장음표시 사용
461쪽
iunt esse causi necessariorum , quia vcio demonstratio cit ex causis non soluin in interendo, sed etiam in esse tendo; idco dcmon lirative non potest sequi conclusio necessaria ex non ncccssarijs; sed tantum vitensequi syllogis ice,ut dicitur in textu.
Dubitatur . Quare si pram fasent vera conclusio est vera, si tam euconclusio est vera non sequitur, quod
Rci . . Ac gidio pag. 33 col. 2. quod syllogismus ii consequentia quaedam, i lita praemissae se liabent,
ut antecesicias, conclusio ut consequens: Lx conseqllentia alli noduobus modis contingit bene argu Incnti ri, ex duobus male nam a positi one antecedontis, et a destructione Onte luciatis cli argilmentatio bona La dei ructione autem antece
dcntis 4 a politione consequentis eli mala; ideo si praemissae sunt cre, vel necessariae oportet quod concluso sit necessaria, di vera; quia sic argumcntum Procedit position antecedemis, ut i sunt pranmissae ei conclusi, ruri iis si conclutio non est vera, nec necessaria,nc praemissae , quia lic arguimus a destructione Conse luentis. Non tamen valet, si Praemilia non sunt verae ergo nccconclusio sciuia sic arguimus a de- 1 ructione antecedentis: nec valet, si concitilio est vera: ergo prae missae,quia sic arguimus a politione
Dubitatur . metaphysica, dialectica probando principia aliarum cientiarum transcendant vi
Ecli' nugatiue ex Aegid pag. Q, a cluia transcendere de genercu semis non es aliud quam inten-
de re circa ea, quae sunt alterius sciuintiae; sed probare principia aliarum scientiarum non cii intendere,quod pertinet ad scicntias speciales immmo hoc est proprium metaphysicae,e dialecticae, illius quid cm ecudum veritatem, huius auic secundum probabilitatem: ergo dum principia aliartii scientiarum probant non transcendunt genus proprium , sed faciunt quod ad eas speciat. Dubitaturi, Quomodo corruptibilium est scientia per accidens ZRes p. ex Aegidio pag. 4 quod sicut visus est per se coloris , per ac cidens vero cit lapidis, vel terri, vel alterius corporis,in quo eli color; ficscientia per se est ipsius quid litatis, cum pectes, per quam intellectus cognoscit, sit abstracta ab hic,
nunc , ex a conditionibus particularium in corruptibilium , per accidens vero ei particularium , in quisbus habet elle huiusmodi quidditas,.sic corruptibilium dicitur ei l scientia per accidens. Dubitatur . An scientia suba tarnata demonstrent simpliciter per propria principia 'Res p. ex Aegidio pag. 38 col. 4. quod ii volumus videre qualiter huiusmodi scientie domonstrcnt,OPONtet nos per exemplum per spetii emanu luci ii ergo perspectivus vult probare hanc passionum de oculo, Quod de re visa videbitur octilum dextrum olla dextritis,& lini lirum elle sinistrum hoc probabit ex coquod dextra pars rei visae diametra litcr imprimit similitudinem suam inde X tram partem oculi, uini lira in sinistranar probat,itii ergo haec pas
chmo non per medium geometricus Disitire by Orale
462쪽
sed per medium propritim, ut qui, ci, nec est lineae visualis, ut vi sua illa imprimit, de quibus imi cssioni hus non se inti nulli Geonu tra IJuod tamen talis impremio liciat, e larabit per similitudinem angu- larunt, quam limilitudinem decla xare spetiat ad Geometram indem talibus aliquid eis, quod est purugeomctricum baliquid quod est pard perspectificum, aliquid quod non est perspectivi in se conliderati, sed
ut subijchur geometriae,nec cii geommetrae simpliciter acceptici sed ei eius ut descendit in rei pectiva mirnam determinare de limilitudinea angulorum secundum se est pure geometricum, probare cro huius-miodi visionem coculo per huiusmodi impresssionem iii pure per spectificum sed ad prohadam hanc impressionem est talem per similitudinem angulorum;quod est adaptare id, quod detorminatum est in ageometria ad materiam specialem, ut ad oculi1m,de quo considerat per spectivus hoc inquam non spectat ad geometram secundum is com sideratum, sed ut descendentem in perspectivam; sic etiam adaptare ad specialem materiam non est perspecitui, ut per perii uus cs , sed ut regulatus per superiorem artificem eicientium ergo subalternatam uti propolitionibus cientie: subalternatis non est aliud , quam propoliti Omnes alias ad speciales materias applicare , tunc subalternata docet de propositionibus illis sic applicatis, quia ita est; quarum propter quid, Laperior arti lex demolirabit, in hoc ergo quod si applicat non propria Cemonstrat eripectivus, de pasIio illis, nempe facere tales angulos, no
ea mes ipsius subiceu perlaeta fis
sest, scd ii magis neae secundum abstractionem sumptie: cd quandρ passio ei secrip ctitica, subiectum est crspectincum, oportet quodeviam medium iit perii ci eum,
sic icientiae iubalternata Milo iam modo demonstrant m propriis, sicut Maliae hinc fit per locum a minori, quod ii in his verificatur, quod
non procedunt ex extraneis, nec Excommunibus, sed cx propriis,multo magis hoc crificabiturinasiis. Dubitatu res . Quare comm nia
quod sicut res le habet ad cile, licue habet ad cognosci, Millum eundein modum, quum vi domus in productione rcrum viilemus etiam in a quisitione scientia r sicut enim ad productioncm olivae non sumaei si lavirtus Solis, quae est virtus com munis ad omnia generabilia sedis quiritur etiam virtus pullulativa oliis uae, quae est causa propria eius; mi men rura pullulatiua nihil ageret, nisi roborata per virtutem Solis , liccommuncia nimi conceptiones non aggenerant scientiam a sed oportitquod ibi lint principia propria ipsa tamen principiat opria nihil co
cluderent, nisi client roborata per communia , sicut virtus Solis viridetur forte sum cere ad generandum aliqua imperfecta , ut ad geracra dura ea, quae sunt ex putri .lcilones ad generandum autem animalia periccta non suiscit virtus Solis sisne proprio cini ne disic ad generandam in nobis cognitionem impcγfectam, v. s. opirtionem, sufficiunt coInmunia; sed ad generandam inta nobi cogntarorum. Pericct m, eQscien-Disjtjgo b c Orale
463쪽
scienti fuam simul cum communibus requiruntur proxima, c propria
monstrationem non poticostare ex princi pris communibusa sed debere constare ex propriis,nuc ad horum principiorum cognitionem de eis cum Aristotele, ω gladio dicendum est. Definiuntur autem p incipia sici Principia in unoquoque genere sunt illa , tuae demonstrari non possunt; unde rure erat differentia inter prin cipia, Malia ad scientiam pestinen intia, quod illa supponum esse, tera vero demonstrantur. Diuiduntur autem quia quaedam sint communia , dc quaedam prov Wia: principia communia sunt commmunes animi conceptiones, ut ii ab aequalibus aequalia demas, coetera quae remanent sunt aequalia r& de istis tantum accipit scientia quantum spectat ad genus propriis ierat; cum enim scientia non indigeat vitra suum subiectum , adeo ea non acclita, nisi ut spectant ad genus hucubiecti Principia propria sunt pro priae definhioncs specialium termi. norum , quibus utitur scientia, ut in geometria principia propria sunt
definitiones lineae, circuli, c. . Prancipia communia , t v. g. imgnitates differunt a potitionibus, suppositionibus initia dignitas est illa , fluat necesse est esse propter se
Iplam,in necesse est videri propter
se ipsam i Dsgnitas est illa quae mctipsa habet causam suae neccssit tis,4 veritatis,eum circa ipsam non contingat instare ut petitio, re su positio non habent in se causam sugne essitatis, d veritatis,4 ideo de monstrabiles sunt, nec eis assentitur intellectus per se ipsas, sicut assenti tur dignitatibus Inter dignitates rarcipuum locusibi vendicat hoc principium. Non contingit simul alfirmaro vel nega re. Hoc tamen principio nulla d monstratio ostensiua utitur sed tantum demonstratio ducens ad iminpossibile, quae etiam non utitur eo in sua communitate, seu quantuin
sustuit is requirit genus sui suis biecti Quod attinet ad conuertentiam
ωdit Terentiam scientiarum circa a principia communia , docet quod omnes scientiae in hoc conueniunt squo s. probant aliquid per ipsa cominunia principia r diiserunt tamen quia scientie specialos nec pos sunt probarc principii, nec ali quid de ipsis principij scientiae vero
ctica, quae aliquo modo est scientia communis, habent viam aut ad probanda ipsa principia , aut ad pro tandum aliquid de ipsis Circa ax
tem principia propria scientia ita sella ni ut unaquaeque habet proprias propositiones, interrogationes, proinde alia est propolitio, ta interrogatio geometrica, alia medicinalis Plura habet Aristote les a cap. II ad I . inclutive hac de
re sed milii pro rudi cognitione comento; sufficiet ista insinualla,
464쪽
em ad assentiendum dignitati Probauir autem,quia termini'ubus
utitur ostent malaemoni ratio signia Resp. ex Aegid ioli p. pos ag ficant determinatam naturam , κ3o cuba quod dignitas ista, de non utramque patiem contradicti quolibet est Frmati , in neg atio . nisci ergo demonii ratio orientiva potest conliderari duobus modis non accipit ipsum in sua totalitate, vel eisentialiter te in se, vel virtua sed partialiter, quatenus dicit de ter liter, o quatenus reseruatur in alio minate eitc.. iis conlideretur secundo modo, sic omnis homo, ut homo potest cam f. s. negare, per consequens sub rsta me Demonstrauione quia, propter ratione non necessitatur intellectus aid da lys diuim ad praestandum ei allensum Ratio flombus, ebi, quia cun dicita liquod Ialsum is
vel dicit hoc amrmatiue,4 tunc di nis Demonstratio ex Ari cit elle quod non eae vel negatiue, stotele in Adgidio p. κγst. tunc dicit non esse, quod est; sed lag. o. vel est per eausam, vel per qui dicit esse quod non est, vel non esse ma per causam dupliciter vel eis e quod est , dicit contradictoria per mediatam, vel per immediatamaveriticari et ergo qui dicit aliquod per emctum etiam cluplicitur: cisalsum, dici contradicioria verisio Per effectum proprium, di conue cari, di per consequens negat illam tibilem, vel per effemim non pro dignitatem ι quatenus virtualitar prium, nec conuertibilem. Dimon reseruatur in aliss propositionibus. stratio per causam immediatam offSi vero consideretur primo modor couertibilem est demonstratio pro- nempe essentialiteris secundum, iter quid Demonstratio vero per suam substantiam , sic intellectus causam mediatam,vel per effectum eam negare non potest directe, in siue conuertibilem, siue non con- Perse led cogitur ei assensumit:E uertibilem est demonstratio quia tnare et in dirc te tamen, ieracci unde demonstratio propter quid est
dens multi eam negauerunt, qua te in uno modor demonstratio vero quianus nesciebant soluere aliquas ra est tribus modis ..tiones, re ideo negabant ea , quae De demonstratione quia afferterant per se notara tales fuerunt Ze raristotelas haec exempla, primo no is Heraclitus antiqui Philo de demonstratione per effectum a sophi conuertibilem Stellae non scintilin Dubi tatur, An Deomonstratio lantes sunt prope nos: Planctae non ostensiuia indigeat illa dignitate scintillam; ergo Planetae sunt prope De q-Mibι est Urmatis, elisa nos. Pro hac demonstratione notat garao Aegidius duobus modis polisco Resp. ex Aegidio pag. 4. De ingere corpus aliquod scintillares
monstrationem ostensivam nonino vel seiundum rei veritatem , ut
digere illo secundum utramquὰ me quia aliquae scintillae fluant ab illorum sed tantiam secundum Maeram: corpore, sicut apparet in igne, cl
465쪽
secundum apparentiam, non quide potatio causa gaudii, gaudium per defluxum corporis, sed perde causa sibilationis , unde erat et fluxum visui, quia nempe visus non causam remoram. ne figitur in illo corpore, ideo Ex his autem patet quod demon. scintillare videtur , e se stellaea stratio qui scontingit tribus modia,
nobis maxime elongatae dicuntur demostratio vero propter quia coninccintillare, quia carum species non tingit tantum uno modo, nempe per habent tantam fixionem in oculo causam propriam di adaequatam . Propter emanationem a corporeis ideoque facit scire potissime.
valde remoto. Haec demonstratio Diuiditur secundo Demonstratio est demonstratio quia S per esse cin uniuersas particularem rctum ι quia non scintillare non Demonstratio uniuersalis est quan est causa de prope esse; sed pro rao demonstratur nutersalis uiope esse est causa non scintillandis de uniuersali subiecto, ut passimque unde liac demonstratio in causam uniuersaliter inest subiecto quod
reduceretur , i ita disponeretur uniuersaliter subijcitur L imon omne quod est prope non scin stratio particularis est quando pas tiliat, Planctae Dint prope nos: er sio demonstratur de subiecio par go non scintillant et haec est per culari. causim. Sic etiam ista est demon Diuiditur tertio in assirmativam, stratio quia omnesquod augmen & negatiuam; cilla quidem eo latur in ulmine circulariter est circv cllisit a1firmative a ista vera nes lares luna augmentatur in inmine alue . .eircularistest ergo est circularis e Diuiditur . in demonstrationem Secundo affert exemplum de De Oltcnti iram,in in demonstrationem monstratione per effectum non . ducentem ad impossibile. Demo conuertibilem, est quando pro stratio ducens ad imposii bile se, medio sumitur effectus transtem per concludit falsum, S ccillo rarudens causam .g. quidquid non de so , conclusio osundit opposimim siccat non est ignis; hoc non delic alicuius praemisse esse verum Oste-cat, ergo hoc non est ignis sua autem semper concludit verum, tertio affert exemplum de de siue affirmati ite, siue negative illud
monstratione per causam remotam concludat.
dicendo. Quod non est animal non Ex his autem Demonstratio uniis respirat paries non est animala re uetialis est potior particulari, tinngo non respirat.Encanimal est cau quia uniuersalis est magis propteria remota respirandi, ideo demon quid tu magis per causam, quia lumstratio est per causam remotam Ste biectum uniuersale est per se. prse etiam procedebat ratio nacam mo causa pastionis tum quia II idis, qui reddens causam quare cy omni genere causae tunc maximethae non sibilem, dixit quia in Scy scimiis quando deuentum cst ad vi-thia non sunt vitesci haec erat per imam causam in non est quaerere causam remotam nam vites sunt ulteriorem causam tum etiam quia
causa vini, vinum causa potatisais, uniuersalis facit cognoscere hoc,
466쪽
Miud; particularis vero tantum hoc,
tum ob alias rationes ab Aristotele adductas nam in hanc rem septem
adducit rationes.. Insuperinfirmativa potior, Vignior est negativa tum quia amris mauua est per priori, pauciora et tum etiam quia astismativa noni
diget propolitione negatiua haec
Tandem ostensiva est potior, dignior ducente ad impossibile,quia ducens ad impossibile non est omnino immunis a negatione, Ἀγgatiua est potior ducentes cons quens est quod affirmativa, Most sua sit potior ducentes naminius
quid est dignius digniori, est etiam
dignius minus digno Insuper oste. sua procedit e notiori nasci non
autem ducens ad impossibile , sed haec procedit ex posterioribus: Haece sensu Aristotelis iuxta doctrinam Aegidius usque ad caput 9.
inclutive. Verum circa ea quae in hoc . dicta sunt Dubitatur I. An Demora stratio quia Derartscire Resp. Ex pag. eo col. s. assirma liue, non tamen tacere scire poti mea ratio autem est, quia demon.
Bratio quia procedens per effectum immediatum is conuertibilem procedit ex veris, quia verum estialem effectum esse δ' procedit ex immediatis, quia effectus iste immediate se habet ad causam procedit ex prioribus is notioribus non simpliciter, sed quoad nos, de ideo quia non est in his simpliciter, non faciti ire potissime est tamen ex his quoad nos, alias non esset demonstratio per effecius: ergo . Demonstratio vero per effectum,
vel per causam remotam, non iacit
scire assimariue cic quod hoc sit; sed tantum negative, Qquod hoc non sit,quod est aliquo modo scire.
Dubitatura. An ea reti laritas minis arguat circularitatem corastis
matiue, ratio est quila omne quod recipitur per modum recipientis reiscipitur; hinc aqua recepta in vase, recipir formam vasis, sed lumen re cipitur in luna, quae est rotunda, refigurae circularis:ergo recipitur m do circulari ergo circularitas lumi minis inferre potest circularitatem
Resp.ex Aegidio loc cit assi ais sue, quia qualis est effectus talis est
causa: ergo effectus politivus habet causam positivam, de effrius negativus habet causam negatiuum
go si affrmatio per se est causa assimmationis,ubi non erit affirmatio erit negatio causae; ibicumque est ne, gatio causae,ia est causa per se est, gatio effectus & per consequens sicut ad causam sequitur,flcctus, sic ad negationem causae eius quod est causa per se , sequitur ni gatio esse ctus. Intelligitur hoc quando m-ctus proportionaliter accipitur, n quando accipitur oppositu cam; nam si album disgregat noria oportet quod non album congrcet quia non album , ex album se abent in plus quam congregare dc disgregare quod si accipiatur O positum albi nempe nigrum, tunc
sicut ad album sequitur disgregare, ita ad nigrum congregare,quia sicut Lit at
467쪽
4so LIB. III. IN QUO DIRIGITu R
athum, de nigrum opponuntur eon Aristoteles ire a literam exponen varie,ita congregare, & disgregare dam, exinde dubia excurram. contrarie opponuntur, si sequi Primo docet Aristoteles, quod tur effectus,et negatio, ficetus;alias scientia subalternans est certior,qua autem si non accipiatur contrarium sit scientia subalternata Ratio es, non sequitur, quia tunc Chimaeria, quia scientia subalternans secudum congregarct, cum sit non alba ratio Quod huiusmodi de nullo scit quia, autem huius est, quia album, & non e quo nesciat propter quid, seu eius
album non opponuntur eodem ge causam;at scientia subalternata comnem oppositionis, quo opponuntur siderat ara separatu a propter quad. congregare, disgregare considerat enim quia ipsum tamen
Dubitatur . An in f llogismo nescit resoluere in propter quid tmedius terminus se habeat sicut pars hinc geometra de nullo scit quia de ad totum, aut sicut istum ad partem quo nesciat propter quid rat perspe Resp. ex Aegidio pag. 3 c. col. 4. iua,que est ei subalternata de murumedium terminum se habere ad ex tis scit q.ia, de quibus nescit propter tremitates, vel sicut partem ad to quid, sed supponit illa a geometratum, vel ut totum ad partem et nam tanquam a superiori artifice; hoc in secunda figura cum in utraquo est primum documentum ab eo tra- praedicetur se habet sicut totum ad ditum ad inuestigandam certitudi-Partem; in tertia cum in utraque sub nem scientiae. ijciatur se habet si e ut pars ad totum Addit secundum documentum in prima vero medius terminus tria quod est Scientia quae est magis maiori se habet sicut pars ad totum, abstracta, minus materialis est qiua ibi subiicitur, in minori autem superior, & certior, quam lit scien licui totum ad partem,quia ibi prae tia, quae est minus abstracta, Ma dicatur, v.g. omne animal est sensi gis materialis me Arithmetica quae riuiim: omnis homo est animal ser est de numero simpliciter est magisgo ovc. in maiori animal est pars abstracta, eertior quam sit musi-aensiti uirin minori anima est totum ea, quae est de numero relato ad res pectu hominis: ideo medius ter soniam
minus in omni figura se habet sub Addit tertium documentu ad hoc
illa duplici habitudine idem cognoscendum dicens, quod scientia, quae est ex minoribus est 6. . certior ea, qtia est ex appositione,Biefcto demonstratiams, miser ut Arithmetica in cenior, quam sitis scire, elscientia. Mometria, quia illa est de unitate,
ista vero est de puncto; punctus au IN vli mo capite primi libri post rem aliquid addit supra unitatem.
agit Aristoteles de scite in com Docet 1. Scientiam habere unita paratione ad opinari,& ad alios lia tem & diuersitatem a subiecto p adbitus cognoscitiuos hic tamen de hoc autem quatuor reqilirantur;pri eo tam absislutea, quam relate non mo requiritur quod subicctum suum
nullaeaxpediam; primo quae docet si unius generis: nam scientia ess
468쪽
una, quae e Rinitia generis. Secunado requiritur, quod circa genus in inlis subiecti negouetur per eadem principia prima aertio requirim, quod circa idem genus subiecti sic
negotietur per eadem principia prima , quod consideret per partes illius subiecti. Qitario requiritur, quod conlideret tam subiecti, quam partium per se passiones. Quando 'ero scientia habet altera principia, ita ut huiusmodi principia nec lintea eisdem principiis , nec lint ex se inuicem, tunc sciunua edi altera,
Doce tu quod scientia differt ab opinione, & scibile differt ab
opinabili; ratio eius est, quia scientia est uniuersalis, ter necessaria, opinio autem non oportet quod lit
vni uel salis, nec per necessaria.
Addit quod scientia est circa eas quae impossibilia sunt aliter se habe- re, quod intellictus est habitiis principiorum non habcns esse circa contingentia aliter se habere: cum enim tu principium scientiae, qui dam ciuita indemonstrabilis, Opor tet quod habeat esse circa indemonstrabilia; talia enim sunt principium
Ex hoc fit quod licet scientia, intellectus, opinio versentur circa ferum, tamen scientia,&4ntellectus ita sunt circa verum, quod tale verum non contingit aliter se habere, ideo talia sic sunt circa verum quod non sunt circa falsum opinio autem est circa verum, quod potest aliter se habere,&ideo potest esse circa falsum .immo dato quod opinio accipiat ptopositionem imme diatam, non tamen accipit eam ut necessariam, sed ut probabile ii
& possit, item aliter se habere. Quod vero opinio lit circa cotingentia aliter se nabere pr. tum quia opinari idem sonat, ac non certis cognoscere itum quia nullus putat se opinari, quando opinatur impossibile esse aliter se habere; sed tunc putat se scire. non opinari. Circa hec mouet duas questiones. Prima est . An idem possis esse scitum, opinatum
Respondet quod potest esse idem
materialiter, non tamen tormaliter, secundum eamdem considerati
Secunda est. An scientia sit idem quod opinio λ. Respondet quod non, quia scientia est circa impossibilia aliter se habere, opinio vero est circa ea , quae possunt aliter se habere Vltimo coparat scietiam ad asi os habitus cognoscitiuos, o ait quod
distinguere eos in rationem, intellectum,scientiam,artem,prudentiam,
sapientiam, non spectat ad hanc facultatem, sed vel ad physicum, vel ad ethicum. Notat tamen Aegidius, quod inlicta opinione, habitus verus primo diuiditur in rationem, intellectu: nam intellectus est cognitio principiorum ad quae non est ratio:per ra. uonem vero habetur cognitio coninclusionum, quae quadruplieiter se habent: nam vel sunt praeticae, vel speculatiuae. Si praeticae hoc est dupliciter, vel enim sunt cire agibilia, sic est prudentia, quae est recta ratio agibilium vel sunt circa factibilia, uic est ars, quae est rccia ratio factibilium. Si sunt speculatiuae,vel sunt per causas altissimas, .sic est sapientia vel non sunt per causas
469쪽
altissimas, clic est scientia. Recta subalternans,4 ex opposito scie ergo ratio si uiditur in quatuor s. in tia magis materialis sit subalternata.
scicntiam, lapientiam prudenuata Dubitatur 2. An fertatim doc
vi artem mentum differat a secunda ρNotat a quod ratio, intellectus Res p. ex Aegidio loc.cit assicitiain possunt dicere potentias animae. tiue, nam licet utrumque conueniat lic de eis coiiderare spectat ad phy in hoc, quod stientia magis forma-sicum, vel possunt dicere habitus, licii certior, dissurunt tamen, quianam recta ratio diuiditur in quatuor esse magis formato,d magis male
habitus ex dictis,4 sic speciant ad riale possunt considerari dupli iter,
IIb ethicorum, S de eis in si eth. vel per comparatione ad materiam scriose determinatur. Haec tanquam sensibilem de qua considera nat
principaliora ex x .lib.post selegi ex alis, vel ad materiam intelligibilem Regidio, ut syllogismo demoni ira de qua considerat mathematicus rtiuo magis inscruientia. At de his secundum documentum concernitdu' ii quaedam expedio materiam sensibilem, ut illa cientia Dubitatur I. An primum Aravita dicatur certior, quae ab lirahit a ma-ulis documentum distinguatur a se teria cnsibili,4 illa minus certia, candes qua est de subiecto magis sentibili; Rcs p. ex Aegidio 1 pol . pag. 86. tertium vero sumitur Per com ara col. q. amrmatium, quia primum in tionem ad materiam intelligibilem; n titur huic veritati, quod causa et nam nulla scientia mathematica at certior cifcctu; nam effectus noria strahit omnino a materia intelligi- est simpliciter notus nisi per causa bili, rideo inter ipsa mathematica sed propter quod numquodque ta Quaedam sunt magis materialia,quPle illud magis: ergo causa erit sim dam minus ut punctus est materia-pliciter notior effectu, quia scion lior unitate, quia pucitus dicit quam-tia diuens propter quisl dicit causam, da siluationem inter partes, vel dicens quia, dicit tantum conlidera dicit siluationem relatam ad aliquod tione ei Dctus, consequens est quod habens partes, e quia politio sumi- scientia propter quid certior sit scie tu respectu partium, ideo punctusti quia Secundum autem docu qui in suo inici lectu talem lituatio mentum innititur huic veritati,quod ne includit, dicitur esse substantia serma per se loquendo est notior, politionem habens r unitas auic mquam materia; cum materia noria caret tali politione; non quod repe- cognoscatur nisi per analogiam ad riatur unitas, quaeis principi urrias formam aed scientia magis abstra numeri sine continuo, sed quia in
cffa et scientia magis formalis, tellectus unitatis praecedit omnem scientia minus abstracta est scientia intellectum continui, partium. magis materialis Dergo illa est cer Neque hoc est praeter ratione, culoditor ista; unde diiserunt formaliter aliquid .s non trabeat citi nisi in licci possint Ise de eodem subiecto, aliquibus, tamen in tollectus eius nempe quod scicntia magis brma fit pciere omnem intellcctu talium,lis di dicens propter quid sit etiam ut genus non habet esse nisi in spe-
470쪽
ciebus,4 tamen intellectus generis visualem, ut ista sint partes, e di μPraecedit omnem intellectum specie ferentiae per se lineae, sed forte iterum et sic etiam intellectus unitatis diuiditur in curuam, di rectam . Per praecedit omnem intes lactum par quartam excluditur ab unitate scionistium,sic ergo ditDrunt haec docu tiae consideratio per accidens, quia menta . scientia non hahctinitarum ex his,
Dubitatur 3. Quid si seientiam quae sunt per accidens. esse unius tenari subiecti ' Dubita tur . Qua conssilio ex his. Resp. ex Aegidiori .post pag. 87. quatuor sit formatior. potior 'quod est esse unius genetis subi jci Resp. ex Aegidio pag. 37 col. 3. bilis per quod solu excluditur aequi quod secunda, nempe quod lint ea- uocatio; nam genus tibijcibile est dem principia, aut quod ii cadem
in plusquam genus praedicabile;ana consideratio triuia tota ratio quare logia cnim cntis impedit genus prς scientia est una est quia considerat dicabiles, quia ens quod est analo de omnibus sucundum conliderati gum ad decem praedicamenta non nem unam, vel quod idem est, quia est genus ad illa; non tamen impe conliderat de omnibus secundum
di genus subiicibile, quia de toto eadem principia prima iumpta se-entei una scientia, nempe meta cundam propriam colide rationem; phylica cum enim haec conditio reperitur m. Dubitatur . Ouidnam exelada aliqua scientia una,tunc sunt ibi on νην per quatuor conditiones posita, ne aliae tres conditiones: nam so. Reip. ex Aegidio loc cit quod cundum unam, de canadem coniade-im eis unius generis subiecti ex rationem non poliunt considerari cluditur aequivocum, nam de aemi nisi quae sunt eiusdemicneris ubi j- uoco ut tali non est una scienti . cibilis, quae non sunt per se pam Per secundam conditionem excludis es, vel passiones eiusdem subiecti, uir diuersitas considerationis, quia non possunt cadcre sub eadem con- de eodem subiecto possunt conside sideratione, lac possunt continerirare diuersae scientia diuersimode sub eisdem principij primis r
nam naturalis considerat de corpo priis.
re ut est quale, mathematicus vero Dubitatur . An scientia possit ese considerat de eodem, ut est quantu se eorum qua sum frequenter ' naturalis utitur principiis exm Rusi'. ex Aegidio pag. 89, col. - ri , mathematicus ex quanto Per quod adiud est habere scientiam de tertiam nempe quod partes sint per rebus factis, aliud de modo fienili: se, ostenditur quod non est simpli- de ipso enim modo fiendi quod seiter eadem scientia subalternat . aliqua fiant per se, aliqua per acci
cum subalternante,non enim dice dens imisumus habere scientiam re possumus quod linea impliciter tam de thrtuitis, quam de non for de qua est Geometria per se litto mitis scimus enim aliaua euenire tum ad lineam visualem,de qua con per accidens, o fieri a casu, or siderat perspectiva; nam linea non una, quia scimus esse per accidens
diuiditur per se invisualem .e non aliquem concursiam causarum nam