De Methodo scientiarum atque artium libri VI ...

발행: 1581년

분량: 289페이지

출처: archive.org

분류: 철학

121쪽

CAPUT II.

Proponit ea de quibus agere constitiuit; &simul etiam pem quirit de sententia G, leni, quae ibco allato breuiter ab illo denotatasuid. Desnde demonstrat has duas Methodosi dest Analyricam , & Conspositivam lati me patere, &Ita i ter se copulatas esse, ut ad quamo, Artem explanandam . aut Scientiam, ambae una apphcari debeant, & altera absque altera nihil ferme valear,

V N C vero cum Galenus dicat ex his tribus Doctrinis I primam esse Analyticam, atque post hanc esse a

plicandam ad explanationem rerum Doctrinam compossitionis rei, de hac re tota libet pauca quaedam inquirere, quae dilucidiora efficient ea, quae m superioribus Libris narrata sunt. Saeptis a nobis dicium fuit, in his libris Methodum Analyticam, , Doctrinam Demon andi esse germanas, ac socia , nec alteram ab altera eparari Aer epos. Istud, hoc loco tangit Calenis; es discat in aliqua inte, Suientia, Vinno se diligenter ab aliquo ipsa traci debeat m esse , utranque Methodum a Ilicare , atque prannum o nobis adbibenda rei Methoduc sui ipse palam'aedicat abrica, ponF Doctrina Compositiva, ct causam huius

122쪽

ART. LIBER IIII. Iosreddit. Namsaira ex notione finis eius, ob que ,

quis Artem , aut Scienetiam inquirit, aut trocias partem aliquam ipsam, reperiri ea omnia,

qua nece tria sunt, ad sum assequendum ; orastud effici o Via Analytica, quod ipse plan e ibi

declarat. Atque ex vetais ei sperbicue inte

ligitur, nultam aliud hiatus Metho i munus se, quam, vi reperiat CP colligat in vom ilia omnia, quae pertinent ad nem propratum , Sitia exquirat, atque inueniat exsta cognitione finis etpou sic inuenta osserat Doctrinae Conspositiva, quae quidem ista omniasumen, tanquamuriam quandam, i a tractat, atque exponit, vel applicat ad rem e ciendam. Cognoscimus, ex tuis, quae hic tradita sunt, hanc M thodum latissime patere: nanque ad ea omnia necessario applicanda est, quae ob finem aliquem sunt genita a Natura vel a nobis, aut aguntur etiam . Et id in primo Libro copiose nos quoque yen im c. Veri cuti ex loc loco cons is Analyticam ad ista omnia aptam, necessariam esse, sic etiannet octrinam Compone i , ine dem imae omnibus necessario locum habere sim liter per esui potes . Etenim nemo, in perquirenda M.etreta aliqua Olorat, nis propostum

123쪽

DE MET HO. SCIEN. subpom uam illam inuenerit, imam et estradere ordine, ct docere, re ita sinem, quem optat essequi, vel applicare ad opus e triendum

vel finem alium consequendum. qu e enim ob actam causam attinet quidquam inperue Agaea Materia laborare ; cx quopercipitur infinitam fere esse Materiam rerum, quae sub utrissimae, Mellodus est subiecta. Etenis notum est siquid agitur ab Hominibus, ob aliquem fnem agri et hec omnia, quae supra, di in asynt, admirabili bis diuiso quodam artificio is D EO essecta esse, cernimus; infici com, ruendis, O in minimis ipsorum partibus in nem aliquem Naturae, ac DEO propositum esse constat. Itaque ad ista omnia hae Methodi vim suam transferunt , et est res quidem praeclara distincte percipere , quid proprie Anabrica, iam Compo uiuae clat, aut valeat in sim dictetae ps quae ab Hominibus praestantur et sed nihil neque t praestans, neque iam admiram

Eum esse valet, quam pose aliquo pacto Via aditica reperire, ex quibus constent, quae 2 Natura, ct a DEO sunt constructa , ct haec,

eaedem componendi Doctrina erudite declarare.

Istud ego unum de humanis operibus, longe

124쪽

ET ART. LIBER IIII. Tos maximum esse arbitror, ac iems ita in omiubu philofipheetur , ut enae inquirit omma ad normam hanc, nobis praescriptam, ab his duabus Methodis tractet; hunc ego inter paucos gesarem quendam philosephum iudico . Sed redeamus ad rem . Cum igitur tam ampla , p

tensi psit Materia rerum , in qua versantur Viae duae Misiodi, pressimum est, non posse

istam totam Demonstrandi alio e r explicari . Confitebilum itaque erit Componendi Doctri nam , non solum constare Demonstrandi M'.

thodo ,sed etiam Argumentandi I tiae ica inquinet , quae sunt in re , ct explanabit ista eadem tum Argumentationibus, Tum Demonstrationisiae: qualis enim Naturaret , fuerit, talis is eam applicabitur Ratio. Atque ex istis pressici etiam omninopore I, quae namsi scietas, qua inter se consociare, sunt ae duae Methodi . Nam haec summa ere, nec Ars vila , t Scientia perfecte doceripotest, nise quis ad eam explanandam octamque hanc Methodum applicet. mrod ob eam causam empicitur, quia iussique Rei Natura temere, et inconsiderate non esy tradenda sed in primis quaerere oportet, ex quibmnampartibus, ct ex quibus inn

125쪽

abs METITO. SCIEN. O conm , ct cauendum, ne quid ex inissis omissum ,pom modumstagno haec ordi-wesint declaranda: haec ab aliquo recte e sici nonpossum, nisi ita in utro fu Me lori, iligenter sit institutus utranque asserat ad icta tranctanda , Via Analytica , inueniet partes . es initia rei. Deinde Dorarina componendi, singula diligenter , percurret, GT doc sit causas , ob quas ito comparatast Natura Res , O habeat tales vires, atque tales. Ex

quo si ambae is a Meiloae imul iunctae sint, ct

ad rem ipsam recte accomodentur,perfecta to- .ram Rei Naturam, rapartes eius inuenient ,

perfecte docebunt, nihil omittetur, quod nec fretum adimam et, nihil addi poterii, quod inutila appareat, atque uaperfecta rei notitia capietur . Et haec vera esse , ex Aristotele ipse disci potes , atque ex audis Veteribuae Philos-phis , qui in explicandis singulis partibus P D Fhiae, in alijs Artibus tradendis, diliugent imis uere. Inprimis aes Aristoteles, ad

tractandam doctrinam Demonstrationum, las has Mello ospraeclare, di erudite adhi-het, et totam issam tractationem, proponit nolo tanquam exemplar, qRod imitemur in om

126쪽

ET ART. LIBER II II. Tori nibus bae, quie a nobis explanamur.Etenim in primo Libro de Demon raraone, cum expos Est qui it scire , constitui et Destaraonem fuim, tanquam initium quoddam g quoniam ipsa continebat finem, ob quem explanabantur ea smnia de Demonstratione, quae ibi ab eos sunt collecta ,sic Incipit de ipsa disserere ii igil tur scire Ita est, uti positum fuit a nobis necesse est Demonstrativa Scientiam, esse ex Primis , & ex Veris ,& ex alijs. Vnde ex hoc loco clare cognoscisol, ipsum primu Viis Analytica,hoc ex notione sinis, ea inuenisse, ex quibus cὲ at essentia Demonstrationis. S ito ipsa oga in unu Ogregata, inprimis perscripsit ex ordine , aci deinceps statim desingulis Dorarinachon i disputarin docet cur verae sint Propositi ora, cur primae, cur abes medio et alia diligeter equitur, , dg apia euper=icue legipol,

nec aliter idest, at me nuc eu 2 cm.Sed'ater Aetrinam Demonstrationis, est et videre , tetam Philosophia Naturalem, lac ea de rati ne , Cel his duabus Methodis explanatam ab ea si e ; etenim in initio Physices ex notione finis, quempropositu habebat in ilia tradenda, idest, ex notione Scientiae Rerum Naturalim indicas

127쪽

To F DE METΗ O. S CIEN. esse necesse ante omnia, inquirere de initi' em

quibus constant Res Naturalest,quoniam Sciem

tia ima, aliter acquiri mn valet. S distim e totum notionem explicat:nam ait esse inueniendis causasprimasiverin, et absque medio, quodide dixerat de notione Scientia in Libro e Democratione. Vnde in sigis Libris primam accurare deprimis caums , atque initius Rerum Natur Dum inquirit, ct istis explicatiae,ctrina componendi, statim docet, ex his primo Naturalia Corpora constare , post perurat at

proprietatibus, quae in eis insecunt. Nan-q versequitur diligenter, omnes rationes Motus, di iussurat de ortu , atque Interim ipsarum , aliam omnia is perquirit, quae ad Scim. ita pertincti, quam tradendam susceperate Ex quo non eE dubitanaeum , quin ipse Ariam teges , istas Methodos semer simul coniunxerit , atque viderat non posse alteram ab altera recte egregiari , se neces ario simul iunctas, esse adiungendas ad explanationes ipsa . IV teres etiam ais istarum vim cognitiam habuerunt inanque Medicina tota ad normam ha rum, ab illis explanata fuit. Doctus Avicennae,

si tim in principio illarum Librorum, quos de

Neae cis

128쪽

l ET ART. LIBER INI. Ios

Medicina conscri t , ponit , Definitionem to-i nus Medicinae quo quugem Ecclaraturisit propositum esse in illis Litris ea colligere, quae Eoi nam Corporis Oletudinem conseruare possunt,l ipsamque imi rare, auet innovare cum opu est , ct Morbos ex Corpore edicere . Itaque ex hac notione luius finis Viae Analysica, i II redeundo a fine adprima mitia, ct quibus is est genitus aut gigni potest, aut omnino proscissitur, inuenit primu ea omnia, quae ad ipsum afisequendum necessariasunt, et ex ordine descripta nobis ante oculos ponit di, nam congregat ab initio in unum locum ea omnia, quae sub Medicinam sunt subiecta, hoc est ea in quibus ipsa

versatur, aut quae ab ea tractaripossunt, is frem ymitum assequi valeat. et ita ira is omnibus ibi collectis, desingulis Doctrina componendi disserere aggreditur . nam in istis explicandis tota explicatio, ordine ratione componen iprocedet; primum enim is dis explicatur, quae magis generali unt, post ab istugradatim ad raperuenit, quaeprome Rem -- sm eontinent, unde tota explanatio Doctrina componendi constat, et palam apparet eum ista ratum Dipse Aristotelem, a que recte de ita absis

129쪽

ν 'DE METRO. SCIEN. Ego dissutatum esse. Sedicta in praesenti satiae sini, ad declarandum his Methodos esse in er se copularas, O maxime Oetas ad omnes Ar-

es , atque Sciensias tradendinae; nam accuravi

tius etiam suo loco notum flet, ad quamque n syram actionem, ne formae omnino esse .

CAPUT III.

Attaliqua seorsum essedi iputanda de utraque Methodo, ut accuratius perspici posit , quae ovaque ex ipsis vis sit. Deinde deipsa Analitica, late disserere incipit.

A E R VM antequam ista Iradere a grediamur, heparatim de Utraque di A-tigentius quaeda de Taranda sunt, ex quibus persicamus qmmodo 'Hque ex iras munussuu obcat, et quom o qu suo in iis instruipossit, ut ad regulam haram ea inueniat, quae ad rem ipsam faciunt. di desingulis demiem recte di putet, ac dissutando quaeque nota es pervicua efficiat. Ac Primum qu dem deprima isti de Analytica dicendum csI.

Hac primum se nobis ostera, in quaque re emponinda . Et cur primasit, ex re i a cognoscitur ,etenimpraebet materiam quae tractanda

ere ni hae primum sumi, non stat, aut constas a Dissutatio. Ex quo primum laborandum

130쪽

s ET ART. LIBER IIII. e pi eά, in inuenienda materia res , de qua dissutol tum post Doctrina aliqua era explananda. Ac ne dubio, praeclarum quo am opus mihis citidetur haec Methodus . etenim declarati qua via inueniripossint, quae ad rem aliquam pertinent, de quae Ars Dila, aut Scientia im. quirit, nec id temere, casus nos efficere docet, sed certa quadam via, et ratione. quidemma, doctrina proprie dici nonpote quoniam nihil docet. Sed est vere Methodus ; quia viai quadae sine errore ducimur ad res fas, atque ibi eas inuenimu ubi sunt. Ei ob haec causam nomen istud Methodi, proprie in hanc conum nit. od Galenas etiam adnotis; nane escribit, Anabricam Methosim, in eo perare Doctrinam Des uiuam quoniam es tam magispraestans, quam si iba, tum magisMethodum in se continet. etenim certa v ia, ct vera olum nos ducit ad Res . atque ubi , neniae sunt, nihilpraeterea de his lisvorat. Aliae mero Doctrinae hoc nomine appetiantur, 'od inclusam in se habeant Methodum. Meti quod recta via aliquid doceant inam Argumentandi Doctrina, Methodus ob id appellasar; quia certa Via Argumentaturara dirigit. item '

SEARCH

MENU NAVIGATION