장음표시 사용
331쪽
Autore Iacobo Nactanto Clugiensi Episcopo.
Rogaui pro te, ne tua deficiat fides t et tu aliquan
do conuersus, tuos confirma fratres. Luc. 2 2. ILLUSTRIS S. AC REUERENDIs s.
D. CAROLO BORRO MEO S. R. E. AMPLISSIMO CARDINALi; Iacobus Naesantus, Clugiensis Episcopus, felicitatem perpetuatn:
V M quendam,forte fortuna, uisitandi gratia,conuenis siem ex Dominis bula sacro concilio intendetibus,nonnulli aderant, ut sepe accidit, eruditi, qui de conciliariis conferebant Decretis, sanctionibus ;.Quare, tin eandem deuentum eri,disceptatione, esset quidem opus,mene, a Concilio Definita,a sede probari firmaris apoΠ lica; ut postremum Artirentur robur. Et quiquam coram explicarim, qua merito coprobarim, duxi tam in animum, ueritatis ingratia , ac camibolica fidei attestatione, negocium compendio demandare literis, ne mea pro imbecillitate , rei non deessem tam oportuna. Igitur rem paucis a solutam, non siecus ac meae erga illam,ob eruantis,ac obsequentissimae cte salutis, pignus , suae IlluΠrsima Dominationi ascripsi, dicamq;. Fateor, res Arperexigua, at non perexiguus est animus,sipossetpraesare maiora. QEam Dominus perpetuo struet, in duri ad comodum ἰ -- Iemq; ecclesia uniuersalis,semper amplificet.
332쪽
An decreta Concilis, confirmanda sint necessὸ-rio ab Apostolica sede, compendiaria
Auctore Iacobo Nactanto, Clugiensi Episcopo. PRO L O G V S.
I s r ecclesia christi, multos complectitur populos,& si potentes admittit & diuites, & si uiros suspicit probos,optimosq;, diuinatame disponente sapientia,no Democratico,non Oly-garchico , non Aristocratico, sed Monarchico regitur principatu. Nam cu Deo foret acceptissimum Reghum,ac unice dilectum Peculium, illam Vnigenito tradidit quin&eadllum cum a mortuis resurrexi Oinuestiuir. In qua & uoluit,tum esse, tum principem summum, tum pastorem maximum. Odhon solum oracula precinunt, sed di epistolae admonent apoliolicae. Illud ut optime cosuleretur ecclesi namentita, ut Aqhiunt, i liint male disponi,nec consert-pluralitas principatam, Istud,ut ubertim sanctificaret populum,non modo extergendo suo sanguine sordes, sed & immaculatam iugiter
Verum cum illam,corporea esset relicturias praesentia, Petrum,& qui Petro,rite. succedunt, siro substituit loco nec dissimilibus, principatus, ac pontificatus , honestauit titulis. Et quoniam quum est, itinium subrogatum Principem , & Pontiscem, in rebus arduis, gentibusq; negochs, suae ditionis primates , insi. gnioraq; ', aliquando cogere membra, illa consulere , eorumq; percunctari placita haud mirum,si quando,generalia in ecclesia simi celebrata concilia, eaq; non uulgari potestate donata, ut frugalius prospiceretur ecclesiae. At quia,nec pos uni, nec forte aequum esset,si possent,semper Pontifices maximos,eiusmodi interesse comiths postquam illa,sua feri decreuerint auctoritate, legatos'; qui rem moderarentur,miserint solent postremam ut
333쪽
par est,eorum quae agitarentur in Concilijs,sibi restruare sententiani. Id.quod & in Generalibus,praeclarioribusq; semper seruatum fuisse conciliis rem expendenti compertissimum est. . Verum quoniam sis diebus,res a quibusdam reuocatur in duabium,dum non nulli,conciliorum Acta,Decretaq; , Papae probatione.uel confirmatione non accedente, ausi sunt astriaere ualia distinia, ab re esse no duximus,si nostra pro tenuitate alaec certis solidisq; constructa suerint iundamentis. Q are hanc compendiariam enarrationem,seu tractationem fecimus,ut ualeat quis, ueritate agnoscere, & ob id,Deo optimo Maximo, a quo omnis profici scitur ueritas,agere gratias. In cuius gloriam, haec a nobis,potius attentata, quam explicata esse uolumus, cupimusq;. prout &postulat natura,ratioq; compendij. Ergo paucis rem aggredior,nedum subcensura ecclesiet sacronuictae , sed& cuius
En , Decreraue, Generalis concilii, Papa egeant Confirmatione.
N O s est quaestio, de quouis generalis Concilio, sed de eq, quod est rite collectum, & Legatorum Apostolicae sedis,tu pra
sentia, tum auctoritate firmatum. Nec haesitatur, de re i decentia, sed necessitate, quandoqii dem, non quiritur, An eκpediat, sed An reuera sit opus. v
S v NY qui partem astruant negatiuam, quoniam etsi consei, tiunt, probationem expedire, id tamen pernegant oportere . . Fundamentum afferunt, non quia Concilium sit supra Papam sed quia tali pacto concilium sumptum, summa sulcitur auctoritate, cum potestas ineo suis saltem in legatis summi reperiatur Pontificis. Quare, di ecclesiam representare contendunt uniuersale, quae indubit,&summam,& omnem ecclesiasticina complectitur potestatem, qua, di immediate babet a Deo.
334쪽
Ergo ut lubdunt θ omnes illius, sum iis altricti decretis, & ἰllis maxime,quae sunt definita,de fide,cum, & si omnia, hec tamepotis lim, sint a spiritu sancto prosecta. Ergo de hereticum do
Non desiunt, qui positionem hanc , alio construunt standa. mento , nempe , qui alia non putant opus esse Papae potesta- cogendo concilium, qua de re suo dicendum
, L sermo, proxime potestatem habet. .a Christi Vicacio, at non omni plenitudine. Quin, nec suas ut, diu let Papa, cuiuis ab lute, simpliciterq; committere. i Quare nec ecclesiam representat,simpliciter univcrsalem,nec quae decernit, quousque non probentur a papa, sepremum sor
Ergo, & quae statuit, ad ecclesia disciplinam, ues morum mo.cerationem, uim e usque non obtinent legis, ut ad eorum sim Pliciter astringant obteruantiam,& quae in materia decernun- tu idei, nobis non sent prorsas , eousque indubia. haec sententia, si catholica, ab ea nefas est dissentire. Nec mos secus dicere, ad haeresim pertineret, sed & haereticum, addita estimatione, decerneret. . . . PEcLARA TvR CON ST t T v ITY R QS E ipraemissa Doctrina.
. ὸ Christi vita id P0tinatem habet,
Pollas in proposito , non pro consultoria, de qua alias disctum est , semitur facultate, sed pro iurisdictione, cuius, ut uox sonat, proprium est, ius dicere , ius iuxta legem decernere dc legem, ad bonum publicum constituere. Et in princine eximioque communitatis rectore, inuenitur simpliciter, sed in comissario, uel delegato, communi cursu, inuenitur ad tempus, ueliantum in peculiari caQ. VVerum attendendum, quod potestas haec modo earum resipectu, non excutitur ecclesiarum quibus episcopi, qui in conciliosiunt coacti, sunt dati pastores, sponsique, sed respectu, totius ecclesiae, cui lanimus prffectus est Pontifex, pro qua sunt & ne
335쪽
goeia, quae tractantur cui plurimum) in concilio. Nam respectu creditarum sibi ecclesiarum episcopi nunquam communi lege suam non retinent iurisdictionem, siue sint, siue non sint,
in concilio, sed respectu ecclesiae totius, non retinent, nisi dum in eo sunt, Et tantum ab ea die, qua est legitime congregatum,
ad illam usq; ,qua est legitime ab lum,aut legitime suspensum. Quare & si utraque episcopis proxime, a summo confertur Pontifice , uti a Christi Vicario, id tamen,non uno accidit pacto , nec unam et ratione. Nam prima, & si consertur per eum confertur tamen, iuxta illa sibi creditam dispensadi rationem, qua mysteriorum Christi, supremus factus est distributor, iuxta uerbum apostoli. Sic nos existimet homo, ut ministros Christi, di dispensatores, mysteriorum Dei. Et consertur, per modum perpetui ministersi, perinde ac munus episcopale, cum quo, α
At secunda, & si confertur per illum, non tamen, iuxta illam confertur dispensandi, a Christo praescriptam ratione, qua suis cum oneribus, stat dispensandi episcopatus, de quo de fame admonent literae, & sanctissimi asseuerant patres, sed iuxta rationem liberalitatis propriae, seu pontificiae indui gentie, non a diuinis praescriptam literis, patribusue, sed a laudabili, hactenusq;
si non fallor, in omnibus seruata concilijs consuetudine, dum in omnibus, episcopi usi sunt, decernendi, definiendi, canonesia; uniuersales constituendi facultate, tam ad communem fidelium disciplinam, tum ad dogmata pro fide catholica. Quod quidem, non mediocriter consbnat. Nam episcopi, non silum membra sunt proxima, capiti, sed & in concilijs sellicis u linem subeunt, uniuersalis ecclesiae. Preter id, quod & P5tifex maximus, ea utens munificentia supremum animarum imitatur Pontificem, qui licet insigne caput sit, totiu, ecclesiae, omnique donatus a patre potestate, omnique iurisdictione in illius quidem ditione, uniuersa sunt posita uoluit tamen apostolos. aliosq; ex omnibus assumptos, habere cooperarios, quin & contudices, & quod maximum est, in extremo iudicio. Quod dicitur, proxime,ad remouendum non dicitur taurisdictione ni illam, prosectam a Christo, sed ad declarandum, ab illi non prosectam immediate. Siquidem, cum Christus, Vicarium super totam, Papam constituerit ecclesiam, eiq; sbli, iurisdictionis, super illam crediderit plenitudinem: exigit quidem
336쪽
ratio,exigit & ordo, a diuina positus sapientia, omnia agit
cum suauitate,ut non nisi, per illum, & in iis praesertim, quae tota concernunt ecclesiam, iurisdictionis impartiatur facultas. Ergo patrum iurisdictio, in concilio, est quidem a Christo, Ze est, non solum, eo generali pacto, quo omnis, est a deo, poa testas, tam in fidelibus, quam in ethnicis, tam in ecclesiasticis, quam in secularibus principibus. aut illo,no longe dissimili, quo Reges,per eum regnant, di legum conditores, iusta decernunt, sed & illo insigni,ae peculiari,quo,tum peculiare,tum perinsigne est,& caput,& sponsus ecclesiae, per quem, di longe praestantitis, de multo Q llicitius, illi pro reliquis rebus assistit, moderatur, de non secus ac pupillam, seruat & protegit. Tametsi ad illos .
di iure,& merito, non pertingat,transeatq;: nisi mediante uic rio,summoue pontifice.
Cui, cum nulla, super hoc c ut diximus praescripta sit lex,
nulli dubium, quod arbitrio relinquitur suo: quando, quomodo,& qua sit conferenda mensura. Et eo quidem pacto, ut non cedat in destructionem,sed aedificationem, ut loqui consueuit apostolus. Nam licet Christus, cum in omnibus, tum in papa, nunquam bonam non excitet uoluntatem, licet sancta semper inspiret desideria, rectaque consilia , sicut tamen nemini, ita Zesummo nunquam Antistiti, praeiudicat libertati. Ergo taneum abest, ut coactus sit pontifex, plenam concilio concedere iurisdictionem, quod cum illam cocedit, eam ad libitum ualeat moderari, quin & potest, quod uoluntate reuocare cocessam, de cum placeret etiam ab illius desistere impartitione. Siquidem ecclesiae totius regimen,cum sit, suapte natura monarchicum,haud obscurum,illius principem,non necessario, suae iurisdictionis habere participes, & si necessario, pro diuersis ecclesiae partibus,coadiutores habere debet episcopos. Equum enim est,& naturae lege probatum, summum pontificem, in arduis pro ecclesia uniuersali negochs, uti consillarus, cogereque,
cum opus uisum fuerit, cecumenicas synodos, ut ad communem salutem, frugemque, salubres excutiantur lententiae, con-ἀucentiaque iudicia, tametsi illa non cogatur probare,aut ex cutioni committere,nisi quantuni,dc prudenter, & oportune,uaderit expedire.
Sed urges . Esto ecclesiae moderatio,sit monarchica siquidem,& non raro,sub typo describitur Regium Esto,quod iure, S S x omnia
337쪽
omnis super illam iurisdictio, uniconiniittatur pontifici,cui solum dictum est pasce, sed de oves uniuertas Rege Nain utruq;. vigesimo Ioanis, lictum est Petro Insciata nil ulomitius nequit, Juin S sit pacto quodam politicu. Sumus. n. sanctorum ciues,&Omeitici dei,& notum est,eccliam,collatam haud nunquam,cu ciuitate. Quare,etsi praecipuum onus, hanc gubernadi rempubli.
cam,iusq; dicendi super illam, uti regi principiq;, ascribendu est
Papae,nil tamen obstat,quin & naturae co gruit ciuitatis, ut & sua pro ratione, non secus ac primis ex senatoribus, concedatur episcopis. Vnde, & f ptuaginta,a deo datum eli senioribus,ut cum Mose moderarentur synagogam, sicut & uetus admonet lex. Respondetur. Fateor ecclesiam similem ciuitat at non humanae , sed coelesti. Nostra, inquit Paulus, politia, in coelis est. Vnde & tabernaculum Mosis, quod ecclesiae erat typus, iuxta exemplar factum est, quod illi eli ostensum in monte. Ergo non iniuria , si illi ex coelesti ciuitate, tum forma, tum regendi , praescriptus est modus. Siquidem illa maior, hic legitima filia, quam & sic oportuit aemulari matrem, ut non temere νtam de coelo descendisse, testetur dilectus. Ergo si supernae in ciuitate etiamsi uaria in ea distributa sunt munera unus est, cuius singula diriguntur nutu, moderator & princeps, cur non erit,& in politia ecclesiast ica,in qua licet diuersa compartiantur officia, unus, penes quem totius si reetiminis cura, omniumque
st quanquam non laficior, in Ierarchia superna, omnia fore
conneXa,fateor,& in ecclesia iuxta coelestem, omnia esse disposita,nullo tamen anabige dum est pacto, Christum, qui in caput,tori praepositus est ecclesiae,omnium siue in coelo,siue in terra sint tactorem esse ac principem. Ergo, non haesitandum, summum eius in terris vicarium,terrestris taltem ecclesiet, unice moderari habenas,esseq. penes illum,omnem super eam, reddendi ius,plemnitudinem. Ergo,etsi humanae reipub. senatores,post uni ferro quaedam,& inhs,que ad publicum pertinent commodum, habem suapte natura suffragia, iusq; dicendi, sua pro ratione. quodature Pretendere, secus tamen, de senatoribus politis ecclesiastica .Vt quae eo a Christo instituta est pacto,ut sicut uno adumbratur ovili ita & uno regatur pastore. At,no omni cum plenitudine, quin nec suas uices, ualet Papa,
euiuis simpliciter,absoluteq; c amittere. Si concilium,ea tantum
338쪽
iiii attenderct, litae ad politicos fidelium pertinent mores, o mouentq; pro loco,& tempore, eccletiastica in disciplin ana, nolit magnopere refragrare,eam re,polle summu potifice, plenitudine delegare facultatis, cu inde, nihil quod uidea equat absurdi. Quod tame,nu qua praesumeret facere, ta & si aniplis lima legatis demandarei ptas. Licet. n.aequii sit,legatis in cocilio,abunde,an plissimeq; ea coli cedo,qiit ad comoda concilij pertinent moderatione, non tamen est consentaneu, ut plenitudo illis concedat potestatis,cum inde,non pauca sequi possent in conuenientia,ut tacile est inmanis ponderatis affectibus,ani inadtiertere.
Quod si quando, uel honoris gratia, uel pia aliqua ratione, in patentibus ut uocant literis,plenitudini alluderetur iurisdietionis uel etiam si claris, apertisq; id tangeretur uerbis, retinedum
semper foret, non esse pontificis mente, ut ea uterentur temere, .
passim ii , aut in eccles et uniuersalis, uel sedis apostolicae prs iudi
cium. Et demum,l nec ea illis uti,fas esset, nisi magna cum moderatione ,sicut & probe,maximus prae se fert Leo,septuagesima
secunda epistola. Cuius rei,& pontifeκ erit cui par est & suprenius,& unicus iudex. verum quia in concilio, non ea dumtaxat pertractantur,quae
politicos attinent niores,habentq; pro loco,&tempore,Promouere ecclesiam, sed & quae fidem concernunt orthodoxam pro -
ter quod, & in eo statuuntur dogmata, a quibus nemini ias ethresilire, quin & quae possunt, debentq; etiam immos Pontifices alligare huius saltem resipectu poteitatis urisdictionisve, coper uni esse debet,Pontificem plenitudinem delegare non posse,simpliciter & absolute. Et quoniam in hoc, non minima substinetur portio, catholicae,quq supra est collecta,dominae ideo & d
claranda,& constituenda res est. Declaranda quidem,quia forte non desiunt,qui haereant, an ad iurisdictionishqc pertineant facultatem, non facile penetrates, quo pacto,in ijs, quae fidei sunt, valeat habere locum. Vertim siquis alte nderit, Romanum Pontificem,nedum iudicare posse de
moribus, sed & de scripturis sacrosanctis,uidebit di que fide attinent, illius expectare iudicium. Siquidem fides, & dei innititur verbo, & in nos, ex verbi di manat auditu, prout S apostolus do cet. Et quis nesciri de legem inueniri fidei, quando id Paulus tradit ' Cur ergo, & qui illius sunt iuris, tam iuxta, non poterunte xcuti,vel decerni c
339쪽
At non sit uis, in uerbo. satis quod improbari nequit, eam quam concilium in iis quae fidei sunt, obtinet facultatem, a sumino dimanare pontifice, penes quem ita fidei cui dicituro depositum est negocium , ut ex illius tandem pendendum sit ore. Et licet, quae iurisilictionis sunt, possint com muni lege9 committi, quae tame personae exigunt ut loquuntur industriam, illique sunt unice credita, onera sunt personalia, alijque concedi non possitnt,& illis praesertim in rebus, quae maximi, quin& supremi sunt ponderis. Et compertum est, eam duntaxat, indubiam esse fidem, quae illi in nixa est basi, ac constantissimae petre, quae
ut illius peculiare agnosceretur donum o soli data est Petro. Constituenda uero . quia si haec de fide decernendi facultas . posset; uel omni cum plenitudine, uel simpliciter , &absolute, a Papa committi, posset & illud peculiare, spiritussancti donum quo in ijs, q*e fidei sunt cum de illis , per modum iudicis, luseque supremum decernentis,& promulgantis,statuit decernitq; infallibile redditur Papae iudicium, alteri delegari, quod plane.
sineq; controuersia, res absurdissima est. Nam praeter id, quod ordo, in mystico confunderetur corpore, charismatibusque. quibus & propria membris, distribuuntur munera, praeiudica
retur 4 iritus sancti, dum donaretur corpori, quod peculiare est capiti, haud dubium, quod c& s in Papae est falcultate, mun re se abdicare pontificio in illius tamen non est facultate, cor.
pori munus conferre capitale,sicut nec esse ecclesiae fundamen
tum, ascribi potest, quod seper illud constituendu est aedificio .
Sed secus inquis, sonant uerba Martini, cum Iulianum S. Angeli Diaconum Cardinalem , in legatum, ac praesidentem, dedit Basiliensi concilio. Nam plenam, in rebus fidei, tam cognoscedi, quam decidendi &si una cum concilio) contulit facultatem. Quin, & uoluit, quoscunque, qui ab illo, una cum comcilio , decisis, determinatisq; contrauenissent, seq: rebellassent, Per censeras puniendos ecclesiasticas, & alia oportuna remediaetia bracchio inuocato seculari ,& omni appellatioe postposita promittendo omnia se habiturum, & rata, & grata, ut ampliter eo in diplomate. Quibus respondeo. Non quidem uoluisse, minusque Madivinum explicasse, se in iis, quae fidei, Legato Concilioque , potestatis, simpliciter tradere plenitudinem, sed eam tantum d ridendi concederς facultatem, quae ad haereticos requiritur conciliari-
340쪽
ciliariter condemnandos, & ad ea, quae fidei sunt decernendum eo, quo solitum est, iure concilij. Quare non excluditur, qui in concilio fuissent acta, ad Lydium, non conserenda lapidem ,&Per hoc, non extremum Papae subitura iudicium. In quo solo. ex CHRisTi dispositione, munereque, & indubia,& constantissim fidei regula requirenda est. Et quamquam ut non longe post, r esumendum e quae a Cocilio, ante approbationem Papae, sunt decreta non sint penitus firma, sicut tamen, aequum est, illa suspicere, uenerari, ac honore debito prosequi, ita & iniquum foret, illa uel contenere, uel
temere contradicere. Ergo, & recte, in illos Pontifex concedit animaduerti,& acri cui par est poena mulctari. c d promiserit, habiturum se ratum, & gratum, quicquid fuisset decretum, & conclusium, si ad executiones, ut sorte debet, restrino
gatur poenarum, contemptores detractoresque, merito inuo ,
luentium, nullus ingeritur scrupulus, si decreta, definitaque coplectitur uniuersa, haud dubium, quod cum debitis accipienduest elausulis, nempe,non fraudulenter, non temere facta, de ad Lydium,ut dictum est lapidem, consistentia.
Quare, nec ecclesiam representatisimpliciter uniuersalem. Exploratissimum est,ecclesiam uniuersalem, omnes complecti
fideles,ut quae t ntegrum cui in hac salte contingit peregrinationeὶ christi continent Corpus. Ergo,si simpliciter,omniq; est repraesentada ex parte , necesse est,ut tota,integraq;,Omnibus cum membris,& suo praesertim repraesentetur cum capite. Ergo palam,quod Papa absente,qui solus christi, simpliciter & absolute capitis, gerit uices , simpliciter, & non ut aliquando, sinec doctice integra,totaq;,repraesentari non potest. Adde.quod sicut particulares ecclesit,in suis,& computantur, di repraesentantur pastoribus propter quod,& illis conuocatis, eoru adesse censentur ecclesiae ita de uniuersalis ecclesia,non nisi in summo,& computatur,& repraesentatur pastore, pontificeq;. Qui& illam ut loquuntur uirtualiter continet, & in concilio, proxime, pro illis,qui in eo,pastores peculiares,non habent,po- Pulis,& ecclesijs,insigniter supplet. Et licet Papae Legati,illius uices gerant in multis, sicut tamen, illis datum non est ut gerant christi uicem,ita nec ut pro uniuersali, supplere possent ecclesia.utrumq; sane,munus est papi personale,& non secus ac,pote statis,ut diximus,plenitudo,communicari