장음표시 사용
101쪽
turalis sanctio. v vero finis adoptio vel amissio , qua intuitu Operum retribuatur, praemii aut poena rationem induit. Nihilominus pro lona et accommodata operibus retributione id minimo sum cit; sed requiritur etiam, pro Singulorum in Suo genere diversitate, peculiaris bonorum largitio ac positiva suppliciorum inflictio. Non nim omnos rugi se boni aequo modo et iisdem virtutibus ornati ad finem pervoniunt. Quapropter iustitia Oxigit ut inter eo remunerationi etiam sit discrimen Similiter non omnes pravi si impii se iisd0m sceleribus inquinarunt, Sed maxima varietate maiorem alii, alii minorem turpitudinem contraxere. Non igitur omnes aequiparandi sunt in poena quod contingero si adoptione finis tantum privaruntur); sed poSitivo Supplicio magis vel minu pro qualitat flagitiorum plectendi sunt. Quod exindo etiam emergit, quod homo pravi operibu non modo finem contempSit, Sed etiam poSitivo ordinem perturbavit. Sol nuntur disscultates. 99. Obiic. l. Exseruitium virtuti multa bona comitantur, nimirum
Splendor o decus, quo virtu Subiectum exornat; Xeellentia, quam inducit in animum valotudo et opes, qua saepe affert maximo per pax et tu undisSima conscientiae tranquillitaS, a qua nunquam dissociatur. Haseo igitur haberi poterunt tamquam virtutis praemia quin Sanctio, quae alteram Vitam reSpietat, obtrudatur. Similiter congrua flagitiorum poena est angor et Stimulu internuS, qui assiduo flagitiosum animum torquet turpitudo ipsa vitii passionum tumultus vita brevitaS; atque alia eiuSmodi mala, quae eriminum Sunt pediSeqUR. R. . conSequens. Nam haec, quae deScripta Sunt, ConStituunt quidem Sanctionem aliquam legiS, Sed non persectam et plenam, qualis ab ordine rerum et Sapientia divina requiritur. Con-Stituunt, inquam, Sanctionsem aliquam quia, cum nonnulla echis Semper et natur Sua, alia Saepe pro Ordinati rerum eventi vir tutem et vitium consequantur divina ratio et volunta ea otiam intendit decrevitque. Non constituunt vero Sanetionem persectam quia in primis aliqua ex his se bonis, quae vel naturalia dicuntur ut valetudo et ingenium), vel fortunae nominantur ut opeS, honor et Similia), non Semper virtuti iunguntur, nec Semper vitio Separantur Sed Saltem utrique pro CircumStantiarum varietate Sunt communia. Quamquam dubitari admodum possit an in praeSenti Statu magis virtuti, quam vitio aveant.
LIBERATORE Ethica et Ius naturae
102쪽
D0indo illa otiam bona, qua in hac vita corollarium quoddamnaturale Sunt virtutis, atque illa mala, qua intrinsecus cum vitio copulantur, a perseetae arietionis conceptu multiplici ration do-ficiunt. Nam turpitudo vitii a purditis hominibus, ob pravum habitum, Saepe horrori non amplius habetur tum colari potest ac
montita virtuti veste obtogi. Item quo Atimuli OnSeientia RASuetudine obtunduntur, ac voluptatum ceterarum Copia obruuntur. Contra iucundita virtutis saepenumero Superatur a tormentorum cruciatu, quo tu Stu assicitur, cum X gr. a nefariorum calumniis famam Suam maculari ConSpicit, aut a Violentis et rapacibus remfamiliarem dilapidari, necari natos, uxorem rapi, Seque in tenebricosum carcerem trudi, ut truculsent et inhoneSta morte peri
POStromo, ut demonstravimus, adoptio vel amissio ultimi finis,conSecuti quaedam neeoASaria Si virtuti aut vitii. Ergo, etiamsi connoxioni tantum naturali Ataro volimus, ab illi abstrahi cogitatio non poteAt, Sed utraque velut complementum ceterarum Petributionum habenda serit. Quod si inSuper quaedam bonorum PQ- muneratio, quae ab adoptione ultimi finis proficiscatur, et poSiti-VOrum Suppliciorum ingurAio, ut diximus, adiungitur id, li et internam et naturalem Sanctionem non conStituat, Sed Xternam potius et volutariam 'amon a iuStitiae ordine et debitae proportioni menSura requiritur.
Obiic ΙΙ. Saltem po una aeterna roiicienda At quippe quae di vina clementiae repugnat; et in ipsius poenae diSSentit, quase Semper propter emendationem infligitur. R. Clementia in recto Et Sapiente gubernatore nunquam detrimentum obet inferro iustitiae. QuStitia vero aeternam poenam
flagitiorum postulari, iam in elaphysica ostendimus 1). Hic
summatim aliquid innuam. In primiS, Xpleto eurA Retionum, quibus homo in via veluti constitutus mereri vel demereri poteSt, amissio ultimi finis ot culpa reatu per Se irreparabilia Sunt, atque ido perpetuo an Sura Deinde, Si poena aeterna non eSSet, tandem aliquando col0Sti homines proborum Ortem aequipararent quin eo S, dum vita manebat, ad merendum data, flagitiorum Suorum poenituisset. Tertio comminatio poenae motivum sum ciens offerre debo ad hominus a culpa deterrendos, etiam Si omnibuAboni huiu vita ronunciar et ingentes Calamitate Subire cogerentur. Id autem, ut ratio et X perientia Suadet, Poenae Reternitatem repoScit. Nam huius tantum evaSi Suadere poteSt tole-
103쪽
CAPUT DS NORM, OPERATIONIS HUMANAE 99rantiam malorum, quae Saepe pro virtute SerVanda Sustinenda sunt.
Culpa doni quo , ob contemptum infiniti boni et iniuriam , quam Deo irrogat, infinitam quandam malitiam sibi implicat atquo id
circo poenam meretur, quae Si non intenSitate, Saltem duratione, infinitato in aliquam complectutu P. Ad alterum oro quod additur, repone finem praecipuum poenae in iusto gubernatore non AS emendationem nocentis, sed roStitu tionem violati ordinis, iuxta debitam aequalitati menSurum Emendatio ostini tantum secundarius; et qui locum habere potest in Statu Diae, non autem in Statu termini. De conceptu poenae Sio optime loquitur a parullius ues castigo e non uia dolore, ut tormento del-rvom Sensitivo ma una reagion doli ordine contro ii diSordine. . . . La iustigia vendicativa duraque lungi dat Possero ui ciue impetodi passione, e fondata in quolia essenZiale tendenga a ver se ali Ordine, eho forma a natura Stessa detrumana intelligonga. Ogni disordine ess0ndo una dispostgion dolio eo Se contraria alle vero OP P0-laZioni, opper eSSendo una sal Sila, i pugna essen Zialmonto allamento inde SSa domandamn violento Pitorno ali'ordino perturbato, questa violonga ori castigo 1). Verum do se hae sustus die semus in iure naturae, cum de capitali poena Sermo incidet. ARTICULUS III. De proprietatibus legis naturalis eiusque fundamento. 100. Argumentum Variae legis naturali proprietate recen SeripΟSSent; no praecipua tantum commemorabimuS. Porro nomine
proprietatum logis intelligimus attributa illa essentialia, qua legi Sic conveniunt, ut ab pS Separari nullo modo pOSAint.
101. PROPO A1Τio 1'. Leae naturalis est immutabilis, unice salis,
Prob. Lox naturalis noeeSSario nectitur eum ipsa esSentia eruatura rationalis, ut undatur in natura divina Necessario nectitur cum ossentia creaturae rationalis quia tota quanta OS versatur in prae cipiendi aut vetandis iis, qua ex comparatione homini cum obiectivo ordine rerum ut intrin Secu bona aut mala manifestantur, et ad 1 Saostio eo etio di Dicitis naturale eo. Ol. I, diSSert. 1 n. 134.
104쪽
100 Afinoni ultimum conSequendum neceSSuria omnino Sunt aut eontraria. Fundatur inissentia divina; quia, Ut Saepe diXi, rerum naturae et relationes, scii emergenteS, a divina Sapientia dictantur, divinam essentiam contemplante. Haec enim, quemadmodum in Molaphysica explicavimus, X emplar Supremum S rerum omnium possibilium. Quare lux naturaliAita naturam humanam eonSequitur, ut ab ea avselli non poASit, eaque e XStant nequeat non XStare aut aliter Se habore. Quod si sex naturali cum rationali natura neeeSSario nectitur, universalis otiam sit oportet. UniVerSaliS, inquam, non modo quatenus univerSum hominum genu RdStringat Verum etiam quatenuAomnibus hominibu innoteScat, rationi USI Duantibus. Secus natura deficero in re, a fine et e SSentia ipS Subiecti negessario sequi sita, ac Deu non eSSet proVidu gubernato generi humani Prae cepta enim legi naturae, cum Vitam et more reSpiciant, magi homini neceASaria Sunt, quam prinei pia peculativa nec deessse possunt, quin homo sine ruStretur, ob quem Conditus a Deo est. Obi uetiva vero eiu aeternita inde colligitur, quod, ut Supra explicatum est, lex naturali Sit Velut imago et participatio quasedam legi aeternae. Proinde eadem, utque illa, reser praecepta; quae idcirco in se spectata aeterna Sunt, Cum non alia duratione metentur, nisi qua Deus gaudet Deu autem aeternitate ruitur, nec novitati aut mutationi Subiacet. 102. PROPOSiΤ1 2'. Fundamentum legis naturalis in dominio reponitur, quod De competit, tamquam supremae causae et auctori naturae.
Prob. Nomino undamenti legi naturali non aliud intelligimus, nisi titulum, sex quo tu emergit in Deo nam hominibus praescri bundi. Hoe poSito thesis enuntiata saeissimo patet. Nam legi impositio est exercitium quoddam auctoritatis auetorita vero, quae ab auctor nominata Si nequit non competer ilii, qui CauSa S rei, respectu euiu con Sideratur. Praeterea Ructor rei, dominu eiusdsem est ac provisor. Hinc issam ad finem ordinare, et iuXta exigentiam naturae moderari potest ac dirigere. 103. noposiΤIorari eae naturalis fundamentum est legis Ositinae. Prob. Nam lex poAitiva e lego naturali vim obligandi desumit, nec ei contradicere unquam potest, quin hoc ipSo omni rob0r0 0stituatur. Immo magna ex parte lege poSitiva aliud non Sunt quidquam, nisi peculiare applicatione et determinatione legis naturasis, pro locorum, temporum ac perSonarum exigentia vel utilitato. Ita tu SapienterTulli US,haS OmneSproprietate legi naturalis com-
105쪽
plectens, ait is Est quidem vera te reeta ratio, naturae CongruenS, diffusa in omneS, ConStans, empiterna, qua vocat ad officium iubendo, vetando a Daude deterret. . . Huic legi nec obrogari fas est, neque derogari x hac aliquid licet. Nec vero aut per Sonatum aut per populum solvi hae lege poSSumuS, neque QSi quaerendu eX planator aut int0rpres eiu alius Nec erit alia lex Romae, alia Athenis, alia nunc, alia OSthae Sed et Omne gente et omni tempore una lex et sempiterna ut immutabili continebit unusquo erit communi quasi magi Ster et imperator omnium, Deus. Illo logis huius inuontor, disceptator, lator cui qui non parebit, ipse se fugiet, ac naturam hominis aspernatuS, hoe ipso luet maXima poenas, etiamSi cetera Supplicia, quae putantur, effugerit 1). Sol unti cultates.
104. Obiic. I. Lux naturali iudieii rationi continetur, qua no bis divinam voluntatem Significant ei rea ea, quae nobis saetenda volvitanda sunt. At vero divina voluntas libera est. Ergo, si Deo sic libuisset, lex naturali alia praecepta complecteretur contraria his, qua modo exhibet. Proinde mutabilis diconda est DVindo, logos physicae mutari OSSunt, Saltem a Deo ergo a pari lex naturalis. Tertio, logislator humanu abrogare pote S legem arae latam. Ergo a sortiori id poturit Deus sociis inserioris esset conditionis, et a re
R. Ex iis, quae Superior articulo diSputata Sunt, oppido liquot lo-gem naturalem non ad Solam Dei voluntatem ordinum in luduro, sed etiam ad divinam Sapientiam essentia rerum earumque relationes necessario dictantem. Quare ratio bonitatis aut malitiae, qua in logo naturali observanda vel transgredienda reperitur, non unico dimanat ex divinae voluntatis impurio, Sed potiSsimum sex dictam in divini intelloetus, qui rerum eSAentia contempletur, quutenu ne e S- sarium ordinum involvunt ad divinam eSAentiam. Immo ΘSpectus ad divinam Sapientiam, ex quo derivatur honeSta Vel turpitudo, qua a ctionum intrinsecam moralitatum eonStituit, logie praecedit respectum quo eaedem Retione ad divinam voluntatem praeeipientem vel prohibentem reseruntur. Deus liber est quoad rerum eXSiStentiam, non
eSSentiam, aut ea quae cum SSentia neceSSario conneetuntur. Ergo
nequit immutare malum aut bonum quod idcirco tale St natura Sua, quia sic a divina sapientia dictatur. Supposita autem hac interna R-
106쪽
102 Eum DC Actionum bonitatu vel malitia, no luit divina voluntas, qua PoetiSSimaeSt, non praecipere RettoneS, qua bonae sunt o homini naturae congruunt aut non prohibere eas, quae malae Sunt et hominis natura repugnant.
Atque hinc patet 0Sponsum ad Secundam si tertiam partum dissicultatiS. Nam magnum discrimen est inter leges physicas mundi cor
pore et legem moratum homini S. Illae eum eSSentia rerum non Connectuntur, et ordinem contingentem reSpiciunt. Idcirco a Deo, a quo libere imposita sunt, in contrarias vorti possunt. At lex naturali S, quae mores dirigit, eum OSSentia ipsa reaturno rationali neceSSario vinculo colligatur. Quocirca mutar' aut interrumpi minimo potest. 0quo id impersectionis sest, sed potius summae persectionis: siquidem idcirco vigui, quia uias ab ordine suae Sapientiae et Sanctitati d0ficere nequit. Humanus a uisem legislator propterea lege RSe lata mutare poteSt, quia verSantur ei rea ea, quae non per Se et natura Sua bona aut mala sunt, sed fiunt opportuna vel opposita bono communi societatis, ratione cireum Stantiarum et adiunetorum mutabilium quod respectu logi naturali locum non habet, quia haec,
ut dixi, rerum QASentia earumque neeoASaria relatione reSpicit.
Id oro intonigitur quoad prinoi pia prima et univerSalia nam, quoad praecepta Secundari se illationes, non opugnat ut dispensation divina ipsa lex naturalis in eas particulari aut otiam in paucioribus eXceptionem patiatur, propter aliqua Speciale causa impediente obServantium talium praeceptorum 1). Postrum nec in ud verum eSt, quod alobat ad Vei Suri IS e nΘeeS-sitato logis naturali dependentiam a re sextrinseca Deo importari. Nam interna moralitaS, qua re eodere Sanctita divina nequit, a divina Sapientia procedit, quae in torna Duo S et eum Deo ipso convortitur. Quare in tantum logum naturalem mutare Deu nequit, inquantum nequit negare seipSum et ordini sua iustitia reluctari.
Obiis. II. Vidotu dicondum cum Moyso miraldo, de quo mentionem facit Huinoccius 2), titulum, vi cuius potest Deus legem ferre creaturis, in pSiu persectionem bonitate reponi. Aut Etiam assentiendum ori Hobbssio, qui titulum ilium sepolitis ino luctabili Dei potentia et contraria hominum imbecillitate R. est utrumque Ad primum enim quod spuetat, persectio aut bonita admirationsem quidum et amorqui ingenerat, at ad obediendum minime cogit. Ad alterum vero, tantum abest ut potentia tu gignat,
1 Vide de hac re S. Thomam Summa th. 1. 2. q. XCIV, a. 5, et etiam 4. 2 Elementa Iuri nat et ent. . , . 1 g 40.
107쪽
ut nisi ius Subaudiat tyrannidoni constituat. Non equidem infigior ad usum otixercitium iuris in se, rundi iugum multa eius attributa
concurrere, nimirum, Sapientiam, bonitatem, potentiam, et cetera.
Sed si prima radix iuris illius consideretur, ea in hoc cernitur, quod homo, hoe ipso quod creatura St, divina ditioni subiaeset cum, quidquid habui ais hab0at Etsi nim quod Deus o iuro uti a leat, ex potentia di manet, quod uti velit, profluat ex bonitatu quod ut sciat, emergat ex sapientia tamen quod illud habeat, exsurgit ox dominio quod Creatori competit Effectus enim hoc ipso quod a causa dependet, auSao Subiicitur; et quo magis eius dupundentia extunditur, eo latius patet subiectio quae inde dimanat.
De primo principio legis naturalis.105. Investigationis utilitas. Nomino primi principii hoc loco intelligimus g0norale aliquod effatum, praeceptionem X primenS, quod in quolib0 iussu logis implicetur, et ad quod, tanquam ad Ommunem formulam, cetera iuri naturali principia reducantur. Qua quidem vestigatio non inutili cenSenda est, quemadmodum Burlamachius sexistimavit Etsi enim officia Heuliaria homini cognosci poSSint, quin ullum Supremum principium Statuatur, quod Sinusuo colora veluti contineat tamen principium eiusmodi severa X- stat, eiusque deluetio ad scientiae rationem, ut in ceteri robuS, prosecto sertinet. Et an in Singuli praeeepti iuri naturae elementum aliquod commvno latentu insit noceSSe est, in quo omnia Conveniant, et e quo Vim Suam quodammodo mutuentur. Eiusmodi l0mentum, quod ope sebitae attentioni et abstractioni eruitur, pro
positione aliqua generali Significari potest. Atque id ad unitat0m otordi nona cientiae proprium, utilo Si potiSSimum, quia men nonnisi in iis pleno conquiescit, in quibuSterminum ultimum et Supremum inspicit seriei, quam Contemplatur.
100. Rosos1Τ1 1. Illud haberi debet ut primum legis naturae principium, quod est simplicissimum, uni e salissimum, irreduci bile ad aliud et Delut implicita ratio ceterarum praeceptionum. Prob. Quod irro ducibile ess oporteat, nemini dubium. Nam Si Su- pertu principium haberet, ad quod revocari posset, iam absolutum
108쪽
rat, tacit patet. Cum enim expreSSurum Sit id, quod in ceteris praecepti naturae latitat, Singula Complecti debet, velut omnium sorma communis. Hine enascitur Summae implicitati necessitas; siquidem, ut in Logica sexplicatum eSt, quo generatio eSt aliqua notio, eo maiori simplicitato gaud0t. Denique complecti debet rationem, in ceteri praeceptis intimo incluSam, quia Secu idoneum non eSAet ad unitatem illis impertiendam. Nam lex naturalis, licset pluribus praecepti constet tamen dicitur una, propterea quod omnia ad unum Supremum principium reduetantur. Qua quidem roductio mei non potest, nisi principium istud sit huiusmodi, ut immutabilo lenientum Xprimat, quod ceteri praecepti in e St, Uteumque eorum materia varietur. 10T PROPOSIΤiora.' Primum legis naturalis principium 8ic enuntiari potest Bonum estiaciendum, malum vero Dὶtandum. Prob. Huic essat charactere omne con V seniunt, quo nuper numeravimus. Et Sane est simplicisSimum: Si quidem voluntatem rospicit Sub eo triete reSpectu, quo ipsa primitus conneetitur cum Obiecto;qui respectus in eo itu est, ut amet bonum et fugiat malum. ESi vero ProrSu absolutum quia etSi ex eo ratio desumi poSSit ceterorum praeceptorum, quae in tantum homini dantur, in quantum Spectant bonum hominis tanto ad rationum P0ddondam do ipso nullum aliud principium afferri potest. Profecto, Si quaeritur abs te cur bonum proSequendum Sit, responsum aliud dare non potes, nisi hoc: Quia homini conoenit, atque ita fert natura rationalis. Quod corte non eSt novum proferre principium, Sed conditionem assignare X parte Subiecti, cui praeceptum imponitur Tertio HS universalissimum et cetera praecepta complectitur nihil enim a Deo praecipitur, quod notione boni non continuatur. Denique exprimit rationem, SinguliS praeceptis in Sitam; quia idcirco aliqua prosoqui si alia se linare de bemus, quia illa Sunt bona, hae autoni mala. Et anem e princi pio cetera legis praecopia tacito derivantur. Si enim bonum est pro- Sequendum, ut axime pro Sequendu est fini ultimus, qui At Supremum bonum hominis. Si vero prosequendus eStini ultimuS, PO- secto acienda sunt ea qua adeptionem huius fini adducunt, et con 'tra mittenda Sunt, quae adeptionem hanc rem OVent. Deinde probatur argumento S. Thomae, qui sic rem demonStrat
si Sicut en eS primum, quod cadit in apprehonsione Simpliciter, ita bonum Si primum quod cadit in approhension se praeticae rationiS, quae ordinatur ad opus. Omne enim agens agit propter finem, qui habet rationem boni et ideo primum principium in ratione praetica eSt, quod
109쪽
sundatur Supra ratione boni, quae At Bonum est, quod Omnia appetunt. Hoz 0Si ergo primum praeceptum legi S, quod bonum eSt faciendum, et prosequendum, et malum vitandum. Et Super hoc sundantur Omnia alia praecepta legis naturae, ut scilicset omnia illa sa-cienda portineant ad praecepta legi naturae, quae ratio praetica
apprehondit sesso bona humana 1).
Ex praedicto principio optimo Sumitur norma ad praeStantiam Singulorum ossiciorum dimotisendam, et nobiliSsimum motivum operandi Suppeditatur. Nam bonum humanum in ordino potissimum itum est; si quidem homo ration constituitur, rationi autem ordo reSpondet. Hinc e generali praeeopto Lonum est prosequendum, Statim On-SequitUr, ut naturae ordo erretur. Quae igitur ossicia sex nobilioribu relationibu exsurgunt, ac proinde excellunt in ordine ea iure meritoque potiora iudicantur et ceteri anteponenda. Itemque cum ordo, noXum in finibus et reductionem unius ad alterum patefaciat; hoc habet proprium, ut, quemadmodum ostendit mundum visibilem ad hominem, et in homine ipso corpus ad animum ordinari, utque huiu facultates inserio se ad Supremam, Summo bono perficiendam Sic etiam monstret apicem set terminum ultimum huius seriei non nisi in divina gloria reperiri. Quamobrem homini porSuado ut Si prae- Stantissima ratione operari velit, Supremum ho moti um Spectet, quod prae omnibu nobilissimum est et eum maxima eius persectione Sociatum. Id enim ipsum quod supremum bonum homini continet, adeptio nimirum ultimi finis, conti notitiam extremum illum gradum
divinae gloriae, qui ab homine procurari poteSt. Solvuntur, icultates 108. Obii . . Ita su habsent praucepta legi naturali in hominu, quoad praxim, Sicut Ase habent principia Spisculativa,quoad Scientiam. Atqui in his plura sunt prima principia. Ergo etiam in illi plura eSAodobent prima praecepta. R. Conc mai et dist. in Plura Sunt prima principia, idest principia per Se nota, conc ideSt principia non revocabilia ad aliud nego. Dist pariter consequens Plura esse debent prima prae copia, idest quae immediaturae intellectui patefaciant, conc idest quae ad nullum aliud univorsalius a simpliciu praeceptum reducuntur, nego. Comparatio, ad quam recurrit obiectio, nobi non obeSt Sed prodest.
110쪽
100 Eum DC A Nam sicut in iudiciis spoculativis, licet dentur plures veritates per Senotae, quae prima principia dicuntur, ha tamen optime revocantur ad unam, quae proxime fluit ex idea eritis; sic in iudiciis practicis,lico dentur praecepta, quae ratiocinatione non egent, tamen haec quoque reducenda Sunt ad Supremum aliquod praeceptum, quod proximo fluat se idea boni. Sicut igitur in primo ordine Supremum principium ost Non potest issem simul esse et non esse; si in Secundo est Bonum est proSequendum, et malum vitandum SueuSle naturalis, quae praecepti rationi praeticae continetur, non eS-Set una si omnia ista praecopia legi naturae, ait S. Thomas, inquantum reseruntur ad unum primum praeceptum habent rationem
unius logis naturalis 1). Obiic ΙΙ. Philosophi valdo dissontiunt in doterminando quodnam Sit
primum principium legis naturalis. Ergo signum est huiuSmodi principium detegi non posse. Prob. antecedens Hobbe pro primo principio iuris naturae statuit Quaerendam esse pacem, si haberi yO88it; autis non possit, comparanda esse auae ilia belli Thomasius P cienda 8se, quae vitam hominis reddunt maaeime diuturnam et felicissimam vitanda pariter iis opposita. rotius et Puffundorfius ad principium socialitatis coniugiunt Homini nimirum, quantum in ipso est, colendam esse et seroandam socialitatem. Ut oro dero sentioribus aliquid attingatur, Emmanu olman principium, quod quaeritur, in actione a prior repoSuit Aseu in aetione qua fiat unies propter legem rationi S, Sine ullo respectu ad empiricos fictus utilitatis aut damni. Atque eiusmodi principium, quod imperativum categoricum appellavit, ita expressit Sic age, ut leae, quam Doluntati tuae prae8tituis, valere possit pro enerali norma operandi 2 . Cousin: Ens liberum, mane liberum 3) Damiron Eoolutionem plenam omnium facultatum, tamquam primum praeeeptum, e quo reliqua uersent, decreverunt. Denique Fielit pro morali omnimο-dam independentiam pro iuro sociali hoc principium constituit Dilige te super omnia, et alios homines propter te. R. Transeat anteceden8, et necto consequens. In primi enim M- Sum At omne philosopho hac in re diSsentire. Nam Scholasticorum sere omnium magna suit consensio, quibus multi e recontioribus
adhauserunt. Deinde, quidquid Sit de discrepantia philosophorum, Xo inferri sequit rem, ire quam vorsatur, SSe incertam Se US multa Corruerent, quae tamen Sunt certiSSima.