Io. Baptistae Montani Veronensis In nonum librum Rhasis ad Mansorem regem Arabum expositio. A Valentino Lublino Polono, medicis posteritatique eorum fideliter communicata

발행: 1554년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

161쪽

DE CEPHALEAfeu sentiet compresonem aliquam,signum est ibi materiae multitudinem adesse, sentit sensum , uisibi uideatur frangi, et contundi signum et' rem duram , seu asperam

rumpentem ibi esse, quae indicatur a dolore contusum Quoniam ergo superius de omnibus dolorum dry re t s diximus quosdam quidem a loco latum,quo dam a materia tantum, uosdam uero ab utroque umi Circa hoc uis num est aduertendum,quod qui culicue dolores a subiecto tantum sumuntur illi exqui tiraime indicant locum erctuscut de dolore pungitiuo apparet,qui cuomodocunq; est, indicat aegritudinem esse in membrana,grauatiuus indicae ejectum non esse,nis in membro aliquo insensit,iecores renibus aut ceri bro et quod dicimus de his duobus, idem dicatis de reliquis omnibus,qui a subiecto sumuntur. Itamque poteritis ex his argumentami dolor pungitiuus hie adest,ergo in membrana etc. Et ita de allis. Si uero fuererint a materia accepti,ex his poteritis scire materiam no

jectum facientem. Sed quae fit illa praec:pue ex alijs tagnis scietis,quoniam natura norum talis est, ut unum adiuuet alterum Aut de pungitiuo diximus, ut indicat locum eiectum,materiam mittime. Signa ergo,quae a materum ria tantum sumuntur,sunt indicantia perpetuo immedia, te, et pathognomonica materiam, exempli gratia uis

hi ades' mordicativus dolor, num est perpetuo uem rum ibi intensam caliditatem, et Sigiditatem soluet tem continuum ad se,ubi stupefactivus dieit, sine distinis ctione aliqua ibi materia frigida est. Et ita uidetis, quomodo dolores omes . materia accepti indicabunt certifimo

162쪽

C A P v T l. c chno materiam ipsam, qui uero ab utroque sumuntur utrumq; fignificant,ubi enim erit dolor extenisus, indistabilimateriam multam flatuosam in loco angusto esse ,

ulcerativus acrem materiam in musculis, pruritum autematerIam tenuem, et mordacem in cute esse, et istud rarat illud primum futtigium a nobis prepvitum, quia direxeramus nasumi a tribus fontibus, et sc iam satis incimus .Et quia diximus uel ab actione lasa, uel ab accidentibus,aut ab exeuntibus ese sumetida, primo satisfactum a nobis est, et posuimus inter actiones te fas dolorum AFrentias,licet Gai eas disti great. Restabant alia duo, quae ab accidentibus,et ab exesitibus sumuntur.Sed prius

dicamus de his, uae ab exeuntibus sumuntur exeuntium, ut inquit Gal. ι .de accidente, et morbo cap.v.triplex estdderentia,uel enim consideramus quo ad pubstantiami forum,idest quae sit substantia, secundo quae fit qualitas ,

tertio quantitas, et ipsa inditia ex his tribus sumuntur. Confiderando debetit iidere substantiam,viij ex toto genere praeter naturam,an uero naturalis exempli gratia, cum a naribus,uel ab auribus, aut a quocunque alio loco caruisculae,alitramenta,vel anguis exeat. ( Et quod dico

de dolore capitis,idem intelligatis de omnibus alijs aegris tudiilibus. Confiderabitis illud esse ex toto genere praemter naturam, quia animali existenti sano non est necesse, ut talis flat excritios uero mucor a naribus,aut saliua ab e per uias urinae,per egestiones inferiores feces exeat naturales, biliusmodi ubistantiae naturales sunt. Debetis igitur confiderare id, od primo exit flaturale,uel praemri v ter

163쪽

a A DE CEPHALEAter naturam fit,potest autem ex se e se naturale, praeter

naturam vero ratione quantitatis, se quidem fuerit ex torito genere praeter naturam,uel pauca,uel multa quantitas

exibit. Ex hoc dicetis uos, uenam ruptam, lici apertam,

aut erosam,vel fractam esse,ita quod ex exeuntibus scieruta as ctionem esse in solutione continui puta uertae capimius a capite exierit Hoc habito oportet postea in irea re, ae nam lutio continuist.Si uero pus exeat, scietis in loco assecto tuberculum esse ruptum, uel ulcus putrem scens,et ita in substantia excreta ab lonem ipsam comgnoscetis. Et ita de ramentis, et carunculis facietis inditatium a natura ramentorum,modo sciatis ex ipsa Anathomesubstantiam, tum,et formam membrorum, tunc enim optime scietis a lectum, et locum ejectum per naturam illius excrementi. Et ita ab exeuntibus scietis, quomodo fit iudicandum ex toto genere praeter naturam,s uero secundu qualitate erit faciendu inditium, potest feri, Ne ibi enim qualitas haec de primis qualitatibus poterit, ae sunt obiectasensus tactus. Ideo fecundum caliditatem, frigidis itatem, umiditatem,et Scitatem feri potest patris es,

quod ab oculis, et naribus exitiuerit feruidum,inditiunt, habebitis materiam calidam esse in cerebro, ita defrigidiatate idem erit iuditium,si uero humiditas cum caliditate emirit coniuncta iudicabitis materiam esse calidam humidam, is cui ccitate calidam et fictam, et, dominium bilis esse in cerebro. Et quod de cerebro diximus, idem dicatis.

de omnibus alijs locis,ubi fit faciendum iudicium fecunduturigibiles qualitates,se uero a qualitate uisibili erit ita

164쪽

GA P V T I. 3 cacansam,confiderabitis,an album fit admodum, an tabeucstrinumve erit,ex ea citrinitate scietis dominium bilis do minari, rubrum ad naturamsanguinis, clit in pleuritia de iudicabat GaI. ex outi qualitate dominium humorum,s nigrum bilem atram dominari, fi autem ad aliquem borerum non erit determinatum ,sed uirescens extraneam putredinem in humoribus incitat , et ita ex coloribus mamgnum iuditui facietis. Quantu uero ad obiectu odoratus

sinetis inditiu, an foeteat id quod exit , quide foetet plurimit, plurima erit putredo, ubi uero non essetfoetor ma. ximam frigiditatem quandoque iudicandum erit adesse et calorem non concoquentem, modo reliqua hic attes moelia gna ad erint, idem in destillationibus, quae a renibus exeunt confiderabitis. de obiectis elim aurium considerabitis,an cum flatu AEt sonitu uel stridore exeat, si cum istridore,transit fatus per humidam materiam, fine stridore

materia humida non adesb multa in quam erump. g. Circa

gustum multum refert has qualitates conmerare, an sicili cet acris i matericen salsa, amara, ut quae ab oculis ad labra destillant, an acuta salsa, uel amararat, Ex his enim aporibus maximum finditiam, quidem falsa erit materia,adustio facta erit in materia terrestri putrescente, et uiscida, neque enim credo talem mixtionem feri ex mixtione bilis cum pituita,quemadmodum existimauit Ariuic sed feri,ut diximus,ficut etia sit salsedom mari, ideo ita faciam inditiam, ut edo hic adest, ergo adustio in huis more putrescente,uelfi uobis magis placet, asentire deribetis Aa .erit materia pituito a curi sese mixta. D lcedo

c ergo

165쪽

DE CEPHALEA ergo est pituita benigna,quae de facili in naturam sanguianis convertitur,in pultas uero arguit materiani in piadiorem,quam faciat dulcis, ta int, per quae debetis amisbulare,cum a qualitate exeuntiu facitis iustium. A quantitate etiam sumetis iuditium,aut a continua, aut a discre, tu, continua fuerit,aut plurima semper exiens,aut paliacas multa facietis iuditium partem aflictam, unde exit plurima abundare materia,' ultra hoc,quod uirtus pomtens est ad expellendum , se pauca crit, tunc hoc eueniet, aut quia natura imbecillis est non ualens expellere, aut ratione paucitatis materie, A quo autem horum ita meismat habebitis alia gna diuuantia. A quantitate uero diis freta potestis iuditium facere, et fumcre,ubi pauca, et pluribus vicibus exeat materia,materia quide multa erit, sed uirtus debilis,non potest eam expellere, et ita ex his quantitatibus facietis iuditium. Hic etiam tempora pote, ritu observare,an interualla habeat certa, an vero motu incerto exeatis exierit materia per certas, et statutas

periodos num est,quod permanens est, fixus disto

tio,quia certe temperatura mala esst in membro. Si no seruat periodos non est ibi fixa temperatura,sed uariat mois do plus,modo minus,undefacere poteritis iuditiu ex his, quod difficillime curabuntur hae aegritudines, unde exeut excrementa statutis temporibus,quam ea,in quibus excrementa non exeunt statutis temporibus. Et haec satis iit, quantum spectat ad confiderationem accidentium seu existantium, et ita duobus fastu s satisfecimus. Erat tertiuab accidentibus indagandum. GaD in s . de accidenti, Crmorbo,

166쪽

CAPUT Lmorbo,cap. c. uatuor riuulos ab hoc fonte scatere favit fecundum qualitates quatuor de secunda specie,secundum tactiles duos u:sibiles,osorabiles,audibilis,et gustabiles, et per ista discurrit, et recte, ego uero non consulo, lithac via procedatis,licet verast, uoniam non est sufficies Cal. ut cogatur alibi alios rivulos facere, Ego vero amba uia et sufficienti comprehendo omnia accidentia. Diremi sis igitur illis quatuor rivulis procedam per lineam praedicamentalem hoc modo, a qualitate sumuntur omnia accidentia circa omnes quatuorspecies qualitatis, et incipiendo ab habitu,re dii estione. Quantum ad hanc scire debetis, quod aegritudo ipsa dabit vobis maximum inditatium,ubi enim uidebitis materiam ita fixam, ut non facile tollatur facietis iustium hoc ese, quia materia faciens aegritudinem talem frigida et crassa est, uel ui Ua, aut plurima est,aut ob virtutis imbecillitatem,quae non potest supra materiam, uero videbitis aegritudinem breuem ficile eradicabilem,iuditium facietis, quod materia uel paliata,vel benigna est, a passilibus qualitatibus praeterea quaesunt de tertiaspecie qualitatis sumetis inditium, nec non a tangibilibus crin ab omnibus felictus sumetis inis

ditium inliter tamen, im prius, quoniam nunc de qualistatibus exeuntium solidorum corporum laquemur, a tangibilibus quidems apparebit caliditas circa caput, ut rumbedo in facie, et oculis proculdabio fignum est humores calidos dominari in capite, fi frigidius ad tactum si quatur frigidos, Fecitas cress superficies humida furarit humidiis abundabit. Et ita ex tangibilibus qualitatio

167쪽

DE CEPH ALE Astu habet ps initium materiae peccantis,rubedo autem sanguinis dominium fignificat, ut docet Gal. in . de tueri. san. ubi dicit quod qualis color exterius apparet, tale dominium res,nisi ad profundum humor delitueritis uerivo color citraeus fuerit, dominium bilis f niger, dominiuetrae bilis segnificat, et ita dicetis de liuentlblis, et vir scentibus,quo significant putredinem maximam in humoribus, et ita ex qualitatibus silidorum corporum sumetis

inditium, a sonoris etiam qualitatibus sumetis inditiam, spercipietur a nonnullis sinus in auribus, fic percipietis, quia dicent sentire strepitus cui uentos, Aliqui aquarumhrepitum secundum diuersos sonos, et strepitus , scietis causam peccantem, quidem erit flatu fine sonitu aquari ram, materia erit flatuca,quae facile uertetur in statum, et calor intilius, et obediens, igitur ex fimplici flatu iudicabitis materiam non esse rebellem calori, et caput taliadum, si cum strepitu inobediens erit respectu caloris, et ita facietis iuditium de di ostione existente in capitesvi perq; idem iuditium facietis de aliis dis ostionibus. Asa,

.poribus etiam sumetis inditiam , se enim appareat amariis tudo in ore,quod fit humor acris biliosus dominans in ca

pite scietis, se dulcedo dominium sanguinis, ' in piditas pi

tuitae, et sic habetis,quomodo a qualitatibus de tertia sperie potestis sumere insitium fgnorum. Superes' quarta Pecies qualitatis,ex qua suscipere possumus maxima a

cidentia indicantia,ideo bene dicebat Hip. in primo promgnost. Oculi cocavi,tempora plantaures inverse non si ilum praestim,sed etiam futuram aridicant aegritudinem,

168쪽

quia ex ipsa sumuntur multa signa indicantia, et ita ab omnlius oeciebus qualitatis sumuntur fontes, ex quibus

sumetis gna multa. De secundo praedicamento quantit tu etiam plurima habetis, a quantitate enim sumetur, an uenae,au arteriae,mus vli,cutissent nimis inanita, uel pira nasi quidem uenae inultum intumuerint humorum domi, nium indicabunt,an uero sanguinis, vel alterius humoris ex ili' figitis apparebit,s arteriae fuerint tumidae flatus, , sum liritum praeter naturam permixtum bono, et Ialiis idabili sanguini in arterijs existentem iudicandum erit, is cochmum,et plures prauos humores indicabit ibi exiis .istere ex multitudine,uel uirtutis imbecillitate non poteri, tu illos expellere. Si in cute fgnum erit, quod humores

non possint difflaris uero inflammatio fuerit,uel ab iis . sitis num eritiquod multitudo materiae ibi adest. quia uero ut declaravimus, et declarat Gal.in a. et s. de uiri

tibus nat. et de inaequali intemperie et de plenit.cum loricus imbecillior factus est,membra reliqua suas superstu tates transvittunt ad illum, et cum fit debilis, non potest dis latre, et concoquere.Et ita cognoscetis materiam buis noris, re loci, et haec ita indicantia sumuntur ex pariste quantitatis Ex ubi etiam uritur non pauca, uti uulgariter circumfertur,ubi dolor,ibi aegritudo, ideo fi do. Iorsensus tactus percipitur in capite, idest in partibus exterioribus capitis, in partibus exterioribus erit si percipitur in interioribus, erit in partibus intimis . ultra

dextrorsum iri sinistrorsum deo a loco, stu ubi sumetis

169쪽

DIS CEPRALEA inditia. A tempore etiamf perpetuo a 'igatur caput, segnum est causam,Crajectum essentialiter esse in capite,

non autem per consensum, ideo perseuerantia maximum facit induturis uero per interualla a j ligatur non possitismus 'guere,ergo non es' per essentiam, quia potest brabere interualla, esse per essentiam in cap te. Sed ex Di s ignis distinguentibus scietis. A motu, etiam sumtitur, ubi aegritudo fuerit, quae etiam velociter moveatur, nemcessario erit humor,uel calidus,uel feruens, ethnon erit fervens,erit in membro valde nobili, et natura non totis Ierans hanc laesionem, mali motus sunt, iso non omnes utae aegritudunes sunt ratione humoris calidi, sed etiam Tatione nobilitatis membri,vel ratione multa fen bilitatis membri,quospatitur, propter quam sensebilitatem mulutam in vetit utrius, et excitatur dolor. Et ita uidistis, quomodo ista signa, quae accidentia dicuntur ab omnibus praedicamentis sumuntur,exceptis illis,quae minimum haberit entitatis,ut uni relationes.Et ista fiunt loca,1 quibus sumuntur gnaticut Ar fecit in Topicis,qui loca argumentorum posuit ob quam rationem librum Meth. methodorum appellauit,et illud est membrum summum nostrae

diuisenis, quia diximus omnium segnorum duo essesumisma fastigia primum ab his, quae fluunt ab aliquo esse tiali,uel membri ercti,uel cause aegritudinem facientis, seu ab ipsa aegritudine sumitur, et haechma tribus suismebantur tanquam fontibus, ab actione tes, ab acciden, tibus communibus, et ab exeuntibus. secundum Gal.

autem ex sex fontibus sumendae erant, primo erat actio

170쪽

natura, arto dolores,quinto exeuntia, exto qualitates mutam: subactione lasa posuimus nos dolorum de is renitas,quas sumpsimus a loco tantum,i materia humoris tantum, Cr ab utraque semulsecundum uero fastigium eis rant annexa,quae fluunt ab extrinseco annexo tantum essentiae morbi, et loci, ethaec sunt temperatura,regio,aeistas,consuetudo cum reliqui de quibus dicam. Quantum enim re erat scire temperaturas ad aegritudines cognoissendas, sciti ex hoc, quia fingula teperaturae proprias habent aegritudii ies,ut habetis ex Hippoc. secundo Ap .a g. in morbis etc. Vbi ait, quod biliose aegritudines ut plurimum accidunt temperaturae biliose recalidae, Tigiadae rigidae. Ideo maximum sumitur argumentum a teriperatura. Aetates etiam,quia scitis aetatem senu propriaeshabere aegritudines. A constitutionabus anni,etiam regionibus,muntur maxima infiti,immo Gal.inter reliqua, cum morbus aliquando erit vagans, et epidemialis, ubi accederet ad aegrum minimums, et leue signum fuerit in eo huiuscemodi aegritudinis,serebat dissile esse quod noinciderat in illam aegritudinem, quantum etiam constrat comtutio regionis dicebat Gas in primo es id ubi dixit senilim morbi dictitur aliqui, uia proprijsulit alicui populo, sicut contingit de tertianis nothis, et Hemitriteis, quae fuerunt Romae tempore suo ideo rogabitis etiam aetagrum uestrum, num antequam inceperit aegrotare, mulitum laborauerit anima,vel corpore se corpore scietis inultos humores biliosos aggregatos,s mente mclicholicos,

SEARCH

MENU NAVIGATION