장음표시 사용
91쪽
ε De actu augumentativo haritatis.
vero magna disparitas est. Nam cum homo primo iustificatur,extra ratiam est adeo primam gratiam repugnat esse ex meritis , nec potest meritum esse dispositio ad obtinendam gratiam primam. At quando hominis augetur gratia, supponitur iam gratia inesse:vnde augmentum sub merito cadere potest meritum potest dispositio esse sufficiens , ac proxima ad augendam gratiam.
Quarta ratio est. Sententiam hanc, si vera sit, in se re; ingentem fore statim copiat ultra mensuram,charitatis auctae contra sensatam experientiam si enim Petrus semper adaequate gratiae suae operetur, iecundum latitudinem meriti charitas augetur primo actu efficietur duorum graduum; secundo, quatuor; tertio, octo; quarto, sexdecim; quinto,trigintaduorum 4exto , sexaginta- quatuor graduum, consequetur sic singulis diebus, hoc modo operando adaequate unicum actum, intra mensem Crescet supra modum; intra annum vero, fere incredibiliter. Quid ergo dicendum de eo qui non unicum quolibet dies, sed centenos elicuerit tales actus' quid de eo qui isto modo operando longam duxerit vita, ut de multis Sanctis p ijssimum est credere specialiter de Apostolis, qui a die Confirmationis suae per aduentum Spiritus Sancti ad O. plures annos vixerunt λ de Sancto Ioa ne Baptista, de quo canit Ecclesia, ne leui saltem maculare vitam famine posset antra deserti sugientem petijsse adhuc sub teneris annis; De Beatissima Virgine,de qua certum est sine ulla culpa vixisse, opera praestitisse, super egregia . Et hoc argumentum Bagnes adduxit contra sententiam istam, sumptum ex Victoria, qui ipsum mirifice amplificat: certe difficillime solui potest. Attamen respondebit Petius. Primo negando communiter ab hominibus ea praestari opera frequenter, quae meritoria snt. Nam ad meritum praesupponitur moralis bonitas, quaei obiectum bonum, finem, Momnes debitas circumstantias exigit; cum bonum ex integra causa constet, malum ex singularibus defectibus . Si enim vere ait Iac. a. cap. In multis delinquimus omnes , non est tam frequens meritorum copia.
92쪽
secundo respondebit. Longe rarius operari homines ada:uate ad gratiam suam communiter loquendo; praesertim cum ad quandam peruenerit maiorem latitudinem, verbi gratia,quadraginta, vel sexaginta graduum. Communiter enim videmus homines remissiores esse in operibus suis,praesertim quae laboriosus praestantur.Itemque rarissimos videmus ea cum circumspectione vivere , aut attentione vacare operibus, quae requiritur, ut actus pro deat charitati suae coaequalis.
Tertio respondebit. Non videri incorrueniens , si negetur eharitatem semper aequalem sibi actum in hac mortali vita habere posse. Nam cnm millesimum gradum ascenderit, quis credat elicere posse aetum, ut mille intensum Et eum victoria hoc redarguit; quia ideo charitas, quilibet habitus dicitur, ut octo, quia producere potest actum intentum , ut octo , ita dicetur millesima , quia actum, ut mille intensum producere potest. Distinguo consequens . Dicitur millesima. Quia potest quantum ex ea pendet, producere potest intensum ut mille concedo quia absolute &nmpliciter potest adeo intensum
actpm producere: nego consequentiam; Impeditur enim ex subiecti conditione. Et habet haec responsio magnum undamentum in simili, quod de gratiae dicitur attributo.
t. Ioan 3 omnis , qui natus est ex Deo, peccatum non acies quoniam semen ipsius in eo manet, non potest eccare, quoniam ex Deo natus est. Sicut enim hoc in-elligitur de gratia Dei quantum ex ipsa dependet;&aaten ob arbitri nostri fluxibilitatem Vehu me miserum in plus nimio in dies ita quantum est, & dependet millesima gratia, charitate, elici potest amor intens, ut mi Iles sed debilitas humanae mentis correspondem non valet tantae excellentiae in operando.
Quarto respondebit, non esse etiam in conueniens in iacissima Virgine matre Dei Maria, in Sanctis Ioanne sotista, Apostolis , alijsque similibus viris supereminena pro modo cuiusque s cniusmodi ponderator Domi- est, Cuius donatione obtinetur charitatem a Deo ha- Te in operum suorum remunerationem voces enim
93쪽
ε De actu aueamentativo Garitatis
sunt quaedam a Paulosrolatae ingentem ostencsetcs cumulum cbaritatis: quibus similes anaaeci leam protulit Andreas, gnatius in Epistodia di clij Apostolicae vitae egregi imitatores inodsi ista quatuor responsa in unu cias colligeres habebis torte responsionem hanc difficillimam rationem euacuantem . Et tandem quinth. Respondebit non esse quaerendum testimonium sentatum, quoad habitus infusos soli enim habitans, qui operibus nostris em cienter producuntur, experimentali cognitioni subijei
possunt neque etiam actus sintne supernaturales, a naturales experientia discerni queunt. Quinta Ratio . hsto non operaretur semper adaequato certe operaretur , qui in charitate hoc modo cresceret,aetus infensos valde, semper fere Vt millesima charitas, actum intensum vi centu,centesima actum ut viginti: ergo maximum cito cresceret augmentum charitatis, antecedens probatur;qnia habitus inclinationem parit; consequentur quanto habitus maior est maiorem inclinatationem et ex inclinarione autem maiore ad actum, nascitur actus intensior. Hoc autem nullus etiam piissimus vir experitur. Imo Tanctorum actus quosdam haeroicos reserri videmus a sanctis in auxilium specialiffmum Dei. Ratio est merito a Victoria difficillima iudicata respondebit tamen Petrus quem certe miror ista silentio profundissimo praeterijsse, quae inviispania omnibus pe uulgata sunt ob Victoriae celeberrimam opinionem a Antecedens dupliciter intelligi posse. Primo quis de laeto sic operaretur si negatur in hoc sensu. Secundo quod quantum est ex parte, meritis habitus e
litatis, tali intensione operaretur. Et hoc modo conceditura sed ut ex primo modo accepto antecedente consequentia valet , sic ex secundo modo penitus nulla est. Exemplum est. Quantum est ex parte gratiae homo iustus non potest peccare et ergo homo iustus est impeccabilis, vel confirmatus, aut praedestinatus simpliciter; cons quentia prorsus est nulla Antecedentis autem probatio in secundo similiter sensu tenet, non in primo.
exta Ratio Quam bagn ex proprias effbrmat Sequbtur
94쪽
Ex hac sententia habitum Charitatis laturum semperterisiorem actu illo, quo augetur, quantumuis remissus, it interisus sit actus ille, hoc autem est inconueniens rrgo. Sequela probatur Iustificetur Petrus in secundo radu Charitatis,4 postea remisse operetur ut unum υτ haxitas eius efficietur ut tresu item operetur actum ut uelatensum , charitas essicietur, ut decem, I tunc ν peretur intensiorem actum, putastos charitas essici ur,viris. Et sic semper habitus excedet aetiam, ion mediocriter Idque necessarib,quia praeexistenti charita ti additur Charitas, quanta est latitudo noui operis eam augentis an conuenientia probatur. In prima Iustificatione hominis actus,& habitus,qui infunditur, sunt aequa
Ies ergo in reliquo Iustificatiocis progressu sunt aequa Ies Mirum inquit profecto est a primo Iustificationis instanti inter actum, habitum aequalitatem ne posse quidem esse: nec facile differentiae huius rationem quis aiasignabit. Respondebit autem Petrus serius magis se mirarim Elissimum Bag. quod in propatulo positam rationem di sis
ferentiae no aduerterit . Siquidem in prima impii iustificatione supponitur in subiecto gratiam nullo modo esse a rideoque secundum latitudinem actus disponentis proxume infunditur abinus illi aequalis at in augmento per seuerante hoc primo infuso habitu iterum iniunditur habitus ad actus noui, qui meritorius,in ut sic dispositiuus est, ad dicti actus latitudinem aequalem, uti conuenitis tioni dispositionis. Et propterea habitus retinens prio rem gradum non potest amplius fieri actui nono aequalis. Septima Ratio. Quam idem Bag. excogitauit.Sequitur ex hac sententia lumen gloriae non posse aequari cum iu- tensione actus, habitus tali actu crescentis, quod est i conueniens Sequela patet. Quod enim uni inaequalium xquatur, impossibile est altera inaequali esse aequalem i,
alioquin adaequata uni tertio inter se non essent aequalia. inconuenientia probatur Gloria datur pro meritis erg,
95쪽
εν mea avramentativo charitatis
te, merito, Whabitu i charitatis tale meritum coninsequentis At verb Respondebit Petriis miraris, quomodo Bam non Considerauerit actum alio modo concuerrere,quam habitum . Habitus enim Charitatis quid permanens est, ista, nec etiam excidat in morte, cui Iumen glori quod
similiter res permanens est,adaequatur. At opera non permaneat in sepsis, sed solum in acceptatione diuinae mentis. In hac ante diuinae mentis acceptatione non manet
solum actus, qui modo fit, sed inui praecesserunt omnes: ideo non debet adaequari lumen gloriae huic actulla uo solum, sed iunctis in se quidem praeteritis, sed manentibus tamen in mente Dei remunerandis. Et tunc omnibus fimul aggregatis actibus,4 addito eo, quod sine ullo merito in prima iustificatione supponitur, erunt ipsi actus, Charitas, clumen gloriae inter se aequales temper. inarta Ratio , quam Achillem reputat Bagn sequitur
ex hac opinione.inter Petrum unico actu, ut quatuor merentem in instanti,in Paulum per diem, imis horam in te gram continuantem eundem specie actum meritorium, ut quatuor, esse litantiam quoad mereri augmentum Cha
ritatis) in finitam, Pauli meritum supra meritu Petri in infinitum crescerea quod apertissime falsum esse supponitur. Et sequela breuiter probatur. Quia ut instans ad tempus infinite distat, ut unicum ab innumeris , quae in quolibet tempore continenturo ita meritu,in instanti co- Paratum , a merito continuato per horam . Respondebit autem in fallor facile, euidenter Petrusci Latere scilicet in argumento fallacium a sensu diuiso ad compositum. Nam quia in quolibet instanti esse pol actus aliquis voluntatis meritorius, sunt in quolibet tempore insta tia infinita; insertur opus continuatum per horam aequiva lere actibus infinitis instantaneis , ac si non solum singuli illi actus instant ei singillatim secundum se, separatimq; sumpti possint in instanti fieri esse; sed etiam coniunctim, simulque in temporis continuatione successiva sum pti possint esse, &fieri in instanti quolibet continuante
tempus illud.Sic enim in il tempore cocipi possunt fieri,
96쪽
esse actus eorrespondentes infinitis Instantibus tempos. Et haec est virtus argumenti, si attente considere ir Corruit vero funditus haec rati . cum negatur, non finitos solum; sed ne duos quidem, fieri posse successive bi immediatos in duobus nostri temporis instantibus: sed portere alterum, saltem durare per tempus, aut inter-3sita alicuius temporis quiete sibi succedere. Ex quo fit, sposse in ullo determinato tempore esse actus infini,s, etsi in seipsis sint omnino indivisibiles. Quod autem:gauimus duos indivisibiles actus posse immediate sibi ccedere sine spatio interposito temporis, a nobis alibi obatum est essicaciter eo qubd ex opposito dicto seratur tempus nostrum ex instantibus componi, quodngo discursu in Physicis demonstratum est esse falsum Si contra Petrum sic respondentem instes, ergo saltem γntinuatum merimm Pauli adaequandum fore quam plumis actibus qui in instantibus horae illius possunt exese ri, vel a Paulo, vel a quo uis alio, di quaeras; quonam quanta intensione illi futuri sint. Respondebiti utique
ultos; sed nec intensionem, ut quatuor, nec certum numerum excedentes eum vero numerum , qui sit, ad
eum pertinet scire, qui spirituum ponderator est, re-unerator meritorum. Et ex hoc patet rationabiliter di- ab omnibus longe meliorem esse caeteris paribus mditionem continuantis opus, quam multiplicantistiones.
Uerum enimuero vos acutiffmi Auditores , quam orsus has rationes evacuent responsa data iudices eri sicut etiam de ijs rationibus, quas loco suo opinio-m nostram explicaturi afferemus r Interim tamen eXa nate eas, quas contra sententiam istam assero rati s . Et talis est Prima. Ex hac sententia sequitur hominem a magnMaatia puta millesima laesum in mortale peccatum, renim a sed vera tamen ,enitentia puta contritione duo resurgentem nihil omnino damni esse passum , sitim moriatur quod certe omnium pias aures ostent sequela probatur. Per poenitentiam hanc omnia E 3 Prae
97쪽
το De actu augumentativo baritatis
praecedentia merita reuiuiscunt, quae habebat prius irgo ei debentur ijdem gradus gloriae, qui prius; consequenter charitatis, luminis gloriae , gratiae. Quid igitur amisito Nec vero dicere uti possunt reparatam gratiam mensuram fore meritorum, quia merita quibus ad millesimam peruentum est gratiam, possunt suisse remissiora , quam reparata gratia dum non exigitur ad gratiam , charitatem augendam actum esse intensiorem praeexist eis
Secundo, quia in gratiae, gloriae augmento comparando isti ad solam meritorum latitudinem cuncta reserant quam latitudinem meritorum non reuiuiscere per reparantem poenitentiam dicere isti non possunt, aut saltem eius afferre rationabilem causam debent. Secundum argumentum est confirmatioque prioris Esto non haberet homo contritione, adhuc reparatus a Iapsu in mortale a millesima gratia potest nihil perdidisse omnino. Quod si non reputatur absurdum i quid absurdius excogitari potesta Probatur m declaratur assumis pluri. Nam potest quis attritionem tantam habcres, quae
sine sacramento gratiam non obtineat , adiuncta tamen sacramento peccata deleat gratiamque virtutes, ac merita reparet.
Tertium argumentum est. Imo iste adeo debili poenitentia reparatus meliori conditione statim morietur, qua non ille tolum , qui continuis, sed remissioribus actibus ad millesimam peruenit gratiam, charitatem, sed quasi itinere longiore; sed etiam meliore, quam ille, qui breuiore cursu, sed intensioribus, magnis operibus
ad eandem millesimam gratiam ardentius peruolauit: si omnes in eo statu moriantur Et sequelae ratio est. Nam ille primus ad eundem numerum meritorum reparatur, ad quantum isti suorum meritorum latitudine perducuntur;& praeterea habet amplius meritu aetius, quoiqnitentiam agens etsi debilem,concurrit ad suam iustificationes vel saltem gradum illum gratiae, quem ex opere operato Sacramentum producit in anima iustificata .
ad Od quis est, qui ista sibi deuoret, inuasi cibum
98쪽
suauigrum in stomachum traiiciat, is consideret, illaturaliter animalia quaedam venenosis nutriri ut mures scorpionibus, simiae araneis ;& consuetudine Regem Mitridatem veneno , acconito complexionem suam Reis
giam assuesecisse. Sed de prima sententia satis. Secunda sententia est Magistri Dominici Bagnes ad eundem locum a1 D. Thom. quae circa punctum difficulistatis in qnatuor sequentibus propositionibus consistit Pnma propositio Licet quilibet actus charitatis vitam
iternam, augmentu eius,& charitatis et augmentit,mereatur, unquam tamen istud augmentu charitatis recipit,
nisi intactum ipsa praeexistente charitate intensiore proruperit;idque in hac vita tantu. Prima pars, in qua cum prima sententia conuenit, probatur ex Concilio Tridetino, Sess. 6 Can. 3α inferius loco statuto adducendo. Secundam partem probat auctoritate S. Thom. 22.2 . c. tu in corpore articuli, mi in resp. ad I. ix p. a. II 4. Tertiam partem. Intensiorem scilicet actum debere
in hac vita haberia probat primo, quia tempus habendi
hunc actum est, quando quis ad eum conatur, ex Diuo Τhoma loco citatoria. Conatus autem non est post hanc vitam ergo. Secundo. Quia talis actus intensior habetur utendo gratia tali modo, ut non desit homo gratiae Dei per negligentiam, ut dicitur a. a I. s. a. Negligentia autem
in hac vita solum timeri debet, potest ergo habeturum gratiae pertinentis ad hanc vitam . Vide paulo infra
in propositione tertia sequenti in fine. Secunda propositio est Quilibet charitatis amas ea non intensior meretur nouum praemium substantiali gloriae accidentale, ipsumque obtinebit. Declaratur, probaturque simul Merces aeternae vitae operanti ex charitate, eea remissius, vel adaequale erit debita nouis titulis iuxta Dultitudinem taliuum actuum Nergo in beatitudine opeator iste persundetur gaudio de nouis hisce titulis praeiectis operibus comparatis ergo habebit nouum, accientale quidem gaudium, quia non est gauditum de Deo 1b, quod tamen inquit est longe excellentius, quam to-
99쪽
τ De actu augumentativo ebaritatis.
eum id, quod in hac vita comparari potest Dari autem tales nouos ad eundem substantialis gloria gradum titulos probatur.Ex .sen. I 8. qnaest. l. t. ad . quia lassicit ad merendum , etsi quoad merendi rationem non proficiat quae tota reuertitur ad charitatem, ut dicitur 4. 9. I. q. q. si saltem proficiat, quoad mercedem ut stili cet eam sibi debitam faciat, vel simpliciter, vel quantum ad aliquem modum, quo sibi prius debita non erat. Consfirmatur. Quia 3. d. 38. I. s. Dicitur, charitatem operari
etiam postquam meruit; illud, quod in praemium fibivno modo debebatur, alio modo postea sibi deberi. Et ad hoc idem resoluitur, quod alibi dicit crescere huiusmodi homininem in dignitate, seu in beatitudiue sub ratione maioris dignitatis quia scilicet ea beatitudinis gloria no vnico modo, vel ratione, sed multiplici iuxta actu uex charitate perfectorum multitudinem dignus est impropter quemlibet actum ac in remuneratur. Tertia propositio. Solus actus praeexistente charitate intensior meretur nouum gradum substantialis gibriae,sic, ut tempore scilicet suo obtineatur a perseuerante in praedicta gratia oriobatur soli actui intensiori conuenit praemium augmeti gratiae habitualis sic, idest, ita ut de facto eo actu posito 'btineatur augmentum habitualis charitatis, ut prima propositione probatum est. At soli actu augenti charitatis habitum debetur praemium noui gradus gloriae substantialis, qui est amas intensior charitate prae existente ergo soli huic actui debetur in praemium nouus gradus gloriae substantialis. Non reperio in quaestione Bagnes uermaliter hanc rationem ex ea tamen facile exisculpitur. Et propositio minor probatur ex D.Thom. . d. 4'.q r. q. q. . ad a. Vbi dicitur,gradus in gloria futuros esse secundum diuersos gradus charitatis in hac vita . Qua auctoritate confirmare potes tertiam partem primae propositionis. Quarta propositio Etsi actus charitatem, qua fiunt, honexcedentes in homine iusto moriente sine intensiore succedente irremunerati remaneant in perpetuum , quoad
100쪽
3raemium noui gradus gloriae substantialis;Αttamen remulerantur premissi substantialis gloriae,/sed debito prius Ictui, quo charitas ad praeexistentem illis actibus grada,eruenit, quasi nouo titulo reddito Piobatur prima
rara. illorum actuum meritum tam quoad augmentum
foui gradus gloriae , quam etiam quoad auemen tum n Oii gradus gratiae dependet sub conditione, si actus intenisor successem,quo isto gratia maior obtinetur,& cui so gradus gratiae maioris debetur in premisi,& maior gloiae gradus, ut dictum est propositione praecedenti ergoum ista conditio deficere supponatur, nec obtinebunt ouum gradum gratiae, nec nouum gradum gloriae. Secunda pars prim persuadetur a Bag. Exemplo Chri iescui retribuitur idem premium, quod unico actu, acrimo voluntatis meruerat ingrediens Mundum potest a nobis confirmari. Quia eum actus ex haritate productus ordinetur ad praemium aeternae vitaeibstantiale, mactus hi remissiores, vel adaequati non ossint obtinere nouum gradum gloriae, ut paulo supra robatum est ergo a largissimo remuneratore Deo, qui ullum bonum patitur esse irremuneratum praemio glΟ-ae remunerabuntur prius piomerito , quasi his nouis ti- alis, causisque reddito iuxta doctrinam ex s. d. I 8 P . Marti . . supra propos a. adductam. Quo pacto melius dicetur gloria Beatorum crescere uam dicatur crescere poena essentialis damnatorum 4 a in priuatione diuinae visionis consistit. Haec enim, escit ex eo, qu bd ex grauiore delicto infligitur : Si qui inem non intenduntnr huiusmodi priuationes, aut remit- intur , nisi ex causarum suarum intensione. At gloria
la colestis in ratione praemi reddita, maior essicitur
eo , quod pluribus actibus gratiam operantem non alcedentibus, quasi pluribus rationibus , ac titulis obtitur; praeterea actibus gratia praeexistente intensiori-Is ad nouum s adum maiorem, aliquando perducitur. Tu vero obiter considerabis , quomodo Bagn loco