De Methodo scientiarum atque artium libri VI ...

161쪽

3 a DE MET HO. SCI E N. RVI DE II existimo, Veteres iclos in magna Laudeponendus esse qui eine hocis lys, qua Asia coni segnendarum viam nobis muniunt, digetemur praecepta dederunt ; es enm Rem

reum ab eis Ut Artes omnes ac Scient in Merite c6mprehendere, tractare, atque docere re

cu'msimus , ad quas nullum Aditum quisquano bum anet refecte habebat, ne poclexo tempore habe e trire pota se . Atque hii non solam forarunt ,sed de alus etiam, siue Meditationita ue ExercitationIbus comentationil in nos instraxerunt, quae illa omnias quae is Artes pertinent, ct illis aenabis Metho is iam tradita a percepta sum in imis nostris , aeg-δ adeo in Memoria i a col ad care, de geres a tanta Lilro , quaedam grauiter di Etare in Animo habeo; sunt enim afunctae ad Methodos explaniatis . . o Ea n causim a si mersitis fuerunt

inmmae ut Fructus omniu Methodorum ac m C capere iseret Inhurivero haias est 'F ilia iam Galenus nominiat, Docreta nan D netendi, rum alia,qaeae mines Uselectabsententriis iam expositas refert in commetarie os , vae ab

162쪽

EV ART. IIII. Hippocrate , studiose concelebrata fuit . . Nam Libri sum editi ab eo, qmbreniter co lectuntur ferme Na, qua est iose semet tractata in Medicia et eos APHORISMOS inscris L. Pera eLribu esse . siqua ex hil orditae Hiaribuat, ea quae colligis , Aomen Methodi habere Musto alia vero , ae nuce ordine Res i , nare et, O Foetius

numeranis inter Commentario Reru ac Sena

ra ceresset ad iramaeam Memoriam eam. Ego itaque, Irimum de Doctrina illi, quam alenis appellat Dos rinam Definitium pauoca disseram Past alias omnes quas Veteribus, et uata fui je cognouero iugenter conquiram cti qu mbrem time. icuro Ingulas sanetnm1ηymam. Ipse itaque, in eo Libro, qui est in craptus ARS MEDEADI , resis Doci

nam stam Propterea esse vocatam Doctrinam

e nil uanis ; quoniam tota nundata Deraction nec Aliud quiddam pro O ; ntia Dinwitiones, qua declarant Rem propo tam cy onsema quae ad imum Genm Reipertinent. AIquG

iudquidem est cognitione dignissimum in his Methiud s

163쪽

rur D nitione Rei , ct ea posita munus sum exequitur. Amat cae, propina sibi Essentia Rei , O notitia rem , id agit, ut per i m marergam reperiar, ex qua ilia constat. Componenia tu Lemonurandi Messo m, Dah ita De inutione Rei, argumenoeationes for fiat ibus exponit ca Aran, quae innarura Rei apparent Haec tum Doctrina, Definitionem quae agm eratim primo ponit, quae complexusso, iamplectitur resam naturam EA . cita, omnne descendit ad alia I quae in tota si a explanari r Definitiones uas aedon nia accommodas, nec aliquid raetermittit. Cogno tur . ex hoc Oeri muris esse, quod Plato, Casinus. o Cicero , Ira derunt. Ideo omnem Di

rationem, quae Ascipitur de aliqua Re , a Definitione re si delere . Es que dim rude, ii aliter facere di, nam Disputationes omnes I quae ere loc Nomine dignae sunt, Meth db Aiqua ingratur , I ethodus, omnis, Inrita ad aliquid, habet nis De non is mi nia . Daque Lenitio in quaque dilurum ensmmὲ necessaria. Haec igitur Doctrina diu aeco; iis ex Demnitionibus potest que Domi art

164쪽

ET ART. LIBER IIII. Methodus quoniam ordine dissonit, ea quae Definitionibu3 explicat. dicerig a Methodo ii Definiendi , de qua dissuta,m est ab Aristote-D , Libro VII. Sapientiae , nam illa, est ratio quaedam vel habitus per quem aliquis Def-1ionem Rei, quae sibi es proposita, recte acerre potest. Haec autem est Doctrina, quae explanat 'finitionem alicuius Artis , aut Scientiae, solum in hac re laborat, ut partes omnes Desse nitionis , quae ad imam Artem , aut Scientiam conueniant, diligenter explicata si definienaeo, nec aliquid ii omissum , quod ad illam pertinerepossit. Atque haec docendi rario, apud Veteres et nota erat di ab hiae adhibebatur, ad Artes, a cientias explanandasscribitur enim at

leno, Medicinam sui se explanatam o aediri , ad regulam huius, S ait etiam, essen

minatam ab sitis, Explanationem Definitionis, vel Distinctionem cius, diui nems, in pamus plices, et quae ampliud diuidi nossent Atque his Nominibus , Eruditi illi, et in Scienisse tradendis Esercitati Viri, declarare voluerunt, quodnam opus haec Doctrina proprie tractet. Etenim suscFit utponat ante oculos, quacunque explanata sunt in aliquae A te ac Scieae ita,

165쪽

DE METHO. SCI EN lia: idest ut a ferat Definitiones omnium, d nec ad eam peruentum it, quae suntpostrema Genera , infra quaesosim inueniuntur Respogulares, quae non possunt Definitionibm et hae explicari . enim Dinnitiva, iden Dorartana , quaesolum assera De initiones, nec iactum Argumentandi Genus profert , ullam, explanationem adhibet ad res , nise setas Depnitiones . Constituit autem is pro initio quodam, aut pro materia, qua olam explanet j. Definitionem generalem Artis, aut Scientiae,

em omnia quae ipsa sunt comprehensa, persequitur diligenter definiendo, donec ipsi occurrans

RVae particulares, quae in Depintrionem radere

non, sunt. Nanque hac diligentia illud asse quimur, ut nihil a nobis omissum H, quod iuScientia ant Arte contineri valeat di, nam De nitio generalis Scientiae, omnia complectitur , quae ab ipsa tractari valent; quoniam dinus rei, in quo illa versatur, exponit: nora potes autum aliquid recte doceri in aliqua Scientia, . quod inclusum in Genere eius non sit. Unde, aecura, partes singulae Desinitionis explanate

sint, patet nihilposse relinqui quod ad Sciem

iam tertineat . Intelligitur etiam ex itiis , . hanc

166쪽

ET ART . LIEER IIII. I no Doctrina n, nusiam aliam cognietionem nobis dare , vi eam, quae accipitur ex Desinitione ; haec autem explicat solam quid Res a Lqua sit. Sed ista cognitio, potius habenda es Frio initio qamodam Scientiae quam pro ipsa Scietia . Vnde percipipoteB, Hrum esse, quod a Veteribus de eae traditum nobis es et hoc est , hanc Doctrinam holum breuiter cosii re Capita, ct Initia eorum is quae copiose, , dirases et explanata in Scientia , ct ea sub cere nobis ante oculos, ut Memoriae ipsa tradere vagea: mus. Cum autem haec Doctrina , D nitiones.solum asserat, constat ipsam nonpo sperne i iras inuenire , sed illi opus eo aliqua Messiam, quae materiam ei Obmmistret, ex qua ipsas rabiciat: sese autem in hac re, tanquam amulami prebei, Methodus diuidendi. Etenim cum sibi ab initio statuat, Demnitionem generalem, qua tractet, CP diligenter c lanet , necesse ere, ut diuidendo ad ea desiendat, quae infra genu sunt, est hoc modo illa reperaat, quae continentur ipsa Desinitione, O in tota Sciem ita aut Arte explanari ment. Facileque loe pacto Definitiones formaripossunt, ct definiendo omnia explanantur. Sed rei patefaciendae N a causa

167쪽

a I DE METHO. SCI EN.

causa, unum aut alterum Exemplum, a no

lis est apponendum. Sit propo tum nobis declarare hac Doctrina, quae ad Logicam pertinent, Definitio eius, ante omnia est proferenda . Osa efii Habum , qui Hocet rectam rationem dic serendi, de quaeque re omnis recta ratio disserendi, fundaturpraenotione aliqua rei .praenorio , esti res quaedam, ante Menete ipsa comprehensi, quam res ignotasti declarata haec , vel propositio vel pars. eimpropossitio, em oratio,

quae explicat unum de vis. pars rares, vel Subiectum,vel Praedicatum. Praedicatum, est

quod de Subiecto dicitur. Subiectum, est id in quo ineu Praedicatum. Atque ito, ex his per

si cietur, a via diuidendi , per nobis silmi

nistratam esse materiam, quam in Definitiones includimu3. Eduodetiam cognoscipotest, sialia persequi libeat. Omnis ratio disserendi; vessumitur ex idis, quae persi sunt insita in natura Eei, vel ex illis, quae non sum insita in ea , quoquo pacto ipsam attingunt. haec Diusso, sub ii nobo materiam Definitionum, qua pertinent ad Demonstrationem S ad Argumentationem vel Syllogisenum. Nanque S logismus, est ratio qua constat ex se, qua rem c equura

168쪽

ET A RT. LIBER I III. tur,ril aliter sigi inherente Demonstratio vero ere ratio apta ab illis, quae in herent in essentia Rei. atque hoc itinere idect diuiden o atque definiendo , usi ad omnia prosci, quae MLogicis sunt tradita ; Genera.n. Argumentationum omnium hoc pacto perquiripossum, S distincte doceri. Partes etiam ipsarum , lac ratione notae fiunt, nec aliqua relinquitur, de qua non sciatur. Atque ita ex his , quae nunc exposuimus, cognosipotes, non esse magni laboris tractationem huius perdiscere es ad quaque Scientiam ipsam adiungere. etenim haec Doctrina via Huidendi iter ad omnia facii, F -- gula definit. Vnde quis, quae de ea scripta sunt i proponat, ym quod ab ea tractatur , diligenter integri et, ct efficiet, nec ab eo aberar repoterat. Atque notum quidem es apud omnes Baalmos Medicinae, Galennm totam Amtem Medendi ad normam huius Doctrinae diligenter esse complexum, poteng qui que ea quae

apud ipsum per ipta sunt re se visum cogno

scere suo autem facium, ab uno quoque i a comprehendi Mente valeant, si tum mihi e

rem eandem hoc modo ante consipectumponere. Ne cina emet Ars, quae Victu, et Medicamem

169쪽

r a . DEAM ET MO. SCIE N. iis, Morbos depellit a Corporatas Homium , infirmam ipsorum Valetudinem instaurat bonam construat. Hac Definitione ita consti. suta, Quo e Spartes accurate ins ci debet, es quae distinctionem po talant sunt disy,-guendae. Ur ad quanquepartem separatam, sua Destatio m accommodanda . Primum Victis Desinitio proferri debet. Victus est ratio vivenaei, sine qua, bona Valetudo Corporis conflare

nonpot ere: haec autem conetinetur Aere, Cibo,

O Potu, Somno ct Vigidae, Motu si in iete, atque Animi perturbatio ibus . di laec omnia exponi habent, suis Definitionibus. Estquepersicuum , esse caum mn, ne Definitiones Pamrium, excedant e Definitione generali. Etenim eclarano huisss cipietur tantum. uod

ex illa excederent, aut alia complecterentur

quae sunt extra ipsam, esset res tota o curata, non aurem patefacta. Itaquὲ explanatur quid si Aer, quid Cibus, qui Somnus, tota explanatio horum referenda est ad Morbos de petetendos, ad instaurandam Valetudinem, oeata alia. Nec aliquid inse debet conrenere, quod ad res is inperficiendis non adiuuet. Sed

candi ista se me sic exposita sint, is huic expla

170쪽

ET AET. LIBER IIII. I T'ationi es imponendm ; nam, qui studiosὲ ea peruolumi, quae hic scripta iuni , lieni se satis Firmo praesidio instructos esse, adem emaea opera ilia', quae praeclara. haec Doctrina, tractaresolet. Et quo, cum iam rusum eum, qui que ex his ferre possit, quem mihi in has tradendis proposueram et laxabo me o contemtione huius explanationis, UT DEVM praeca- . bor ,scuti mihi eius munere, im oblata

inta fuerunt, quae de hac Doctrina dixi, it oque Mentem meam ad illam quae mihi reliquissunt di- perscribenaea ,suo tauxilis

muniat atque ornet.