De consolatione edita sub nomine Ciceronis, Antonii Riccoboni defensor, seu pro primo eius iudicio, aduersus secundam Caroli Sigonii accusationem, ..

발행: 1584년

분량: 191페이지

출처: archive.org

분류: 연설

61쪽

18 mialogus inter

Etrusci arma inter se coniunxerunt, ct bellania societate coniuncti erant, ut quodammodo, quod contra illos gerebatur, etiam contra hos geri videretur. Nam se Pompeius, Macedones. u. ramus igitur,quomodo Ciceronem excusemus, noquomodo reprehendamus.Addidisti in orationibus

tuis, fortam esse mendum librariij, ut legi debeat Decius,non Decii. Ego restondi,sequentia uerba non congruere,si legatur in hunc modum a Decius cum Latinis pro patria dimicantes sese hostium telis Obj ciebant. Sic. Si hoc non placet, exerceorursus telum meum, ac dico,non procedere: Hieliber mendosam aliquam habet binoriam: ergo non es Ciceronis: quia nullus erit ferme liber Ciaeeronis, in quo non eiusmodi aliquid baereat labis. exempli gratia, ut in secunda mea oratione dixi, duo duces cum Antiocho Rege Syria depugnarunt , Acilius Glabrio, qui Catone uiro considari

legato ascito ipsum E Graecia depulit, ct L. Sciapio , qui fratre Africano in Asia debellauit, teste

Liuio, ct ceteris με ulla controuersia omnib. Cicero uero in libro de sienectute Catonem Tribuni. Militarem cum Glabrione fuisse, pro Murena in Asia cum L. Scipione uersatum ese prodidit, nimirum eo deceptus, quod Scipio Glabrionem e ceperit R 1 cc. uid es accusaresiboe no es A

quemadmodum non uidetur valere hoc argumentum ; Hic liber mendosam ex aliqua parte habet Ustoriam,ergo non es Cicerriis: ita bot ualerepo

62쪽

ten; me liber non unam aliquam, sed multas habet mendosas historias, non solum historias me sarded multa alia ct in reb. ct in uerbis uiti rum genera, ergo Ciceronis existimari non debet. SIG. Dum auctor Consolationis Scipionem dixit occubuisie in Hilania, cum Scipiones dicere debuisset,quis non uidet id aut librari, uitio, aut pro Ciceronis arbitrio factumἰ neque enim, quia Sciapionem dixit, alterum exclusit. Rt CC. Proete tus librarii multos adiuuat. Euodnam autem a

bitrium fuit Ciceronis,ut,cum diligens fuerit lib. 3 .inciorum,o in Catone,in Scipioni. comm morandis , quos fortes uiros appellauit, o dixit iter Poenis, uel corporibus suis obstruere uoluisses in Confautem sua ea usussit negligentia, ut unuScipionem nominauerit ἰ Sic. Si Gracchum praeteris', qui in Tusci nominatus est, fortem uirum in

uno praeteris in altero nominare, non eAt mend

sam historiam adhibere. Ri cc.Non dixi esse meudosam historiam adhibere: sed negligentiam. Ver- Ea mea sunt: Gracchum praeterjt non me neglia gentia. SI c. Si haec tu hunc scribentem audire non potes, quo tandem modo Liuium aequo legere animo potestqui libro 3 .LArterium Tribunum pl. sic contra Catonem loquentem induxit, ut se Origines eius aduersus eum reuoluturum esse de- nunciarit; quas constat Catonem non solam ante consulatum non confecisse, sed uixpost annos 6

id siextrema iam aetate instituisse. quod σ Pr

63쪽

so Dialogus inter l

bus in uita prodidit , . ipse apud Ciceronem de se paucis ante Mortem diebtis testatus est, inquieti Septimus mihi Originum liber es in manibus. Suod uitium si imitator hic concepisset, quas tu bone Deus LIrages huius libelli etiam me probante feci sies ' R i cc. Longe fuge: telo suo hic pstit omnes. Ergo non satis erat Ciceronem accusare , si non etiam Liuium accusares λ Verum de eo post uiderimus. Colligo tamen ex ista tua accus tione, quod Ciceronem auctorem Consolationis non nomina sed imitatorem quendam . Sic. Iam ueniamus ad fabulas. RICC. Veniamus.M,P

niam nihil fere noui attulisti: sed tantum expresm te non deteriora putare,qua ιλο prava, doprauata em OHendi:sat habebo dicere, me longe die discrepare, quod melius in risc. quam in Cons. dictum esse arbito T. I a Tusc.sic; Fertur etiam de Sileno fabella quaedam, qui,cum a Mida captus esset,hoc ei muneris pro sua missione dedisse scributur,docuisse Regem,non nasci hominem longe opintimum esse,proaimum autem quamprimum mori. In ConL. Sileni quae fertur fabtila idem certe confirmat qui captus a Mida 1m ponem doet, ina r demit.docuit autem Regem, nunquam nasci optiamum esse, sed celeritate mortis proximi accc dere. Alo bic reperere probationcm meam, quae omnib. es in promptu, ex qua illud melius, hoc deterius esse fatis apparere potest. Tantum dico,cum cona

64쪽

φ b docendiactusemptis auctoritatibus a Mario: N Olio,quas ego quoque uideram,me illud potissmum spectasse inter cetera, quod pro umbo Do- euisse positae snt duae uoces, Doemina, Docuit quod meliusne , an peius sit, alij iudicabunt. . SI c.' Alias persequere fabulas. R i CC. La Tusc. Simile es quiddam in Conso latione Crantoris.ait enim Terinaeum quendam Eliseum, cum grauiter filii mortem maereret, uenisse in P ychomantium quaerentem, qua fuisset tantae calamitatis causia: huic in tabellis tres buiusmodi uesiculos datos a

naris homines in uita mentib.errant. .

Eut bymus potitur fatorum munere uto.

Sic fuit utilius finiri ipsi'. tibis In Cons. sed Crantor noster patri filii mortem aegerrime sirenti responsum ait datum in P bcbomantis filio suo bene,beateq. esse, utilis .futurufuissest etiam pater pari ratione fatis conces'

set . Hoc quidem dixi breuius esse,sed non elegam lius,ubi etiam de Latinitate, nedum elegantia dubitatur: illud uero illiwirius ilucidius ,suauisis. S i c. Ego, re leui haec est dissensio, tameniauaro,quod tu nomines elegans e , ut exposui: Itiollustre,dilucidum,suave. quidem elegantia Rhetores nominant, cum Latine , ct plane dicimus. Latine, id est,emendarer plane,id est, dilucia de , atque aperte, praecipue consequiamur usitatis,o proprijs. R i CC. Non ignoro hoc esse praceptum auctoris ad Herennium lib. q. ubi

65쪽

εa Dialogus inter

se legitur: Elegantia est, quae facit ut unumquodque pure, aperte dici uideatur.Haec diseribuitur

in Latinitatem, Explanationem. Latinitas est, quae sermonem purum conseruat ab omni uitio remotum. Explanatio est,quae reddit apertam, dilucidam orationem.Ea comparatur ducta .us talis uerbis, proprijs. Haec ille. quifortasse t eum significantius nominaset puritatem, quam Latinitatem, ut praeceptum commune esset omniabus linguis, non uni Latinae,ac necesse non esset noua uocabinia subintelligere, Hebraicitas raritatem, alia similiter. Demetrius uero Phal reus latius declarat γλαφυμο ν λογον,id est,elegantem,ornatam,ac omni uetustate refertam oratione,

ac complectitur non solum usitata, propria, sed etiam nitida, omnibus modis uenusta. SIG.Cur elegantior uox en fabella quam fatula δR i cc. I uia nitidior . SIG. At non qua nitidi ra, sed quae usitatiora, ct elegantia pleniora. R I CC. Spectaui Phalereum, non sum tuum auctorem ad Herennium. Sed,quando me ad eius doctrinam uocas,ne ab eo quidem discedam. Nonne primum genus elegantiae requirit Latinitatem SIG. Sane. R I c c. Ar minus Latine locutusen: dixit enim Filio suo, pro eius. S i c. Euaesis est haec satis inter Grammaticos agitata. uerum

ego unum tantum aduersus te reuoluam ex lum

Ciceronis ad Att. Cosules flagrant infamia, quod G. Memmius calidi atas pactionem in senatu recitauit,

66쪽

eitauri quam ipse suus competitor Domitius cum consulib.fecisset. Etenim,si tu ipse exponis, us, id es, proprius sui ipsus C. Memmi, competitor, cur non item hic potes interpretari, Filiosu'be ne,beateq.se,Suo,id est,proprio sui ipsius patris p

RICC. 'ua,cum pronomen Suussuasuum,cum

supposito debeat conuenire ,suppositum illius loci ad Att.en C.Memmius, ct iccirco interpretandues, suus competitor, id est proprius sui ipsius C. Memmij competitor: in loco autem Consolationis suppositum est Crantor noster, utini legatur Filio suo,interpretandum sit proprio sui ipsius Crantoris. Alterum genus elegantiae uerba postulat usitata, ct propria. At illud, Fatis concessisset,minus

usitatum est, maxime apud Ciceronem, quι nun quam eo dicendi genere usus est. Itaque uides,quomodo ego hoc,νὰm illud,minus elegans esse intellexerim. SIG. Transeamus adversus. RI CC. Iu R. Nec tam flebiliter illa canerentur; Haec omnia uidi instammari: Priamo ui uitam euitari: Iouis aram sanguine turpari. In Cons Hinc illa miserabiliter decantata ;Haec omnia uidi inmmmari: Priamo ui uitam auferri:, Iouis aram sanguine turpari . Mutata en uox Etiitari in uocem Auferri: ct I cus es deprauatus. Sic. In quo tandem haeret hoc

uitium, in significatione, an in usu sanὸ dices in

67쪽

Dialogus inter ' . .

neutro. RI cc. Immo in significatione, quia significantius est, Vitam euitari d est,non uita re di,quam uitam auferri; ct adhibere minus signia scans pro significantiori,nihil aliud esse, nised prauare intelligo. Praeterquὰm quo ut alias dixi, tollitur pulchritudo similiter desinentiums 'dicatur auferri; uerbum Eustari grauius est, quod

quandam redolet antiquitatem. SI G. Afferendus es antiquorum usus , ut odorem hunc hauriam. Ri c C. Haurire potes ex eo,quod est uox ex H cuba antiqui Enni', propter antiquitatem quidem nostris temporibus inustata,sed tamen testimonio Cice; is tribus in locis confirmata, non solum in prima risi sed etiam in 3 .s in lib.3. de Orat .st dubitare non debeamus, quin Ennius ea usus sit, oe quin auctor Consolationis eam fortam non intelligens mutare ausus sit. SI c. Age nunc expone sententias,quas corruptas putas. RI Cc. Tam multae sunt,uis omnes persequi uelim, non facile orationis exitum inuentam. SIG. Ego eda unam emendatius ex lologia Socratis expressam tu Cons quam in se. cuius caussa tu prorsus hanc Consolationem explodis. Sic scriptum est in Constauod si morte sensus extinguitur, si seu migrationem esse uolumus in eas oras, oc. Iu Tusc. ve. ro: tauod sine morte sensas extingi itur, m. Sinuera sunt,qua dicuntur. Ouis enim Latine dixit unqγam,Siu Siηρ diuis contra non dixit,ut hic,

Si, Sis uod cum ita sit, quid es, quod huic

68쪽

Commentario tam acriter oblatrese R r CC. Omnia tolerabiliora sunt, γὰm hoc, quod Sigouius , quamuis Sigonius,uel Usim Ciceronem reprehendeae de parum emendata audeat elocutione. Sed, γαρ προς σε, quavis Sigonius multum ualeat in lingua Latina,quid tamen est Si nius ad Ciceronem e Ergo prauum imitatorem Ciceroni in linguae candore praeferre audes, cui ne dignus quidem foret , qui matellam porrigeret e S i c. Eiusmodi ingenii illud quoque in primo iudicio , hunc ad cunnum natum hominem . Ricc. Si tam sepe rem turpi mim elocutione sua repraesenta quid aliud dicendum enὸ quem tu non solum excusas,sed etiam frequenter imitaris, ut cum dixisti in prima oratione: Cum nego inetis ipsis: in secunda; Cum nostris necessariis; in isto Dialogo tuo ; Cum non ex natim artium ambae oscina prodierint : alibi sepe similites. Cisi

autem po tea suscere, quae ad Cicerone a tuo saeuissmo telo in secunda mea disceptatione attuli defendendum,cur dicor oblatrare, qui furem no dum uidens non oblatro, sied te Ciceroni oblatran-rem , quantumpossum, reprimo. S i o. 'uid λ an tu Liuianam uerbi huius tralationem nobile non agnoscis, qua Catonem dixit Ahicani magnitudinem allatrasse ante maiore Scipione maiorem

fingisy namo despecto Liuio similitudinem quaris,quid potes eise similius ut enim canes allatrat ignotos ictu scriptorem incognitum arguis. E ut

69쪽

εε Dialogus inter

ut illi reclamant furibus,sc tu imitator id est,fri alienae industria maledicis. δε autem hoc re ponso facetus esse uoluisti,nae tu incaspum fecisi, quia risum ex alieno, quidem notissmo loco quaei LR1 cc. Scio scriptum esse apud Livium lib. 8.

ad hunc modum; Morte Africani creuere inimiacorum animi, quorum princeps fuit M. Porcius Cato,qui uiuo quoque eo allatrare eius magnitudinem solitus erat. Ibi commemoratum Cato tamquam inimicus Africam, oe obtrectator ccii copeirribuitur illa, qua nobilem appellas, allatradi transatio.Sed, quoniam tam ncbilis est,non uerebor eam tibi quoque tribuere, qui allatras Ciceronis magnitudinem, mihiq. tributam aspernabor, qui in maledicendo praedicationem, nobilitatemq. aesticio. Nec me maiore Scipione maiorem fingo,

etiam se tu mihi quoque in hac re tamquam Sciapioni maiori Cato maior oblatres, pro quo temere . te Scipionem maiorem uideo nominasse, non enim

Scipi sed Cato allatrabat. Nec Liuium desticio,

ut tu,qui praeter causiam modo eum reprehendi diu)d,si, ut canes allatrant ignotos,sic ego tibi uia deor scriptorem incognitum allatrare, suem modo Ciceronem esse contendis, modo scriptorem incognitum confiteris,ut, quid sentias, tu te nescire profitearid uidone tu appellari uon solum canis, sed etiam rabidus canis contruentius possis, qui lnullam di tinctionem adbibes personarum, no- ros quoque allatrasis mordes. diua in re ea ast

70쪽

ra en similitudo,quo quemadmodu,auctore Lu ciano,quos rabidus canis momorderit, non solum ipsi rabie agitantur, sed him etiara retinent eundae

imprimendi morsum,unde sit qχaedam rabidorum catena: sic, quos tu superiore proxima aestate , quo tempore canum rabies pestifera in primis bomini es,opinionis tuae prauitate quas rabie ins est illud tuum in vulgus iactans, AVT CICERONI s, AUT CICERONE MAI ORIs, alio ita infecerunt,ut,qui talem rabiem curet,diuinumquid habere iudicandum set . In te igitur fortasse

Graecorum quadrat prouerbium , δηγ- κ- λυττωντος. Euod addis,ut canes reclamant furibus , sic me imitatori alienae inductria reclamare, id apertius facerem, si furem uiderem, ct homunem agnoscerem. obiurgarem enim, quod se uellet pro Cicerone uenditare , ct ab incepto dete rere Cumque abs te reprehendar,quod alieno,et quidem notissimo loco usus sim, immerito me reprehendi arbitro quia in puceptis esse non video, mi ab alienis, noti simis iocis caueamus; quemadmodum ne tu quoque indignum iudicasti, alieno, tritoproverbio uti, Sus Mineruam, aliis iliter. Satis igitur patienter illam tuam oblatrandi tuleram meruionem. Sed,quoniam merum

sus instigasti,patere tu quoque me sesequamuis in uisum, respondisse, ct recordare esse in praeceptis nostris, τα, διαβαλλοντα. Euid autem ais de locis Murcii imitatione expressis E a SIG.

SEARCH

MENU NAVIGATION