Relectiones theologicae, opus varium eruditione, pietate, vtilitate insigne. Authore A.R.P.M.F. PetroPaulo Philippio ordinis Praedicatorum, ..

발행: 1614년

분량: 358페이지

출처: archive.org

분류: 철학

221쪽

Is a De actu augumentativo uaritatis

teret omnem hominem, qui semeI iustificatus esset,latu ri omnem vocatnm a Deo iustificari,quae sunt mam festet haereses. Unde quando non succedente aetii intensore, quis augmentum eharitatis non obtinet, aut post iustificationem lapsus moritur in mortali, auxilia voca tiones, gratia, charitasque concessiemini in alium finem,

quam salutis aut auctioris consequen .iussi Mationi , Quinam ille finis sit innotescet sanct s. in patria Nus satis est nobis in tremore, humilitate cantantibu=ni isericordiam , iudicium agnoscere, quoniam iudici Domini abissus multa Et quouiam iustificatur ii se

rhonibus suis, vincitqu4 cum iudicatur, i, risecundo dici potest . De morionem h intentione in non esse consecutionem augmenti huius absolute 3 Sed respectu iuris ad praemium substantialis gloriae maioris comparandi intra latitudinem tamen pr.existentis cha ritatis, & gloriae ei correspondentis . Et Mc Dei intenistio,in motio, neque in remissius operante frustratur

Appliea ea, quae dicta runt in Corollario ad vigesimam

Ad secundam eius probationem aes pondetur falso , gratis assumi in minore Remisse operantem inquanRtum remisse operatur , esse tepidum . Qui dici potest tempidus, qui disponitur ad augmentum charitatis in in via Dei progredituri quod Diuus Thomas ad, in corpore articuli operanti ex charitate tribuito An etiam qui adaequa tu charitati actum producit; quand eum contingit intensiore non laccedente mori sine augmmento p quomodo teprdus , qui accumulat sibi praemiurni, aeternae vitae maius iuxta Conclusionem secundam, te tiam , licet intra latitudinem unius, eiusdemque gradus Adde tepiditatem vitium esse; at remissio in operando ex charitate non potest esse vitium erro , , traque prahq missa patet illa enim votatum prouocat, ista meritu νhabet gloriari, gratiae. Et postremo actus tepid i peccatum est; nec potest a charitate produci actus remissus a charitate est, iseritum licet sit imperfectus, Nequeaera instare audeas si impersectus ergo pecc

222쪽

eum. Quae enim impersecta sunt opera priuatiue, peccata sunt, quae autem negative non item M talis est im perfectio remissioris actus. Non enim est aliquod praeceptum,

quo teneamur Intensius operari.

Ad tertiam probationem eiusdem antecedentis Prae noto Caietanaa. a ar.εad a. distinguere duo in actu reo

missis inuenta, primum similitudinem ad virtutem. Ex quo enim effectus virtutis est, omnis autem effectus est causae milis, oportet actum quantumuis remissum a tus excedens,in effectus qui exceditur, ut sies, dissimilianetessario sunt , quemadmodum Malbum magis, istinnus album 'itque ratione primi actum remissiorem conseruatiuum esse virtutis exercet enim illam, Mammi latrRatione secundi disponere ad diminutionem Deo quod agens agit ad filissimilitudine inducendam ωconsequenter agens impersectius inducet ad imperfectiorem sibi consimilem gradum, quod est diminuere. Haec sententiasne ullis rationibus a Bagnes initio commentari sui a a. a 4 6 reiecta est. Et mihi certe omnino non probatur, cuius rei afferam has sequentes rationes. Prima ratio Conseruare habitum est in eodem stata manu tenere irat actus remissus , etiam ut similis in communi , non est aptus habitum in gradu superiori manu te nere et ergo aior ex terminis patet 3 minor probatur. Actus remissus ad unicum gradum similis hoc modo, est non solum habitui, vis velit quatuor , Sed etia vi centum, ut mille, ultra: ergora propter hanc fimilitudinem manutenere potest habitum excedentem 'tquatuor. pariter manu tenere natus est in suo statu habitum vi centum, ut mille, ultra excedentem.

secunda ratio, Fortior. Si ratione similitudinis, quia exercet habitum, acrius remissior natus est conseris uare habitum suum:ergo secundum illud natus erit con .seruare secundum quod est illi similis,& secundum illud, quod exercet. At neque secundum illos gradus, in quibus exceditur est habitu excedenti similis, neque secundum illos eum exercet aut exercere potest ergo noluis firma

223쪽

Iρη me actuati mentitisseharitatis.

firmabit eum lecundum huiusmodi gradus,aut conserua

hit. Conditionalis ex vi proportionalitatis euidens esse videtur, Iubsumptum patet ex terminis , Tertia ratio adhuc brtior Abstraetum in sua ahstraactione non agit quippiam , eum in tali abstractione sumis plum neque fit, neque concipiatur, ut existens intrista fita militudo remissioris actus cum habitu intens , t h. strahitur a gradibus utriusque, quippiam abstractum . in mente abstrahente conceprum est, non in sterum natura ergo ratione similitudinis huiusmodi, aestuor missior non est natus agere conseruando, vel firmando ι seu exercendo habitum intensiorem Quarta ratio Aetiuum, ut activum oportet, Meoncipi δε esse actum δε non potentiam i quidem agendi ratio , non potentia, sed actus est ι at similitudo funda. mentalis, Ode hac enim sermo semper est , non de rei tionibus similitudinis actus remisit ad habitum inten- fiorem sumpta in hac abstractione a gradibus superiorii scilicet habitus, inferiori operationis non est actus,ed potentia Nam est quid indeterminatum, commune actui cuilibet remisso respectu cuiuique habitus in quoliis bet gradu excedente in auplo triplo quadruplo in in infinitum rimo etiam actui adaequato 4 etiam inensiori,

ut patet scindeterminatum vero, commune hoc modo potentia quaedam est, non actus ergo actus remissus raiatione talis similitudinis activum esse non potest. Quare ut sic etiam nullo modo conseruat habitum suum Ad plenam igitur euacuationem argumenti Dico. Primo Actum remissiorem charitatis nullo modo esse diminutivum virtutis, a qua producitur Primo Quia

charitas diminutionem non patitur, Vt 12. 16. D. Probatur,4 declaratur.

Secundo. Nam actus charitatis ea remissior non potest non esse meritorius is aeterna gloriae substantialis, augmenti gratiae, charitatis, imo ri remote, disponit tamen ad gratiae augmentum at non potest idem esse dispositio, meritumque talis augmenti , diminutivum

charitatis, Ut patet. Tertio.

224쪽

Τ Tettio. Et videtur esse fundamentalis radix Mettis eissima; quia ales altus charitatis, etsi remissiores , fiunt

ex auxilio speciali Dei, ut habetur in materia de gratias

ergo non possunt dii ponere addim mutionem. D equentiam prohat tritumllud proloquium ex Diuo Augustino

a Theologis sumptum ex Scriptura dicente Opera Dei perfecta esseo nemo Deo operante fit imperfectior.

Dico secundo opera moralium virtutum infusarunt remissiora nullo modo diminuere habitum Ratio est Nam cum habeant necessariam connexionem cum charitate, atque gratia, ad quas consequuntur necessario, cum eis infunduntur,sicut illae diminutionem non patiuntur, ita neque istae, omninb rationes praecedens victum probantes , probant etiam istud secundum s. dico tertio Opera acquisitarum virtutum, aut etiam inissarum, quarum ad charitatem connexio necessaria noli est, ut fidei, spei, quae cum peccato mortali in homine perseuerant duobus modis confiderari possunt;

Primo seeundum se, ut a talibus virtutibus a Cectve sum. ptis producuntur. Secundo, ut imperata sunt a charita iste, veractualiter,uel virtualiter. Et si secundo modo considerantur, meritoria sunt,4 beatitudinis substantialis,&augmenti charitatis Unde nullo modo ad charitatas diminutionem disponunt. Possunt ramen disponere ad earundem virtutum diminutionem a quibus eliciuntur, si cui etiam disponunt ad earundem diminutionem sumpta primo modo . Et de talibus virtutibus , eorumque Ope ribus hoc modo sumptis interpretandus est Diuus Thom. p. a. a. 3. Neque inconuenit in eodem actu inveniri rationem meritori praedictam ex ordinatione charitatis extrinsecus imperantis,quae accidentaliter ijs virtutibus, earumque operibus conuenit, cum imminutione talium virtutum ex interna imperfectione remissioris operis. Ex his formaliter respondetur ad illam probationem tertia antecedentis Opus remissum est corruptiuum virtutis,

acquisitae, Transeat maior sic glossati quae falsa esset, si non de acquisita, sed de charitate, infusisque moralibus intelligarur Minor autem falsa est iu de opere virtutis N acqui '

225쪽

xst De actu augamentatius haritatis.

aequisitae intelligatur, quia stat meritum in o re aequi me vimitis a charitate imperato, simul cum imminuta ne virtutis, ut dictum est. ssed hie est aduertendum;mala sumptum esse,opus eo ruptiuum Nam licet opus remissum acquisitae virium sub imperio charitatis imminuere possit habitum elici riuum eius: nsiquam tamen corruptiuum erit Corruptio enim virtutis per actum ei contrarium fit sempera talis autem non potest esse accius remissior virtutis aequisitae acharitate imperatus, cum semper fit peccatum, quod a virtute non potest elici acquisita, multo minus impe

rari a charitate a

C his placet elicere, quod sequitur, Attentissime PONDERANDUM Corollarium Valde gradinis, omni studio fugienda conditio est hominis extra

gratiam, charitatem inuenti iniadi si operetur u tutues opera bona tamen ut phnimum ad earum o Talium, imminutionem operatur . Ratio huius est squia ut plurimum opera nostra etiam bona remissiora

esse consueuerunt. c.

At hominis, cui Deus charitatem donauit, perillustris etiam quoad hoc , conditio est. Nam quamuis remissius

operetur ex charitate eliciente, vel imperante bonum Asemper & coelestis gloriae maius praemium, iratiae augmentum sibi comparat, debitum facit; etiam dum remissius opera acquisitaru virtutum 'eiens ad earum diminutione disponitur potius , quam ad earu incrementiti octauo arguitur. Non potest haberi actus intensior

charitate meritorius comparatione vel gloriae , vel gratiae ergo augmentum charitatis, vel nullum erit, contra illud Pauli ad Phil. i. oro, ut charitas vestra magis , ac magis augeatur. Aut erit ex actibus, aut ei adaequatis saut remissioribus . Antecedens probatur. Actus intensior si daretiirxin aliquod propriu proximumove princi pium reducendus esset. Quaero quodnam sit illud . Non voluntas sola , quia actus meritorius supernaturalis ne cessario esse debet, scut praemium eius. Non voluntas

eum charitate praesenti, quia non potest forma esse principium

226쪽

eipium operis eam excedentis , actus autem charitate inexistente intensior ex cedere praedictam charitatem p tet ex ipsis terminis. Non voluntas eum auxilio Dei speciali mouet ea, charitatem ad opus. Na hoc auxilium speciale non facit ad opera intensiora charitate, sed tan eum datur,ad actus remissiores, adaequatos meritorios

exercendos. Non volutas, charitas in existens, tu auxilio gratiae adhuc speciali ore Dei intendentis hominem eleuare ad maiorem gratiae gradum. Nam istud auxilium Dei non lacit in homine aliquod principium male homini proprium; quod sit proximum,& sussiciens prieincipium illius actus intensioris, unde possit dici opus illud ab homine esse. Exemplum emi prima iustificatione peccatoris in qua concurrit actus hominis ex auxilio diis uino se disponentis proxime ad gratiam, Miniuia graistia,& charitate meritum gloriae ni comparantis. Reip ct enim meriti auxilium illud Dei speciale tribuit homim, ut sit causa vere meritoria Frem ij quia ponit in homine sermale proximum principium gratiam, scilicet, α charitatem:at respectu gratiet nullo modo homo est eius effieiens causa , vel meritoria saltem x quia non ponit in homine tale aliquod formale principium Quhd vero nolaciat quid tale, probatur. Quia auxilium hoc motio,iactus secundus est, non aliquid habituale inexistens, unis de non durat, nisi dii actus intensior ille producitur rproximum autem , ac proprium rmale operis princia pium habituale esse oportet, ut patet in omnibus indu dirue Malor vitea signum adductum , quod efficaciter probat, etiam confirmari potest auctoritate Sancti Thoomae qui lam m. I ro a gratiam diuidendo in habituale, in auxilium gratiae, cii I. q. r. diuidendo gratiam in

habitualem gratificantem, gratis datam actuale ostea di hoc auxilium speciale Dei uodcunque non ponere aliquid habituale,&eontinue inherens in homine Potest& tertio probari ratione Iis enim, quae nobis habitualis ter insunt, uti possumus ad libitum nostrum, quando,olumus, secundiim eam mensuram, quam volumus. Minxilio autem isto nulla , vel apparenti ratione dicere pin

227쪽

ης De actu gumentativo eharitatis.

sumus nos ut ad libitum nostrum i ergo non ponit aliis

quid habito ale principium .

Et ex his exeluditur responsio quam ex sturicensi

quidam adhibere voluerunt, dicentes auxilium hoc Dei specialius ponere,in voluntate actum, qu tanquam actu primo tonstituitur potens ex the in actum secundum inis tectorem . Nam primo chic actu , Heu actualitas non putest esse aliquid fixum, habituales ut dictum est. Et secundo. Haec actualitas non eleuat hominem, seu volun talem ad hoc. ut filii incipalis cauta consequentis ope. Iis ergo non etiam eam elevat ad hoc , ut opimae res sit meritorium . Et antecedens patet. ibi talem actnaltem litatem, etiam apud istos, inredin quoli M, turnon-to ponerea quale est aera men tum quod lihelo vi illa 4 quibus aut Cliristus, aut Sancti miraeciae ope amun quae tamen conlequentis opacis nullo modo causae principa

les dici possunt,puta, limis oculo cecsi liriurisiam aqua Siloe abstergens in lutum, dic citheinyis iliaci Aecosequentia probatur efficacissime; gutiariendrusos principaliter operanti conueniris NAH,inrinstremaent lem causam, ut instrumenta est,mvmno non eadit

Respondetur ractumulant ensio tenui ulmi educ ira in No istumatem charitate praeexistente nrnaram teli auxillsin linio speciali ore eleuatam quasi supra ei alam ut possit in opus te ipsa intensius exiij cuius rei oecea ratio haberi facile potest, hex naturalibus, 4 spetraeualibus sunt namque principia quadam operum quae ex pro p is sui genera condmorabus in actus quostiaminis e Gquili ἔ; quae tamen ex sola connexione cum aliquoua in altrore possunt. Exemplum primum sit Coesum si quod cnm re uera inanime fit, non potest ex prosci, μι generi, crini ditionibus proci ere viues, maxime mi sentatio ad iniungitur Vestamen antelligentiae motrici conjungvi uri viventis, sentientis animalis ex putri ratummateria geniti causa est. Ex emolum secundum experirnu in nobis quotidie dum cogitativa nostra fingulares ubstantias appraehendimus dicisca part .cularia discurrimus pamticulariteriquae duo non possunt ei conuenire ex propo iens u

228쪽

sensus onditionibus inbuuantauis eius latitudine consideraris sed ex eo , quod coniungitur gradui Intellectivo in anima rationali Exemplum tertium in spiritualibus siti modiomnes Theolog contentientes D. Thom dicunt a Ium Christo Domino datam scientiam futurorum con-

in istium speciebus intelligibilibus illa repraesentanti.

bus ex refluentia diuinitatis ad animam eius. 3bi, L. Eis . Tum etiam Prophetis datam noticiam fututorum eonti gentium per species illa repraesentantes sim lamine Prophetiae Certum namque est huiusmodi notitias,ocun fini immanentes operationes, in intellectum speciebus lamine tali illustratis,& eleuatis in malum; ut 9xcau. lam principale, proximam os reduci. Eo de modo chamassut duo eleuatior seipsa reddita ex auxillo diuino mouet ac dirigente, tanqua formale priraclpiu potis in aetum aut quatuor, vel ultra; ita ut non instrument ratione, modum ne homo induat, quod mereri gratiam auctitorem itiniam non posset, sed principalis dei antas sibimmo mo uente , ficuti reliquae ilamnes feci liquae aulae Ecei . Ex his iratiae dicta iunt ad haec duo angunt erit riduo mihi occurru in norabilia attent illime ponderanda ἀPrimum planina tonislatioris est. I o ' : e- ui πN6n debere exi1timari valde periculosum, si ex chari tate remisse qui si eretur. Huiust contrarium ad finem

determinationis secundi dubiLBagn in a G2 6 asi ruit duplici via rationes multiplicans, ex Scriptum prim Nam Matth. s. scitur, ab eo , qui non habet est Iam quod videtur habere, austu etur agitque deseraro,qui insudario acceptin talennam retinuit, non usus eo ad negociationem . Item contra Angelum Ecclesiar Ephesi. a.

Apoc dicitur, Habeo aduersum te pauca , qudd charitatem tuam primamreli quisti, memor itaque esto, unde excideris, Mage poenitentiam, irima opera fac Sin autem,&c Primam autem charitatem relictam interpretratur antiquum feruorem adducitquὰ in hanc sententiλCetium Pannonium in Collectaneis ad hunc locu Apoc.

Item Apocal. 3. Alteri Episcopo dicitur. Esto vigilans , i

confirma caetera, quae moritura erant Non enlta inue- nio

229쪽

a oo De actu augumentativo haritatis. l

nio opera tua perfecta coram Deo. Quam sententiam , adducit etiam Diuus Gregorius par. Pastor admon. 3s qui addit, Ideo reliqua, quae gesta erant, moriturae praediti, quia opera eius plena non fuerunt coram Deo.

Item Eecles I9. Qui minima negligit, paulatim deficit Et haee prima via est. Secunda ' ex auctoritate Gregoωri, tum supra adducta, eum ex eodem loco supra citat eum ex loco illo Prouerb.48. Qui mollis est, ditatutus in opere suo, seater est sua opera dissipantis tum ex illo, Petri a Melius erat eis non agnostere viam iusti

tiae, ouam Pon agnitam retrorium reuerti, Inrerente eosa

qui ullo torpore erga certum studium languent, easuros quia nisi retro respicerent, non sic languerent. Tum ex eodem ibidem aperte dicente, eos qua proposita non perficiunt, tonuellere, quaeri pia iuerunt Et animanias nonram more nauium contra impetum fluminis ascendentium uno loco non permitti stare Quod est idem, atque illud: In via Dei aut progrediendum , aut retrogrediendum Actri etiam auctoritatem D. Thom. 22.61 2.ad x. q. a. artic primo, ad primum . Quae doctrina si reis

et piatur, dum valde cautos reddere conatur, plus ni .mio nos meticulosos efficeret. Itaque tum pro disibi uintione praedictorum , tum pro declaratione xin confirma

tione huius notabilis a nobis propositi , Recole non solum charitatem diminui non posse; sed neque eius seruo rem amitti enisi veniali peccato Remisse autem ex ch ritate operari nullum peccatum est. Quare negligentia , retrospicientia, Malia , quae in praeditas auctoinritatibus allegantur, non sunt intelligenda de remissione

operis pura, sed adiuncto aliquo peccato , saltem veni R. li unde, ad penitentiam hortantur. Qui vero remisse, sed bene, idest sine ullo peccato operatur,non retrogre

ditur, eum disponat se ad augmentum tharitatis, di elum est, licet quoad hoc lentius incedat is maius essentialis gloriae sibi praemium comparet. An Secundum Notabile est ad acuedam cautionem,ac d. Iigentiam. Non valde facile post aliquos presertim magnos progressus in gratia, charitate, charitatu augeri. Ratio

230쪽

, natio est. Nam eum augeatur actibus solum intensior bus praeexistente charitate, ubi peruenerit ad aliquam summam putario vel laeo graduit , summa videtur opus esse, quod spectat tamen ad nostram cooperationenias

d ligentiauevi habere actum possmus intensiorem Quam. uis enim auxilium Dei speciale sit, quo primo id possumus , Munde proxiinum principium e leuatur , ut possit in intensiorem actum prorumperea oportet tamen nos gratiae Dei non deesse, attentiusque proe edero. ac sollicitox esse,&ambulare coram Deo. Ad quod proν positum mire quadrat illud a qui addit scientiam , addit,

Nonis, illium arguitur . Quilibet actus remunera tur praemio essentialis beatitudinis secundum totam lati tudinem ipsius iuxta hanc sententiam nostram ergdin- gentissmus eraecumulus graduum vel saltem intra latis tudinem gradus eiusdem in immensum crescit hominis iusti gloria . Quod in conueniens Bagn ad relectionem Victoriae contra tertiam sententiam annotauit paucis , sed

grauissimis verbis; a praedicto victoria diffuse ampli

ficatur, contra primam lententiat M.

Respondetur Quid illi respondeant, non inferest no stra scires quod vero inducitur argumentum contra nostram sententiam, facile iudicio meo dissoluitur. Nam prim5 dico gradum gloriae non acquiri actibus remissis , aut adaequatis , sed intensioribus qui utinam frequentis. simi essent i cumque gratiam augeant non ad totius ici. tensioris actus latitudinem , aut ad latitudinem remissio rum praecedentiumr, sed solum ad ' latitudinem excessus intensioris actus supra praeexistentem charitatem a patet ex hac parte consequentiam non valere a secundo, dico praemium hoc essentiali, gloriae non correspondere merito seeundum Arithmeticam proportionem, ut scilicet quotus est gradus operis, totus etiam fit numerus graduum praemij, quod visum est tamen primam, ac tertiam opinionem dicere. sed secundum geometricam , idest non secundum aqui parantiam , sed iecundum proportion litatem.Ythabctur p. 17 1. q. ad A.

SEARCH

MENU NAVIGATION