장음표시 사용
251쪽
ditis nisi politice inservit iis quibus videtur imperare.
Neque aliud inter regimen monarchicum et democraticum adest discrimen nisi hoc, quod in monarchico est unus homo, qui dominatur politice ceteris, in democratico est communitas considerata collective per modum unita corpori moralis, quae dominatur politice singulis corpori membris i. e. sibi consideratae distributive in singulis membris I). - Aiunt omnes homines naturaliter sunt ad invicem independentes, seu unu homo non est alteri subiectus. Si sermo sit de subiectione servili, eaque stricte dicta, quae scilicet descendat in totum hominem a), propositio est Vera Sed nihil, ut patet, potest exinde colligi in favorem laeoriae, quam impugnamus. At si Sermo Sit de Subiectione, quae in eo consistat, quod qui debeat e alterius hominis praescripto operari, propositio est falsa. Subiectio sibi ad
patrem est natura S, Supposito naturali modo generationis. Subiectio Xoris ad virum est natura ES, SuppOsito consensu siquidem uxor naturaliter est si socia in
generatione, subiecta in gubernatione 3). , Simili igitur modo, UppOSua Societate civili, subiectio singukirum personarum ad publicam potestatem seu principatum
1 Ex his solvitur obiectio contra formam regiminis democraticam quomodo communita potest esse sibi superior Est sibi superior, quatenu Sub alio et alio respectu consideratur Spectata collective per modum unius corporis moralis est superior et imperat sibi consideratae distributive in singulis suis membris. a Vide super thes. LII. de servitute. 3 Ita Bellai minus, de Laicis . III. c. 7. Qui addit Illud autem, sub viri potestate eris Gen. III. 6.), non Significat quamcum que subiectionem, sed involuntariam et cum tri Stitia ac timore, qualem ut plurimum experiuntur mulieres coniugatae cita docet S. Augustinus, lib. II. Gene S. c. 7. i
252쪽
politicum quae subiectio, ut ex modo dictis patet, habetur etiam, si sorma regiminis sit democratica est naturalis et praeterea, supposita electione vel aliquo alio facto humano, subiectio civium uni homini aut hominum coetui est naturalis Etenim naturale est, non it id tantummodo quod procedit ex vi solius naturalis iuris nude sumpti, sed illud etiam quod ex eo pendet On- Sequenter ad electionem seu factum aliquod contingens I). a.' Opinio, de qua agimus, cum nudo innitatur fundamento, est falsa. Etenim, quemadmodum diximus
co redit, ut statuat, formam democraticam esse unicam formam legitimam. Quae asserti quantopere sit a V ritate aliena, iam satis superque declaravimus 2). De Inocratia, quemadmodum paulo ante diximus cum Sua resio, si forma omnium imperfectissima est ut Aristoteles testatur et est per se Videns. D Etenim si auctore
Tullio 3 si nullum est genus illarum rerum publicarum, quod non habeat iter ad sinitimum quoddam malum praeceps ac lubricum is democratia iter habet praecep quam maxime et lubricissimum si Iam Atheniensium populi potestatem Omnium rerum ipsi, ne alios requiramus, ad furorem multitudinis licentiamque con- VerSam, pestilentem appellant 3.' Opinio haec, quam falsam esse diximus, est insuper perniciosa maxime atque bono communi opposita. Haec enim opinio abSolute prorsus f a Sce regios populo
1 Ex Sua resto, des. d. l. II. legantur cap. I. Um. ult. iania nobis allatus super pag. 6.), et cap. I. num. II. a Vide super thes LXIL, praesertim schol.
4 Ibid. - Gubernium Athenarum a. h. 438 338 est in historia illud, quod democratiae purae magis accedit.
253쪽
submittit: si proinde seditionum fundamentum a facti Osis ac rebellibus avidissime arripiendum, qui sane in principes ius urgere seque in libertatem vindicare, quandocumque ipsi voluerint, eo iure freti possunt I).
Dices in hac etiam theoria non voluntati uniuscuiUS-que, sed voluntati totius populi fasces regii submittuntur. espondeo primo , quot quantaque facinora praetextu Voluntati popularis perpetrari non solenti Res
spondeo secundo quod licite potest steri potest etiam licite desiderari, atque alii suaderi Ergo si voluntati populi asces regii sunt submissi licite poterit populusa de magogis incitari ad reges e medio tollendos, quo
tiescumque affulgeat Spe felicis exitus. Sed tunc quaenam poterit SSe pax in i Vitate, quaenam Securita S, quaenam prosperitas Sed iam ad alteram theseos partem Veniam US, quae tamen vi a praecedenti differt.
II. Sunt qui contendunt, populo inesse tu essentiale et in alienabile suffragii uniVer Salis, quo Semper et pro libito possit receptam regiminis formam immutare legitimosque principe deponere. Quae a SSerti Vera S-Set, Si Vera foret theoria de essentiali et in alienabili populi suprematia Atqui haec theoria est apprime salsa. i rgo non datur illud ius suffragii universalis. - Minor patet ex priori lautus thesis parte, in qua non id quidem affirmavimus, fieri numquam OSSU Ut auctoritas resideat in communitate concedimus enim regimendem Ocraticum non esse e se illicitum); sed negavimus populum semper et in quavis hypothesi hanc auctoritatem OSSidere, neque illam unquam alienare aut amit
tere OSSE. i Hotec lint Iacobi regis Angliae Verba Super adducta pag. 227.
254쪽
Obiiciunt. Auctoritas suprema est illius, a cuius natura reSultat. Atqui resultat a societatis natura. Ergo auctorita est societatis. Atqui auctoritas, quae CS SO-cietatis, pertinet ad multitudinem. Ergo auctorita natura Sua pertinet ad multitudinem. Ergo essentialiter residet in multitudine. Distingue illud, at oloritatem esse societatis. Potest enim significare, esSe partem Seu elementu u consιitutivum et Ssentiale Societatis, et Sic propositio consequitur legitime e praemissis et est vera potest significare, esse ius essentialiter residens iu selusurum omnium qui scietate u componunt, et sic propositio nil O prorSUS pacto e praemi Ssis consequitur et Si apprime falsa. Sed iam de theoria, quam plerique veterum admiserunt i), iudicium aliquod eramus.
Quod spectat ad theoriant elerum, arbitram Ar, Urmam ac subiectum polestalis Supremae posse Pariis nodis, Io Hatilem exclusive ex consensu seu electi0ne communitalis, legitime determi)rari. 172. DEMONSTRATIO. Sententia veterum non eaS profecto continet falsitates, quibus ut in thesi praecedente vidimus scatet theoria ccentiorum Secu enim, non eam tantopere commendasset Suare 2 hisce verbis:
i De hac theoria f. Costa Rossetti, Institui. Eth et Iur nat. 2 Def. d. l. III. c. a. num a. - Ceterum, inquit Liberatore, tu Soc num. I. in n. si cui magis arridet sententia Suaresit, is certo repreliendi non potest, cum pro auctoritatem mon modo
255쪽
u Sententiam illustrissimi Bellar mini antiquam, recc-ptam, Veram ac necessariam CSSe cenSem US.
Haec Sententia huc breviter redit: si Potestas civilis, quoties in uno homine vel principe reperitur, legitimo ac ordinari iure, a populo vel communitate manaVit, vel proxime Vel remote, nec potest aliter haberi, ut iusta sit . . . Ut Sta potestas incipiat esse in aliqua persona tamquam in Supremo principe, neces Se est ut X consensu communitatis illi tribuatur i). In hac igitur Sententia conSenSu Seu electio communitatis est modus uniciιs, quo aliquis homo. vel coetus hominum potest pervenire in legitimam civilis principatu posses Sionem.
De sententiae huius veritate nostris diebus multi, iique probati auctores dubitant. Etenim modi, quibus aliquis vel homo vel coetus tominum potest de noVO ac legitime sibi acquirere supremam potestatem, plures esSe videntur ac praecipue, electio, iustum bellum, ceSSio seu donatio, necessitas publica a).
tanti doctoris, Sed etiani BelIarmini et aliorum praestantium cliteologorum habeat. me aliquibus ex praestantibus thisce theologis mentionem iam secimus. Ut alium insignem doctorem asseram, s. Alphonsus de Liguori, theol mor traci de leg. n. Ο4. Sic loquitur Certum est dari in hominibus lotestatem ferendi leges, sed potestas haec quoad leges civile a natura nemini competit nisi communitati hontinum, et ab hac transfertur in ranum Vel in plureS, quibus communita regatur. - Elenclium . horum auctorum tradit Costa-ROSSciti, p. cit. 1 Ita Suareet, de leg. d. III. c. . num. 2.
a Mentionem non faciam de desig=iatione alicuius tu regem et collatioue polostatis ipsi facta immediat ab ipso Deo, neque de successione haereditaria. - Ad primum quod spectat, hoc licet aliquando sit factum, ut in Saul et Davide, clamen illud fuit extraordinarium
256쪽
do sit libera suique iuris, potest sibi eligere Principem,
qui liabeat vel ex toto vel ex parte, vel absolute Vel certis sub conditionibus et restrictionibus, Supremam auctoritatem Tale erant Reges penes antiquos Germano ct Oilios, apud quos suifragium militum et optimatum Principem creabat. - Haec autem confirmamus verbis conis XIII, in epist. enc Diui Imris uill id elerri ulli Hylta bellis it: si Interest autem ait End Ur Choc Oc O, OS, qui rei publicae praefuturi Sint posse in qu busdam caussi voluntate iudicioque deligi multitudinis, non adver Sante neque repugnante doctrina catholica is unum igitur dubium, quin electi es Se queat titulus, vi cuiu quis obtinet supremam pol CStat Um. Notentur autem verba, quae a Summo Pontifice statim subduntur: si uo sane delectu designatur princeps, non conferuntur iura principatus neque mandatur imperium, Sed Statuitur a quo Sit gerendum. D
II BELLUM I). - uando princeps aliquis in bello it ι;l0 2 alium Statum profligavit, uteri potest, ut ius
et Supe maturale quoad acidum iusta coni munem autem et ordinariam providentiana non ita sit, quia homines iuXta naturae ordinem non revelationibus, Sed naturali ratione reguntur in his quae civilia sunt. - uod spectat ad alterum successio nece Ssario Supponit dominium in eo, cui succeditur, et ideo necessario deveniendum Stad aliquem, qui alteri non successerit. De illo ergo primo inquirimus, unde habuerit regnum et Ote Statem, quia non habet a se iure naturae ergo Succe SSi non potest es Se prima radix potestati in rege. - f. Suare Z, de leg. l. III. c. . num . . et . I CL Suare Z, de leg. l. III. c. . . . def. id. l. III. c. 2. n. h. Vide etiam Liberatore, tu Soc . num. 7.
2 Oportet ut bellum Sit iustum. Saepius, ait Suare des fi d. l. c., contingit occupari aliquod regnum peri bellum ciniusti m quo
257쪽
habeat provincias, saltem aliquot, status illius retinendi sub sua ditione: sic autem in eas provincias imperium seu dominatum obtinebit iure belli seu victoriae, independenter a consensu communitatis. Fieri id potest, si praeter iustitiam belli accedant aliae cauSae, C. g. ratio poenae aut Satisfactionis pro iniuriis illatis, securitas seu tranquillitas victricis gentis aut aliarum assinium nationum etc. - Id contingere posse admittit Suare I), si ut scilicet respublica antea non subiecta regi per iustum bellum subiiciatur. 0 Haec tamen animadvertit si Illud autem semper est qhaas per accide HS in poenam alicuius delicti, et tunc ipSa tenetur parere et consentire subiectioni atque ita etiam ille modus quodammodo includit consensum reipublicae, vel exhi
bitu in vel debitu a). Quamquam ii praecipue loquimur
sere modo clariora orbis imperia amplificata fuere, et tunc quiderii in principio non acquiritur regnum, cum titulUS UStitiae desit, succe Ssu vero temporis contingit ut populu libere consentiat, vel ut a Successoribu regnum bona de praescribatur, et tunc cessabit tyranni S, et incipiet verum dominium et regia potestas. Et Bellar minus de Lai c. l. III. c. . in fine si tiamsi initio qui regna constituerunt, fuerunt invasores, ut plurimum tamen Succe Ssu temporis
fiunt vel ipsi vel successores eorum legitimi Principes, quia populi
paulatim consentiunt. Hoc modo regnum Francorum nunc Omnium
consensu legitimum est, licet initio Franci iniuste Gallias occupaverint. Atque idem dici potest de regno Hispanico, quod ab invasione Gothorum coepit et de regno Anglorum, quod coepit ab iniusta occupatione Anglos axonum et de ipso imperio Romano, quod a Iulio CaeSare patriae oppreSSOre conStitutum est quod tamen postea adeo legitimum esse coepit, ut Dominus dixerit Mattia. XXII. Reddite qi aesi ιnt Caesa is Caesari, etc.
a Consensum esse debilum, significat rempublicam siet Oelit sive nolit Subesse tali modo et non alio, seu gubernari io determinato
258쪽
de hac potestate, qua tenta per Se ili troduci potest, et dari uni homini. Ac denique si qui recte consideret, quando haec subiectio sit per iustum bellum ad unum regem, iam Supponitur in eo potesta regia, per quam possit tale bellum indicere et illa solum est veluti iis stire X le i Si regi i ergo Semper reducenda est haec potestas
regia ad aliquem, qui non per bellum, sed per iustam
electionem vel populi consensionum ilhim comparaverit ergo a suis cienti divisione recte concluditur, O te Statem hanc a republica ad principem mana SSU DIII. CESSI seu DONATIO. Haec fieri quandoque potest ab eo, qui, cum sit legitimu ac plenUS OSSeSSOra licuius Statu S, transmittit libere alicui alteri tractatinus authenticisque conventionibus Sua iura in perpetuum. Cuius rei exemplum recens habemus in cessione a
b audiae a Rege Sardiniae Napoleoni III. facta.
IV. NECESSITAS PUBLICA Haec potest initium dare iustissimo Principatus titulo, quando scilicet auctoritate Suprema amissa aut derelicta ab eo qui eam possidebat)societas in dissolutionem ac ruinam prolaberetur, ni Si esset qui curam illius defensionemque u Sciperet, Seque Subiiciens pro salute publica omnibus gubernii oneribus
modo regiminis et non alio. Sed tunc cur a consensu Seu electione origo determinati illius regiminis modi derivatur Nonne satius est eam derivare a causis illis, quae consensam reddunt debitum Sic ex eo quod communitas sive velit sis nolit debet esse subiecta auctoritati alicui, concludimus merito, existentiam auctoritatis in se spectatae esSe a conSenS communitati independentem. Cf. Super the S. IX. pag. 99. et praeSertim locum Bellarmini ibi adductum. Item non apte qui Originem servitutis Seu Subiectionis servilis repeteret ex consenS Semper et pro quocumque caSu quia Scilicet quando servi tu non est Voluntaria Sed coacta, e g. ex Sententia iudicis, adest conSensus vel exhibitus vel debitus.
259쪽
ac periculis, hoc etiam ibi promereretur, Omnium gu
bernii iurium acquisitionem I).
Non desunt auctores, qui quatuor ii quo enumeravimus modis seu litulis addant alios, ac praesertim poteStatem paternam sive α per se Sumptam Si V p coniunctam cum domini territoriali. - De potestate
de Papi pari. . cap. 3. Si troVan tuiti e quattro instem mirabil- mente Oncorrere ella crea Zione delia ovranita dei Ponte lici.
V fu elegione, perche i Opoli, opo aver ostenui laeti' ordine civile e ne religio So oppressioni e tiranni infinite dat loro antichi signori, abbandonati sinat mente a que Sti di gni dis es e go verno percio divenuti liberi, invocarono i Ponteiici, e posero in or anota dittatura, per i coSi della Salvegeta publica, sic come uelli chesoli pol evan esticacemente procuraria. - si a conqui Sta e lacessione e donarione autentica perche Pipino hi amato dat api in aluto 'Italia controci Longobardi, questi consis Se in iustissima guerra, e te pro Vince tor ridoti e da tui co diritto delia vittoria conqui State, cedette e dono con Solennita di traitati e di iuramenti in perpetua ignoria i Papi. - Vi su infine a legge suprema della pubblica necessita perche eis abbandono in cui Elmperatori Bigantini ave an lasciat Roma e Italia romana, men tr 'era pili clie maimi nacciata, as Salita ed OppreSSa dat Longobardi, questa Sarebbe ca-duta infassibilia lente reda dei barbari e recipitata eli' ultima elle Sociali venture, che OSSan incogliere ad uia popolo libero e si gnore di se, quella cio di perdere it proprio essere e sociat mente
morire, diventando Servo altrui, angi mori re di morte violenta crudele, diventando per aggres Sion armata chi avo di nemici barbari e abborriti se i Papi non o Sero accorsi a Sosteneria e di-fenderia e sicco me erano i Oli capaci di Salvaria, OSi non ne aves- sero generoSamente SSunto incarico mercem quale se per una
parte essi si ob barcavano a uitici est e doveri della bouranita, acquislavan per 'altra nco degnissimo litoto di venire da voto de popoli investiti di ultim Suoi diritti uantum discrimen inter originem huius principatu et aliorum sere ninium ortum id e
260쪽
cti familia aci huc lute petulcns, semen est civitatis luturae, ac iam illorum Ut operariorum comitatu iam civitatem quamdam praebet inchoatam et Velut vagientem; sic paterfamilias, qui ei dominatur, non modo auctoritate pate qa in filios gaudet, verum etiam ius possidet
ordinandi totam mustitudinem, quae familiam istam
utcumque componit. laec auctoritas, quae do ueSlica dici potest, o in illi ill chale u et pauhitim in politica con Vertitur, prout ipsa domus vel familia, succrescentibus nepotibus et famulis et colonis, in tribum, in Opha im ac tandem in perfectam societatem civilem transformatur. Quare in quavis iam ilia independente pater est, ut ita dicam, re inchoatus, et veluti infans respectu maturae aetatis. Essentia in eo tota est, sed nondum Voluta quia nondum explicatus est organiS-mus in quem Vim suam Xerceat , Sic fibri asse multa regna inceperunt non tamen, ut nobi videtur, e iure Ver ac proprio, quod progenitor habeat, ut sit eo ipso rex Suae o Steritati S, Ud X e quod posteri u r consenserunt et bibere elegerunt Obedire communi progenitori, eique subesse, non iam amplius tantummodo Ut patri,
sed etiam ut regi si In familia Adae, ut an e Sua-resio diximus a), vel Abrahae aut alia simili in principio obediebatur Adamo tamquam parenti Scu patrifamiliaS et O Stea, crescente populo, potuit Subiectio continuari et sir Se istis extendi ad obediendum illi ut regi, Uando communitas i a coepit esse perfecta. Et fortasse multa regna, et in particu lari primum regnum
I IUS Oc. num G 7. - Vide quae paulo ante diximus e Sust- resto pag. 36. a Vide super pag. Up. cit.