장음표시 사용
311쪽
meliosias existiim, quis . n. nescit illum apostolatus principatuni cuilibet episcopatui praeserendum e sed etsi distat cathedrarum
gratia' una tamen est martyrum gloria. Item in. r. qib. dedoc. christia non longe uersus principium, decretales epistolas apo stolicae sedis inter canonicas habendas scripturas censet dicens. In canonicis scripturis ecclesiarum catholicarum, quam pluriudiuinarum scripturarii in sole itamus indagator auctoritatena
sequatur, inter quas sane illae sint quas apostolica sedes habere i& ab ea alii meruerunt accidere epistolas. Qui enim decretales fidei quas apud se habet uel aliis misit apostolica sedes interca nonicas esse habedas scripturas affirmat,supponit proculdubio apostolicam sedem non sbium cunctis praelatani sedibus,sed diuinam utpote fidei magistram. Grego. in registri lib. . epistola. 1. ad Mauritium Augustum ait. Cunctis euangelium scientibus liquet quod uoce dominica sancto & omnium apostolorum principi Petro apostolo totius ecclesiae cura commissa est, ipsi quippe dicitur,petre amas me
Pasce oves meas. Ipsi dicitur.ecce sathanas expetht cribrare uos sicut triticum,& ego pro te rogaui, ut non deficiat fides tua, &tu aliquando conuersus confirma fratres tuos. Ipsi dicitur . tu es Petrus di super hanc petram etdificabo ecclesiam meam,& portae inferi non praeualebunt aduersus eam, & tibi dabo claues regni coelorum,& quodcunque ligaueris super terram erit ligatum, &in coelis & quodcunque solueris super terram erit solutum, & in coelis. Ecce claues regni coelestis accepit, potestas ei ligandi, &soluendi tribuitur,cura ei totius ecclesiae & principatus committitur
Sanctus Leo primus,in sermone. 3. de anniuersirio suae assumptionis die ait. De toto mundo unus petrus eligatur, qui & uniuersarum Mntium uocationi & omnibus apostolis cunctisq: ecclesiae patribus praeponatur, ut quamuis in populo dei multi sacerdotes sint,multiq; pastores, omnes tamen regat Petrus,quos
Principaliter regit, & christus . Magnum & mirabile dileoctissimi huic uiro consortium potentiae suae tribuit diuina dis natio , & siquid cum eo commune caeteris uoluit esse principibus, nunquam nisi per ipsum dedit quicquid aliis non nogauit. Venerabilis Beda super illud Io. i. intuitus autem in eum Iesu dici t. Vidit cordis eius simplicitatem,aninii sublimitatem,cuius
312쪽
ROM A. ECCLESIAE. Isolus merito cunctae esset praeferendus ecclesiet. Bemardus non Elum pluries Rom. pon Iesu christi vicarium& totius ecclesiet caput apppellat, sed in epistola prima ad Eugenium papam 23τ. in ordine epistolarum ait. Locus in quo fias terra lancta est,iocus Petri est,aocus principis apostolorum, ubi steterimi pedes eius,locus illius est,quem costituit dominus dominum domus suae & principem omnis possessionis suae, merito tali pastori,tali nutritio commissa est ecclesia,cum adhuc tenera adhuc in cunabulis esset. Et in epistola. 14x .ad Ro. quando discesserunt a domino papa, ait. Cur regem terrae,cur dominum coeli furore tam intolerabili, quam irrationabili in uos pariter prouocatis,dum sacram N apostolicam sede diuinis regalibusq; triuileghs singillariter sublimata, ausu sacrilego incessere, se que minuere honore contenditis e Et in epistola. r3 ε .ad Mediolan.de plenitudine potestatis apostolicae est. Romana ecclesia ualde clemens est, sed nihilominus potens, fidele consilium & omni acceptione dignum. noli abuti clementia, ne potentia opprimaris. Sed dicit aliquis,debitam ei reueretiam exhibebo & nihil amplius. Esto. Fac quod dicis quia si exhibeas debitam,& omnimodam. Plenitudo siquidem potestatis super uniuersis orbis ecclesias singulari pretrogativa apos
stolicae sedi donata est,qui igitur huic potestati resistit, dei ordinationi resistit. Potest si utile iudicauerit nouos ordinare episcopatus,ubi hactenus non fuerunt, potest eos qui sunt, alios deprimere,alios sublimare,prout ratio sibi dictauerit, ita ut de episcopis creare archiepiscopos liceat, & ecouerso si necesse uisum fuerit. Potest a finibus terri sublimes quascunque persis nas ecclesiasticas euocare,& cogere ad suam prisentiam,non semel aut bis, sed quoties expedire uidebit.Porro in promptu est ei omnem ulcisci inobedientiam, siquis forte reluctari conatus fuerit. In gestis concilij Constantien. inter damnatos articulos Ioa.
6icles,& Ioan. hus,reperiuntur hi duo .c Petrus non est, nec fuit caput sanctς ecclesiae catholicae. non est de necessitato salutis credere Ro. ecclcsiam esse supreinam inter alias ecclesias. Et subdita error est, pro quanto negaret primatum summi pontificis super alias ecclesias particulares. Sanctus Tho. in. .contra gen .ca. 6. postquam multipliciter probauit unum episcopum praelatum a christo toti ecclesis, subdit. Per hoc autem excluditur quorundam praesumptuosuS
313쪽
ror,qui se subducere nituntur ab obedietia,& subiectione Petri,
successorem eius Ro. pon. uniuersalis ecclesiae pastorem non recognoscentes.
In concilio quoque uniuersali Florentit sub Eugenio quarto,
ubi Grecorum,Armenorum,& Iacobitarum cum Rom. ecclesia facta legitur unio,habentur haec uerba. Diffinimus sanctam apostolicam sedent de Ro. poni. in uniuersum orbem tenere prim
tum. & ipsum Rom. ponti. successorem esse beati Petri principis apostolorum,& uerum christi vicarium, totiusq; eccleuae caput,& omnium christianorum patrem ac doctorem existere,& ipsi in beato Petro pascendi,regendi,& gubernandi uniuersalem ecclesiam a domino nostro Iesu christo plenam potestatem traditam esse, quemadmodum etiam in gestis Icumenicorum concilio. rum, & in sacris canonibus continetur. H c ibi. Vbi non nouiter ab hac synodo inuentam fuisse hanc definitionem , sed ipsam contineri in aliorum uniuersallam conciliorum gestis,& propterea hoc unum concilium susticit pro omnibus, ad firmandam fidem huius ueritatis. Praetereo turbam canonum , & doctorum c quam dinumerare nemo potest idem sentientium. Tam euidenter siqui. dem ex his quae attulimus clarum est Rom. ponti. Petri succetarem, a christo in Petro institutum esse totius ecclesiet pastorem , ut locus dubitationi nullus relictus sit. Si quis autem post haec hssitans inuenitur, aut rudis &ineptus, aut cum haereticis, seu schismaticis sapit, aut certe christianus non est. ineruditus quippe ualde, & indocilis est quisquis certitudinem mathematicam in omnibus quaerit, ut philosophi tradunt. Haereticorum,atque schismaticorum propriuest sacra, uti scriptura, secundu senstim tamen quo ipsi faciut illam sonare. Christianorum aut qui uere catholici sunt sapietia, sacra scriptura intelligui secundu sensum que sancti doctores, que sacra concilia, apostolica auctoritate roborata interpretant. Hunc sciendi christiana ueritatem modum quiquis repellit,christianus non est,ab hac uia qui recedit,infidelis inuenitur. Nam licentia exorbitandi ab hac uia si admittitur, trinitatis unam substantiam reuocare in dubium cum Arrio fas est , spiritum quoque sanctum procedere a filio,ambiguum adhuc cum priscis erit,panem in sacramento altaris, conuerti in corpus christi dubitatur. Haec.n.
omnia nulla alia uia aut auctoritate sunt christianis reddita certa
314쪽
ROMA. ECCLESIAE. r& indubia fide tenenda,nisi interpraetatione sacrae scripturae iuxta sanctorum documenta, & sacrorum conciliorum auctoritate apostolica firmatorum diffinitionem. Quocirca, cum textus uuangelici ad propositum adsinri& sanctorum doctrina consormis in proposito pateat, nullo penitus sanctorum reluctante, crorumque conciliorum cum apostolica auctoritate inueniatur definitio, omnisq; christianorum aetas a petro hucusq; in sancta ecclesia calliolica hoc confessa inueniatur, reli Quorumq; doctorum , testimo nia innumera sint, certum ita redditur RO. ponti. petri, se ccepsorem in pe
ehristo institutum totius ecclesiae pastorem,ut certior
315쪽
POTESTATE COMPENDIARIA ENARRATIO,
Autore Iacobo Nactanto Clusiensi Episcopo . ILLUSTRIs S. AC REVERENDIS s.
D. HERCULI GON ZAGAE S. R. E. CARDINALI AMPLISSIMO: NEC NON
Apostolicae sedis Legato, in Conculio Tridentino ἐIacobus Nactantus, Clusiensis Episcopus,
Felicitatem. Τ sI INTER plurimas, praclarassanimi tui δε-tes , eximium nunquam satis , admiramur ingenium , prudentiam, religionem, liberalitatem, regios deniq; mores, et integritatem uite, id tame pre cunctis in dies suspicimus, quod in asiduisgraui misy;, quibus nunquam non detineris opprimensque negociis, tam ardenter sacris uersaris in literis, ae si continuo potireris ocio. Testes siunt, non modo egregia librorum supellex, quos uersias omni die ,sed e' eruditorum frequentia, quos nedum adis, ditasAue, uerum o coram, frequenter habere uis: ne uel bora transtrat, non dicam, sine linea ,sed sine insigni fruge ἰροItquam ereo in tempore, qu)d uel recreandis siolet indutigeri corporibus, non desiunt lessiones sacrae , aut Gymnasticae, conferentia. O' pectus chrisiano Principe dignum, e poti m-m si splendore Iulgeat ecclesiastico. Et quidpraestantius , in ecclesiae .antisitibus; quid expetibilius, in Illustrisiimis cardinalibus, quorum sapientia ac moderatione , ut in constantioribus cardinibus, voluendae,a e reuoluendaesentecclesiae portae λ Siquidem eorum consilio, iudicioque, datis si a Domino clavibus, baud raro, siummus. o aperit, er claudit Antistes, ad
316쪽
ad eandos sanctos, hi Apostolus docet. QEid ogo e Factum cII, ut pro sua, quae summa est, benignitate ,pra fatis nonnunquam interfuerim conferentiis, tu quibus, oesi uaria, pro temporis oportunitate, siemperrume u fiunt allatagrauissma, nec non, insigni, tum eruditione, tum pietate catentia, inter qua accidit siemel, qua nescio occasione, de Constatiencti, deq; Sasiliensi loqui cociliis, in quibus quam plura sunt de concit er Paps tradita potestate; σπ quidem nonnulla quae non uulgarem ingerunt quae Itonem. Super quibus, oesi coram dixi, quae sentio, quia tam8 res maiorem exigere uodebatur diligentiam , iussit ingratiam veritatis, ulu Irissima D. T. ut quae perririnxeram,compendio literis demandarem. ac in modum cuiusdam tractatus redigerem. Recusare non ualui, quin praestarem, quod mea fert imbecillitas,meum exigat munus, ct illi obtemperare, ct communi utilitati consulere. Ergo compendium offero : et T. Lustrisimae D. censurae Iubiicio. uuam Deus feliciis mastruet.
317쪽
AMPLISSIMUM CARDINALEM, nemon Apostolicastris Legatum in Concilio rTridentino,Compodiaria de Papa deq; riconcilii generalis potestate a- tactatio,Narratioue. . l
Auctore Iacobo Naelanto, Clugiensi Episcopo. PROCEDENDI HRTHODus.
o Latis sicut & debui,tuis obtemperare uotis, iussisq; , Primo,statum aperiam causae, Secundo, utrumq; statuam potestatem, Tertio, ambarum perstringam collationem, & concludam intentum,Deniq;,& quinq; qui magis uidetur molesti, eruam scrupulos.
ADVERTENDv M, sermonem esse, de Papa,tum indubio, tum rite electo,Et de concilio aecumenico, legitime conuocato, di Paphsuis in legatis persidentia foto,Et de potestate legitima, non praesumptaborduraria,& non quae esse post et,in Casu.
v T res sit illustris, quinq; perstringam.Qua ,Qualis, Quanta, Quorsum,& aquo. ergo,si qui sit requiritur,palam quod in semmi,sepremiq; illsu CHRIsTr Vicarij,eiusq; locum,in terra tenentis.Illud constat,nonlsolum ex cap. Vbi periculum,De electione in Sexto, sed ex Martino quinto ,& definitione Concilii Generalis,seb Eugenio quarto. Istud ex uerbo semitur Christi, oues meas pasce,iuxta interpretationem Crisbstonii, esto mei loco praepositus.& fratrum tuorum caput. E R c o perperam dogmatirant,qui uicarium censent eccle-sae. Sicut enim, episcopo ecclesiae peculiaris seperstite, capituli sui,no est, eius creare uicarium,minusq; creato potestatem praescribere,ita& uiuente,regnanteq; Christo,nostrarum Episcopo animarum nam resurgens ex mortuis,iam non moritur,Et ipse, heris
318쪽
heri, & hodie, di nunc,& in seculum o non est in uniuersalis ecclesiae facultate: illius Vicariu costituere, aut piatem decernere.' SI qualis, liquet nedum pastoralem , scd & Regiam esse. Id quod non solum Florentino in concilio, uniuersalis confitetur ecclesia definiuimus .Romanum Pontificem, in beato Petro , Iascendi, regendi, & gubemandi uniuersalem ecclesiam, plena Domino potestatem habere sed & admonet Christiis, qui Petro conferens Pontificatum, utroq; utitur uerbo. Agnos inquit pasce,&oues meas rege. Et iure, cum de christo, cuius loqcum obtinet, scriptu sit. vi Pastor, gregem pascet, & regnabit rex,& sapies erit. Ergo,& summi erit Pontificis, situm in utroq; munus agnoscere,& qui tu Ezechiel admonet, trigesimo quarto , tum Hieremias vigesimo tertio, pro uiribus adimplere. S r quanta, haud dubium si quaeritur amplitudo, ad omanes, & super omnes, est protensia fideles, & per hoc, & ad ovem libet terrarum angulum. I Nam passim oues reperiuntur Clarissi& omnes simi traditi Petro, & de ecclesia, sub uineae typo,scri pium est, quod amare protenditur, usque ad mare, &a flumine , ad extremum terrae. Si eminentia, suprema, maximaq; est in ecclesia Dei, quod non modo, in concilio decretum est celebratoFlorentiae,sed & in concilio celebrato Constantiae. Si liis uescticacia, tanti decernitur roboris, ut non tantum ecclesia sico, quod decernitur in terra sipremum, astringat tribunali,
sed & cquod omnium praestantissimum est stipercilesti. Nam quod ligat, uel soluit, in terris ligatum est, & solutum in caelis,
sicut & dominus attestatus est. E R G o, & tropus consonat clauium, do praesertim regni caelestis, quod indubie sacrosancta ecclesia est. Quandoquidem re Vi claues, cum Principi offeruntur, non nisi insignum suprema millo potestatis, consignantur, quin&ea, ni fallor consignatione, ipse, uel regno iiivestitur, uel inuestitum esse decernitur. Praeter id, quod papae datae sunt claues; ut Thesauros ecclesiae sacrosanctς, tum seruet accurate. tum impartiat oportune. Sunt quidem, Thesauri illi crediti, sapientiae euangelicae, cum penes illum, suprema eorum sit, tum approbatio, tum sensus, & exopositio, & per hoc legitima eorum distributio dispensatioque. Sunt&archanorum', ac sacramentorum religionis Catholicae, quorum apud illum, nedum plenissima est impartitio, sed & absolutissima resolutio. Qua dere, nec cuiuis licet, ξ diuersis sentire
319쪽
tire, quam ledes apostolica sentit. Sunt & meritorum, & sa tisfactionum, tum Christi,tum per insignium membrorum eius cum ad eum potissimum spectet, sacras prosundere indulgetias N eos qui soluendo non sunt, ut qui in Purgatorio sunt,ubertim ijs releuare suffragijs.
MITTO Thesauros temporales, cum nemo ire possit ita clas, & illos catholicae condonatos ecclesiae , quando apoitolo acclamante, & totius illi donatus est mundus. Et certum est,spirituale secu attrahere teporale , sicut & anima attrahit corpus S i quorsum, res est perspicua cum apostolus tradat,in opus traditum esse ministerij , ad instaurandos sanctos, &in aedificationem corporis Christi. Et rursem. Potestas uestra, non in destructionem, sed in aedificationem & si illius sit proprium, haereses, schisinataque destruere, & oes sathanet munitiones,Oemque altitudinem, quae se Deum aduersus erigeret, prorsus euertere .
Si denique, & a quo, diximus, quin & satis probauimus, ab ecclesia no prosectu, sed quia non desunt,qui secus rem torquet praestat id amplius constituere. Si potestas Papae a potestate proficisceretur ecclesiet . uel diuino,uel naturali,uel canonico proficisceretur iure. Non canonico, quando ut dictum est, Papa ec lesiae non est Vicarius, nec ab illa suam accipit potestatem. Nec diuino, cum ea de re, nec uerbum in sacris reperiaturtiteris. Minus dicendum est,naturali cum uim excedat naturae,& longe eis beret, a qua uolueris humana facultate' lSED dicis. Dum vacat sedes, nonne sunt in ecclesia claues sunt quidem,at non omni cum plenitudine. Vnde nec possunt, ad oes sorte clauium actus,extendi. Et si sorte possunt, haud dubium, quod non tanto robore. Nam in Papa, tali quidem aperiunt pacto,ut claudat nemo ,& ea claudunt emcacia, ut aporiat nullus. Quod indubie, de uacante sede, dici non potest. lNam N ea que tunc fiunt statuunturque,non sunt penitus solida, nisi Papae accesserit confirmatio, sicut & experientia docet. At petis,quas quas habet luc, ecclesia claues, non ne ualet electo pastori tribuere ς Respondeo. Esto posset, quam habet auctoritatem , conserre alicui, non propterea summum cremi Antistitem, eum plenitudinem conserre non posset potestatis. Adde,quod superueniente, tua a christo donaretur plenitudine, cum ea foret ampliter in illa contenta, indubie decerneretur superuacanea, quin & cofundaretur, inuertereturq; ordo hierarchichus
320쪽
eus,decuius ratione e t,ut a papa claues coicetur ecclesiae, sicut& a capite in corpus, niembraq;, natura diffunduntur influxus.
Urges tamen adhuc. Nonne ecclesia, in potiori sui parte, in Cardinalibus inqua, eligit,constituit,creatq; pontificem λ Ergo& supremam,illi adisicit potestatem. Eligit quidem papam,cuetessionis utatur forma, sacriq; de illa, non raro disposuerint canones,uem eligendo,mea quide sententia,no constituit creatq; pontificent .sed Christo,qui illu instituit creatq;,offert,&praesetitat,uel ad summii, a Christo institutum, creatumq;, nominat &declarat,sicut & factum est.in electione Mathiae. Nam datis sortibus,aliud non intenderunt apostoli,nisi ut Christus, a se electu. tali ostenderet pacto,ut acta testatur apostolica. Hactenus de Papa,pergamus,sed breuioribus, te concilio.
Igitur,ut perstringatur,omnia simul complectenda sunt. Ergo si sine ponderetur, simpliciter quidem,tum coluitoria, tu cociliaria,& quoda pacto, iudicativa, uel distinitiua auctoritas est Cum . n. dissiciliores causae, urgentioraq; accidentia, ut haereses, schismata,c5munes sereq; desperatae morum colluuioes. iure adsiimmu deuoluantur pontificem, praestat plures illum here,quos consulat,qui concilient,decernatin iudicet. Nec modo praestat, sed & iure habere constringitur,ut negocijs accuratius examinatis,maturiusq; discussis,& siugalius consulat ecclesiae, & silauius,quq conserunt,recipiantur ab omnibus. Iure inquam astringitur. Tum naturae,cum postulet prudentiarratio, & potissimum in maximo principe, & arduis praesertim in quaestionibus,peritos cogere cosiliarios,& eorum ponderare iudicia. Propter quod,& ut partes insignes,Ebuliam Synesimq; coplectitur,ut & philosophus docetmempe, ut illam consilietur circunspecte,& per hanc iddicet prouide ac mature. Tum ordinationis dei, qua motus apostolorum princeps, grauis, arduaque
quaestione proposita,& de hqres,quin & de euangelij euersione, sitspecta: euocatis qui Iero Elymis inueniebantur apostolis,& senioribus,ea seper consilium habuit.& una cum eis, ipiritu sancto dictante, rem absbluit, huncq; in pactum. Antiochenae, prouidit ecclesiae,in qua erat orta dissensio, per hoc, & diuino prorsus au*icio, de Synodis patefactus est aditus. Vtroque inquam astringitur iurerat non semper, non passime sed oportune,sed pro loco & tempore, quin nec semper expedi- α ret,