장음표시 사용
261쪽
dens autem sit diffuse, essicaciterque probatum; concIuaso, vel demonstrata est aut certe persuasibilis effecta et assertoribus primae sententiq,nisi mea me fallit opinio. Octaua ratio. De gratia Dei ex lib. Iob, cap. s. Si venerit ad me non videuo illum, es abierit no agnoscam, Theologi communiter omnes assimant, non pol se quempiam scire an insit , an vero non insit & tamquam
fidei dogma id praedicant f ergo hoc idem dicendum est
de cuiuslibet creaturae, quae a Deo posset fieri, gratia hute nostrae univocari ergo non potest ulli factibili natu. rae esse connaturalis. Haec ultima consequentia prohatur. Nam quae sunt alicui connaturalia , non solum possunt
demonstrari in esse ex ipso quod quid est, seu dissinitione subiecti ; sed, demonstrantur m esse necessario. Imbsubstantiae intellectuales, quales Angeli sunt,eorum quae
fibi, ut passiones connaturales insunt in sua substantia a,
necessario habent euidentiam p.
Nona ratio sit, quam ex doctrina Sancti Doctoris x.a. Ios ari quinto; hoc modo elicio Deus secundum quod Eonsideratur, vi est in seipso simpliciter , absolutes, a perfecte, obiectum est , finis in agens excedens quam in cumque creaturam factam , vel factibilem sumptam cum omnibus, quae ei naturaliter debentur. Quam proposi elonem probb . Nam qualibet data creatura semperio rest facere persectiorem, nec ulli comparari potest, ut obiectum, aut finis illi proprius. Quod enim proprium Deo est obiectum,in finis , non potest creaturae esse pro prius. Hoc autem modo sumptus Deus proprium ipsi Deo obiectum, ac finis est ergo, c. Et ne dicas Deus hoc modo sumptus secundum totam liceat ita loqur Iatitudinem suam obiectum proprium Deo est, unde s Ius Deus seipsum comprehendere potesta sed citra latitudinem totam potest esse proprium obiectum , ac finis naturae alicuius creabilis ei connaturalis; Arguo se Non potest Deus esse connaturalis finis . obiectum creatae. vel possibilis creaturae, nisi secundum quod Deus Auctor est creaturae illius At Deus non est Auctor creaturae illius secundum quod ipsemet in seipso simpliciter, absolute
262쪽
absolute est ergo non potest etiam citra illam latitudiis nem Deus esse obiectum, finis ullius etiam creabilis naturae Maior patet, quia agens, finis proportionata sunt Imb finis agentis est introducere, seu producere similitudinem sui. Minor probatur. Quia Deus securi dum rationem personalitatis, ut sic, non est agens. Vnde verbis personalitas in humanitate nostra non concurrit agendo ad ullam actionem. Item adde,quia Deus ut auctor huius quasi secundum quid accipitur, Win infinitum distat a seipso simpliciter sumpto, ut in seipso est. stat igitur assumptae propositionis veritas solida. Et insero. Ergo nullius omninb creaturae aptitudo,vel actus naturalis,seu connaturalis nast otest a principio intrinseco proportionato Deo, uti in seipso Deus est. Haec consequentia probaturi quia tale principium in infinitum distat, cu non est proportionatum Deo, ut est in seipso, sed tantum ut Auctor illius naturae est. Tunc vltra: ergh nul- Iius creaturae aptitudo , vel actus naturalis , aut connaturalis potest esse proportionatus huic fini,qui est mus, ut in seipso simpliciter est Ratio huius sequelae est quia contradictionem implicat, aptitudinem, actumue conia turalem posse excedere virtutem operativam sui principit. Tunc vltra ergo implicat etiam contradictione posse dari creaturam, cui sit gratia connaturalis seque' Ia probatur . Nam tunc habere posset actum proportionatum huic fini qui est Deus, ut est in seipso simpliciter. Et valet haec ratio, etiam si conaturalitas ex solo passivo principio sumatur. Nam Coelo conuenit circulatio, ut actus ei connaturalis, proportionatus, eo quod e intrinseco principio passivo conueniat. Decima Ratio Ea, quae sunt con naturalia non uossunt per se primo conuenire pluribus specie inter se diltinctis, sed opus est unum dari, cui primo conueniant, sep ipsum caeteris, quae propositio a nobis est demonstrata , s. lib. elementorum rationalium,&expresse habetur ex Aristot a Poster cap. s. Et apparet apertissime in tactu; Qui non per se primo conuenit omnibus animalis speciebus, sed animali, ut sic subsumatur modo sententia a nobis
263쪽
nobis opposita Gratia connaturalis esse potest alieni B-ctibili creaturae, consequenter pluribus specie disti res; aliis scilicet creaturis, quae a Deo fieri possunt nobiliores illa data,quae gratiam connaturalem habet, ut hec sententia dicit non omnibus ergo per se primo conuenit, sed prim&ves, ter illum caeteris. Quaero tunc Illud unum erimε creatum quid specie unum, an genere3Non primum creatum scilicet quid specie unum opo tet enim illud unum,cui primo quid,couenit, ut proprie tace naturalis,reperiret omnibus illam proprietatem participantibus in condistinctis autem speciebus vllam speciem reperiri impossibile est: ergo, c. Non sec dum, ut scilicet creatum quid sit unum Eenere. Nam fingere noua genera, quibus substantiae factaea possibilibus fieri distinguantur,chimera est omnino im possibilis. Remanebit igitur,illud unum esse ouid increa
tum quod esset fatuitas implicans contradicioria cum vult in compositionem creati increatum posse venire Et rationes quidem istae omnes aptari facile possunt ad charitatem, quae gratiam consequitur necessario, ad lumen gloriae,quod in patria charitati, gratiae correspondet sed sunt aliae pertinentes ad visionem beatificam , quas in gratiam Aduersariorum adducam sol si fieri potest,haec eis sententia persuadeatur, si omnino demonstrari non potest. Undecima Ratio itaque sit. Notitia Dei, qua est in eo ipso beatus , ita propria Deo est, ut prorsus apertam simplicet contradictonem, eam esse, aut posse fieri ulli creabili naturae connaturalem ergo visio beatifica, qua a Creatura Deus in seipso videtur non potest ulli creaturae omnino esse connaturalis. Et ex hoe sequitur, neque gratiam, neque lumen gloriae, quae necessario eam praecedunt, una cum charitate, siue in via, siue in patria, in qua ad talem visionem sequitur necessario, posse esse connaturalia. Eadem enim ratio est de ijs, quae necessario praeexiguntur, aut consequuntur ad operationem ,
ac de operatione ipsa in tali materia Antecedes videtur esse per se notum attamen probatur. Nam operatio sequitur
264쪽
mitur mam,cum forma ratio agendi sit;ergo propria formam sequitur propria operatio ergo cui non potest
esse connaturalis diurna essentia, quae formae locum habet, neque etiam operatio Consequentia probatur.
Quia eadem operatio est, qua Deus , qua omnes alii heantur sed audio indignabundam fere responsionem aduersarij. Aes dicet eadem numero operatio est,qua Deus beatur,4 creatura laed argumenti robur inuictum viget, quod hoc pacto explicatur Operatio specie eadem sermam sequitur eandem specie ergo siqua operatio specie eadem est, & connaturalis, necesse est etiam connaturalem esse formam eiusdem speciei, vel si plures numero formae tales esse non possint oportet eandem numero sermam esse connaturalem iis,quibus connaturalis est operatio eadem specie.
Sed visio, qua ipsum Deum nos in seipso videmus, qua etiam beamur, & visio, qua Deus seipsumbeatifice videt, eiusdem sunt speciei erso ut implicat contradictionem apertissimam diuinae essentiae formam ulli, vel possibili creaturae esse connaturalem, ita leatificam visionem ei connaturalem ess similiter implicat. At minor illa non solum negabitur ab aduersariis sudirridebitur. Qui enim potest creatae rei, qualis visio nostra est, cincreatae, qualis est visio qua videt se Deum, esse species communis 3 Huic obiectioni Respondetur. In duplici esse considerari posse huiusmodi operationes Entitativo,& Intelligibili. In hoc se cundo esse considerata visio nihil est aliud, quam ipsum existere intelligibiliter Deum , ut in seipso secundum se sumitur Deus, fluens ab ipsa Deitate, quae consideratur, ut Hrma intelligibilis faciens intellectum esse ipsurr , Deum intelligibiliter in actu primo Hoc enim modo, ut patet, effective ab ipsa Deitat , ut in seipsa est specificatur L& ad ipsammet terminatur obiective Ita ut nulla intercedente pecie impressa, vel expressa intellectus
beati fiat intelligibiliter tamen ipsemet, ut est in seipso,Deusiper Deitatem quidem,ut tormam intelli vibilam
265쪽
effestiuam, ac terminativam , per ipsum intelligere vero tamquam per actualem existentiam. Est autem proprium existentiae a forma specificari, ad quam sequitur. Cum altaquei in Deo, in omnibus beatis eadem, etiam numero, forma Deitatis , ut in seipsa simpliciter est , sit ad quam, nostra visio, cilla, qua se Deus videt, consequitur, ut proprium existere ergo operatio Dei, nostra operatio beatifica eadem specie est inesse intellia gibili, ut intelligi hile At in primo esse entitatis utique non possunt in IIo genere, ne dum in eadem specie conuenire. Sed hoc essem intelligendi opere consiaeratur per accidens. Et idehargumentari ab hac distinctione ad distinctionem in esse
intellistibili omnino est inutile. Non est autem inconueniens a creatura haberi supra suae naturae facultate ,
Nerationem propriam Dei in isto esse intelligibili, uti
est impossibile illam haberi, tamquam connaturalem . Nam proprium uni esse conaturale alteri implicat ex ipsis terminis; non tamen repugnat per gratiam alteri communicari. Pro hac ratione videatur Caietanus pri par. I . primo, quarto. XII. Ratio,qua etia praecedens confirmari potest. Visio
Dei no potest ulli factibili creaturae connaturalis esse, nisi stet connaturalis unio intellectus sui cu diuina essentia, ta quam speciei intelligibili. Atqu hanc unione implicat
esse connaturalem rei creabili. ergo.Μaior conditionalis probatur. Nam excipia natura beatificae visionis Dei nascitur , ut produci nequeat, nisi per ipsam Deitatem, ut
in seipsa simpliciter est sumptam , quasi intelligibilen
formam intellectus Cut etiam R. P. Molina consentit ex
subtilissima doctrina utriusque hom. p. a. 2. Implicatio vero contradictionis in minora subsumpta probatur Eorum,quorum distantia inter sese est prorsus infinita is, coutunditionem ad inuicem, in ratione actus, iotentiae implitat esse connaturalem . Cuiuslibet naturae creatae
intellectus, e sentiae diuinae, ut in seipsa simpliciter est, distantia inter se est prorsus infinita . quod non eget ulla confirmationes ergo eorum coniunctionem implicat es-
266쪽
se eonnaruralem Maior huius pro sillogisini est euidens,
ex diffinitione connaturalitatis , quae rei ad rem impor- portat determinatam proportionem, consequenter est necessario inter res finitas ad inuicem comparatas. Confirmatur. Alioouin quid prohibebit dicere posse fieri substantiam , adeo nobilem, tam quoad naturamis, quam quoad connaturalem sibi gratiam, cui sit connaturale uniri verbo Dei unione hypostatim l Afferatur quε-so ratio disparitatis Neque vero potest quispiam cauillari, dicens, arguinmentum quidem concludere in naturis reuera factis,non autem in actibilibus. Nam ratio procedit ex intrinsecis rationibus creaturae,ut creatura est, Dei, ut Deus,& connaturalitatis, ut connaturalitas est quia ex finitate, infinitate, proportionis determinatione, quae pariter in facta, factibili creatura necessario reperiuntur
Decimatertia Ratio. Cognitio fidei non potest ulli creabili intellectui esse connaturalisci ergo longe minus
potest esse connaturalis visio beatifica. Consequentia patet quia ista continet illam, sed cum euidentia,& consequenter sine imperseetione. Cui autem imperfectior connaturalis esse non potest , nulla cum probauilitate potest attribui tamquam connaturalis ea, quae persectior est,i imperfectiorem continet. Antecedens vero pr batur. Aut haec fidei notitia eliceretur per substantiam ipsam talis creatura aut alterras creaturae, vel ipsius Dei, .
vel per speciem ex aliqua substantia propria, vel aliena, vel saltem diuina fluentem . Ad aliquid enim horum necesse est resolutionem fieri. Non per propriam , vel alterius creaturae substantiam, militat siquidem una demonstrans ratio in utrisque,qua sola contenti erimus. Nam tantum potest ex cuiusuis, aut in cuiusuis creaturae substantia cognoscimus, quantum,in secnndum , quod illa creatura esset similitudo Dei, cum unumquodque per sui similitudinem cognoscatur. At nulla creatura potest esse similitudo Dei secundum quod Deus sub fidei notitia cadit ergo, c. Probatur ista nor. Creatura Dei similitudo est, qua
267쪽
tenus est e fictus Dei, Deus est illius causari Allieet
Deus unus, arinus, causae sit creaturarum, est tamen causa, non ut trinus ita scilicet, ut illud secundum quod
trinus est quod est idem , ae dicere non secund sim perinsonalitates, quae relationes subsistentes sunt caula sit creaturarum, quia personalitas, seu relatio ipla diuina subsistens, non est ratio agendi, nec habet ut sic, causarilitatem effectivam ergo creatura quaevisita est secun
dum suam substantiam similitudo Dei, ut non tamen sit similitudo eius , ut Trini secundum personas. At subfidei notitia cadit Deus secundum quod unus, arinus , ut patet ex ipsis articulis fidei. Nullius ergo Creaturae substantia potest esse principium elicitruum cognitionis fidei. Non per ipsam Dei substantiam;quia ut notitia fidei per substantiam ipsam Dei elicita conaturalis esset,oporteret ipsam substantiam Dei, aut saltem eius cum intelleinctu creabili unionem esse connaturalem, quod duabus praecedentibus rationibus esse falsum, probatum est Quod vero neque per speciem emanantem a propria intelligentis e reaturae substantia , aut alterius creaturae, euidenter probatur Huiusmodi creaturarum substantiae queunt ex se producere similitudinem repraesentantem Deum, vestrinum Dergo neque principium possunt esse
cognitionis Dei, prout obijcitur fideliseu vi sub fidei notitia cadit. Quod autem neque per speciem ex Dei substantia productam probatur. Nam vel talis species a Deo in intellectu creato produceretur necessario, vel libere. Si primum,ergo Deus aliquid extra se produceret neces.sario, quod ab omnibus, tamquam erroneum in fide s repudiatur: si secundum ergo talis speciei cum intellectu coniunctio libere dependebit a Deo, poterit inessetas,
ac non inesse: consequenter non erit con naturalis Quae enim sunt connaturalia, habent causam per se, ac necessariam ac praeterea in re, cui sunt con naturalia
An respondebitur primo Deum quidem absolute efficere ista libere extra se attamen ex suppositione determinationis liberae de creatura in tali persectione crean-
268쪽
da . neeessarid producturum in ea speciem repraesentantem Deum, ut est in seipso sicut aliqui dicunt eum producere in intellectu Angelico species repraesentativas
sed hae e responsio nulla est penitus. Nam libera deis terminatio creandi quippiam non potest inferre aliquid
illi, aut alteri tribuendum, aut alias faciendum,nin crea
tale illud vedicet sibi hoc aliud necessario, cuius necessi- tatis rationem in ipsa re quae debet creari, ponenda est. Alioquin ex quolibet posset inferri, quodcumque liberet. Si igitur haec notitia fidei, species non ut necessario ex natura illius creandae substantiae annexa ex praesupposita determinatione creationis illius pueriliter
Respondebitur itaque secundo . Connatuealia in duplici differentia esse . Primo, ut ab eo , cui sunt connatu-turalia tamquam a principio activo fluentia, istaneis cessario inene absolute; quaedam vero secundo, ut de hi ea tantum,in quasi a principio passivo in ista non absoluta necessitate insunt, uti Coelo motus connaturalis est, necessarioque inest , non absolute, sed supposita determinatione status rerum sub generatione, de corruptione. Et hoc modo notitiam fidei, speciem ab essentia diuina productam futuram conaturalem tali intellectui substantiae creabilis a Deo, non primo modo sed bene habet; quia id conceditur Eratis, quod ne cessaria ratione euinceretur notitiam fidei non fluere ex substantia quavis creabili, uti passio a principio acti-uo. Nam dicendum prorsus necessario esset talem creaturam naturaliter orcinari ad beatitudinem vifionis diuinae, ad quam fides ordinatur ex eius dissinitione, quae ab ApostoI ad Hebr. II. assignata fuit Et tamen ex ipsa natura substantiae producentis necessario, consequenter perpetuo,notitiam fidei,numquam ad beatitudinem illam posset peruenires quia euidens visio excludienotItiam umbratilem fidei,&noninsiet umquam succedere fidei perpetuo inexistenti si vero dicas successuram
per miraculum , quo passio illa a Deo impediretur, vel alio
269쪽
alici modo remoueretur; quid vanius metis enim serat affrinatem institui quippiam naturaliter ad aliquid, quod mula ratione naturali, sed per miraculum supra natu in ram solum possit obtineri DNon est hoc sapientiae suauia ter omnia disponentis Sed contra alteram partem responsionis probo non posse, aut beatificam cognitionem Dei, aut etiam notitiam eiusdem fidei esse eonaturalem secundum rationem principii affui , aut debitam ulli omnino creaturae. Eritque simul ad principalem conclusionem principalis. Quartadecima Ratio Quae sunt, etiam hoc ipso modo eonnaturalia creabili, ac propterea finitae entitati, finita sunt; ita scilicet,ut non dicant aliquid, aut contineant aliquid infinitum, seu illimitatum . At Dei evidens visio, ut in seipso, scit cet Deus est, uuiddam continet infinitum fimeliciter: Et ipsa notitia fidei est quiddam illimitatum: ergo non possunt xlii creabili substantiae esse connatura Ies, etiam Io modo , tamquam scilicet secundum passi-ui principi rationem naturae debita Maior probatur. Primo . Nam alioquin nulla poterit ratioue probari, etiam unionem personalem verbi cum creatura non esse
Secundo. Et sertius quia eorum , quae connaturaliter eonnexa sunt, oportet esse ad inuicem coaptationem , drterminatamque proportionem , alioquin omne, quod
in creatura a Deo fieri potest, poterit dici connaturales Atque adeo etiam transubstantiatio panis, vini in Christi Domini corpus , Tanguinem dici poterit paui, ac vino esse connaturalis . At inter finitum in infinitum non esse proportionem determinatam Axioma cunctis decantatum , ac per se notum est ergo mihil infinitum, vel continens quippiam infiuitum simpliciter, potest esse
Minoris prima pars probatur.Beatifica visio tamquam proprium elicitiuum suum principium, & proprium obiectum intrinsece terminatiuum continet ipsam diuina essentiam , ut in seipsa est simpliciter : ergo aliquid infinitum. Ubi recolendum est infinitatem non conuenire , Deo
270쪽
Deo, ut attributum quoddam proprietatem, sed meipiam essentiam, quod quid est ipsius atque infinitatem istam in quacumque ratione entis,entitatiuo, i
telligibili accipiendam . Simplicissima namque illa Dei quidditas in sua ratione omne huiusmodi esse, omnem que rationem essendi complectitur etsi non omnes forismatiter, sed quasdam rationes virtualiter solum contineat, quae in sua videlicet uniuersali differentialique ratione imperfectionem significantheamque omnem exautat ad rationem infinitatis entis. Quo fit ut nulla pro sus potentia haberi possit species representans ipsam, ficuti est in seipsa mam in quocumque ei senti genere, aut modo res vlla concipiatur, ut participata, tu illo ipse nere timitatam concipi necesse est . Et consequenter omnem speciem, siqua fingatur impressa, expressaue ab ipsa diuina natura immediate producta, vel per intermediam causam qualemlibet, non solum inesse entitativo, sed etiam in esse intelligibili, seu representativo oportet essennitam. Ex quo necessario concluditur ipsam mei essemtiam diuinam, ut est in seipsa propriissime esse proprium formale principium elicienda beatificae visionis, iroprium intrinsece terminum obiective terminans eandem: ac propterea beatificam Dei visionem concinere quoddam vere simpliciter infinitu. Vt non merito a D. --m p. 2 s. ad 4 dicatur non posta ea melius aliquid fieri. Haec applicari possunt utilissime ad art. a. q. Iap. p. Tlia Secunda pars minoris propositionis , notitiam scilicet fidei esse quid illimitatum probatur. Notitiae fidei formatis ratio est reuelatio diuina, qua cognoscuntur ea , uuae libera Dei voluntate dependent ergo est quid illimitatum Antecedens sub dubio cadere non poterit animo viri Theologi . tamen ex Caiet. 11. p. a. ae z α'
cio subtilissima potest, quae adpitati, Io:
Consequentia oeclaratur . Non enim volumus talem no
tulana actu exsari circa infinita obiecta Nani sita πbei a Dei voluntate pendent in fieri. 4 libera eius reuelatione in cognosci, de facto, uti resin determina: