장음표시 사용
221쪽
otiani legislatione praeter mulieres ac filio familias distinguuntur ii qui capaces sunt et ii qui non sunt capaces exercendi iura politica et civilia. Sed tunc quo tandem redit democratia Quare non immerito Liberatore Ι): si Saepe contingit, ut populare regimen Domine tenus dicatur democratia, sed reapse non sit nisi aristo cratia magi minu Sue ampla, is et aliquando etiam
oligarchia. Democratia, dices, hoc boni saltem habet, quod in
ea abusus auctoritatis vix possit habere locum cum enim auctoritas sit in tota collective communitate, non potest exerceri nisi in bonum totius communitatis. Sed animadverte factione in populo SSe posSe ac SO-lere. Cum legum constitutio a maiori suffragiorum numero dependeat, si qua fictio maiorem pro se civium numerum habeat, ea poterit leges condere in propriam utilitatem conducentes, et Sic reliquum populum Opprimere. Quare abusus auctoritatis potest in democratia habere locum aeque ac in aliis regiminis formis. Itaque virtus in medio est in forma aliqua mixta ac recte temperata, quae provideat nimiae stabilitati monarchiae et nimiae consulat democratiae mutabilitati, quae non Omnia concedat Oluntati unius neque omnia relinquat arbitrio multitudinis, quae non unum OKlm- modo ad gubernium admittat neque omnes indiscriminatim reddat gubernii participes, in qua et princeps melius referat supremi rectoris Dei imaginem et multori te fouveratne soli I. Autiat 'uia pactu actuet de tous ceu qui
222쪽
titudo civium Nil sp sit coetus homilium vere liberorum. - cd quae Stio haec, i. e. de optima regiminis forma, paulo accurat tu pertractanda st , it igitur 167. CIIOLIO il. Quaeritur, quaenam regiminis forma sit telior seu aptior Inprimi ex eo, quod aliqua regiminis forma Sit melior et aptior, non equitur alia Ssormas esse mala ct ineptaS; itemque non equituri an praescribi, alias vero reprobari a naturae lege. Immo
contrarium Sequitur i. e. alias etiam per Se esse bonas et aptaS: Si qua est melior et aptior, hanc naturae leX commendabit, alias tamen Omnes admittendo et approbando. Hac animadversione praemissa, Solutionem qua CSti O-nis brevissim innuimus. Quaenam sit optima regiminis forma, quaeri potest dupliciter : uniet e sint et abS0lule I), in concreto et relatize ad Singulos populus.
si Nos, ait Card Bellar minus 2), b Thomam, EOS que theologos catholicos sequuti, ex tribus simplicibus lormis gubernationis monarchiam ceteris anteponimus quamquam propter natura laumana corruptionem, utiliorem esse censemus hominibus hoc tempore Onarchiam temperatam ex aristo cratia et democratia, quam Simplicem monarch1am, modo tamen primae parte monarchiae sint, secundas habeat ariStocratia, OS- tremo loco sit democratia. Paulo autem inferius sic mentem Suam explicat:
si Quae sane gubernatio id requirit, ut sit quidem in
I s Prima quaestio, ait Tongiorgi, eth. num di 2. nullius frugis est; nam in rebus humani non debet quaeri quid generatim, et in se conveniat, Sed quid conveniat in particulari et considerati adiuncti S.M I De Rom. Pont. ab init.
223쪽
republica Summus aliquis princeps, qui et om11ibus imperet et nulli subiiciatur praesides tamen provinciarum vel ciVitatum, non sint regis vicarii sive annui
iudices, sed veri principes, qui et imperio summi principis obediant, et interim provinciam Vel civitatem suam, non tamquam alienam, Sed ut propriam moderentur. Ita locum haberet in republica, tam regia quaedam monarchia, quam etiam principum optimatum ariStOcratia. Quod si his adderetur, ut neque summus iller CX neque principe minore liaereditaria successione dignitates illas acquirerent, sed ex universo populo optimi quique ad eas eveherentur, iam esset etiam SUUS quidam locus democratiae in republica attributus. Hanc esse optimam et in lac mortali vita maxime expetendam formam regiminis, duobus comprobat argumentis. - Eiusmodi gubernatio laabet ea omnia bona, quae insunt in monarchia, et est praeterea in hac vita gralior et is filior gratior, cives enim omnes Sunt aliquomodo illius participes utilior, remotius enim redditur periculum condendi malas leges aut vexandi subditos, si plurium consilio re iuvetur et limite aliquo in operando coerceatur. -Eiusmodi regnum, quale paulo ante descriptum est, Deus in ecclesia Sua tam veteris quam
novi testamenti instituit in ecclesia novi testamenti ut de hac tantummodo loquamur est summi Pontificis monarchia, atque Episcoporum qui veri principes et pastores, non vicari Pontificis maximi sunt aristo cratia, ac demum suum quemdam locum habet democratia, cum nemo sit ex omni Christiana multitudine, qui ad episcopatum vocari non possit, Si tamen dignu eo munere iudicet Ur.
II. Secundo, rem spectemus tu concreto et relatioe tit si i gulos 40pulus. - Quaenam regiminis forma sit
224쪽
aptior et convenientior alicui societat civili in particu lari, desumenduin est primo e legitimitate possessionis, ita ut illa forma censenda sit melior illi societati, quae pro illa societate est legitima. Etenim solummodo ius
potest efficaciter secundum naturae ordinem movere voluntatem civium, et tranquillitatem in societ Hem progignere.
Hac legitimitate supposita, quaenam regimini forma sit aptior alicui societati, hoc diiudicandum est secis idoex conformitate cum historia, traditionibus, consuetudinibus, indole cultura, moribus illius societatis civilis, de qua in particulari agitur si Absurda, ait Liberatore I),
esset hypothesis, qua natio americana lal fit ut ii oras; ι sub monarchia concipiatur. Contra aliae Sunt genteS, quibus regimen populare minu accommodatur, propter nimium phantasiae aestum, novitati studium, loquacitatem, invidentiam, aliosque defectus vi quorum apud eos democratia non tranquillitatem et ordinem, sed confusionem, tumultum, Studia partium, medium opprimendi alios in summa veram tyrannidem importaret.
Concludam cum Tullio I), qui, enumeratis variis regiminis formis, ait: si Regio autem ipsi praestabit id,
quod erit aequatum et temperatum tribus Optimis rerumpublicarum modis. Placet enim esse quiddam in republica praestans et regale esse aliud auctoritate principum partum ac tributum : SSe quaSdam re Servatas iudicio voluntatique multitudinis s
i Ius soc num. i. a De Republ. I. Lege ea quae praecedunt et ea quae Subsequuntur. Sunt enim dicta pulcherrima, ut e g. illud P si Cum enim par habetur tonos summis, et infimis, qui sint in omni populo ne cesse est, ipsa aequita iniquissima fit.
225쪽
Ouod gillli suprema potestas iu uiro h0 irine resideat vel tu pluribiis, q/ι0d 0ία tu e sit vel ex parte, quod per
haereditate u ab eo trans uillatur vel Sectis, haec omitia =ion sunt in mediate ab ipsa naturae lege, sed ab aliquo acto hu)nan et contingente immediate ortu itur ac pendent. I 68. DEMONsTRATIO. Breviter absolvemus lianc thesim, quippe quae non est nisi corollarium, illudque satis evidens, laeseos praecedentis. Determinatio speciali formae, Sub qua Suprema a U-ctoritas in concreto actuetur, vel fit immediate ab ipsa naturali lege, vel est a lege naturae mediante aliquo facto, seu consequenter ad aliquod factum humanum et contingens. Atqui, ut X lac Si praecedente patet, non
fit immediate ab ipsa naturali lege i). Ergo est a lege
naturae mediante aliquo iaci, humano et contingente. Itaque quod aliqua societas regatur forma monarchica potius quam p0lyarchica, quod regatur Orma monarchica abS0hlla potius quam eius erat a quod regatur forma haereditaria potius quam electiela, haec Omnia non sunt immediate ab ipsa natura, sed ab ea Sunt mediate i. e. consequenter ad factum aliquod humanum et contingens.
ii Huc possiuit applicari verba Suaresit, des sid. l. III cap. 2.t Si determinatio fieret ab ipsa naturae lege, immutabili S Sset, et omnis mutatio in ea facta per homines suisSet iniqua imo omnes civitates, regna vel respublicae deberent eamdem institutionem Ser
226쪽
Ratio vero est thl quali in praecedente laesi Lim assi
navimus lex naturae antecedenter ad lacta humana et contingentia non praedeterminat quoad civitatem aut
praeeXigit, nisi illa, quae ad convenientem assecutionem sinis in civitate intenti exiguntur. Atqui, per Se loquendo, finis a natura in civitate intentus potest convenienter obtineri tum in to tir chia tum in o archia, tum in mo- narcilia absoluta tum in monarctata letiferala, tum inhaereditaria tum in electilia. Quod determinatio formae specialis dependeat ab aliquo facto laumano et contingente, verissimum quidem est, sed nimis generic dictum. - uodnam autem Sthuiusmodi factum estne unicum, an multiplex Huic quae Stioni ut respondeamus, Xponemus inprimis historice theoriam, quam hac in re plerique Veterum SeqUC-bantur, eamque OStea e Xamini Subiiciemus.
longe disser a se uieulia illoruiu recentior uiu, qui aiunt, esse de natura ciet ilis auctoritaιis, ut nonnisi tu multitudine inhaereat. I 09. DEMONSTRATIO. Haec thesis tribus constabit partibus. - Exponemus historice theoriam, quam plerique Veterum admiSerunt. II. Perpendemus theoriam de contractu sociali, cui recentiores haud pauci adhaerent. - III. Ostendemus multiplex et essentiale discrimen inter utramque theoriam.
227쪽
I PARS PRIOR. Exponitur theoria a plerisque Veter uni admissa, ad originem politici principatus Xplicandam eam hac in thesi proponimus historice, alia vero in laesi examini subiiciemus. I.' Veteres admittunt hominem esse natura sua
socialem I). a.' Addunt, hanc natura levi hominis sociabilitatem, ipso naturali ordine Sic Xigente, actuari, primo quidem, sed in complete in familia, dein vero, et complete in civili consortio, quasi in familia familiarum,
ita ut utraque SocietaS, domestica et civilis, Sint vere et proprie Societates naturales, a Deo volitae et institutae, cum fine, auctoritate, ossiciis et iuribus a naturali
3.' Distinguunt autem accurate inter auctoritatem civilem in se spectatam, et auctoritatem tu suci et con
.' Veteres affirmant indubitanter auctoritatem supremam tu e Spectatam esse immediate a Deo, tamquam naturae auctor ).
1 Cf. thesis XXIX. ubi loca attulimus e s. Thoma, de regina. Princ. l. I. c. I. et Card Bellarmino, de Laicis c. V. - Ut aliud addamuS teStimonium, si observandum est, inquit illuar traci de leg. L ., hominem inter animalia nasci maxime deStitutum pluribu tum corpori, cum animae necessariis, pro quibus indiget aliorum con Sortio et adiutorio, eonSequenter eum ipsapte natura nasci animal
2 Cf. theses XL. ubi locum adduximus ex Suaresio, de leg L III c. I. Um. . et hanc concluSionem deduximus cum . Thoma, . IV. Politi c. leci. I. si igitur homo est naturaliter animal domesticum etici vile n 3 Cl . thesis V L, ubi locum adduximus ex Suaresio dei sidet. III. c. . . . 1 CL thesis LIX. ubi doca hira attulimus ex Beliarmino t
228쪽
3. ' Quod spectat ad auctoritatem νι suci et consideratam, plerique veterum affirmant, subiectum cui Deus pri uo et in uedia: dat Supremam auctoritatem, et in quo proinde suprema potestas primo et immediais residet, esse communitatem. Hinc formam democraticam concipiunt tamquam formam rigi utria iit, pri uilivaru et i u ue tala in I), alias vero forma concipiunt tamquam Secundaria et mediatas. - Haec potestas, inquit Bellar
minus a), immediate est tamquam in subiecto in tota multitudine .s Item Suare 3): si Ius naturale dat per
se et immediate hanc potestatem communitati. 6.' Illi tamen inter veteres, qui id assirmant, statim etiam addunt, communitatem OSSe et moraliter
Suar esto. - Hic doctor in opere, des fidei l. III. c. I. num. 6. ait: uirincipem politicum potestatem Suam a Deo pSo recipere. Quod etiam absolute loquendo de si de est: nam expreSSe Paulus pro ratione obedientiae debitae tali Principi adiunxit, rou est enim potestas nisi a Deo, quae ait letu sunt a Deo, ordinata sunt, et infra, Dei enim minister est. δε Et addit plura alia loca ex Scriptura et s. Patribus. i Sicut eam concipiebant tamquam primitibam et originariam, cui scilicet aliae succederent ita eamdem concipiebant tamquam ultimam et reliquam, quae obtineret quando nullum iam in statu gubernium esset DeSinente quovis alio Subiecto, concipiebant redire auctoritatem in totam communitatem tamquam in Subiectum Suum naturale et primiti Vum.
a De Laicis l. III. c. I. 3 Des fidei l. III. c. a. n. . seqq. Cf. etiam de leg. l. III. c. a.
n. . Seqq. In eq. cap. 3. num . . rem explicat hoc utens exemplo:
si Sicut homo, eo ipso quod creatur et habet usum rationis, habet pote Statem in SeipSum et in suas facultates et membra ad eorum USum, et ea ratione est naturaliter liber, id est, non Servus Sed dominus Suarum actionum ita corpuS politicum hominum, eo ipso quod suo modo producitur, habet potestatem et regimen sui ipsius et consequenter habet etiam potestatem et regimen Super membra sua et peculiare dominiam in illa. i
229쪽
loquendo, debere se se privare suprema auctoritate ne
que tam loquuntur de usu seu exerciti supremae a U-ctoritatis, quae radicitus maneat in communitate, quam
de ipsis iuribus constitutivis supremae potestatis ita ut ea transeat in unum vel plures homines Aiunt enimius naturale dare quidem primo et immediate laanc
potestatem communita Ii, non tamen absolute praecipere, ut in communitate Semper maneat, quin im per- Suadere contrarium. - Ius naturae, ait Suare I), non obligat, ut Suprema potesta Vel per ipsam totam communitatem semper exerceatur vel in ipsa semper
maneat immo, quia moraliter dissicillimum esset ita fieri esset enim infinita confusio et morositas, Si su fragiis omnium leges essenta condendae) dein statim
3 De e g. l. III. c. . . I. - illi ulrt, Ocra nuper cit. Sic pergit SocietaS, quana natura naturalisve ratio dictat ipsi necessariam diu subsistere non potest, nisi aliqua publica potestate gubernetur, iuxta illud Proverb., ubi non est gubernator, popuIu corruet. E quo sequitur, quod Deus, qui dedit talem naturam, simul ei dederit potestatem gubernativam et legislativam qui enim dat formam, dat etiam ea, quae haec forma necessario exigit. Verum, quia haec pote Sta gubernativa et legislativa non potest facile exerceri a tota multitudine dissicile namque foret, omnes et singulo Simul convenire toties quoties providendum S de necessariis bono communi, et de legibus serendis), ideo solet naultitudo transferre Suum iu Seu potestaten gubernativam vel in aliquos de populo ex omni conditione, et dicitur Democratia, vel in paucos optimates, et dicitur Ari-Stocratia, Vel in unum tantum, si V pro Se Sol Si V pro SucceSSO-ribus iure haereditario, et dicitur Monarchia. E quo sequitur omnem poteStatem S Se a Deo, ut dicit APOSt. Rom. 3. immediate quidem et iure naturae in communitate, mediate autem tantum et iure humano in regibus et aliis rectoribus, nisi Deus ipse immediate aliquibus hanc potestatem conferat, ut contulit Moysi in populum Israel, et Christus Summo Pontifici in totam Ecesesiam. CL Beliarminum, de Laicis . III. c. VI.
230쪽
determinatur haec potestas ab hominibus ad aliquem
ex praedictis modis gubernationis. Unde apparet, quo sensu formam democraticam Vocent formam naturalem. Non sic eam appellant sensu exclusios ac Si lex naturalis reiiceret seu prohiberet alias formas, et pracciperet Ut suprema auctoritas immutabiliter permaneat in communitate. Sed sic eam appellant en Su rere ι rillante, qtlatenus nimirum, ut Suare Ι ait, si monarchia et aristo cratia introduci non potuerunt sine positiva institutione divina vel humana, quia sola naturalis ratio nudesumpta non determinat aliquam ex dictis speciebus, ut
necessariam ... At vero democratia esse posset absque institutione positiva e sola naturali institutione seudina anatione cum sola C atione o Vae scia positiva cinstitutionis sint paulo inscrtus si Potesta haec, prout a Deo immediate datur communitati, iuxta modum lo
quendi Iuris peritorum a), dici potest de iure naturali
I Def. fidei l. III. c. . . . Et tam sequenti ad rena illustrandam hoc addit exemplum Exemplum est de libertate hominis quae servituti Opponitur: est enim de iure naturali, quia ex vi solius naturalis iuris homo nascitur liber, nec potest sine legitimo aliquo titulo in servitutem redigi ius autem naturae non praecipit, Omnem hominem semper manere liberum seu quod perinde est non simpliciter prohibet, hominem in servitutem redigi, sed solum ut id non fiat e sine libero illius consensu vel sine iusto titulo et potestate. Sic ergo persecta communitas civilis iure naturae libera est, et nulli homini extra se subiicitur, tota vero ipsa habet in Se poteStatem, quae Si non mutaretur, democratica esset, et nihilominus, Vel ipsa Volente, vel ab alio habente potestatem et titulum iustum potest tali poteState privari, et in aliquam personam Vel Senatum tranSserri. Eadem fere habet de leg. l. III. c. III. Um. 7. 2 CL super. Ol. I. pag. 29 I. - Hinc vide hanc theoriam non contradicere thesi XII, in qua diximus, ex recensitis formis nullam per Se esse, quam lex naturalis praedeterminet ac prae exigat ut ne-