장음표시 사용
101쪽
re manus Papae constituendo leges coactivas circa usum pupatus & suspendendo ab executione , quod potestas ecclesiae non sit par papa tui, sed superior papam . Confessa est autem ab hoc uiro, quum loquens de dispensatione facta a paupa dicit, tenet S c. Haec dispensatio si non contineat errorem apertum, aut nisi fuerit superiori lege prohibita , quod dicitur propter statuta fieri possibilia circa papalis usum potestatis per generale concilium. H c illae. Et ut magis pateat horum fictio,
aduertendum est,quod quemadmodum in adunatione omnium sciastium exteriorum in unum subiectum,non inueniretur aliquis unus iudex, praeter singulas senseum potestates, nisi sensus superior cis omnibus & comunis omnibus praeiungeretur & propterea oportet ponere sensum comunem, ut patet in secundo de Mnima. unicum S comunem omnium sensibilium iudicem altiorem omnibus, quo uno unum subiectum habens plures sensuum
potestates iudicat ita posito, sed non concesso,quod in ecclesia
inuenirentur omnes potestates ecclesiasticae. spapatus, cardina- Iatus &c. si eis non resultaret, aut quomodolibet eis iungeret
una alia potestas, nihil posset nisi quod secundum singulas potestates, papatus, cardinitatus , episcopatus Sc.posset. Perinde enim est cui dicitur in secundo de anima duabus potentijs iudicare, ac si duo iudices essent. Ex concursu igitur omnium potestatum in ecclesia uniuersali etiam cum papa, non plus potest apud sapientes tota ecclesia cum papa, quam possint singulς potestates, ac per hoc,cum papatus non possit ligare manus papae, nec tota ecclesia hoc potest. nisi fingatur superior quaedam potestas papatu, qua ecclesiae comunitas utens iudicet de singularii potestatum actibus. & si hoc fingitur, contradicitur ueritati &sibi ipsi, qui ecclesiam ex papatu, cardinatatu Sc. componi uult. Ex causa demum finali probatur intentum quadrupliciter. Primo,quia incidit in scyllam, cupiens uitare charybdim. St. n. propter hunc finem ut quilibet potens errare habeat seperiore in terris, oportet hanc in ecclesia supra Papam potestatem po nere. quis corriget concilium ipsum potens errare λ immo qΨde facto errauit in decretis illis Constantien.& Basilie n.& in multis alijs errare potes propter quod, a concilio ad Papam conceditur appellatio. ut S. GD. in . q. depo.d. i. q. Io. ar. 4 ad dicit. Et de concilio Basilien .u, quamuis legitime congregarem, errauerit notorie,conuincitur ex ipsius uerbis in secunda sessione.c
102쪽
synodus Basilien. decernit & declarat, quod ipsa pro heresum extirpatione ac morum generali reformatione ecclesiae in capite& in membris , nec non pace inter chriltianos procuranda, in spiritu sancto legitime congregata per nullum quavis autoritate
cetiasi papali dignitate praesulgeaO di tui, aut ad alium locum
trans farri, seu ad aliud tempus prorogari debuit aut potuit, debet autem, potest, debebit,aut poterit in futurum absq; eiusdem
synodi Basilien . deliberatione & consensiti. Haec ibi. Vbiniani festissime apparet, ui etiam in his quae sunt iuris positivi qualia
sent tempus & locus concilis) determinauerunt non habere pO testatem summum Ponti. etiam antequam ipsa synodus congregata ibi tunc esset . quod tam erroneum est, ut argumentatione non egeat. Et hoc unum ideo attuli, ut ostendatur & quod cocilium rite etiam congragatum autoritate Ro. Ponti. ipso absente aut non consentiente decretis errare potest & errauit, & ut
ex hoc uno manifeste falso in principio concili j illius decreto,
omnium decretorum illius autoritas quanta sit cos noscatur. Inquit enim Aug.quod si uel minimum mendacium in sacra scrip tura admittitur, tota perit. Secundo. Quia uerus finis potestatis ecclesiasticae. s. unitas fidei, charitatis & pacis, qua una est ecclesia, di peruenitur ad patriam coelestem, melius causatur per
unum.quam per plures conuenientes in unum. Tertio. Quia nimis derogat dignitati supernaturalis ordinis positio ista, quasi sciit deus in naturalibus creauit hominem liberum & reliquit euin manu consilii sui, quo fit ut comunitas libera regem costituat cum certis legibus tacitis uel expressis, sic disposuerit Christus in supernaturali regimine ecclesiae, dando comunitati potestate pra principem. Longe quippe aliter est, nam supernaturalis regiminis firmitas,non super humano consilio,sed super diuina assistentia silpernaturali fundatur, ac per hoc ad infallibilitatem in
saltibiliter consequendam , ipsa supernaturalis regiminis resolu . tio respuit recursum ad potestatem communitatis. Quarto. Quia cum gratia perficiat naturam per modum eius,& diuina sapia disponat omnia suauiter, oportet ut dominus testis Christus disponat regimen ecclesiae suae. ut uiuus non ut defunctus, propter quod. non ante mortem , sed post resurrectionem in aeternum non moriturus Petrum instituit non successorem, sed uicarium suum. Comune est autem omnibus principibus uiuentibus uicarios instituentibus, ut potestatem R. eip .super uicarium non
103쪽
tamen potest aliquid statuere habens uim coactivam non solum circa actus Papae, sed nec circa quemcunq; Christianum nisi raritione autoritatis praelatorum illius, nisi illi ad hoc concurrunt:& si fiat de facto, non ualet,nisi autoritate Ro. Pontificis implicite uel explicite roboretur. Vnde S. Tho. ut superius addui uest inquit. ancti Patre in concitus congregati mhil positiit ita
tuere, nisi interiaςnient qautoritate Ro Ponti. Et ut praedictum est, recte dixit, sancti patres; quia multi patres ex sita temerita te possitiat statuere etiam ligandas manus Pontifici summo. Et confirmatur Loc ex disinitione legis posita a Sancto Tho. in pri via secundae inso. ut i in ulti artic.ex praedeterminatis concluditur, Ulex est rationis ordinatio ad bonum commune ab eo,qui suram habet c'mmunitatis promulgata. Ex hoc. n. patet, inlex ccclesia: nihil aliud est, qua im rationis ordinatio ad ecclesiae commune bonum a Pia qui curam habet communitatis ecclesiasticae promulgata, ac per hoc coitas ecclesia1,cui stipsus cura nocli relicta a Iesu Cliristo, sed cominissa Papae, non potest leges autoritatiue facere. Et hoc cognoscentes sancti Patres , Papa
robur decreto M suo In recognouerunt aut etiam moris
hoc errore post ei ctum Martinum . ipsa requisitio oratorum Megis Polonii, quod diapprobarentur decisis in ateria fidei: Martin' . testatur: ut patet in sessione Ictima. . Lt Basilien
1es multum institerunt apud Eugenium IIII. ut decreta Ba silien. concilij approbaret: & nunquam, obtinuerunt: ut dominus Ioan. de Turre cremata refert: di in gestis Basilien . conci- Amplius. Autoritas ecclesue determinatiua de
Dis quae sunt fidei, principaliter residet in semino Ponti. & non solum principaliter, sed finaliter, ita quod ad ipsum spectat finast de fide determinatio . nec expumi concilium . sed concilia
senteritia a Papa confirmatur,& a concilio ad Papam a pellatur 't S. Tho. in allegatis locis exii. h.& q. de potetia Dei ει contra errores graecorum docet. ergo a fortiori ad Papa principaliter, unaliter spectat caetera statuere : & frustra a concilio, ad eunt
pellaretin nis iustitiam posset supra concilium ministrare. . Amplius. ςonsuetudo ecclesis habet& habuit, ut Papa in innibus, quae non sunt de iure naturae, aut diuino possit noson Jum dispensare, sed mutare iura: non ergo ipse a concilio iii in terpretando dependet, sed e conuerso. Et ex hoc patet quod caritulum frequens, in concilio Constantien. decretum; nisi apor. M stolica
104쪽
stolica autoritate firmatum sit . non habet certain uim oblimiativam: quoniam in sessione ante electum Martinum fa, inuri est.
tis ad persionam, non est in ecclesia seclusio Papa , nisi
DE AVTORITA τε autem applicatiua Papatus aliarum ecclesiasticarum potestatum ad hanc per nam uel illam, sciendum est quod potestas ista regulariter, & principaliter est in Papa:& non nisi in casu in concilio seu ecclesia . di in Papa quidem esse potestatem hanc quo ad applicationem potestatum inferiorum papatu patet, tum ex gestis apostolorudum singulos episcopos per loca instituebant. tum ecclesiae consuetudine: quae quotidie haec a Papa faciente suscipit absq; con scientiae scrupulo . tum ex ratione officij sui, ad eundem nanq; spectat plena potestas supremi regiminis, & assumptio aliorum in partem solicitudinis: ut patet Exodi is . ubi Moyses dux populi ex consilio Ietro elegit , & constituit principes populi :&millenos,& centuriones,& decanos . Quo ad applicationem uero papatus: & eκ gestis Beati Petri Apostoli cum instituit Clementem Papam ut habetur 3 .q.j.si Petrus. ex autoritate Ioannis tertii , qui sedit anno Domini CC cccc . tempore Iustini Imperatoris & ex continua obseruatione liquet. Papa namq; institui t ad quos spectet electio: & mutat & limitat sic actu electionis,ut posito modo sit irritus. In ecclesia autem seu concilio non esse hanc autoritatem secluso Papa: ex atoc patet, tota ecclesia non potest avxoritatiue mutare legem factam a papa: puta quod electio non spectet ad Cardinales veros,& indubitatos , quod electus a minus quam duabus partibus Cardin lium sit Papa; sed bene ecouerso,Papa posset statuere, quod electus a minus quam duabus partibus Cardinalium sit Papa: & pelectio spectare ad tales & tot praelatos ,&non ad hos qui u cantur Cardinales, quia elusilem est destituere, cuius automatiue est constituere in his,quae sunt iuris positivi:quale est quod electio spectet magis ad presbyteros & diaconos talium ecclesiarsi
Romae: qui vocantur Cardinales, quam ad canonicos Lateranen.& S.Petris magis ad episcopos Hostien. Sabine. Praenestim
105쪽
Tysculanen. Albaiien.& Portune. quam ad alios episcopos.hoe .n.nec a diuino nec a naturali iure esse constat. Si enim potestas
ista applicativa esset in ecclesia secluse papa, posset ecclesia mutare statuta papet circa applicationem huiusmodi.Vnde secunduveritatem,cocilium secluso papa, quia nihil potest nisi quod per singulas potestates in eo contentas potestaaec unum quidem de illum minimum potest constituere episcopum, si illi praelati ad quos spe t illu constituere defuerint. papa autem potest & eligere & commere episcopos ubique terrarum se a sola auctoritate, quae non sua,sed illius est,qui graditur in multitudine fortitudinis sim In cri autem permissionis muta quia papa nihil statuit in oppositum & ambiguitatis, quia nescitur si aliquis est uenis Camalis, &similium eventuum, mortuo uel incerto papa ut tempore magiit schismatis4nchoati sub Vrbano sexto conti,gisse uidetur in ecclesia Dei esse potestate applicatiua papatus ais personam seruatis debitis requisitionibus, ne perplexa sit asserendum est. Et tunc per uiam deuolutionis ad uniuersale ecclesiam potestas haec deuenire uidetur, tanqua non existentibus electoribus determinaticia papa, ad repraesentandum illam in hoc actu pro bonoipsius ecclesiae. Iam.n. ostensum est,quod ecclesiae cura non sibi si, sed Petro a Christo commissa esti & propterea determinatio Petri ad exercendum electionis actum nomine ecclesiae prieualetiam determinationi qua actui ipsus ecclesiae,c ius nomine ει non auctoritate fit. Quid autem de potestate depositiva sentiendum sit,inserius tractabitur,domino concedete. Haec autem dicta siuit, ut pateat concilium secluso papa,nec regulatiuam usis papalis potestatis, nec legum conditiva & inte Prietatium,nec applicatiuam omnis potestatis ecclesiasticae ad persbnam potestate auctoritatiue habere, sed omnia a papa medicare ipsiim oportet. Et per liqc etiam satis clam restat, quod iconcilium non habet papalem potestate suppletive. Et si cotra haec asserantur gesta in concilio Constantien. iam dictum est,u, propter incertitudinem papae & electorum in his quae electionis actus exigebat,admitti potest congregatio illa post unione triu , obedientiarum. Verum tamen perseiam ac indubitatum concililium absque uero vindubitato papa,&uno eorum contradicere,esse non potuit. propter quod illius acta non nisi sub Martino iquinto auctentica. sunt, sub quomita gestiun est a concilio G
106쪽
o D uero dicitur Dod comparare ecclesiam papae est f i co M pararetotum Drti integraei,do potestatibus ecclesi e s loquendq qui tale his ethseono facillimum est ibi
utere, mimosophisticum insistra cinam sophisina est. Nam sicut anitas eli pars numeri,& senarius numerus est maior rana unita te quam dualitate, ita papatus,qui est unica potestas clesiastiaca,eth pars totius numeri potestatis ecclesiasticet. Et hoc modo, potestas ccclesiae estinator potestate papae,sicut totum Parte,&Jnος est dicere, quia sint plures potes es quam potest in papa quod gratis coceditur. Sed ex boc non sequitur, quod potestas, elusis si maior,id est plus possit qua papa, in quo sensu disputatur. Unde puerile est, quod ex distinctione potestatis ecciesi stiri in papatum,cardinatatum,episcopatum Sc.inferatur quod qu*rere an ecclesia sit maior papa, est quaerere an totum sit maius parte integrali. Quod etiam dicitur quod ecclesiae auctoritas est maior autoritate papae in sex falsumει erroneiun est quo. niam si sumatur ecclesia ut distincta contra papam, nullo modo est maior papa, nisi amplitudine seu extensione numeri,quia palapa est una potestas , illa multae. Exquo enim ostensem es V quocti Papatus secluso papa, non est in ecclesia nisi in potξω ministeriailiter electiva quia scilicet potest sede uacante papa eligere peri Cardinales,uel per seipsam in casia & papatus est p6testas supreima,ad qua spectat causas fidei determinare,& qui certus est,non eget amplius certificari: erroneum est dicere,qu ultima deci lsio fidei non ad papa,sed ad.concilium spectat,& tanto magis Cr. roneum quanto de concilio dicitur distincto contra papam Et . quoniam sola diuina assistentia cause est inobliquabilis directionis & iudicij in ecclesia, & hic adest papae,& similiter papatus est
potestas omnium aliarum potestatum coactivam uim habes, & omne potestatem uirtualiter continens.consequens est qubd au .ctoritatiue ecclesia non sit maior papar sed econtra in coeri, Oinque enumeratis cito.Et sic patet quanta ceritate percussius fuerit iste Ierisn,dicens quod luce clarius ex principiis theolo Ha,deducta erataeon lusio ista, qpam monstraitimus erroneam.
Et rursus quam presumptuosus fuerit appellando doctrinamsaim . t e Is ctorum,
107쪽
ctoriam,annis. i .approbatam , pestiferant & perniciosissima. Nec excusatur nisi asseet ita forte ignorantia ex declaratione c5 Constan. in una tantum obedientia sub Ioanne a papa dubio,profugo etiam & reciam ante,ut dicitur.
fo papi, si auctoritas comegandi generati concilium. 2 cap. 3S .ET quoniam inter singulares auctoritates Ito. pontificis
potestas congregandi generale cocilium computatur, &hanc aliqui putant alijs couenire posse,idcirco in hac quoque concilium papae comparandum specialiter est. Est igitur nonnullorum opinio,u, quamuis regulariter congregatio con- ij spectet ad papam ut in c significasti.de elcc.S di. I . per totum in decretis patet in casia tamen aliquo congregari genera' te concilium potest,papa non consentiente ac etia inuito. Fundant hoc seper illo principio. s. Regulae generales patiuntur exceptaones,praesertim ubi catus particulares incidunt variabiles ino dis infinitis,quod probatur ex Epiikia in quinto Eth. & Gnome. in 6. Ethie. uirtutibus positis ab Aristo. ad has exceptiones. Ex his namque oportet dicere, quod quandocunque obseruatio legis distiparet unitatem quae est finis legis:& obesset reipub. non esset in illo casu seruanda. Et propterea si papa requisitus nollet necessarium congregare concilium, non est seruanda pro tunc lex, quod ad ipsum spectat congre gare sed ipso inuito congregari potest. Explanat autem dictus Ioan . Ierson tres in speciecta sis , in quibus congregatio generalis concilii sit legitime sine papa. Primus est dum desit esse, quod tripliciter accidere potest χilicet uel per mortem naturalem, uel per mortem ciuilem, ut si cadat in perpetuam maniam. aut si ad eum captiuatum non pateat accessias. uel per mortem canonicam , puta depositi neni. Secundus est dum sufficienter requisitus papa de conuocando concilium , renuit contumaciter in perniciem ecclesiae, praesertim si tangat ipsum. Tertius est, si concilium post aquam a papa est legitime congregatum,statuat certum tempus& locum pro celebrando generali concilio , puta infra quinquennium , uel de decennio in decennium , etiani ubi papa renueret. De auctoritate autem Concili, sine papa , di-
108쪽
cit quod fulcitur 3 utitur autoritate primo Iesu Christi inde sectibilis capitis ecclesiae. Secundo legum suarum tam diuinae quam naturalis, qua hanc licentiam uel necessitati, uel manifest charitati, uel religiose pietati concedunt. pro quo facit autoritas domini Marci. XI. excusantis discipulos a uiolatione sabbati exemplo David propter necessitatem. a Sunt & aliis duo casus positi a Felino in ca . super literis. col. Io. in ii. de rescrip.&ab Alex. in .r . di .ca. synodum. Primus est in casu, quo Papa pol legitime deponi, quia ex quo concilio Contra Papam distincto,inest potestas deponendi Papam,oportet quod possit seipsum dispersum congregare ut deponat, ὰioquin cum Papa deponendus nollet congregare concilium,noli posset deponi. Secundus est cum dubia,est electio facta de Papa,alioquin perplexa esset ecclesia, dum nesciret se habere Papam, & no posiset obviare. Et hoc modo consummata est congregatio conculij Constantie n. Benedicto. ε 3. nolente concilium autenticam quantum sua intererat.
AD RY in εντ i ΑΜ propositae ambiguitatis scire oport
iet,quod aliud est loqui de conuocatione & congregatione personarum, ex quibus constitui potest concilium , di aliud est loqui de conuocatione seu congregatione concilij. Primum. n. significat solumodo congregationem adsimul esse quoad locum, tempus,collationem mutuam & huiusnodi, secunduὶ autem significat congregationem ad auctoritatiue deponenda de uniuersali ecclesia. Et si de primo fiat quaestio,dicendum est, v regulariter spectat ad Papam, sicut ad quemlibet principemipectat conuocatio procerum regni sui.& si ipso inscio huiusmodi conuocatio sit, suspicio generatur coniurationis. Hoc tamenon sic spectat ad Papam , quin in multis casibus possi & sine ipse & contra ipsum fieri. Et secundum hunc sensium uerificari postest dictum aliquorum, quod concilium potest congregari sine Papa,& quod papet potestas congregandi concilium introducta, est de iure positivo, ut in ca. altidi. i . Alex. dixit,pro quanto admodum iuris positivi exceptiones patitur.& uana est quaestio de potestate sic congregandi, quando sunt undecunq; congregati.
109쪽
patres. Sed si de secundo modo congregandi fiat quaestio, di stinguendum est quod duplex est cocilium autoritativum. quoddam persectum simpliciter, quoddam perfectum secundum praesentem statum ecclesiae. Vocatur concilium perfectum simpliciater, quod constat ex capite & membris, quod potest simpliciter
statuere & ordinare uniuersalem statum ecclesiae. Vocatur conmcilium perfectum secundum praesentem statum, quod constat ex membris possibilibus inueniri, ecclesia in tali statu existente,&potest quo ad aliquid tantum de uniuersali ecclesia se impedire. Et utrunq; horum licet habeat latitudinem,quia conciliu perfectum simpliciter fit capite praesente per legatos, & capite praemsente persbnaliter. & hoc est perseditam in summo, de quo non
est dubium, quod errare in his quae sunt fidei non potest. Quado
autem fit per legatos,cum adhuc supersit Papa, ad quem finalis determinatio eorum quae sunt fidei, & consequenter reliquaru causarum spectat,& a quo sententia concilij confirmatur ut patet ex dictis si erraret in aliq uo cui de concilio Basilien.pateo habet correctorem papam, sicut & illud habuit & habet. Concialium quoq; persectum secundum praesentem statum ecclesiς pluribus modis contingit, quia & existente uno papa heretico de ponendo,&existentibus pluribus pontificibus summis dubijs, quale fuit concilium Constan. Licet in qua latitudo sit in utroq; quo ad congregationem, tamen sic se habent', quod concilium perfectum simpliciter, solus papa potest congregare. Ita quod
nec mortuo, nec heretico,nec quomodolibet aliter se habente
papa,potest concilium perfectum simpliciter absq: papet consensilieri. &si fiat,defacto nullius auctoritatis est. Probatur hoc primo ex dictis, quia . s.comunitas ecclesiae sine papa non habet potestatem papalem, nisi in potetia electitia, ut ostensum est.COcilium autem persectum simpliciter includit Iotestatem papa lem in actu, ergo concilium hoc non est perfectum simpliciter. Secundo. Quia si comunitas ecclesis absq; papa constitueret concilium perfectum simpliciter, cum ad tale concilium spectet ordinare simpliciter uniuersalem ecclesiam, & hoc sit proprium uicariatus Iesu Christi cui pate0 sequitur quod comunitas ecclesiae esset uicaria Christ. & sic Iesus Christus haberet in terris duos uicaries suos ,& papa non esset uicarius Iesu Christi inie- diate, sed esset uicarius uicarsi, puta concilij acephali in terris, quod non solum est erroneum, sed fatuum. Tertio. Quia cum solus
110쪽
R lus papa ex cura uniuersalis ecclesiet habeat potestatem ceterminandi de fide, ordinandi symbolum, di congregandi concalmulin. q. praedicta S. Tho probat ex ratione unitatis fidei sicut cura uniuersalis ecclesiae ex iure diuino conuenit soli papae, ita haeς spectantia i mediate ad ipsam curam uniuersalis ecclesiae. Et cinfirmatur haec ratio ex doctrina eiusdcm. S.I ho .in prima secundi Q. oo. arti. 8. Quia.s. ca que sunt de iure diuino, terani nata ad
ipso deo,non solum in comuni ratione iustitiae,sed etiam quanti determinationem ad sngulos actus, non sunt dispensabilia a praelatis ecclesiae, sed a solo deo. Verbi gratia, quia a deo prohibita est simplex sornicatio.quod est coniungi non sitiae,non potest eri ab ecclesia quod coniunctio cum hac non siva sit quandoq; u cita, sed soliis Deus hoc potest . sed deus in solo Petro & succii
foribus possiit curana uniuersalis ecclesiae di n0n reliquit ipsit ec clesiae . curam siuipsus , & ad curam uniuersalis ecclesiae sp etat concilij congregatio & celebratio, ut patet ex euis
principali. ergo soliis deus potest in hoc dispensare. Nec habet locum in haec e phyla aut gnome, quoniam expresse in quinto ethi. dicitur, quod est directio iustitiae legalis, qua nos ius potitivum liocamuS. quod quia ab homine est,n qn petente praeuidere ει prouidere singulis euentibus, desectibile est in casu,& tuoc nome in intellectu piatico, & epij xia in uoluntate supplentino Daterpretando ambigua, scd manifesta spectando & eligendo,utS Tho. in secunda secund q. I et O. ar. i. ad tertium aperit. Fonest erso regula haec ut morales, gramaticales, cauiles aut canonicae, sed diuini iuris, a quo excipi nequit. Et lic intelligeda sint
oua dicuntur in di. I .& propterea dixit. S. Ilio. quod frei patres nihil possunt in concilijs congregati statuere, nisi alictoritate I o Pontificis interuenietite. Concilium perfectum iecim- dum praesentem ecclesiae statum potest congregari sine Papa, Seo invito. si requisitus non uult ipsae illud congregare, sed no habet potestatem ad ordinandum uniuersalem ecclesiam , sed clprouidendum illi casui tunc occurrenti. Et licet casus humani uariabiles sint infinitis modis sputa si contingeret mori omnes electores papae,si contingeret tale quid, quod electores non possent eligere sine conuocatione concilii,ad reprimendum, discernendum uel paciscandum &c. omissis his di similibus duos tantum certos casus , & qui suerunt quandoq; & possunt esse, a ro,in quibus concilium tale congregandum est. u