장음표시 사용
241쪽
Adae vel Abrahae aut alia simili in principio obed ebatur
Adamo tamquam parenti seu patrifamilias et postea creScente populo, potuit subiectio illa continuari et con- se sus extendi ad obediendum illi etiam ut regi, quando communitas illa coepit esse perfecta. Et fortasse multa regna, et in particulari primum regnum Romanae civitatis, ita inceper Unt. D II PARS ALTERA EXponitur theoria de supreni alia plabis ad mentem Rousseau prout hic eam tradidit, potissimum in libro, dis subas sciat, quem auctorem paS- sim sequuntur recentioreS. Quum vero de cheoria hac iam locuti simus et fere omnia dixerimus in thesi quadragesima secunda Sati erit praecipua recolere. I.' In hac sententia, auctorita ipsa civilis, in se spectata, undenam procedit Oritur ex eodem fonte, ex quo in sententia hac dicitur nasci civilis ipsa societas, i. e. a libero hominum consensu. Huc faciunt verba Rousseau I): si e droit ne vient poliat de a nature i est ora fonde fur de conventions. DI' Et quid est suprema civilis auctoritas Est summa Seu aggregatio Omnium iurium, quibus pollent quibusque se exspoliant individua, quae socialem vitam paciscuntur, Simul collectorum si Potestas politica, ait
Locke a), est potestas illa, quam quilibet homo habet
in Statu naturae, et quam ipsi concrediderunt manibus uni u Societati S, et quam haec transmisit aliquibus du-
I Du coulr. sc. l. I. c. I. si Potestas politica, ait Loche, essavon civit overument ch. XIV. Suam trahit originem a conventione et a mutuo consensu eorum, qui colverunt ad efformandam Societatem. MEx hoc opusc. hausit Rousseau deam ac principia sundamentalia sui operis, di contra sociat. a Op. et O . nunc cit.
242쪽
cibus electis, chim certitudine et Sub conditione expressa vel tacita, quod exercebitur pro bono corporis politici et pro OnSerVatione eorum, quae Societatis membra possident tamquam propria. 3.' Ubinam residet potestas politica, tamquam in subiecto Permanet essentialiter et immobiliter in tota communitate si La Ou Veratne te, ait Rousseau 1), ne petit ire repreSenice, par a me me aison qu ellene e ut ire alienee elle consiste essentielle nent dans lavolonte generale, et a Volonte ne Se repreSente Oint: elle est a me me, o elle est aut re itis' in poliat de milieu.
4.' Quid igitur in hac sententia sunt gubernatores, principes, reges Sunt, Sic respondet Rousseau a), si simples ossicieriduo ouveratu qui semper est et ESSentialiter est ipse populus) iis exercent en Son om lepouvoir, donici les a fatis depositaires, et u il eut limiter, modisier et reprendre quan il lui lati s Et
jouridangere ux, et qu'il ne aut amat to ucher a gou-vernement tabli que orsqu i devient incompati bleave te bien public mai cette circonSpection Si ne maxime de politique, et non pas ne uegle de droit;
243쪽
e P etat 'est a plus en de laisse Pautorii civile
a se chesi, que autorii militatre a Ses generau X. En quid sunt principes ac reges. Suntne altem repraesentantes populi si es dbputes dii euple, respondet
I.' Quodnam tandem est sententiae huius fundament Um, Se quaenam Sunt rationes, quibus haec theoria innititur Sunt principia haec: I. Homo naturaliter est ens sibi sufficiens a. Homo naturaliter est liberatque independens ab aliorum hominum voluntate, neque naturali huic independentiae potest valide renuntiare, Se Se alterius voluntati subiiciendo: 3. Omnes homines Sunt natura aequales. Ex priori illo principio concludunt, civilem societatem in se inspectam a libero hominum
bera hominum conventione ortum ipsius civilis imperii seu ipsius politicae auctoritatis in se consideratae Sse repetendum. Ex duobus aliis principiis concludunt, legitimam formam associationis esse illam Solam, in qua nulla fiat iactura propriae naturalis independentiae, nulla detur subiectio vo in tali alterius imperantis, Sed quae ita Sit comparata, ut unu Squi Sque, Omnibus aliis se iungens, tamen sibi soli pareat et liber maneat atque independens aeque ac antea id autem obtineri, Si unusquis- i Ibid.
244쪽
que omnia in iura cedat cominu 1litati: hanc vero iurium summam et aggregationem, in communitate eS- sentialiter et immutabiliter permanentem esse supremam civilem auctoritatem. Hoc modo, aiunt, nemo subditur
alteri a se adaequa te distincto, sed tantum submittitur et obedit sibimet ipsi videlicet, unusquisque ut individua et privata persona SubeS Sibi confuso cum massa communi. Hinc unusquisque dicere potest in mente publica, quae iudicat, ego iudico in Voluntate publica, quae determinat, ego determino etc. Paucis verbis ego sum subditus, ego sum princeps. Et Sic Servatur naturalis
independentia ab aliis hominibus I).
III PARS TERTIA. Nemo non videt, multiplex et essentiale discrimen inter theoriam veterum et theoriam ut eam brevitatis causa appellabimus recentiorum. Haesententiae differunt quam maxime inter se. I.' Disserunt, inspectis iis, quae tradunt de ortu seu origine tum civilis consorti tum politici principatus
in se considerati. - actum, quod recentiores praedicant et e quo illorum ortum repetunt, veteres haudquaquam admittunt.
a.' Differunt, inspectis iis, quae Statuunt de natura ipsius politici principatus. - Contendunt recentioreS, eam non SSe, nisi summam faculiatum seu iurium, quae singuli laomines cedunt. Id autem veteres aperte negabant Secus, non dedissent civili potestati multa iura seu si plures actus, qui videntur excedere humanam facultatem prout est in singulis hominibu a) o . . punire malefactores etiam mSque ad
1 Pro iis, quae in altera huius theseos Tarte tradimus, sthesim iam cit. XLII. a Verba sum Suare sit, de leg. l. III. c. . . .
245쪽
mortem I): constituere in materia aliqua medium virtutis necessarium ad honestatem eius obligare in conscientia vindicare iniurias Singulorum etc. 3.' Disserunt, inspectis iis, quae assirmant de subiecto politici principatus. - Tantum abest, ut Vetere Sarbitrarentur supremam potestatem non posse residere nisi in communitate, quae est recentiorum Sententia, ut e contrario assirma Verint, si eam transferri a multitudine in unum vel plures eodem iure naturae a): dixerint, si rationem naturalem dictare non Sse neceS- Sari Um, imo nec convenien naturae rationali habere
hanc potestatem immutabilem in communitate 3): existimaverint, monarchiam aliasque forma esse perfectiores democratia, ac proinde ita temperandam S semonarchiam, ut si postremo loco sit democratia, quippe quae in seditiones non raro degenerat q). 4.' Differunt, inspectis iis, quae statuunt: principibus et regibus. - Hi pro recentioribus non sunt
nisi ministri populi eiusque mandatarii, qui a populo possunt pro libito deponi et si obsistant armis coerceri quin id putari possit rebellio. Quid autem veteres AD firmant S), quod si translata potestate in regem, per illam rex essicitur superior etiam regno, quod illam dedit, quia dando illam se subiecit, et priori libertate
pri a Vit SSerunt, regem supposita translatione si iam gerere vicem Dei et naturale ius obligare ad parendum
i CL super pag. 94. SEqq. a Ita Bellarminus, de Laicis . III. c. 6. 3 Ita Suar eg de leg. . . . . NUI J. Ult. 4 Sic Bellarminus, de Rom. Pont ab init. CL Super pag. O et si uae subiicimus sunt verbi Suaresii, te leg. l. III. c. q.
nuna. . def. a d. l. III. c. H. num. 2.
246쪽
illi, cumque si non posse illa potestate privari, quia verum illius dominium acquisivit, B ac tandem vere es Seministrum Dei, quia si a Deo habet potestatem, licet mediante populo. s.' Quod tandem attinet ad principia, quibus recentiorum theoria innititur, ea veteres vel prorsus reiiciebant, vel in alio omnino sensu admittebant. - uod homo naturaliter sit ens sibi sum ciens, id veteres reiiciebant affirmabant enim cum Seneca I), naturam homini si duas res dedisse, quae illum obnoxium, alidissimum faciunt, ratione u et Societate H. Porro e naturali qua homo pollet libertate nullo modo inserebant id, quod recentiores colligunt, nempe repugnantiam legis, a qua homo in usu suae libertatis dirigatur et moraliter ligetur. En doctrina Bellar mini a): si Cum
libertas consistat in eo, ut possimu eligere bonum et reiicere malum, manifestum St, legem non pugnare cum libertate : non enim impedit, quominu S OSSimus eligere bonum et reiicere malum, sed contra potius iuvat: nam praebet materiam Xercendae libertatis. Homines autem esse naturaliter independenteS, eo en Suveteres admittebant, quod omne Simus aeque immediate ordinati ad Deum tamquam finem ultimum non vero hoc alio sensu, quo a recentioribus intelligitur, quod non simus subiecti, immo ne subiicibiles quidem auctoritati humanae, a qua in sinem dirigamur. -De illo tandem principio, homines eSSe natura aequaleS, en verba Beliarmini 3): si non sunt aequale sapientia vel
1 De cnes. l. IV. c. 8. a De Laicis l. III. c. ΙΟ.
247쪽
gratia etc. sed aequales in essentia et specie humana ex qua aequalitate recte colligitur, non debere unum alteri dominari, quomodo homo dominatur bestiis, sed solum debere unum ab altero regi politice. Id autem est
directe contra sententiam recentiorum.
Ι7O SCHOLION Ut tota haec thesis clarius adhuc intelligatur, iuverit in mentem recolere theoriam Ι), quam veteres haud pauci admiserunt ad originem domini privati in res stabiles explicandam. Assirmantis ab initio seu in prima rerum origine omnia terrae bona actu pertinuisse ad omnes colleclive homines: I ita tamen, ut humana communita pOSSet, naturali lege id omnino concedente, inducere dominia privata si haec viderentur utilia, immo deberet inducere
si ea evaderent necesSaria I reapse, vi ac Umer US hominum coepit augeri, communitatem, publica quiete ac prOS peritate Sic exigente, statuisse ac decrevisse, bona in medio ponere, ita ut iam essent actu nullius et in posterum fierent primi occupantis, per contractu autem aliave facta ab uno in alium tranSferrentur. Vides profecto analogiam, quae intercedit inter theoriam hanc et Sententiam veterum circa originem domini iurisdictionis. Eodem fere pacto solvebant duaslia quaestiones: - quomodo priVata persona potest
habere ius disponendi de re aliqua stabili tamquam propria, quomodo privata persona aut partialis ci-Vium coetus potest habere ius sibi proprium dirigendi actiones aliorum civium, ita ut hi teneantur illo et non alio modo agere. Et sane inde Suaresius 2 exemplum
I Cf. Super vol. II pag. 3o2. Ibi de theoria hac iudicium aliquod protulimUS. a Des. d. l. III. c. 2. Um. 4.
248쪽
- sumit ad suam sententiam declarandam : si Potest hoc exemplo dominii timani circa res inferiores declarari. Simpliciter enim loquendo, omne res, quarum homines habent dominium, ipsis a Deo donatae Sunt, non tamen eodem modo. Nam immediate non dedit Deus ordinarie loquor alicui homini proprium et peculiare dominium alicuius rei, sed immediate omnia fecit communia, privata autem dominia partim iure gentium, partim iure civili introducta sunt; et nihilominus illa etiam privata dominia sunt mediate a Deo, tum quia ducunt originem a prima donatione Dei tum etiam quia per suam generalem providentiam ad illa concurrit, tum denique quia illa servari vult postquam sunt constituta vide super pag. 23 S.). Sicque dixit Augustinus I): ii de ilisque possidet od possidet, nonne iure hiuuant M urit te dio tuo Dolui ii est erra et pleuitudo eius iure tamen humano dicitur, haec villa ne est, haec do uus Hea, hic Serbus uelis est. Et infra concludit ipsa iura uitiana per Luperatores et Reges saeculi Deus distribui generi u nano. Ita ergo, proportione SerVata, De US est qui distribuit regna et principatus politicos, sed per
homineS, Seu consen Sus populorum, vel aliam similem institutionem humanam.
Sed illud etiam profecto vides, theoriam hanc circa originem domini privati in res stabiles tantum differre
a Sententia communistarum, quantum a sententia recen
tiorum differt theoria veterum circa originem dominii iurisdictionis in hac vel illa particulari persona re Si
dentis uid sentiunt communistae Sentiunt, naturalem legem praecipere, ut res omnes Stabile pOSSi-
249쪽
- deantur tantummodo a communitate re Les mitis sui fous, tu terre u es se personue I). o Hoc autem non asseritur, immo aperte negatur in ea Veterum theoria. Item, quid sentiunt democratici recentiores Sentiunt, naturalem legem praecipere, ut suprema poteSta permaneat immutabiliter in communitate. Si communitasse privat Suprema poteState, ac se Submittit alicui, aut etiam ei spondet obedientiam, iam non est ampliu com
non asseritur immo aperte negatur in theoria veterum.
Restat ut de duabus hisce theoriis quae tantopere inter se differunt iudicrum eramus. Id autem duabus sequentibus thesibus praestabimus.
I. Theoria de suprenialia plebis, Seu pinio illor mi recentior uni, qui aiunt esse de natura tolli aucι0ris alis, ulvo nuis in ut ullitudine iubaer at est alsa. II. Aeque falsunt est populo inesse ius ualleuabile suifragii universalis, Π p0SSi receptatu regiminis formari sempere ad libitum immulare, legit intusque riticipes deponere.
ITI DEMONSTRATIO. Hanc thesim quoad utramque quam continet partem breviter expediem his si quidem ex dictis iam est satis manifesta.
250쪽
I. Theoria de supremalia plebis hoc tandem statuit,
esse de natura auctoritatis civilis, ut non nisi in multitudine inhaereat, seu unicam gubernii brmam legitimam esse formam democraticam. t.' Haec opinio nullo innititur fundamento.
Etenim undamenta essent principia illa de quibus diximus saepius Scilicet, naturaliter omnes homines sunt liberi, omnes sunt aequales inter se a nemine depen
dentes. Sed ex istis principiis, dummodo recto Sen Suintelligantur, assertio illa nullo prorsus pacto equit Ur. Omnes homines naturaliter sunt liberi, i. e. libero praediti arbitrio, quo possint eligere bonum et reiicere malum hic est rectus effati huius sensus. Quidnam inde sequitur in favorem theoriae illius Sub lege monarchae etiam absoluti manent liberi si sub ea non manent liberi, ne remanent quidem liberi sub lege a communitate lata I). - Omnes homines naturaliter Sunt aequaleS, . . in essentia et specie humana a). At quaenam exinde fluit conclusios Haec tantummodo non debere unum alteri dominari, eo modo quo homo dominatur bestiis 3), quae non sunt eiusdem cum O-
1 Vide locum Bellarmini, paulo ante allatum pag. 42. - Uem habitum seu influxum lex habeat ad voluntatem et libertatem diximus SaepiuS cs. Ol. I. pag. IJS. VOl. III pag. O. etc. 2 Vide super vol. II pag. 34. - Dupliciter possunt homines considerarici secundum speciem seu Ssentiam, et tunc invenimu natUralem unitatem seu aequalitatem oecundum individuum, et tunc in-Venimu diversitates, . . in sapientia divitiis etc. Huiusmodi diversitates sunt sub alio et alio respectu accidentales et naturales Sunt accidentaleS, quatenus non constituunt essentiam, sed huic iam constitutae accedunt. Sunt naturales, quatenus Sunt a natura . . a Deo naturae auctore intentae etsi reapse non existant, nisi per immediatam
dependentiam a facto humano. 3 Vide Bellarmini verba. Super allata pag. 242.