Beati Theodoriti, episcopi Cyrensis, In Canticum Canticorum explanatio, interiectis Maximi, Nili, Psellique notationibus, Petro Francisco Zino canonico Veronensi interprete. Index rerum et verborum

발행: 1573년

분량: 157페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

41쪽

Interpretatio in Lib.

ancit Voluptate,vescum enim est,& esui opportunum. Proinde sponsi quidem ilia Elium nuncupatur, sponsus autem pomum . Hic enim editur, & sponsae fit cibus. Sponsa vero non c'meditur ed odoris dumtaxat habet suavitatem. Iecirco ait: Metit pomum inter ligna fluae ta nepos meus inter filios. Filios hic ut antea filias nominat eos, ut cum sim sint vocatione digni se ipsos electione indignos praestiterunt. Host sponsa lignis siluae similes dicit,& arboribus infructuosis. At sponsumdppcllat pomum, quod quidem Se tactu molle est,& gustu dulce, & odoratu sita,

Me, & aspectu iucundum ac venustum , & auditu amabilissimum : simul enim a . . diendo cunctos orationi sensus accommodamus. Talis est dominus noster,& salua sponsus,qui conuiuio suo sensus omnes nostros explet suavitate. Sub huius umbra sedere se ij, sa dicit concupiitisse,& consedisse, ac mox fructum etiam eius G decerpsisse,eumque gutturi suo fuisse dulcissimum . Ardentes malitiae radios vit re studet, ne iterum nigra fiat. Vmbra autem .spons sunt ea , quae nunc, ut beatus Paulus ait,in speculo & in aenigmate conspiciuntur. Videmus,inquit, nunc per speculum in aenigmate: tunc autem facie ad faciem. Nunc cognosco ex parte : tunc autem cognoicam, scut & cognitus sum . Ideo,in umbra,inquit,eius cupiui,&di: de fructus eius dulcis in gutture meo.Etenim sub umbra sedens,fructum decerpo,dc comprehendo . Et testes sunt illi,qui initiati in sponfi membris oblectantula.

QT O N I A M per totum noc drano ponius 8c ponsa quas mutuis cantibus Hse vicissim celebrant,al siduis amoris significationibus ostendetes, alterum alterius . ardere desiderio, ita rursus sponsa sponsum alloquitur: Sicut pomum inter ligna siluae,sic nepos meus inter filios. Certe sicut pomum tum specie decora,tum odorire suaui, tum gustu dulci, ac propterea hominibus ad edendum utili, inter arbores huius qualitatis expertes excellit, in silua, quae nemorosa est, & fructum ad vescendum non hominibus , sed bestijs idomum suppeditat: sic dilectus meuς inter hominum filios prestat. Pulchritudine enim specipsus est mi l filios hominum inon solum ut Dei filius unigenitus, & verbum, verym etiam yt rnter homines s Ius sine peccato.Odore autem iucundo fiagrans petrater viripui grὶ grum munqra, quae in se credentibus dilaisitur, ex quibus sensum ipsiu&pcicimniis . Gustu Imal. 33. vero suavis est. Gustate enim,inquit,& videte,quoniam suauis est donisnus. Nam mellis dulcedo illis ibium, qui sustaverunt,cognita est. Quamobrem &hominunicibus est,qui vitam eis tribuit spiritalem. At ceteri hyminum filisquia omites Ire cauerunt,& diuina gloria priuati sunt, ad siluae silmilitudineqi Iu griant, tue . belluinis voluptatibus nutriuntur. Iccirco, in umbra, inquit, eius cupiui, leat. --bra omnino Christi, est christiata respublica,in qua qui desiderio in confirma's, pidinum aestu non comburitur,.sed sub ea protegitur. Et studius esus dulciri putiuri meo. Fructus autem ipsius, est fructus sp ritus,qus est, ut magnus ii quit Pau-

GaI. s. lus,caritas,gaudium,pax, patientia, longanimitas,bonitas, benignitas, mansuetudo, fides, modestia, concinentia , castitas : quorum dulcedinem sentiunt illi, qui irexperiuntur. nihil enim gaudio spiritali, Z tranquillitate , & caritate duleius. At guttur,quod fructus spiritalis dulcedine fruitur,eil vi animae ratione praedita, sine qua verbum non admouetur,queinadmodum nec cibita sitie gutture. i. t

HAS IMides sponsa cum audiuisset,quibusdam ipsa quoque smosum laudibus to lit. Dominum enim hisce verbis alloquitur: sicut miniim inter ligna siluxuic

nepos

42쪽

A nepos meus inter filios. Quemadmodum, inquit, inter omnes hominum animas , quas, o,erbum S sponse,filias appellasti, ego ibia sum tanquam lilium in germine : sic etiam tu arcana ratione caelos inclinans,& descendens super terram in hac vitam mortalem,& carnem nostram assumens,in hae silua te inter filios hominum

conspicuum praebuisti, tanquam pomum suauissimum , & gustu iucundissimum. Cur autem verbum appellat pontum Quia multiplici gratia hic fructus est praediatus. Etenim si sorte a quopiam comprimatur, liquorem sanguineum , & aqueunt emittit, & proinde innuit fontes illos tautares , qui ex latere verbi & saluatoris

emanarunt. Opurae virginis prudentiam admirabilem. sapienter enim ipsem vere pomum dixit esse . Nam omnis profecto anima humana, licet virtutum pnestantia B ad angelos accedat, flos tantummodo , & lilium convallium iudicatur , non alens agricola, neque enim herba alit, sed sh ipsam speciei pulchritudine exornans. Et nim lucrum ex nobis non quaerit agricola, ut quodam in loco sponsum ipsum est quens , ostendit David r Deus , inquit, meus es tu , quia bonorum meorum non eges. At Christius agricola sponsusque noster, cum carnem humanam induens. vere pomum euaserit, tres nostros, eosque praecipuos sensus obieetiit, visum odo 'tratum,atque in primis gustum. Aspectu enim sane quam decorus est, quippe cum sit omnium, qiii in terra nati sunt, speciosissimus, respicientesque se , clarissi inox reddat. Olctau autem periucundus, est enim unguento plenus,immo unguent ui Ulum,quod descendit in barbam Aaron . Gustatu vero quam suauissimus Custan- C tibus enim se vitam tribuit immortalem . Nam qui digne manducat corpus eius ut ipse ait, vitam vere aetemam possidebit. Ac de proposito huius carminis hactenus. Ad reliqua Canticorum explicanda pereamus. Sponsi de verbo diuino , in' umbra, inquit, eius desideraui, & sedi ; & fructus eius dulcis gutturi meo . Huius , inquit, ac irabilis vitalisque pomi saepenumero umbram es cere concupiui, cum ardor tentationum me vehementer exureret. At ecce B ea iam considenh

oblector, & gaudeo, atque ardorem tentationum declino. Quandoquidem me in omnibus mandatis domini meditantem verbum ac sponsus meus dulcissimus φuinis suis obumbrans alis procul auertit tentationum faces . Haec cum'vehitrἹ:. bunda protulisset, ad amicos sonsi conuertit sermonem suum, hortaturque illos,r, ut progrediantur, dc ad sermolum sponsum accurrant. Sed verba ipsius mihi sunt expendenda.

Introducite me in cellam vinariam: ordinate in me cari' .uis, , , talem: Fulcite me νnguentis:stipate me in pomis, qu

niam ego amore sum νulnerata. . SITI urgeor, inquit, ad sponsum meum , ad vitae botrum illum maturum . atque diuinum, per crucis mortem dulcedine fluentem. Viamobrem in huius cellam me quoque introducite , ut pure sponsi pulchritudinem conspicata , amoris ignem erga illum adaugeam . Adhuc autem ad maiora contendo. Haec ad angelos x loquitur. Fulcite me unguentis : ltipate me in pomis. Qirando, inquit, dilexit me abiectam admirandus ille, 8 metuendus, atque pulcherrimus sponsus,ad eius me caritatem , vos , qui verbi 5c sponsi amici estis, incitate: qui prius mihi adhibui-fisaurum, nunc autem adhibere unguenta, quae omnem arceant septorem peccati,ne amplius aberrem, aut rursus e via declinem.Tu vero per amicorum unguenta virtutes intellige. Sed pomis praeterea flagitat, ut consti tur. Amicos enim l loquitur anima, modo It sponsa, & rimo nuptialibus vestimentis exornata: modo ut lectus auro splendidus : modo ut m uinum solium. In una enim profecto,eademque anima purissima Christius disponsus nunc quiescit, nuc ambulat, se et C L saepissime.

43쪽

suerit suo: quasi dicant.Quoniam a nigredine ex idolorum cultu ebratasti, liber, rta es, & apostolis per virtutem similis reddita , Si cognoscendae veritatis studiosa snos naturam quidem diuinam , quae , ut aurum alia cum materia nulla, sic ipsa nidlis cum alijs naturis comparari pote tradere minime valetinus.Niun ς m: si 'culi cerni, nec mente comprehendi queat simulacra tamen ipsius: quaedaim ex irq qm natur tum aspeetii & contemplatione, to quasi distincta ac vermiculata ian mus tibi Aorum,quae in mundo sunt, rationes ostendentes. quoad rerum omnium Dominus,qui est ipsa veritas, in te veluti in accubitu de requie sua, cooquiescens, propriam similituainem suam te ipsam ostentat,ut ciuemet ipsius imaginem agno ,

istas , eumque in te palcentem, de , tanquam sgil in proprio signo, expressum

MICI igitur sponsi ex iis , qua dictumn eum instentem sponse e gasipolutum amoris flammam, tum propensim huius erra'*oniam voluntaten, considuirantes,atq; inde rei finem prospicientes', quia ad ira ocul ibio soni Mod scenturus,ac regio more in illa conquieturus , spontam iam histruunt, atque auro

exornant,ut cum rex voluerit aduenire,eam ad quiescendum amisimam reperiati

Itaque sic alloquuntur:Similitudines auri faciemus tibi cum diitinctionibus 'meati,quousque rex si in accubitu, suo . ..Quando, inquiunt mirum est, xxx xin te, quae ipsum puriter amas,& quaeris,requiescat, ag si ς ye φ exo Isnari. muis enim nonivi aurum,o sponta,virtutibus sicie Ged adhuc, ut arge tum, ndeas prae nigreditae, te ad auri Ciniensimilliadiistis decorabimus; μι-lemq; reddemus cherubico,& flammeo,aei venerando ibliopinquo rex Mescen se reclinet,& acquiescat. Superior omnis apparatus, meo quidem iudici',mirabis lem sponi, & virginis ex argento in aurum mutationem ab amicis verbi N sponsi accurate conquisitam,id est, decorem & gratiam sponsae ab angelis Dei adhibitam significat. Hic enim domini amicorum est'mos atque institutum , ut cum animam .dquam virginem ad Christum studiosesetanantem nacti sint , undique inliqum custodes illam circumdent,atque adiuuctit,&ad rectas de cum virtute coniuncto vivendi rationes incitent,quoad illam, domino aptamgratamque reddant, Sediam. δanterpretando longius progrediamur,& quae sponsi micorum studio ac diligentia cxomatabad amicos ipsos, ui est, anges dicat, audiamus , letra dis mea dedit odorem ritu. 'A NI M AE virtutis studiose progressionis fructum pessicisaelam enim inoalvitae ratione virgo profecerit, atq; ita ad verbum S sponsum optatu appropii marit,siansi pulchritudinem se dicit a nouisse, sed per sensum sum n solum Enempe odoratum.Cur autem inquis,nullum aliud unguentum, sta nardum Gnia taxat dominum ait redolere λ An quia inter unguenta nardus obtinet principatum x An potius diuinius aliquid vult innuere λ Si quis enim homo ei praesenta vita, licet omnes labore & industila acquirens vimites recte vivat, nisi Christum diuino b piiserate induerit, nil reuera vitae aeternae hisce virtutibus contatuetur. Arcanum noc, quod animo complecteri ,viaquentari im .e implo fit manifestum.Cu enim nardinum volunt conficere, lices alia multa in vitum coiiijciant, nisi nardum, quae quidem est herba imul adhibuerint, frustrii operam sinunt. Praeterea Christus, qui idem de sponsus est,ad camam Simonis leprosi vocat in Uctus est unguem to a peccatrice. Merito igitur iratai mentio ructa est i . ita The

44쪽

Cbistici Cantic prunal

Π M C igitur eum a ministris sponsi dicta essent,sponsa rursim,nardus,inquiti

mea dedit odorem eius. Fasciculus stactes sororis meae filius mihLQuaerendum est primo,cur eum seroris filium appellet. Spons in esse didicimus,eolle tam ex gen . . tibus ecclesiam : at priorem spomi Vxorem multitudinem Iuleorum, proptertii dieitiam repudiit libellum in mimus suas accepit . Sorores autem lunt,quonia A Adam mire genitas ambae gloriantur. Sed sponsus,quod ad eius pertine homantitator, ex miore natus est. Manifestum est autem, inquit beatus Paulus, quod ex Iuda ortus si dominus . Et alibi, Abrahae, inquit, distae sunt repromissiones, & Gai B semini eius. Non dicit, ex seminibus,quasi in multis : sed, quasi in uno, & semini sius, qui est Christus. Ac de David ait beatus Petrus : Propheta igitur cum esset, re stiret,quin iureiiurandoeiurasset illi Deus,de mictu lumbi eius sessurum supersedent ius, Quidensqocutus est de re Tectione Christi,quia neque derelictus est in inferno,nequb caro eius vidit corruptionem. Itaque cum Iudaeoru multitudo. N ecclesa gentium sorores sint,atque illius filius sit Christus,quantum ad carnem attinet,iure ipsum sponsa nepotem vocire tpote sororis filium secundum humanilitem . Hic ergo Eepos meus S nardus est mih i,8e fisciculus stactes. Multis enim homilcius appello fiagrantia unguenti illius delinita. Unica uti appellatione non

possum,cum suauitatis eius vis omnibus nominibus antecellat. Quamobremam

v re ipsius superata,eum & nardum nomino,& stactes fasciculum appello. Nardum qui)em, quoniam M vnctus est nardy pistica ill pretiose,cuins odor repleuit tota domum , quae mundum signi ficat uniuersum . Obsequii in enitidia piis homnibus domino exnibitum orbem terrarum impleuit fidei suavitate.Stacies autem fasciculum 'vMo,quoniam ipse destendit sicut pluuia in vellus S sicut stillicidia stillantia super terram ia Et a prophetis etiam Vocatus est stillla: Erit enim,inquit, ex stilla po- ω puli huius congregatus congregabitur Iacob. Illud ignorandum non est, a vi maesto & Aquila pro stacte myrrham dici. Myrrha autem sponsi mortem, dc, quae inde ad spoliata peruenit,indicat suavitatem . Subijcit autem . .

H O C est: in pini ua animae meae Parte , nempe in corde , quod inter uberastum est. Quod quidem prophetiae finem decimi, in qua Deus ait. Inhabitabo in illis, & inambulabo inter eos, e, de ero illorum Deus, & ipsi erunt mihi populus: dicit dominus omnipotens. Quin & ipse sponsus ista pollicetur: Veniemus ego de pater, &mansionem apud eum facies s . Quamobrem & Paulus clara voce,num experimentum, inquit, quaeritis Chrim sit me loquentis λ Iccirco sponsa dicit , In medio uberum meorum commorabitur 'et i ciliis PONSA deinceps varijs virtutum cum in agendo, tum in contempIando expolita dotibus atque illustrata, & ad persectionςm progrediens, ad ea, quae sibi ab amicis sponsi dicta fuerant,respondet, Nardus, inquiens, ea dedit suavitateni eius : id est,efficax ex diuersis agendi speculandique rationibus cognitio conquis M, instar nardi ex variis Momatibus conditae praebuit specimen eius , si' i mismum per narium inaccessi, cuius suo. ecten ac tam gero ut impii, ipsin latis situdo. Cuia cni mixtio quaedam ut e mm, quae in I indoitUraim tum tu

45쪽

Interpretatio in Libo

naturaliter eonstet, scientiaque rationes rem ac modos in se complectatum pro- νpterea moribus similitudinem reserens, eum in se tanquam in imagine exemplar repraesentat. Verum, quia sensu, ut dixit, sponsum agnouit, quid ipse sensu sit, explicat, dicens: Fasciculus myrrhae nepos meus mihi. Nexus est, α conserua stillae divinae gratiae, quae mihi communicata est, dilectus meus t Symmachus i terpretatur. Per fidem enim acceptus . spiritalia tuetur , atque conteruat ecclesiae munera , fidelesque confirmat, & corroborat, ne a veritate destiscant. Tum , 'bi sponsus in ipsa manens , constantiam hanc sibi largiatur , exponit, in medio, iij quiens, inerum meorum commorabitur. Vberum medium obtinet cor, unde v talis spiritus in reliquum corpus diffunditur. Praeliantem vero animae partem mentem innuit, in qua dominus habitat, cum eius sponsa perseestione sibi copulata , Gunus spiritus emcitur, virtutis habitum adipiscens per Sancti spiritus operatione, unde vita in Christo abscondita in omnes animae potentias tanquam in huius memhra influens, stabilem ipsis firmitatem ac robur instillat. Atq; ita sponsus erit se, cum ad perfectionem venerit, virtutum inmobile fi lamentum. .

esilli.

sED iam ea, quae deinde sequuntur, audiamus. Sponse enim progressu quasi amara institutum eum amicis sermonem studiose periequitur, & post turdi

mentionem, sic ait. i i

-orum commoralituΥ. ELEGANTIVM virginum mos est,ut non selum exteriori mani se dee rent,quo ceseriter amatores tuos alliciant, verum etiam suauia in vestimentis unguenta gerant. moniam igitur canticorum verbis anima, ut pudica viro, est exornata, & hominum more sponsalibus decora vestimentis ad nuptias adductarconsentaneum est , ut verba quaedam muliebria loquatur, licet interius arcam sensem contineant. Aperte igitur quasi delicias faciens, quamuis, inquit, muli res quaedam ad amorem excitandum alia gestent unguenta in vestimentis , ego mimen cuiusuis fiagrantissimi odoris loco pulcherrimum sponsum, uti suauissimum unguentorum fisciculum collo suspendens, retinebo . Vel potius hoc significat:

muis aliae animae mundi curis & negotiis implicentur, ego sponsi mes I rciapiens voluptatem, eum insculpam in tabulis cordis mei. Vberum enim medium cordis est sedes.

sinus cypri Araris mea Illius His vineis gigaddi.

QV o nomine sponsum appellet, haesitans Diisa, huc illuc se se vertit, atque

illi itiique collectas appellationes imponiti m enim amore ad eum vocandum incitetur, neque illo dignum nomen inueniat, eum rutilis botrum Cypri, hoc est, florentem nominat. Vitis enim,quo tempore florescit,est odorisera. Addit autem: In vineis Engaddi. si locum inlinigas in Iudaea vitibus eximijs praestantem ; pe transsationem se accipiendum est,quas dicati Vineas illas odoris suauitate superat reus tuus. Sin vocabuli vim attendens ditae, Engaddi, quod quidem significat oculus tentationis, sic intestigendum est: In tentationibus etiam consti ira , dc avi iliis oppugnata, tuam sentio suavitatem: dc vineis hoc tempore forescentibus si mrice

46쪽

Cahtici Canticorum. II

λ accipiantiir) sed in medio tentationum existentibus tentatio enim est vita nominis super terram in suavem botri tui forentis odorem antepono . Qiu fidum poret, tam est iucundus, qualis nam sere putandus est, eum ad maturitatem accolet λ Quod si mature cens est melior,qualis nam erit,cum plane Iam maturus torcularibus subi jcietur immo enim, cum pro spiritalium aetatum ratione alijs quidem floridum esse, alijs acerbum, alijs maturum, sed a perse bibi. Calix enim eius inebrians perquam praeclarus est.

Trium Patrum.

v Botrus cypri sororis meae filius mibiis vineis Et Mi.

V A LI s est uua adhuc floren , quae vinum cordi laetitiam asserens pollice tur: tilis est mihi propter imperfectionem meam dilectus meus in vineis, hoc est, in arijs rerum naturis, quae perspicuae fiant oculo tentationis id enim est Gaddi oculo .nimirum rationis naturas rerum ac veritatem in omnibus explorantis. Haec enim eas indagans tanquam florentem uuam,ex ipsis colligit veritatem,quae veluti vinum quoddam a figuris mentem dimouebit, cum diuersas, quae in mundo sint, rationes in se ipsa coactas amplectetur.

e E iverbis quaedam sepersunt, quae quid in punc pro viribus sivit explicanda, sic e 3 ipfbsaimelqs alloquitur. notriis nis roris, ne enus mihi inmiscis Engaddi. 'o praeclaram progressionis stu,nse mutationem . Quae enim perspicue paulo ante similis equae dicta fuerat,nunc amicorum obsequio plane proficiens, se ipsam vivitem fructiferam agnoscit. Omnis enim anima pura, domini silccensa desiderio, operum progressu fit omnia. Nunc quidem sedes cherubim , nunc sedes regis, nunc autem vitis fructifera in aula domini. Quod igitur puriter sponsi dicit, nocest : Sic apnoui seroris meae filium id est, spons m, sicut botrum, qui nobis distillauit multum aeternitatis. Hatia omnibus virtutes capessentibus anima iis est maturiis , s*d mo virtutio mensura iucunditatem suam stibinde mutat. Alijs namq; floret, in aliis nigreicit, in aliis maturus est, in alijs plane coctus ac dulcis est. ponia igitur, dum florentem botrum se serre dicit, ottendit se nondum ad pers Oionem peruenisse. Aut tanquam florentis Pulchi dinem exaggerans,ita inquit, mihi floret Christus de sponsus, ut odoriferi botri iucunde florent in Gaddi: quidem regio vitibus abundans: uuae hiauitate ceteris omnibus antecellit. Haec antia ma casta & pura cum dixisset, i ponitis respondidit, ita sponsam alloquens.

h Ecce pol bra ei propinqua L , ecce pulchra es: oculi tui columbae. -

E M admodum qui aurum tractant & elaborat,quos aurifices appellamus ,s aurum adulteratum velint expurgare, & purius atque splendidius reddere, si pius illud in fornaces coni j ciunt: sic animas , quae nigredinem contraxerunt, cumrat , expolitque Deus . Cum enim prius sponsam equae comparasset, ostendissetq; eam adnue humi repere,virginem ad hanc sublimiorem virtutem incitauitulla autem amicorum offici js vere proficiens fit ignea sedes regis uniuerserum . Deinde virtutibus rurium altius prouecta,atque iterum ad puru sponsio appropinquantiab

47쪽

i Interpnetatio in Lib.

ab eo praeclare commendatur. Ecce enim, inquit, pulchra es propinqua mea Ipulchritudinis laudem ingeminans, ce,inqliit,pulchra es,' qirgo. Iucundis eiura es oculis praedira columbae virginis . cum oculos tuos ab errore averteris, & in me creatorem tuum intenderis. Columbae autem oculos memora , via urupi

virginis obtutum significet . Tam mundos enim oculos iubet, ut puriter P ψς-

rimum sponsum aspiciat. . L .ai M. I I

ΠΙS dictis a sponsa,sponses eam rumus alloquitur. Ecce inquiens,pulchra es propinqua mea: ecce pulchra est oculi tui cblumbae.Τius iterum laudat pulchritudinem,& formam admiratur,ac decore ipsius dupliciter obstupescit.In primis au- sitem oc os ipsius commendat, dicens : Oculi tui sicut columi ae , hoc ei iv spiri les. Nam sub columbae specie descendit Spiritus sanctus, de in sponsis inhisirati Iecirco non ait: sicut ipsius columbae Ad scut ipsae columbat,id e iri tales, is na gratia pleni,ab omni caligine liberi,reuelata facie gloriam domisi contei res,in eandem imaginem transformati a claritate in civitatem tanquam a din x.Cor. 3. spiritu, ut possint dicere: Nobis autem Deus reuelauit per spiritum uiues. . ,

Trium Patrum.

e SIC igitur sponsam actionis puritate praestantem,& contemplationis luce oleis dentem spoliis aspiciens Aloquitur: Eccc pulchra es prorifitiua mea: ecce pullanra' es . oculi tui sicut columbae. en formosi existis , quia particeps es pulchritudinis meae: quoniam pristinae incredulitatis turpitudinem abiecisti: Nimitatores meos apostolos imitando ad me per virtutem appropinquasti. Ecce 'decora es, quippe quae ab angelis meis species tuas,quae in mundo sunt, didicisti, atq; ita cogni ue iam & scientia es exornata'. Mentis enim oculi tui 'iritales rebus sensui iucum dis minime decipiuntur, sed in ijs tanquam in speculo reconditas pulchritudines intelligibiles contemplantur. I

R V R s V M sponsa respondens ait: Ecch pulcher nepos ineuc ge plane deesrus lectus noster umbrosus. Tigna nostra cedri aquearia nostra cupressi.Hactenus sponsi fragrantiam sponsa suspexit: nunc autem oeuliis illuminata , quos spiritalesie sicut columbae gerit,eius e iam pulchritudinem admiratur,pulcher,inquiens,&' decorus nepos meus.Lectum veroat arbitror,appellat diuinam scripturam,in qua ire si nitus Se sponse conquiescentes mutuo iphniai consuetudine coniunguntur. Ac sDnsus quidens praebet verbi semina. sponse autem illa sit scipiens concipit, di fert in utero, & parturit, & clamat cui ropheta: Propter timorem tuum , d mine, in utero concepimus, es parturi us , 5c peperimus spi itum salutis tuae, κquem gestiuimus super terram.Porro itarum umbrosum, ut a spiritus gratia pro- . : tectum,& ab ardore peccati defensum vocat. Quod enim nubes erat Israeli, id no bis est si iritus auxilium. Ideo ad lectulum adiungit,umbrosum . Tigna domus nostrae,cedri. Laquearia nostra, cupressi. Haec arborum genera posuit, quoniam codrus incorruptione, cupressus odore praestat: utrumque autem in diuina scriptu ra licet inuenire, quae quidem nobis non modo pectus est, sed etiam domus, &mensa, bc cibus : nec sbium odoris suauitatem suggerit, verum etiam incorruptionem, re veritatem,ec immortalitatem pollicetur . si quis autem aedes nix , Ut quae

48쪽

canities: Canticorurnii Is

kiue gentium in mari terraque sunt,emesias velit intelligerea veritate n5 aberrabit: ut cedri & cupressi allegorice accipiantur:ac tigna quidem cedrina praestantiores viros significent, tigna enim fastigium sustinent laquearia vero insemriores. Sponsus a sponsa ita laudatus declarat,e ni nondum ipsius pulchritudinem spectasse, sed adhuc in umbra pretii tuditiis liniri orari. .

Trium patrum.

hi,-sponsi, fini testimonio sponsi s biritales. habeat oculos; quinctisti nequeant, sed quod vere pulchru est, Unde ipsa quoque fit pulchritudinis particeps, conjiciant Ecce, inquillies pulcher sponti mi. Tu solus videlicet, iure pulcher di* ci potes dilecte mi, cuius participati ne pulchra sunt pulchra . Pulaher, inquam,

inaccessa naturae pulchritudine Sic igitur pulcher,ad lectum nostrum umbrosis,in natura nostra nimirum,in qua tanquam in lecto quiestens tu Dei de patris lucidis si isti,ti sine unqua radius,per umbram piseris, tanquam in ima e exemplar. Quoniam & domus tua nos,ecclesia nimirum,quae in te crodit, sumus .. Tigna notastra cedri, hoc est, pietatis & religionis do ala,quae tanquam tigna domum, hoc est, fidelium ecclesiam continent, N qi Ian cedri: sertiter constituta solida in Christum fide innituntur: neque ecclesiam assiduis haerenum & tentationum motibus, veluti varijs vehementium imbrium atque ventorum incursibus oppugnatum labe i i ii ruere patiuntur. Iaquearia nostra cupressi. Laquearia variam tecti cω i 3 t pulantitudiiseni , , tuae eonstat ex concinna & fabrefatim eontignatione tabui uidem si ex cupresso eonse De sint, tum bene olenti tum putredinem Hon ad iixum. usi inutes sunt similes,quibus perturbationum 3e vitiorum co

rapti f. ei pertibus exornatur ecclesia, earumque stagrantia spiritali conspergun tuseqs animae sensus habent exercitatos. l

'oo N PA M purus sponsus laudauit: quem nunc vicissim γnsi comendat,

Ecce,inquiens,pulcher es nepos meus, tura inquam, es pulcher. Ecce formosis

D es,ac plane decolus & tu,sponse mi. Acquemdamodii gemina ille laude sponsam extulit: sic illa duplici laude sponsum effert. pulcher, inquiens, es sponse, atque formosus. Nepotem autem sponsa dominum appellat,eam innuens parieni ipsus, per quam illi propinqua est, quae pertinet ad humanitatem,quam quide infici pla nius explicabit. spontum enim sponsa vicissim laudam,sic ad eum statim dicit: Adlectum nostrum umbrosus . Ad infimum, inquit, lectum nostrum sic accessisti, ut debita opera diuinitatis fulgorem obumbrares. eam tu ijs rationitas , quae tibi seli cognitae sunt abscondisses , diuino splen re sorte consumpti essemus Quod quidem totum,verbo diuinitarem celante,factum est. Cum enim amiel qui'ta sponsam deducebant, e supra declarauimus, ex argentea auream reddidissent, tanquam lactutum restium purpura ori iam instruxissent,in eo rex accubuit. Itam sponsa admirabunda sic eum alloquitu die tirin nostrum, umbrosiis, ut libuit accessisti. Verum,quae deinceps in canificis sequitiatur, audiamus. Pergit enim as huc sponsa sponsum alloqui,tigna,inquiens,nostra cedri: laquearia cupressi. Quan' do nunc ad nos,o sponse,venisti, nullos amplius horrendos imbres,nullos toti-tium impetus, nullos furentis boreae flatus extimestimus. Me enim,qua tibi domia

ellium esse voluisti,praeclare in te,sponse exaedificasti, qui vere apii, es pulcher, devitae petra. Cedrina sunti tigna nostri,cupri sina laquearia. Quoniam hie domus in iacia mentis , de tignis etiam & laquearibus loquitur. Quae quidem omnia is

49쪽

Interpretatio in Lib.

pro virtutibus accipe,quibus eam,verbum adueniens, aduersus ventos, imbres, Nil unum, id est, contra tentationes communiui . . antra

Ego exum , comestum.. HUMANAM, inquit, pulchritudinem meam nam Deum nemo vidit umquam aspexisti. Ego enim flos campi iactus sum , hoc est , terrenum corpus as

iumpsi. Et cum aeternus , & excelliis , imino vero, inanientus essem ilium sum factus , non montium , neque collium , neque camporum simpliciter, sed conual- Glium . Non enim viventibus modo salutem , sed mortuis resurrectionem nunci uit, descendens in inferiores partes terrae , ut impleret omnia. Iccirco se carnei

forem appellat, d lilium convalli uin , id est, mortuorum , quilia a morte in vi tam re tum M promisit , dc praestitit.

2 rium Patrum.

Rotios campi: lilium convallium.

EGO quidem ecclesia ex Israelitis, & ex gentilibus congre ',quantum per-tinet ad Israelitas, qui per legem & prophetas ab incredulitate α malitia ante piu'gati , atque instar campi exaequati, haud ita multum ab honesto distabant , pluuia caelestis cinitionis irrigata, virtutibus florui. Quantum autem attinet ad genti Ies, qusper infidelitatem naturali aequalitate priuati, dc vitiorum turbine depreisi erant, veluti lilium ex imo in sublime consurgens, & ab radice ad idoneam, ma- pnitudinem per calamum ascendens , ne vallium profunditate abscondatur, sed excelsam pulchritudinem suam praeferat , fide in Chrillum innitor, & per purgationem ex confusione vitiorum emers atque in contemplationis fastigi virtuti decore sun exornata.

T E M P Vs iam est, ut quae deinceps sponsa dicit , audiamus . Ego autem flos campi: lilium convallium.

O praeclaram purae virginis in ogressionem. Ecce enim te ipsam cum eximium totius campi, naturre humanae orem, tum diuinum convallium liliu agnouisti . Omnis en i prosecto Milina vitae probitate,ac virtutibus florens,atque excellens , nee mundi sol licitudinibus ullo modo suffocata, redolet. Cuius quidem rei testis est Christus ac sponsus, qui sponsae sermonem, ut ordine inuenies, ita confirmat. e

Sicut lilium in medio spinaris se propinqua mea in medio filiarum.

R. E C T E , inquit, de te locuta es, sponsa. Sic enim inter animas, quae cur nim de sollicitudinum spinis su cantur, ut odorisera rosa floruisti. Hanc autem sororem verbum ac sponsus vocat, quoniam diuinae obtemperat voluntati. Eos, & propinquos , & amicos appellat, qui patri sui v Theodori s

50쪽

Cantici Canticorum. Theodoriti.

DEINDE, cum se his nominibus appellasset, sic ait ad sponsam . Sicut lilium inter spinas:sic propinqua mea inter filias. t QV A N T V M spinis lilium praesitit, tantum forma tu filiis antecellis. Dicuntur autem filiae, quia vocatione vignae sunt habitae. Sed quo minus eleta sint, i sarum culpa fatium est. Mulci enim, inquit, sunt Vocates, pauci vero electi. Hoc au . tem nomine sponsam vocat etiam Esaias propheta, Laetare, inquiens, desertum si--3tiens. Exultet ilitudo , de foreat quasi lilium. Deiem enim , & solitaria, atque B'infructuose , & arida erat sponsa, nec lectum umbrosum ha at, sed ardebat siti sponsi sui, atque ideo clamabat: osculetur me osculis oris sui. God quidem videns propiaeta , erat enim spiritalis, Laetare, inquit, sterilis si iens, exultet sesitudo, de floreat sicut lilium . Ob id & sponsus ad eam, sicut lilium, inquit, inter spinas, sic propinqua mea inter filias. Videtur autem hoc loco haereticorum ecclesias tropter vocationem non propter electionem ipsarum, filias appellare . Atque illas quidem spinis, sponsam autem odorato lilio comparat. Lilium enim cum exteri ri decore splendet, tum aureum intus fesculum continet. Talis est anima iustitiae splendore circumdata, & spiritalem sapientiae cognitionisque donum in intimis penetralibqs gestans.

IT A QS E sponsus lilio sponsam simile dicit,ut quae vitae spinis no suffocetur. sicut lilium , inquit, inter sphin, ita propinqua mea inter filias.

EΤ hanc quidem lisio con Parat, quoniam eorum, quae ad victum pertinent, nulla premitur sollicitudine , sed rebus obuijs satisfacit corni, is necessitati.Quod etiam in euangelijs docens, de vestimento, inquit, quid solliciti estis 3 considerate hiata agri, quo modo crescunt: mn laborant, neque nent. Ostendit, eos, qui tranquillam & magalem vivendi rationem propter regnum caelorum complectuntur , iiiijs esse similes, quae naturalis gloriae nitore Salomonis purpuram superant. Antimas vero carnis voluptatibus esteminatas,ac propterea diaboli filias, ut in euange- Iijs rursum declarat,vos,inquiens, patre diabolo estis,s is assimulat, quia omnem curam & sollicitudinem in eas conserunt res,quae ad vitam hanc spectant, ut undique voluptatum materiam aucupentur.Cuiu enim omnem suam spem non in eo, qui sapientia sita cuncta moderatur, & rebus omnibus consulit, sed in se ipsis sitam habeant terrenis sollicitudinibus suffocantur,nec persectum mictum serunt.

s P O N S AE respondet Sponsus , α ait.

Sicut pomim inter lignasiluae, sta nepos meus inter filios. In umbra illius Gideraui, fieri: Et ructus eius dulcis

guttaeri meo. M A G N A ea inter pomum & li Ilum differentia. Hoc enim oculos tantum &odoratum oblectat. pomum autem & spe landi, & odoraudi, de gus idi sensu, C afficie

SEARCH

MENU NAVIGATION