장음표시 사용
131쪽
aa 8 De Volo, m Juram. Q. V. . n qui serio oeliberate . Deum invocat in confirmationem veritatis, ore scilicet dicens, per Deum ita est interius vero in eoiae suo , nolo jurare , verum proferat Iuramentum Z R. Amr. Nam hujusmodi invocatio Verum est Iuramentum , eo quod a deliberata voluntate procedat. Interna illa VO-luntas non jurandi, est velleitas quaedam , quae superatur ab emcaci volantate serio in deliberate verum juramentum proferen-
di. Lege , si lubet, Concinam. Q. VI. uuaenam sent jurandi formu-De ZR. Plurimae sunt ; quia verba , quihus Juramentum prosertur, non sunt dete
Hinc I. sunt quaedam sormulae, quae Iuramentum diserte continent. Ut se'uentes, Iuro per Deum , mihi Deus testis est,
vivit Deus, iciem invoco Deum vivum . Nec tamen necesse est , ut usurpetur Ver
bum juro; sed satis est confirmare propria . dicta per Deum , per Mem Dei, per Memorisei. V
II. Ambiguae vero sunt sequentes et Scis Deus, coram Deo loquor , Deus vide ita esse: Quae si enunciative proferantur L Iuramenta non erunt; secus, si invocat e Pronuncientur : ut constat ex Apostolo ad Gal. I. jurante illis verbis : uuae autem scribo vobis , ecce coram Deo, quia non .
132쪽
C. II. De Juramento . 129 mentior . In hisce formiis circumstantiae attendendae sunt, ac potissimum loquentis intentio. III. Sequentes formulae secundum com munem existimationem Juramenta esse non Censentur. In rei veritate, profesto, in v ritate , per fidem meam , in fide mea , in fide boni viri , in mea conscientia ρος. Juramenta pariter non esse affirmant communiter Auctores , suae sequuntur e
Per fidem Chrisiani, Religiose, Sacerdotis. Quia, inquiunt, in hisce expressionibus fides
divina non commendatur , sed humana ςessiciuntque hunc sensum : Ea veritate i quor , qua Cbridianus , Sacerdos loqui δε-bet . In praxi tamen semper intentio I 3uentis, oc circumstantiae considendae sunt. nsuper ab hujusmodi formulis poenitentes ahitinere jubeant Consessarii , quae dubium relinquunt, & scandalum generant. Horrendae Vero hae voces, quibus numium utuntur Praesertim plebei , per c pur , per ventrem Dei , sunt potius blasphemiae , quam juramenta . Quia videntur ea Deo tribuere , quae Deo non conveniunt .
Q. VII. suomodo dividatur Iuramentum 'R. ΜuItifarie dividitur, & I. quidem ex parte jurantis, in invocatorium ,& imprecatorium.
Juramentum invocatorἰum , quod et-
133쪽
H33o De Voto , oe Iuram. iam dicitur contestatorium, est illud .is quo Deus invocatur tanquam testis . . Ut cum simpliciter dicitur, Iuro per Deum ita esse. Imprecatorium, quod etiam dicitur ex .gratorium, est illud , quo, Deus invocaturion solum ut infallibilus aestis veritatis ri sed etiam ut vindex falsitatis . Ut si dica-etur. , Sic Deus me puniat. II. Ex parie vero rei juratae dispesci in assertorium , & . promi liborium . . sisertorium est illud , quo assirmatur, negatur aliquid praesens, vel praeterietum . Ut si dicatur , Itiro hoc ita esse aut Disse, vel non. . PromiIsorium , ad quod deducitur etiam i commuatorium , est illud , quo amr- matur , , et nugatur aliquid futurum . Ut si dicatur, Juro hoe me esse facturum. II. EX parte tandem formae Iuramentum .dividitur in plex , & sollemne . Simplex est illud , quod fit a privato homine , di verbis illis, quae sibi magis
Sollemne est illud , iquod fit sollemni xitu, & sorma , vi juris aut consuetudinis
praescripta. Sollemne item dividitur in verbale , reale , & mixtum . Primum solis verbis si, di in ipsis verbis .certa quaedam fomma serv'tur . Alterum fit actione aliqua corporali, ut contactu Evangeliorum ., Cr
134쪽
, C. R De Iuramento . Conside L Generaliter s. tili. C. de Reb. cre in. Tertium vero fit verbis simuI, &signis . Q. VIII. Num recensitae Iurament.
, Hυi nes sint eiusdem, diversae spe-
e ei ZR. Ejusdem speciei esse, eommuniter tradunt Doctores , cum haec juramentaeonveniant in formali ratione Deum in testem invocandi. V erum pejerantium peccatum potest aliud alio gravius esse rati ne circumstantiarum . Ut si cum majore deliberatione, vel sollemnitate Juramentum factum fuerit , ejus violatio majore malitia inficietur. Vide D. Thomam 2. a.
Q. IX. G Iuramentum fit licitum R. Amr. Id enim evincit I divinum de jureiurando Μandatum : Dominum Deum 3 tuum timebis , illi Mi servies , ac nernomen ejus iurabis . Deut. VL a. Sanctorum exempla : Paullus ad Rom. XI. Deum in testem vocavit his verbis : Tesis enim mihi es.Deus. 3.Ratio et Juramentum enim est actus latriae cultus, quo Deum ut summam Veritatem agnoscimus . Conserendus est hic D. Thomas Σ. Σ. g. 89. an. a.
Q. X. sui ergo Chrsus mith. Rabsolute iuramentum probibeat his verbis.'Ego autem dico vobis non jurare omnino
, R. Christi prohibitionem intelligendam esse de juramento , quod praestatur F o G
135쪽
a ' De Volo, o Iuram. sne debitis conditionibus . Videsis Augustinum de berm. Dom. in mont. liba. cap. II.& lib. de Mend. cap. I 3. 3c D. Thomam loc. cit. Item Patres improbant facilem jurandi usum; neutiquam vero negant ne
. Q. XI. suaenam conditiones requi-σantur ad licite iurandum' R. Tres , Veritas, Iudicium, & Iustiatia . Has veluti juramenti comites exprimit Ieremias Propheta cap. IV. inquiens et Iurabis , vivit Dominus in veritate , σ
Veritas exigit , ut jurans existimet rem certo sic se habere, sicuti iurat. Iudicium , ut non juret nisi ex rationabili caussa, ne Dei nomen assiumatur ita
Jussilia , ut juramentum nulli noceat, sique de re licita, & honesta. His comitibus deficientibus, Juramentum sine Veritate erit mendax , sine judicio incautum ,sne justitia iniquum . D. Thomas z. z. q,
Q. XII. Num Juramentum sit sempersilis tum, quando in eo deficiat uua ex recensetis conditionibus 8R. Amr. Hatio patet ex dictis. Q. XIII. Num fit semper grave pec catum Z. R. Cum dist. I. In Iuramento affert rio desectus veritatis est semper Ume pec
136쪽
C. II. De Juramento . III ' ' catum . Ratio est, quia gravissima injuria Deo irrogatur, eum adducendo in testem falsitatis . Qui enim Deum in testem falsitatis invocat, tacite testatur Deum fallere, aut falli posse. Quare omne perjurium, etiam in materia levi est peccatum mortale. D. Thomas q. cit. an. 3. ad a.
Hinc qui jurat verum, credendo esse falsum, vel jurat dubium tanquam certum, aut certum tanquam dubium, etsi mendacium, quod juramento confirmat, sit leve,& jocosum , semper tamen peccat graviter cum veritas deficiat in juramento. Μerito igitur damnata fuit sequens propositio num. 24. ab Innocentio XI. Vocare Deum in te-sem mendacii leυis , non es tanta irreverentia , propter quam velit , aut possit damnare hominem . Quia gravitas malitiae in abusu juramenti non sumitur a gravitate
rei, super quam juramentum cadit; sed ab infinita dignitate illius nominis , quod in
suta s defciat veritas in Juramento promithris ' 'Nota. Iuramentum promissorium duplici constat veritate : una de praesenti , quae sita est in animo promittendi & im- plendi rem promissam. Altera in exsecutione rei promis ae consistit. R. I. Si praesens deficiat veritas, est Frave Perjurium. Ita omnes. Quia in hoc iuramentum promissorium ab assertorio non
137쪽
Hinc jurans graviter peccat, si ant-mum non habeat praestandi quod jurat rvel credit , aut dubitat se non posse illud Praestare , etiamsi res parva sit ἔ cum iaturamento praesens veritas deficiat ..
R. II. Si vero deficiat veritas futura scilicet qui juratus spondet aliquid, quod Postea murata voluntate adimplere nolit grave si militers peccatum dicendum est, si tamen materia gravis sit : si vero materiast levis, acriter disputatur inter Theologos. At nobis probabilius videtur id quoque esse grave peccatum. Ratio est , quia ac jurans, perjurii reus est, Deum in fa
statis testem adducendo . Ita aperte sentire videtur usustinus epist. Ia- alias I 2. inquiens : Exspe Iationem autem eorum, qu1bus juratur, quisquis acceperiit, non potest non est e periurus. Rationem reddit D Thomas cito g. art. 7. ubi ita philosophatur :Sicut autem Iuramentum agertorium, quod
est de praeterito , vel de praesenti , debet habere veritatem I ita etiam O Juramentum de his , quae sunt fenda a nolis in futurum . Inde subdit Angelicus , verit tem huic juramento deesse, quoties jurans rem promissam suo tempore non adiminpleat. Tenetur enim aliquis, ut faciat verum egie id quod iuravit e alioquin DEEST VERITAS in Iuramento . . Verum non statim mortalis culpae damnandae sunt matres, quae juratae Pue
138쪽
C. II. De Iuramento. 'I Iris pomum spondent , aut rem levem , quam postea non exhibent : nec viri i .genui, qui, hortante modestia, jurati ne- .gant se praegressuros socios, ut eos honore af- .ficiant, di nihilominus quandoque praegre di tur. Nam ejusmodi , locutiones aut V ra juramenta non sunt ex desectu sussicientis deliberationis, aut veram excipiunt interpretatiouem.
II. Si in Iuramento deficiat judicium,
non est nisi veniale peccatum m O ah- sit peierandi i periculum . Ratio est , quia hujusmodi delectus prudentiae opponitur . Quare irreverentia non videtur de se gravis , nisi ex periculo pejerandi. Hinc qui jurat cum veritate & justitia , sed sine ulla necessitate vel utilitate, peccat leviter ; quia in juramento si lum deficit judicium . Contra graviter peccat, si ex nimia proclivitate , tanquam ex consuetudine non possit advertere ad juramenti veritatem & justitiam : cum subsit periculum pejerandi . II I. Desectus justitiae in iuramento . proimissorio. E. G. Qui jurat se rem malam esse facturum , eciamsi res sit venialia ter mala, grave committit peccatum . Quia adducere Deum in confirmationem iniquitatis, est gravistiniam injuriam Deo irrogare .
Dixi, etiamsi res sit venialiter mala .
, Quid mim Deo injuriosius , quam illius
139쪽
. auctoritatem inducere , ut approbetur Im-quitas , quamvis minima ὶ Hinc qui jurat se fornicaturum , du- Plex committit peccatum ; unum fornica tionis, alterum contra justitiam Juramenti . Item qui jurat , se aliquod leve me dacium dicturum , graviter peccat quia non levis irreverentia est vocare Deum in testem ac fidejussorem peccati , quamVis levis.
ab eo , qui praevidetur pe/eraturus ZR. Non licet personae privatae , ut recte docent S. . susinus berm.28. & D. ThomaS 2.2. q. 98. art. q. Ratio eli, quia finis praecipuus ac ferme unicus Juramenti est confirmatio veritatis. Atqui in per- jurio Veritas pervertitur. Ergo ii desiit juramenti finis in perjurio, iniqua erit illius petitio. . Dixi, personae privatae . Nam Id licet judici ad instantiam partis ; quia id postulat ordo juris , & officium judicis ,
qui procedere debet non secundum scientiam privatam , sed secundum publicam , ad quam requiritur ut adhibeantur ea, quibus solet elici veritas, quale est Iuramen
Q. XV. An liceat Chrsiano petere Juramentum, Iulia currente caussa , ab eo, quem scit iuraturum per falsos Deos Z
140쪽
C. II. De Luramento . i irmas, & cum his Theologi omnes. Ratio est , quia quando Christianus ab ethnico petit ut juret , rem licitam petit ; quod
vero ethnicus non per verum Deum, sicuti posset, sed per falsos juret, hoc ex sua
malitia provenit. Verum adverte cum Angelico g. cit. & an. ad 4. quod etsi liceat justa currente caussa petere juramentum ab eo, quem praevides juraturum per falsos Deos; nunquam tamen licet ad hoc eum inducere, cum nunquam liceat ad malum aliquem inducere .
Q. XVI. uuandonam non obliget Juramentum promigorium ZR. Non obligat in sequentibus casibus.
I. Quando est de re illicita , vel Imini ossibili; quia juramentum non est vincu-um iniquitatis, ex cap. 18.de Iureiur. Eli ex Regula Iuris , Impossibilium nulla es oblia
II. Quando est de indifferenti , idest
quae neque ex se, neque ex fine, aut circumstantiis ad Dei oblequium, aut hominis utilitatem conducit. I H. Cum est de re, cujus oppositum est melius: quod quidem non obligat, nisi forte sit fadium in favorem alteriuS . Tantum vero potest obligare per modum voti, cum solum Deum respiciat. Atqui votum de re, cujus oppositum est melius, non O ligat. Ergo dic. -