장음표시 사용
151쪽
piantu r, & exitus & proiictus iurisditionum redantur c6 tra prouisione cocilioru Lateranen.& Turonen. ne praelati vices suas sub annuo cessi cocedat. c. i.&.ii. ex hoc humanu iudiciu puertit & iudicatiu oculi muneribus excςcatur. Sicut Greg. ait. xi. q.iii. quatuor modis.&secundia lege canoniratam venales sententiae qua in mercede a corruptis iudicibus proferuntur, etiam citra interposite prouocationis auxilium infirmas esse decernuntur. vll. venales. C. quan. prouo. non est nece. ii.q. vi. ei qui appellat. versiculo venales. Videretur in utroque statu ecclesiastico & Ω-culari esse super hoc prouidend um. Nam ut ait Ysodorus pauper dum non habet quid offerat, no illim audiri co- temnitur,sed etia contra vetitatem opprimitur. Cito naq; violatur auro iustitia,nullamq; reus pertimescit culpa qua redimere numis existimat.xi.q. iii .pavp. Videret in super prouidedu &ordinadu,s ecclesia nihil reciperet ab usurariis & Iudeis: nec de bonis eoru q notorio peccato ea acquirunt, Sed distribuat pauperi' & distribuat qb debet.
miti De V clo ecclestastico ungo Iter in una quaera prouincia σ etiam in quolibet regno dicendo. . IN primo. c. concilii Gerunden. fuit costitutum, quὁd sicut in metropolitana ecclesia officium agitur, ita in to- ita prouincia tam ipsius missa ordo, quam psallendi vel ministrandi consuetudo seruatur. Et hoc idem costitutu fuit nin xi. concilio Toletano.c. iii. xii.distinct. de his. ne aliqua diuersitate cutiuscunq; ordinis,vel officii a metropolitana
sede disiungantur. Nam iustum sit ut unusquisque inde as AssVm esemat regulas magisterii unde honorisco secratione susce r opit ut iuxta decreta maioru,sedes quae uniuscuius i. facer- m Nerii dotalis dignitatis mater est,sit ecclesiasticae magistra ratio Viac bo nia. Et hoc ide praecipitur ab abba tibus obseruari, ut iux- noris coseta volutate sui episcopi regulariter vivetibus,vesperas,nia crati Etutinu &missam aliter u sit in metropolitana ecclesia, cele s brare no liceat. Et sius couariu secerit, s sex mcubus co-
152쪽
munione priuatus apud metropolitanum sub pecunii cἴ- sura maneat corrige lus. Et supradicta concilia rationabialiter constituta non seruentur. Et ex hoe diuersae locorum cosuetudines diuersimode varientur: nec inueniri possint causae, quas in eis constituendis ab initio habuerunt. Videretur se dum quod Augustinus scribit ad inquisitores Ianuarii, quod haberent omnia praedicta resecari. xii dist., omnia. Nam multς tragesiae, dc moleti, & alia ex quibus auditores non aedificantur, non ad deuotionem,sed poti ad contrarium excitant: quod est directe contra illud per quod est ossicium institutum. Sicut Ysodorus in septimo libro Ethimologiarum. xii .capitu. attestatur. xcii. distincti. cantante . Ex praedicta etiam diuersitate sequitur magna incommoditas ecclesiasticis personis: quia cum logissimis temporibus laborauerint aa sciendum ossicium unius ει- clesiae vel dioece. transsati ad aliam quasi ossicii reperiuntur ignari. Dissicile nanque est inexpertos diuinis ossetis, mancipari. xix. quaestio. iii. monasteriis. Vnde ex pridicta diuersitate perdui multi pauperes clerici Sc presbyteri victum suum: & multi praelati conuenientes & idoneos non inueniunt in diuino ossicio servitores:& in ii. ca. iiii. concilii Toletani continetur,quod nulla pene pestis magis disciplinae mores ab ecclesia Christi depulit, quam inordi- Imralaa- nata diuersitas ossicii: que apud carnales scismatis erroremta esst ii videtur ostendere, dc multis est materia scandalorum. vii diuerstas de qui in una fide 3d in uno regno morantur, unum ossiquid ope- cium dicere praecipiuntur. Idem statuitur in concilio Brantur. charcii. ubi dicitur, quod unus ac idem psallendi ordo in matutinis & diuinis ossiciis teneatur:& non diuetit ac priuat. ae, neque monasteriorum consuetudines cum ecclesiastica regula sint permixtae. 3c quod omnes in solennitatibus easdem lectiones legant. & quod missae eode ordine celebrentur. quod c. ponitur. xii. distinct. placuit.
Vt mulieres a uiroru contibus, ludis, Inhonestis fa- cta' retrabatur: erut coma,s habitu discernatur uiris.
153쪽
PRaeterea ini. c.consilii Cesaraugu. fuit constitutum, omnes mulieres fideles a viroru alienoru lectione, & coetibus separetur,ne ad ipsas praetextu docendi vel disceno quicquam accedant:& dictum concilium ,& multa similia non seruetur,& multae familiaritates & confabulationes illicitae contrahatur: quia tam in ecclesiis,qua extra ecclesias, viri S mulieres extraneae ab eoru parentela, in diuersis ludis se exercitant:& tactibus, appetitibus, re applausibus mutuo ad cocupiscetiam infamant. htenim ait Aug. de fid. Christia. Nec solo tactiv& affectu, sed aspectu quoq; appetitur & appetit concupiscentia scem in v. Ne dicatis vos habere a minos pudicos, si habeatis oculos impudicos:qa impudic'ocul' impudici cordis est nutius. Impus Et cum se sibi inuicem etia & tacete lingua conspectu mu- oculus est tuo corda nutiant impudica : &secudu cocupiicctiam car- impudicinis alterutro delectat ardore: unde etia intactis ab immu- cordis nuda violatione corporibus fugit castitas ipsa de morib'. xx- cur. xii. lv. nec solo. & c.qui viderit. videretia r fructuosum animabus, quod eo ingenio quo decetius fieri posset,retraherentur dictae mulieres a consortio viroru extraneorum: dea ludis etia supradictis. Et insuper se dum doctrina Apostoli ad Cor. ma & habitu decerneretur a viris: unde in Gangren conci.statuitur,2, quaecuq; mulier religioni diiudicas couenire, mani ubi aputauerit, qua Deus ad ve- Coma πώ lamen eius, & ad memoria subiectionis illi dedit, tanu re- deris signa uoluens ius subiectionis,anathema sit. xxx. dist. quae q;: Mul Db xxxiii. q. v. mulier debet.de consec. disti. v. fucare. quod Maio m.
. De regibus principibus iurisditionem diuersimode e clesiasticam perturbantibur, er usurpantibus: de aliis potentibus ullos expoliantibus:personas ecclesasticus,pauperes peregrinos opprimentibus: eriau qui ad limina apostolo in Petri er Pauli. vel ad alia oratoria accedui sua auferentibus ex comunicadis per ecclesia copes redis.
IN xi. c.i. concilii Toletani fuit costitutum, quod si quis de potentibus, clericum aut quemlibet pauperem, aut
154쪽
religiosum expoliauerit: & mandauerit eum ad se venIre o
episcopus ut audiatur,& contempserit: inuicem mox scrupta percurrant per omnes prouinciae episcopos, & quonicunque adire potuerint ut excommunicatus habeatur ipse donec obediat & reddat aliena. Et dictum ca. positum est in decretis. xxiiii.quaest.iii. si quis de potentibus. AUdssum Verumetiam quibuslbet oppressis ecclesia teneatur c5ν essena tra improborum Violentias,protectionis de defensionis au 2 xilium impartiri. vi lxxxvii. distinct.quasi per totum.& in iis ita xxxii, cap. iiii. concilii Toletani.& xxxviii. capi . eiusdemem' concilii.&dicta iura non seruentur,nec etiam consimilia ad ecclesiasticam iurisditione& comunem utilitatem per- tinentia. sicut est illud c. Calixti Papae, xxiiii. q.tertia. Si quis romipetas, & peregrinos, & apostolorum limi-ui na,&aliorum sanctorum Oratoria visitantes, capere , seu rebus quas ferunt, spoliare:&mercatores nouis teloneo- , . . rum&pedagogiorum exactionibus molestare tentaverit, donec satisfecerit communione careat Christiana. .
Et illud cap.Nicolai Papae, eadem quaesti. illi qui pere
grinos, vel oratores cuiuscunque sancti, siue clericos siue monachos vel foeminas aut inermes pauperes depraedati fuerint,vel bona eorum rapuerint, vel in malu eis obuiauerint,anathematis vinculo feriantur, nisi digne emeda- uerint. Pax v ero illa,quam treugam Dei dicimus,sideliter observet, sicut ab archiepi scopis & episcopis uniuscuiusq; prouincie costituta est. Qui auic eam in stegerit,excomu
nicationi subdatus,& illud ex dictis Grego. ii. Papae. ead.' q. quisquis per dolum manu suam mitti in Christum d est
μ' cetur: deinde in uno loco.i. monasterio inclusus poeniteat omnibus diebus vitae suae. Et illud Vrbani Papae. eadem quaest. paternarum traditionum exemplis comoti,pastoralis ossicii debitum per-
soluentes, ecclesias cum bonis suis, tam personis quam possessionibus, lericos videlicet ac monactios, eorumque
155쪽
Monuersos, vel commissos: oratores quoque cum suis ni- Infulasne hilominus rebus quas feriit, tutos & sine molestia essessa- bona eccletuimus. si quis autem contra hoc facere praesumpsent, & sae ex mi- postquam facinus suum recognouerit, infra triginta dieru vis ira spatium competenter non emendauerit, aliminibus ecclesiae arceatur,& anathematis gladio feriatur. Et illud Alexan. Papq,xvii. q.iiii. Siquis deinceps prio- ou rum, aut cuiuscuq; dignitatis vel cuiuscunq; ordinis laico senum D episcopum coprehederit vel percusserit, aut aliqua vi a Gmhis propria sede expulerit, nisi sorte iudicatum canonice,au- tantctores vel cooperatores tanti sceleris anathematizentur, fudi d& bona eorum ecclesiae ipsius iuri perpetuo tradantur. Si . , , vero in presbyterum vel in quecunq; inferiorum graduu yclericum haec eadu pr sumpserit, canonicae poenitentiae ac depositioi subiacebit. Si cotumax fuerit, excomuhicetur. Videretur super obseruantia praedictorum & aliorum ad ecclesiasticam iurisditionem pertinentium fore de co- petenti remedio ecclesiae prouidendum. Nam quasi per . quandam aluuionem frustatim domini temporales ad se
omnia trahunt. Et sicut frustatim lupus agnum comedit, ,
ita & per ipsos iurisditio ecclesiastica frustatim quodammodo deuoratur, quidquid ad ecclesiasticam iurisditione, θ' potissime quod ad temporalia perii ne sibi competere pu- n ij itantes. Et pauci sunt casus ad ecclesiam pertinctes,in qui- ηbus directe vel indirecte per eos ecclesiastica iurisditio no turbetur in Suersis mundi partibus, nec iam costituta re P-- η media proficere possunt sicut experientia docet. Turbatur enim per eosde ecclesiastica iurisditio in causis seruorum,& rusticorum ecclesiasticorum, quos talliant CUVt GS iustitiant tantuam suos contra illa iura. lxxxix. distin. m s.' iudicatum. duodecima qualio.ii. ecclesiarum seruos. de ς . ''U
sor competen. nullus. ci insua
Item in causis poenitentium, qui in causis suis quas neo is is 'gligere sorte non debent, melius ecclesiasticum, quam fo- tiquee pseren, expetunt iudicium,etiam si sint rei,secundum glo. xi. e
q irim .de poenitentia. distinct. i. aliud. tin i
Item in multis libertorum & pupillorum,Viduarum, dc Gilium personarum quae pertinet ad ecclesiam illum ad
156쪽
possessorium indissinite. de G. compet ex parte. Et quasi λium ad defensionem & tultionem ne a potentibus oppimitur. de censibus. licet. & in praeallega. si quis de pote-tioribus. xxiiii. q. iii.&cc. sequenti.& etiam quantum adpetitorium in defectum dominorum temporalium.de D.
Item in causis peregrinorum & mercatorum: agricultorum,& in mari nauigantium,qui pace & securitate gaudere debent: ut de treuga & pace. innovamus. de peregri .c unico.&de raptori. excommunicatione.&. in praealle. c. si quis romipetas.&. c. paternarum. xxiiii.questio. ni. Item cum agitur de seudis ecclesiae, usurpant sibi iuri iaditionem contra illud de foro competen. verum. Item impediunt ne in curia Romana clerici contra Iaicos impetrat sicut consueuerunt hactenus facere uidistincte. de iud. c. vltimo. Et etiam quando laicus contra laicuimpetrat cotra decretalem illam gravem. de sententia ex- coni.& de arbitr.innotuit. etiam si id super quo laicus co-tra clericum impetrat sit tale, quod pertineat ad forum ecclesiasticu ratione rerum vel personam. de verbo signifi. nouimus.I. fit. Et hoc frequenter accidit cum impetrant fi t contra laicos vel eos conueniunt in crimine sacrilegii,vel se foro ec usurarum,uel haeresis,vel ex comunicationis, vel periurii. Hesis hic vel adulterii, vel sornicationis, vel in causa natiuitatis, vel e ut G iurispatronatus,vel decimarum vel rapinarum,de quibus nullum est dubium quin pertineant ad ecclesiasticum &rum . sicut patet de crimine sacrilegii vel quali. de so. compe. cum sit.&ca. conquestus. de crimine usurarum .devsuris. qin. de crimine haeresis,de haereti. ad abolendam.& c. excommunicamus. de crimine simonie, te simonia per totum, te crimine excommunicationis, secunda quaeuione prima. mihi. xxiiii. questione tertia. corripiantur. de crimine periurii. de iussi. nouit. g. vltimo.desero competenti. silaicus. libro.vi. de crimine adulterit,de officio ordina. capi. i. de procurato. tuae. de crimine sernicationis,de vita & honestate cler. ut clericorii. de causa natiuitatis, qui siti sunt legiti. causa.&capit. latori de ordine cognitio. tuam.
de causa iuris patronatus de iud. quato. de causa decimariit . . , ' . de
157쪽
de decimis. tua. & capit. sequenti. De causa rapinae de ra- Ptori. capit. i. r νItem impediunt quado ecclesia vult cogere aliquem ad satisfaciendum de peccato in quo est, licet cognitio pertineat ad ecclesiam.de iudi. nouit.primo responsio. Item impediunt ne adeatur ecclesia in eorum desectu vel quando vacat imperium, vel reSuum ne co noscat ecclesia de studo: ut de se. compe .licet. de elect. cu inter uni- uersas.in fine. non permittentes quod suppleat desectit eorum. contra de offi.ordina.pastoralis.Lvlii. nec negligentiam eorum contra illud de G. compe. ex trasmissa & c. verum. & c. licet. & c. ex tenore. de off.dele. significantib .& c.prouidentia.F. Penui.& viti. de ossi. ordi. significauit. Item impediunt ne vidua spoliata ad restitutione agens trahat spoliatorem cora ecclesia, quanqua personae & cauit in hoc simul cocurrant cotra illud.de m. cope. ex parte. Item impediunt si quid ambiguum inter iudices sec Iares oriatur, ne ad ecclesisticos iudices recurratur, contra
, nec aduertunt dicti domini temporales,qubd olim omnes causae tam clericorum quam laicorii deserebatur ad sacerdotes.It in Pr dicto pervenerabile. tria quippe. si ue essent criminales,siue ciuiles,sive quςounq; alis. ut ibi
rali iurisditioni si laicus ubi consuetudo hoc dat)reddeae ad suum primariu Bru, scilicet ecclesiastico, nec ex hoc suaves domuit temporalis conditio videtur fieri deterior. arg.
Item impediunt ne ecclesiae & curia officialium episcopo rum copnoscant ubi cosuetudo antiqua hoc habet ipsos 1nd11tincte,de personalibus & de realibus & criminalibus. licet consuetudo in talibus det iurisditionem etii in deli- is domino super familia suam. de M. ordi.irrefragabili.
158쪽
U.de pactis. l. si unus. g. pactum. versicul. quddsi non vult tollere. secundum Goffre.& ex isto casu quasi deperit tota ecclesiastica iurisditio & eius generale & uniuersale priuilegium quod in hoc etiam dat iurisditionem. de foro c5-
peten. cum contingat. cui non videtur quod possit renuntiari, sicut in iii. & in iiii. titulo. huius secundae partis superius est probatum. Item impediunt iurisditionem ecclesiasticam dicti domini temporale contra effractores pacis & treugarum, dicentes ius regalium esse contra illud de treu.& pa. per totum. & xxiiii. qu stio. ii .si quis. &cap. sequent.de transac. cap. f. in principio. xc. distinctio. praecipimus. iiii. q.i. nulli.&in costitutione studorum, de prohibita studi ali natione per Fredericum. l. imperialem.
Item impediunt iurisditionem ecclesiasticam in his qui
ratione conexitatis pertinent ad ecclesiam,scilicet, in dote ut de donatione inter virum & uxorem. de prudctia. & c. nuper.& in poena posita in matrimonio. de sponsa. gema. Item quado iudices teporales ordinariis recusatis visu-nri ,no patiuntur 2, ad episcopum ciuitatis & ad eccloicum foru habeatur recursus,licet hoc expresse caueatur in autenti. ut disse. iudi . f. si vero iudex. colla. ix. Item impedivi iurisditionem ecclesiae: quia cu in eos vesin eoru ministros aut officiales vel subditos excomunicationis suspensionis interdicti sentetiae proferuntur, grauat ex hoc proserentes, vel res, aut subditos eoru dem quouiaque absolutionis beneficium deserunt ad eosdem nec sufficit remedium excommunicationis sicut ait Greg. de sen
Item impediunt dictam iurisditionem ecclesiastica,pem sonas ecclesiasticas eis displicentes pro leuissimis criminibus carceribus ancipando in casibus etiam in quibus laici deprehensi in maleficiis eisdem vel grauioribus nulla
Et quia dictas personas ecclesiasticas incontinenti & Iibere & absque redemptionibus, exactionibus & eorum infamia reddere nolunt ecclesiasticis iudicibus eorudem. Nec contentantur nisi cora eis de clericatu & eius posses-
159쪽
sione cognitio habeatur: nec prodest ad contrarium c. fi quis suadete. xvii. q. iiii. nec decre. Bonifaciana. si iudex. de
sente. excommu.lib. vi. nec decre. s. de immunita. eccle.
eodem lib. Ite impediunt iurissiditione ecclesiastica dicti iudices seculares & eam sibi usurpant copellendo personas ipsas ecclesiasticas ad soluendum debita super quibus cora eis iudicibus contra personas ipsas ecclesiasticas earu patentes literet habere exhibetur: nec sufficit quod dictus dris Bonifacius eos mandauerit per censuram ecciesiasticam ab ordinariis compescendos. de D. competen. seculares. lib. vi. Item impediunt & perturbant iurisditione ecclesiastica: quia cotra alienationes dotales cum iuramento facias audiunt mulieres & filias cotra patres, quibus cu iurameto fecerunt pactu de haereditate du nuptui tradebantur. & quia exceptione rei iudicats cora ecclesiastico iudice in casu ad eum de iure vel de consuetudine pertinente non recipiut nec proficit quod in dictis tribus casibus sicut & in praece- denti dictus dominus Bonifacius eos per ordinarios decreuerit compescendos. de G. cope.seculares. de pach. quavit. de iureiur. licet. dc de exceptio. cum quidam. lib. vi. Item impediunt dicta iuristitionem ecclesiastica restringedo immunitate ecclesiaru dc ecclesiasticaru personaru dc ecclesiasticoru m bonornm variis & diuersis modis. Passim etiam actus iudicum ecclesiasticoru dicunt esse abusus in qua potestate haec faciat,put & in qua imponut eis munera, tallias,& collectas extraordinarias i cata phibitis a iure in auic. de eccl. tit. 3.ad hscfanximus. ut nulli iud.I. nulli 'ero liceat. col. ix.& expressius. in l. Frederici, q incipit hac edictali.I. illicitas .cuius verba sunt,hic, dicant illicitas etiam exacti oes maxime ab ecclesiis quaru abusus iam per longa tempora inolevit per ciuitates de castella omnimodo condemnamus & prohibemus:& si factae fuerint.in duplum reddantur.
Item alius Fredericus in alia lege,quae incipit ad det αdecorem, dicit in I. item nulla communitas vel persona publica vel priuata collectas siue exactiones angarias petangariar ecclesiis piisq; locis aut ecclesiasticis personis imp ὐ-
160쪽
nant aut inuadere ecclesiastica bona psumant. Quod si cauariu secerint & reqsiti ab ecclesia vel imperio emedare cotempserint triplu refundant. Et nihilominus banno imperiali subiaceant quod absque satisfactione debita nullaim. nus remittatur. Quod etia nihil sit exigendii extraordinarium seu superindictum , nec sportulas cogi debet soluere alias tales dominii duplum reddere & cingulo nudari iubent. in autentic.de sanctissimis episcopo.f. sportularum.
verum si dicatur iura antiqua hoc suadere, respoderi potest quod talia iura, corrigatur per iura canonica de immuni. eccle. quia nonnulli.& ca .clericis. lib. vi.& per conciliu . Lateranen. & c. non minus. ubi dicitur 9, in diuersis muct. partibus consules ciuitatum & rectores necnon & alii qui pete .st' potestatem habere videntur, tot onera frequeter imponutris condi' ecclesiis ut deterioris coditionis factu sub eis sacerdotiunt
Domi est videatur quam sub Pharaone fuerit, qui legis diuin et notia D crdo tiam no habebat,Ille quidem omnib' aliis seruituti suba-q m ipς ctis) lacerdotes & possessioes eoru in pristina libertate dor Noti nauit, &de publico eis alimonia administrauit. Isti vero onera sua fere uniuersa imponunt ecclesiis &tot angariis eas affligunt,ut eis quod Hieremias deplorat copetere videat: princeps prouinciam facta est sub tributo: siue quide fotast seu expeditiones, seu alia quilibet sibi arbitrentur ageda de bonis ecclesiarum & clericoru & pauperum Christi usibus deputatis volunt fere cuncta copleri. Iurisditionem , etiam & authoritatem praelatorum ita euacuat,ut nihil potestatis eis in suis videatur hominibus remansisse. Quo cir sub anathematis districtione fieri de caetero talia prohibemus: nisi episcopus & clericus tanta necessitate vel utilitatem aspexerint, ut absq; vlla exactione ad releuandas co munes utilitates vel necessitates ubi laicoru non suppetunt facultates subsidia p ecclesias existimet conferenda. Si autecomules aut alii de caetero ista comiserint,& comoniti desistere noluerint, tam ipsi q fautores eorum ex comunicationi se nouerint subiacere: nec comunioni reddatur, donec satisfactionem fecerint copetente.Et xxiii. q. ylti. conuenior. & f. quavis.cum sequetibus cc.de sacrosan. ecd. ad