam. Carme et Aegeus paene eadem loquuntur et luctus Scyllae quantam cum lamentis Ariadnae similitudinem habeat, neminem latebit. Videmus porro in utroque carmine Nereides, hic novum navis monstrum, illic puellam navi alliga-
214쪽
tam admirantes; videmuS Poetam etiam aperta Catulli vitia servili prorsus imitatione exprimentem, dum gravissima quaeque obiter tantum attingens in orationibus plane rhetoricis singendis mirum quantum moratur. Id iam Heynius in prooemio animadverterat, qui tamen quum contendit, breviorem rerum notarem narrationem iudicio poetae subtiliori tribuendam esse, qui notioribus omissis exornare Voluerit, quae ab aliis nondum suissent occupata, huic plura nimis liberaliter condonavit. Omnis enim fabula nota erat, et poeta Si hoc agere
voluit, opusculum Suum Scribere omnino non debuit. Ulterius etiam procedit Gierigius ad Ovid. Μetam. VIII. 151. qui Virgilium Cirin scripsisse tanquam certum ponens, Ovidium ipsam Scyllae mutationem paucioribus contra morem suum verbis memorasse ait, quod iam Virgilius in carmine suo egregie Occupasset. Μira sane ovidii et proinde etiam auctoris noStri excuSatio, quam pluribus refellere non opus Videtur. In contrariam potius
opinionem inciderat Ruaeus, Ovidium metam. IX. 382-431. a poeta nostro in colloquio Scyllae
cum nutrice expressum fuisse, quod Vero Fonta-ninus et Schraderus P. 54. negarunt. Ut nomen Poetae , ita etiam aetas qua floruit est incerta. Quodsi tamen coniecturam proponere licet, eum paullo post ipsum Virgilium eiusque adeo temporibus Vixisse dixerim. Virgilius enim quum anno urbis 735. obiret, insigni iam gloria gaudebat, atque Aeneis Augusto adhuc vivente in scholis praelegebatur iv. Ialin. introduci. ad Virg. P. 29. Sq. , Unde certe hoc
colligere licet, Cirin, quae tota e Virgilii admira-
215쪽
tione profluxit, sub Augusto oriri potuisse. Eam
autem non serius Scriptam sui SSe, locus iam Supra alio tamen consilio a me tractatus Ostendit. Poeta enim primo statim et Secundo carminis versu Se irrita praemia vulgi sallacis expertum dicit, quod vix aliter quam de honoribus. et magistratibus intelligi posse supra vidimus. Vulgus autem fallax illo lati- tum tempore dici potuit, quo candidatis honores petitos vel tribuebat vel auferebat, et quum Tiberius primo statim imperii avno 767. u. c. comitiae campo ad Patres transtulisset, hinc sequitur, Cirin ante hunc ipsum annum et proinde sub Augusto scriptam suisse, et Messala ille a poeta compellatus fortasse ille fuit, qui adulationis servilis erga Tiberium unicum exemplum dedit Taciti Annal. I. 8. .
Sermo etiam elegantiSSimus, quo carmen nOStrum
est conscriptum, facile de hac aetate cogitare nos sinit, quamquam non ii sumus, qui cum nonnullis VV.DD. illud vere divinum dicere audeamus. Parenthesium certe usus nullis fere sinibus circumscriptus hac laude poetam nostrum privat, et licet tumor et quaesita Sublimitas, quae serioribus poetis fere Omnibus communis est, in Ciri non reperiatur, multa tamen, ut iam Ruaeus et Heynius vide- rurit, in carmine exstant, quae ab eo abesse malis. IIuc reseras etiam mirum illum excita sum de peplo Panathenaico VS. 20. sqq. nonnullasque assectuum humanorum descriptiones, quae quia latiuS Vagantur et in universum dictae de quovis alio etiam homine Valere Possunt, Don Parum frigent. Rhetorem etiam magis quam Poetam Sapiunt crebrae repetitiones singulorum verborum in duobus deinceps
216쪽
versibus VS. 17. 18. - 129. 130. - 134. 136. - 334. 336. - 371. 372. - 373. 374. - 487. 488. , quae luana quam etiam ab aliis poetis propter orationis et sententiarum gravitatem admissae Sunt TOMI'. opusc. T. II. P. 191. Κsiler. ad Catuli. Epithalam. 62. P. 114. , in Poemate tameu tam parvi ambitus non adeo Sarpe Occurrere debuerunt. g. 4. Superest ut pauca de critica conditione dicamus, qua Carmen ad I OStra tempora Pervenerit. Et quum foetus ille poetae non inelegantis casu olim Virgilii operibus genuinis additus esset, sactum est primum ut ei tribueretur, quomodo saepe illud in carminibus minoribus accidisse Scimus. Postea rarissime a librariis carmen est descriptum, qua de re IIoiiasium loquentem IIcynius laudavit. Mihi lamen per singularem sortunam contigit, ut quatuor Subsidia critica nanciscerer, quod in libro tam raro Obvio plurimi est faciendum. Et Rehili gerant quidem codicis praestantissimi, qui saepe veram Poetae manum restituit, Saepius etiam viam coniecturae faciendae munit notitiam primam hausi ex Handii Praes ad Stal. T. I. P. XXV. Cuius libri, de quo nunc V. praefationem meam ad Statii Silvas P. XXL, ut excerpta acciperem adii b. blan-Sonem, qui precibus meis commotus essecit, ut Augustus IVellauerus Vir et doctrina et humanitate conspicuus collationem huius libri in meos usus in siiluendam Susciperet, quod negotium Summa cum cura et diligentia administravit. Quo non conten-
217쪽
ius alium etiam codicem Ciris Uratistavi ensem nunc
in bibliotheca Regia, quondam in bibliotheca fratrum ordinis praedicat. ad S. Adalberium aSServatum contulit. De eo iam Lingius in quaestionibus Plautinis Praes. p. X. egerat, et quamquam liber initio demum saeculi sexti decimi exaratus est, multa tamen habet, quae in emendanda Ciris oratione mihi profuerunt. Eo magis est dolendum, multa in eo deesse, quum inde a Vs. 252. Omnia perierinti Hunc codicem litera A., illum litera H. indicavi. De Hetastadiensi in epimetro ad Culicem egi. Ediationem Principem huius carminis Romae a. 147 1. in lucem emissam Parisiis a. 1824. contuli, Van-Praetio id comiter permittente. Codicis Basileensis, cuius excerpta Heynius post Friesematinum dederat, plenam et accuratam collationem Gerlachius Professor Basileensis Casparo Orellio Turicensi, quem hac de re rogaVeram, impetrante iustituit. Ipse tamen orellius in literis ad me datis signissicavit, hunc codicem merum apographum Editionis Principis esse, quod ex epistola Ciri praemissa clare apparet, quae eadem est, quam IO. Andreas Episcopus Aleriensis illi editioni praemiserat; postea mihi lectiones codicis Basileensis et Editionis Principis comparanti nullus de hac ro dubitandi locus est relictus. Omnibus autem illis Viris Doctissimis, qui de Ciri tam benevolo meruerunt, grates
maximas ago, id unum cupiens, ne DOS OPerae Cammini a se navatae Poeniteat. Ex his igitur subsidiis criticis orationem incredibile quantum corruptam emendare vel certe viam monStrare sum conatus, qua critico seliciori pro-
218쪽
grediendum videretur. Μulta in carmine difficillimo ulteriore ope egent, quam cum multis Viris doctis a Welchorto et Naehio cupidissime exspecto. Unum praestitisse puto, ut non amplius de inte polationibus dicatur, quae in hoc potiSSimVm Ca
mine tam raro descripto certis argumentis nunquam adstrui poterunt. Et de hac quidem re plura dicere possem, nisi pietas in decessorem meum id prohiberet, cuius opera quamquam tumultuaria Perquam mihi utilis suit.
219쪽
M. Valerio Messalae inscriptum est carmen: eique in exordio satis diserto ad v. 100 illud offert poeta. Narrare inde incipit sabulam de Scylla, Nisi Megarensium regis stilia. Habebat Nisus in vertice crinem purpureum, urbi ac regno satalem, ut capi' Cirta quaenam veteribus avis dicta suerit: nondum satis expeditares est. Accipitris genus fuere qui putarent: idque Elymol. M. firmate εἶδος Ηρακος. Inde alii eandem eam cum circo tradidere. vid. Munckeri ad Hygin. s. 198. De taliaeeto halyaetum scribunt alii, non satis bene minor est dubitatior cum ipsum nomen aquilam marinam prodat, et Aristoteles Hist. Anim. IX, e. 32 inter sex aquilarum genera ἁλιαετον recenseat. Addit alia Plinius lib. X, 3. cs. Muncker. ad Antonin. cap. 11. I'hyno quilam, seu potius Dunoaquilam, nunc appellari Loensis tradit in Misceli. Epiphril. VIII, 25, quoniam
220쪽
Megara non possent, quamdiu ille incolumis esset. Minos, Cretae rex, Megara urbem cum obsideret, Scylla, cum ex muro sorte eum Prospexisset, insano eius amore correpta est: quo illa victa noctu surrexit, ut crinem illum satalem clam rescinderet, quo sibi Minois amorem conciliaret. Exeuntem cubiculo animadvertit nutrix, Carme, Iovi olitia amata, ex quo illa Britomartinpepererat. Ea alumnae meliora primum persuasit, moX autem
versatur in dunis seu collibus arenosis iuxta mare. Cuniculis quoque eum insidiari et fetus depraedari. Perdicem alios putasse esse Cirim, quae solitaria avis sit, disco ex I
lio Sabino. Notas edidit poeta ipse
has r esse eam pulcriorem cygno Vs.
489, in vertice crista purpurea sol,
pluma, vario colore 602, crura m-bentia 505. 506, degit solitaria in locis desertis 518. 519, odium in eam pertinax est haliaeeti 532 sqq.
Adda eam in Graecia, et Italia is te, habitare, et inter serenae ex pluvio caelo tempestatis praesagia referri in Ge. I, 404 sq., si in eo spectum veniat haliaeetus citis fugans. Quae de ciri commemoravimus, vix videntur in alaudam cad Te , quam uno cristae argumento
multi s ' et in iis Fontaninus p. 32.JIn ea quaesiverer in quod avium genus saevire solet accipiter Di
stillarius, dictus inde aliis Nisus. Scaliger ad Cirim v. 528 lalconem
interpretatus est haliaeetum, cirim autem Egrettamr quo nomine appellasse videtur Ardeam albam minorem, GMEetiam quoque appellatam. Inter haec nihil eisci potest, tusi avium per istos tractus genera melius teneamus; fit enim probabile, domesticam Megarensibus avem Ci-rim fuisse. Mergum Megaridem is
In sabulae autem tractatione per hoc carmen mirum videri potest, multa vix vertis attingi, quae t men potiora narrationis capita esse videbantur, ut comae ipsa res cito et Serilae cum Minoe super ea pactio. Quae qiudem res aut poetae vitio aut loci luxatione a eidere debuit, aut a poetae aris
prosecta est, dum ille leviter tantum attigit ea, qnae ab aliis diligenter erant ornata. Fabula enima multis iam erat tractata, Graecis scilicet poetis, et variis figmentis etiam per interpretationem, exemplo ipsius Callimachi, in Αἰτίοις, variatar quod in ipso carmine, etsi parum poetice, exponitur, vas. 54sqq., ubi vid. Not. Neque Hyginus inscitiae accusandus erat, qui sab. 198 in piscem mutatam esse Sullam narravit. Tradiderat et hoc scilicet alius poeta, sorte Tragicus aliquis. Aeschγlus Choeph. 607. m nili aureo corruptam Scyllam, φοι-τlαν Σκολλαν, Minoi patria immo talem capillum ἀθανάτην
prodidisse: κιχάνει δέ μν Ἐρμῆς,
quod ad Nisum refert eiusque moditem Scholiastes; nisi de Sertia illa accipienda putes, ut exquisitior aliqua suerit narratio de poena per
inrcurium ab ea sumta. Prior tamen explicatio cum eo convenit, quod