장음표시 사용
101쪽
consentiat dum in secunda responsione dicit essentialem poenam inueniri in omnibus damnatis aequalem: post paulum eandem asserit esse in diuersis maiorem, iuxtae
culparum, propter quas incurritur , Varietatem .
Hanc opinionem ego non sequor multis rationibus ad ductus, quas insta afferam, illa ad praesens contentus. quia scilicet vim facere videtur scripturis,ubique passim promittentibus cuilibet, quantumuis minimo actui charita tis,premium proprium , ac propterea nouum aeternae vitae, gloriae substantialis; quod in omni opere Iustificati hominis ex ipsa natura sua charitas perse primo seper intendit ac propterea sine ulla necenitate refugere ad noui huius tituli patrocinium tum non sit impossibile nouum secundum rem praemium assignare Attamen in exercitationis, disputationisq; gratiam visum est non futurum inutiles, si argumenta, quibus acerrime, lacutissime a quibusdam impugnatur, examinemus: tamquam deditissimi tanto huic Magistro, in eius honorem, ac reuerentiam eam defendere pro virili conemus; quod peritiores ali facilius longe praestabunt. Igitur Primum argumentum in contrarium est. Cone. Trid affirmat per actus charitatis iustum mereri augmentum gratiae, olori erg opinio Bagn. sustineri non potest negans actus non intensiores mereri argumentum istum .Respondetur primo negando consequentiam Concilium enim non format hanc propositionem uniuersales Iustus per omoes actus maeretur augmentum gloriae, gratiae sed statuit propositionem contradicentem errori Lutherano, qui est, iustum nullo opere suo mereri gloria, vel gratiam . Huic autem indefinita teiparticularis affirmativa contradicit. Ideo quantum eodet ex intentione concilia sufficit veritas propositionis particularis Opus iusti , vel aliquod opus iusti ex charitate factum meretur. Et dico meretur, non autem potest mereri: non enim
Secundo Respondetur. Esto Intentio concilij esset deis terminare quodlibet tale opus mereri, gloriam, gratiam, utriusque augmentum consequentia tamen nulla
102쪽
'Neque enim opinio ista a quovis opere charitatis ho-um omnium meritum negat simpliciter, absolute, sed ali modo I ut scilicet consequatur premium huius augnenti, nisi sequatur actus intensioris conditio. Quod est
licere mereri quidem istum, non absoluto tamen merito, leonditionato. Quod non versatur in controuersia fi- ei, cum sit disputatio inter Catholicos Doctores tantum, osque Scholasticos Unde nullo modo Concilii determiatio ad ista pertingit, quod non sedet Iudex, ad dete
linandum nisi fidei quaestiones.secundum Argumentum est, ex Concilio Auras.I.can.
.quod habet, Merces debetur bonis Oeeribus,si fiantivivem fiant, gratia Dei praecedit ergo per quodlibet, iremissum, opus charnatis maeremur gratiam δε gl
am,& utriusque augmentum . Coosequentia probatur; ita antecedens, cum sit in materia necessaria, proinde seret conclusionem uniuersalem LConcilium vero Trim tinum determinauit gloriam, gratiam , , triusquεgmentum mercedem esse operum Charitatis . Responis tur iuxta hanc opinionem ex praedictis. ConcillulIL a terminasse quidem ista esse mercedem, non tamen de irasse modum huius mercedis consequendae respectuatiae, & augmenti utriusque, an scilicet absolute, rei pliciter, an merito conditionato. Vnde isti isdem op-nentes reputant probabiliorem esse sententiam, quae
gat dari statim augmentu promeritae gratiae per actus nisibi; quia dispositio actus intensioris requisita nouis. Quod si Concilium de supposita conditione mennem non fecit; ergo nec eam includit,nec excluditi sedua proba litate TheoIogorum concertationes dimisit. Tertium argumentum est. ilibet actus charitatis statim ab alio consideratus meritorius est aeternae vitae, Concilio Τridentino, m. Thom. I a. 16.5 ergo cuili. ita considerato respondet praemium essentiale consentia patet;nam meritum, primium sunt correlativa. afirmatur. Actus Charitatis non essicitur peioris coninonis eo quod Charitas altius augeatur, At antequam
ascenderet ad decimum gradum v.ι actus dilectio.
103쪽
τε me actu augumentatis ebaritatis
nis remissiores puta, ut tria, ut quatuor, ut octo, vel nouem merebantur augmentum gratiae,in gloriae ergd postquam peruenit ad decimur, gradum charitatis iidem actus merebuntur idem Respondetur primo.Ex eo, quod praemium, is eritum eorrelativa sint, non sequi, tot debere esse praemia distincta numero, quot merita Patet enim in Metaph.filiationem , laternitatem relationes esse correlativus, non tamen oportet aut tot esse patres, quot fili, alioquitia,
non possent esse plures unitus patris fili, quod omnibus apertissimὰ falsum est; vel tot esse in eodem homine paternitates, quot filiationes illi correspondent, ut habet non probabiliori, sed vera sententia D. Thomae . Sed his praetermissis. Secundo Respondetur, argumento, confirmatiori Achim quemlibet, remissum etiam charitatis mereri augmentum gratiae, gloriae sub conditione reddendii, si aduenerit intensior actus attamen adueniente actu remunerabitur eodem augumento, gratiae, gloriariquo actus ille intensior ira non aduenerit premiabitur eadem
gloria , qua praemiandus est actus ille , quo teruenit ad eum gradum gratiae, in quo actus illi remissi lacti sunt respective. Quod praemium licet non fit ei proprium isto modo , quasi non reddatur propter hos solos actus, sed sese ommune actibus , de quibus est dictum iest tamen is ei hoc modo proprium, quia scilicet est ei optime adaequatum . At veris.
Contra instatur singuli actus recipient propria mercedem exa Cor.3 nusquisque propriam mercedem ac cipiet secundum suum Iaborem: ergo propriam gloriam essentialem distinetam: conseq. probatur; quia proprium praemium operis charitatis est gloria substantialis a quia noe est , quod Charitas per se primd intendit. Qi is si dicas Paulum non esse loquutum de operiabus, sed de operantibus, quibus propria merces reddenda sita non videtur iussicienter euadi. Nam sicut illa est
totalis propria merces operantis, quae toti eius laborieommensuratur scita est partialis propria eius merces aquae
104쪽
qlla partiali labori, huic sciliceti illi operi propria , di
commensurata est . Unde matth. I . dicitur, dantem Calicem aquae frigidae suam mercedem amissuru non esse. Respondetur . Euasionem sumientissimam esse . Et
ideὸ uti totalis merces propria est, quae toti labori, an opertis commensuratur quasi reddita vel unico titulo . vel pluribus , si plures facti sunt actus adaequati fine alio intensiorestra dicendum est de lingulis remissoribus actibus satis enim remunerantur e si gloria et Corresponis densita pro singulo quoque redditur quod etsi nullus praecessiet alius , in nurus solius tamen remunerationem,& praemium redderetur. In similem sensum forte accipi poteli illud Pauli ardentissimi amoris dictium . Qui dilexit me,& tradidit semetipsum pro me, quo si, gnificat amare se lesum Christum , ac si pro se solo adaequale totam sustinuisset in tota enis vita Crucem Cea enim, quae fecit, passus ille est, ita in Pauli. salutem,pra tiamque cesserunt a ac si pro ipsi solo , neminequεalio ea fecitat, ac passus esset Gratum itaque ardentemque amore animum gerebat ac si pis selmadaequatum esset
obiectum . pro quo Dominus omnii peratus fuisset rQuartum argumentum est Petrus in secundo gradu charitatis intensius operatur, ut sex nouum pramium
acquirens , illinctumque moritur ἔ Beatissima autern a
Virgo Dei mater Maria morti vicina in utens ima chaiaritate posita operatur adaequale suae charitatis, per te non acquirit nouum gradum substantialis gloria: i ergo
Petrus magis meretur, quam Beatissima virgo,Mater sQuod offendit auditum Consequentia probatur . Na ista acquirit actu suo pretemium nouum accidentala tantum, ille vero nouum praemium substantiale . . Resipondetur. Immerito imponitur Bagn.quod adaequa uia eius charitatis augmentum gloriae substantialis non Nereatur, cum expresse oppositum doceat quamuision fatis forte loquutus caute sit, dum praemium huiusnodi actui, ac remissioribus redditum vocat accidenta.
ale unde ad verba eius spectando argumentum hoc , milia vim magnam videntur habere, Et quidem si hi tituli
105쪽
' De actu augumentativo haritatis.
Eruli, quibus pro operum non intensiorum multitudinei merces olim promerita redditur, considerentur secundum eum solum dicant creatum quippiam, accidentale praemium tantum esse possunt. At ego in defensionem opinionis huius aliter circa hoc theologi randum puto iAd cuius maiorem euidentiam unde plura argumenta facile soluentur 9 Dico, praemium nouum dupliciter accipi posse Primo formaliter secundum rem nouam ut cum
ac is intensiores ex charitate producuntur. Secundo viris
eualiter nouum a quod est illud , quod si alias de hi turr . non fuissen, pro hoc ipso solo aetu deberetur Sedin hoc pium virtualiter nouum praenruum, potest dupliciter confiderari primis seeundum rem , ut factum est hactenus 3
ee tunc est praemium nouum tantum virtualiter quia a illud idem, quod sub priore merito cecidit, eique iam pridem debetur. Secundo modo, secundum rationem issae hoe modo sumptum potest dici nouu se aliter: quod
ita declaratur i Nam viso beati flea, si ex sola Dei gratia nullis omnino intercedenpibus meritis daretur, puri doni, non praemii vel mercedis rationem haberet nun vero cum datur pro meritorum ratione, retributionis, seu praemi rati nem habet . Similiter si non proprijs meritis obtineatur , sed alienis sibi communicatis , ut infantes eam obtinenci iam mercedis quidem rationem habet, non tamen pro-
ὰ, si comparetur ad illos infantes; sed proprie merces est reddita merito Christi, cui illis communicato retribuitur. At veris adulti ea visione remunerantur ex iustitia propria quidem, sed tamen gratis sibi ab alio donat is svnde August.epist. Ioe .ad Sixt. Quapropter is homo,si ac
cepturus es vitam aeternam, iustitiae quidem stipendium aest sed tibi eratia est, cui gratia est,in ipsa iustitia. Tibi enita tanquam debita redderetur , si ex te tibi esset iustitia, cui debetur, e quae' supra late prosecutus est rideoque rationem praemi habet, sed admixti liberalitati, ac misericordit, iuxta illud Psal ia2. Qui coronat te in misericordia vi miserationibus. At longe gloriosioris praemia rationem haberet,si eandem visionem quis o
106쪽
inere posset ex meritis gratia non habitae alieno dono .ed propria quasi virtute Sed hoc non decuit Christum espectit visionis beatificae Decuit tamen respectu aliuarum rerum aliarum , quae sunt aliquo modo de subinfantia beatitudinis, ut gloria corporis, honor, reue-entia, qua colitur ab iis, qui in Coelo, qui in terra, quin inferno versantur. Vnde huiusmodi accidentalis glo-iae praemium in Christes, in nobis, quamuis re idem pecie sit, secundum rationem tamen idem ipsum premiust valde diuersum . Et longe gloriosius est Christo praeniari tali praemio ex rigorosa iustitia,'nam nobis; qui liet eodem specifice praemio remuneremur secundum sem,i ex iustitia vera non ex rigorosa tamen, sed sun- lata, atque innitente super misericordia ad producenda nerita gratiam donante Unde sponsa ascendere dicta st de deserto innixa super dilectum suum . Cantic viij. c si titulus unde praemium habetur , licet quiddam ac- identale sit in seipso, redundet tamen in praemium subin
antiale aliquo modo serinaliter. Itaque in sententia 'agn dicendum est actus nemissiores, vel adaequatos non Iuccedente intensiore remunerari praemio substantialis eatitudinis,antiquiore actu quidem secundum rem pro-nerito,eo scilicet,quo charitas peruenit ad gradum prae-rxistentem, secundum rem connderato non non serma- iter, sed virtualiter tantum Sic enim res, quae datur in raemium, secundum rem tantum consideratur,4 in s
ps attamen etiam nouo formaliter praemio, si res illa
Iecundum rem δε rationem simul consideretur. Nam tanta visio, ut reddita ex multiplicibus titulis,rationibusquὸ ustitiae en quomodo tituli non separatim secundum se aronsiderantur, sed res sub titulis, seu tituli, ut formales ei rationeso amplius secnndum rationem aliqvid dicat,
quam res ipsamet reddita solum unico titulo.Et certe iu-ium est sicuti supra quoque insinuauimuso beatitudinis essentialis pramium dignificari magis ex iustis huiusmodi
tituli, cum poena damnatorum ex similibus Rulis an reatur. Et hoc primo dictum fit ad argumentum, cu-
us negamus consequentiam di ex dictis ostendimus assumd
107쪽
8 Deus augumentativo ebaritatis.
assumi falsum in eius probationem . Secundo Respondetur in Beatissimae virginis praemio duo contineri;primum res,quae sub metito cadit,quae longe amplissima est. Secundum nouitas, quia noua ratione debetur, quae nouitas , si secludatur a re accidentale quid est At si accipiatur simul cure, ut praedeclarauimus, est praemi substantialis ratio quaedam noua praemium illud realiter antiquum,faciens formaliter nouum. Vnde opus illud Beatissimae Virginis Matris praemium habet
secundum rationem formaliter nouum continens renias iterum, iterumq; promeritam excellentiorem eo praemio,
quod sub Peam merito cadit. Quare sermaliter respondendo argumento; Negatur consequentia Ad probationem concesso assumpto eo modo, quis declaratum emiterum consequentia negatur Etsi enim Petrus mereatur aliquid secundum rem nouum distinctum ab eo , quod prius meruat, Virgo autem Beatiss Dei Mater non aliquid nouum distinctum re a promerito priusisnon valet tamen: ergo Petrus magis meruit. Quia illud antiquum cadens sub nouo merito Virginis excellit illud ,quod Petrusis retur de nouo. Et aperte fallacia argumenti apparet procedentis a matreri de novo, ad maereri magis ille maereis tu magis, qui actu suo rem praestantiorem sibi debitam facit:qubd vero ei prius deberetur ratione alterius actus, vel non deberetur,est per accidens; totius ad modum maerendi, quam ad rem promeritam pertinet. Applicetur argumentum hoc actibus Christi alijs a primo comparatione praemi gloriae accidentalis. Numquid Christus minus quippiam talis gloriae mete ruit illis actibus,quam Virgo Beatissima eius Mater, quo nouos gradus illius
gloriae nouis actibus maerebatur. Cum Christus totam suam gloriam talem singulis maereretur, quam unico primo actu suo maeruerat pQuintum Argumentum est. Ergo actus remissior, adaeo ius charitati vitam aeternam ametur solo titulo, quod male sonare videtur . Et probatur sequela. Eo 8acto maerentur, quo pacto vita aeterna in praemium illis
108쪽
illis vita aeterna nouo titulo solum: ergo Respondetur.Hoc argumentum negotium facesset etiε Christi merito. omnibusq; consentientibus omne suum praemium primo actu Chri hum meruisse, sequentibus,autem actibus idem diuersis titulis . Distinguo igitur illud
praedicatum consequentis,meretur de solo titulo Primo, ut significet non realiter, ac vere , sed titulotenus solum. Et hoc modo videtur ab arguente sumi , cui male sonat. Sicut illud Lutheri liberum arbitrium est res de solo titulo: falsum est consequens, imbiet articum, Christi meritis iniurium at ex antecedente in hoc sensu non sequitur. Ad probationen consequentiae; Maiore concessa, minor distinguitur,aeterna vita correspondet his actibus nouo titulo solum rim 1bla nouitate in titulo inuen-ra; vel secundo solum respondet titulo, non reuera In hoc secundo sensu consequentia inferretur, in quo sensu minor est heraesis, nedum falsa. In primo sensu vera minor est, sed non concludit meritum de solo titulo, id est, non vere, sed quoad titulum solum , in quo sensu consequens exponitur,in eius sequela ex antecedente illoneis sata est. Concludit autem respondere eis praemium antiquum de novo, ita ut nouitas non reperiatur in pretmio,
sed in titulo ad illud praemium . Sicut contingere in humanis solet, in quibus iura noua frequenter acquiruntur ad rem, seu in re alio titulo iam possesia. Et hic erat secundus modus intelligendi pridicatum illius consequentis,qui sane non sonat males sed pientissime, doctissimeque ad Christi noua semper merita accommodatur . Et ista fatis, superque dicta esse videntur de secunda principali opinion . Tertia sententia est. Quorundam , quos Bagnes inter examinanda argumenta Victoriae, contra Gabrielem, in hac materia insinuat i ex manuscripta quaestione R. P. Lectoris F. Francisci Cariss Romani, Crdinis Praedicatorum cacutissima illa quidem, ac doc a videtur in quatuor dictis principalibus consistere . Primum dictum est. Etsi non quolibet actu augeatur habitus charitatis- quoad ipsam habitus substantiam quod vocatur augme, tum
109쪽
8 1 me actu augumentatis Garitatis.
tum habitus secundum esse physicum haugetur tamen se cundum esse meritorium, quod vocant esse morale cineo, quod quolibet actu acquirit ius nouum , ad nouum praemium substantialis gratiae secundum totam latitudi dinem meriti, proprium aliquando habendum Probatur affirmativa pars. Quia in scrieturis passim reperitur promissio praemij substantialis vitae pro operibus, etiam singularibus, ut merces sua, & consequenter cuilibet actu propria. Nam alioqui in non esset illi operi sua, sed effetitia merces alioru actuum. Et consequenter noua; quia si esset antiqua,no possit no alteri operi esse cois,4 nulli propria operis Idq; meritu tribuitur sine vlla restrictione magnitudinis oparatae ad magnitudine operis . Ergb quolibet acti charitatis homo ius acquirit ad hoc nouum promissum hoc modo praemium propriu ad meriti totam latitudinem . Consequentia patet. Ben eoperans quidem pro operis mercede conuentione faeta ius habet ad mercedem iuxta conuentionem unde iIlud conducentis ad conductos in vinea facile huic aptandum proposito Amice non facio tibi iniuriam. Nonne ex denario conuenisti mecum matth ao Ergo non potest aliquando non reddi a Deo fidelissimo promissore, retributore iustissim, ut facile ex eodem loco Matisthaei deduci potest. Confirmatur contra tacitam responsionem Bagnes. Inscripturis absolute, nulla prorsus facta mentione conditiqnis ullius , aut dispositionis debitae ad huius praemi, augmentum , singulo cuique actui charitatis promittitur
merces aeterna , quam per se primo respicit cliaritas er-
gh sine ullo fundamento lido exigitur ad hoc augmentum dispositio actus intensioris dico ad hoc augmentum praemij, item charitatis quoad hoc esse meritorum. Secundum dichim est Quilibet actus bonus ex charitate meretur augmentum habitus secundum esse physicum, seu quoad ipsam substantiam charitatis secundum a totam latitudinem, actus meritori proprium, ac nouum. Probatur primo. Ex determinatione Concili Tridentini, sesso cap. 3 a. expressa habetur . Iustum mereri gloriam
110쪽
gloriam augmentum gratiae,i gloriae uno eodemquὰ
contextu ergo uti absolute quilibet actus meretur nouum, proprium augmentum gloriae,ad meriti latitudinem, ita etiam meretur augmentum gratiae. Confirmatur. Augmentum secuntum ess meritorium non cadit sub merito Ergo Concilium determinat augmentum quoad substantiam ipsam me habitus Ante- Cedens probatur. Nam hoc esse meritorium , si est ius ad obtinendam maiorem gratiam, consequitur de necessitate opus ex charitate factum, saltem promissionis diuinae suppositione facta. Quae vero necessaria sequela sequuntur opus bonum, non possunt esse merces, iraemium operis, quod scilicet est ab extrinseco retributore recipiendum pro meritis . Afferatur Textus scripturae, Conincilii, Patrumue i mitantium hanc rationem augendi habi tum charitatis ad totam meriti latitudinem, secundum
proprium, nouum gradum charitatis. Si vero e meritorium significat meritum ipsum, quod multiplicatum augmenta charitatem, in partu scilicet suo, magis patet huiusmodi augmentum non cadere sub merito. Oporteret enim dicere, ut primo merimur secundum; ita iecundo, tertium ; consequenter in infinitum infinita , Et praeterea quid inopinabilius, quam opus ex ipsa Charitate proditurum esse praemium alterius operis ex charitate profectio Patet enim accipi ab extraneo remuneratore, non ab ipso operante produci libere rem, quae praemium est. secundo Deus non negat mercedem operi debitam sesset enim iniuria Matth ao. At augmentum habitus est propria merces operis acharitate producti , cuiuslibet cum eadem sit cuiuslibet operis ratio ex determinatione dicta Concilitari dentini ergo cuilibet operi, etiaremisso, reddit Deus augmentum charitatis, ad meriti latitudinem; quia non est ratio , cur magis secundum
unam, quam secundum aliam partem .
Tertio. Dabit Deus Petro augmentum gloriae, quam ineruit quolibet actu charitatis, ut primo dicto probatum est: ergo etiam dabit totum augmentum gratiae, cha-