장음표시 사용
181쪽
meminerit, cum solos oculos aequitati aut iniquitati habeat, reliqua ignoret. Sequetur hanc ignaram flecti iustitiam SV perior, nec omnibus omnia nisi perditum velit omnes s nec paucis omnia, nisi omnibus eadem; nec uni concedet omnia, nisi omnium aemulationes, imitationem ac tigia etiam velit. Sed neque indulgenti in unum quam alterum, nec remissior erit; parique in omnes animo feretur, imitabiturque patres in filiorum amore, imitabitur matres in prolium la- ctatione: nesciuot ubera discrimina, quia nec uterus sciuit: Induet hanc mentem Superior, si pacatam familiam volet, ac aeternam in hac malaciam, pari studio feretur in omites. si delictum occurrerit,
cogitabit se patrem, delinquentes filios;
' a quocunque delictum natum, a filio natum cogitabit. par in filiis ut meriti, ita &delicti ratio. nec solius tamen iudicis in suorum delictis personam induet, sed iudicis patris. ut dum se iudicem cogitat, patrem sciat. patrio ergo more non nudi Iu dicis aequitatem colet & exercebit, pa-- trio etiam affectu in delicta tauiet. neque unquam ita iudex erit, ut obliviscatur se patrem. nec poenam feret in nudum reu, sed reum filium . quare nec decurret ad poenam
182쪽
LIBER I. C A P. XV. Isrpoenam tanquam in interitum, sed in La..
lutem. atque hin C ex Senecae consilio: Tanquam inutim se magno cum tormenso ad castigandum veniet. Neque tamen omnibus eadem admouebit, ut nec aegris omnibus eadem medi- Camenta, non si idem morbus sit: complexionum enim varietas variam medicamentorum rationem deposcit. Et sane tenerior quibusdam frons, solo verbo componitur; durior aliis, mollioribu S non cedit, validioribus indiget. hunc semel monuisse satis in ruborem & emendationem esti illum nulla monita restituent. sunt
quos solo obtutu terreas a delicto, solo reducas in viam; Cum alios nec minae terreant. Intuebitur proinde Superior singulos, & peritorum medicorUm more, profutura aegris medicamenta praescribet; Mdum singulorum studet valetudini, temperabit medicamenta naturae, ut iam non nudam iustitiam manu verset, sed prudentia temperatam. ne si nudam, eat in uitiam aut stoliditatem. Non est iustitia quae a prudentiae regula decedit fatuitas aut crudelitas quaedam cst, non virtus. quae virtus est, prudentiam habet Comi- . tem aut directricem. tempora proinde considerabit, personarum conditionem,
183쪽
& quidquid prudentia suadet & solet.& ut
grauis in medico error est, statim ad ferrum & ignes descendere, qui leniora primo tentat, ac nonnisi extremis omnino malis extrema remedia admouet: ita grauis in Superiore error est, in omni statim delicto decurrere ad poenam. Sola saepe
poenitentiae ac delicti erubescentia acco- fessione contentus erit. assiduae enim Macres vindictam excitant, remissis & frequentes contemptum: ac licet frequens vindicta quorundam odia reprimat, ominnium tamen prouocat; nec minus in Superiore turpia frequentata supplicia ac poenae sunt, quam in medico funera. Animus primo componendus est,ne si primos delicti calores effervescente etiamnum mente calidioribus poenis tanquam remediis aggrediatur, obduret & exasper l, non emendet. moram aliquam largiatur, operamque det ut delinquens erroris delictique magnitudinem cognoscat, poenamque aegrorum more, in salutem ultro subeat, ac non raro etiam deposcat. quae licet acrior aliquando fuerit, si tamen si- . bi persuaserit reus, a patre natam, hauriet, si non cum voluptate, spe tamen mellorum, lubens & volens, non ignarus plerumque amara haustu ad salutem valere,
184쪽
& exosculabitur patris affectum, Vt aeger . valetudine recuperata duri medici ma. Dus, quas dc praemio donat, dc suaves iam dicit.
Considerabit ergo delicti magnitudinem Superior, nec poenam in poenam,sed in medicamentum adhibebit si occultum delictum fuerit, priuata poenitetia diluet, sola etiam saepe monitione, si publicum, publica poena offensionem tollet: ita tamen ut omni semper delicto cie mentior poena sit, dc plus semper habeat mansuetudinis quam seueritatis, plus patris, plus' etiam matris quam iudicis. Si quem acrioribus in quocunque delicto verbis perstrinxerit, non facile ad aliam poenam decurret, nisi grauitas aliud poscat. nequo enim duas uni delicto poenas infliget: semel puniuisse patri satis est. quin dc iudices poenarum acerbitatem mitioribus
verbis leniunt; quo minus exasperabit poenam pater. illam si iniungit, mitigabit verbis, ac in ipsa imperandi maturitate paternum semper aliquid depromet, Vt plus semper poena redoleat referatqUC patris, quam iudicis; pluS etiam matri S, quam domini. Neque in ipsa tantum poenarum irrogatione sed etia post ipsam patris personam . L 1 indueris
185쪽
induet. moerorem etiam filij absterget, animos addet, in familiaritatem admittet, delicti memoriam deponet, nusquam frons, oculi, Vultus indignationem referirent. quin benigniore alloquio dignahitur, dc in fiduciam prouocabit; nisi fre. quentata delicta, aut illorum grauitas aliud saaserint. tunc enim ipsa maturitate vultusque ad severitatem compositione, prouocandus in ruborem, poenitudinem ac emendationem filius est, ut, dum OTensionem metuit patris, fugiat delictum; dccum amari ac benigne haberi desiderat, iustam offensionum Caussam remoueat, ut amari iam mereatur,& patrio more ha- heri, qui de delicto, magis etiam de patris ossenta moeret.
De temperantia. Aa π Raeclare Ambrosius: Iuid pulchrius
L abstinentia, quascit etiam iuuentutis an- o. ad nos seret nam ut redundantia ciborum, aetemulentia etiam maturior aetas calescit Ia mitigatur iuuentutis ferocia, epularum parcimo-D. ma, ιrriguo onte. Et ali bi: Plurimos gulasao idit, nullum frugalitas, innumeris vina no-
186쪽
LIBER I. CAP. XVI. Isseuerunt,nulli parcimonia: plerique inter epulas fudere animas, se mensas proprio repleuere sanguine Bene Isidorus: Nemo poteti virtu- Πεrum perfectionem attingere, nisi prius ventris ι 'edomuerit ingluuiens. Eleganter Prosper: Temperantia temperantemfacit,abctinentem, L 1 parcum, fibrium, moderatum, pudicum, taci- Vi . prum erium, verecundum. hac virtus si in antia 'mo habitat, libidines frenat, assecitas temperat; desideria sncta multiplicat, vilios castigat ;omnia intra nos confusa ordinat, ordinata corroborat; cogitationes prauas remouet, inserit
sanctas i ignem libidinose voluptatis exstinguit, animi teporem desideri utura remun rationis accendit mentem placio tranquillitare componit, or totam simper ab omni viti rum tempestate defendit. Vere Hi eronymus: Si quis exiuimat s abundantia ciborum po- In D.
tio umi perfrui, se vacare posses plenita, hoe '' es,verseri in deliciis, se deliciarum vitiis non reneri ipsum decipit. Cum monstrum merito haberi debeat luxuria sine gula; cum adeo illa unita sint, ut disiungi non possint. gulae,castitatis amans, frenos induet, omnemque multi uorantiam ac multibibentiam ut libidini praeludentem vitabit. neque exempla hic quaerenda, nam&a primordio homicidam gulam habemus, & exinde tot millia pereunt qui pa-
187쪽
radisi nullum cespitem norant: & non, manducauit populus & bibit, & surrexerunt ludere 3 lusum nisi impu3icum non denotasset Scriptura. &. non DomInus ipse, obliuionem sui Israeli exprobrans, Deuo. Causiam plenitudini reputat 3 crassatus es dilecZm & pingue factus dc dilatatus,& dereliquit Deum qui fecit eum, &. abscessit a Domino salutificatore suo. N. non prox. Reg. templi foribus senior Heli, & fiiij eius in
acre ruunt, nurus eX pirat in partu λ meruerat nimirum hanc a Domino plagam domus sacrificiorum carnalium defraudatrix. . Praerogavero moderationis victus& potus plurimae sunt,& pleni sunt sacri Codices. ita peccatrix Nimiae exitio liberatur; & Achab post Nabuthae hereditatem & necem, laesuram ieiunio abduxit a diebus suis; & Anna Helcanae filium ieiunio impetrat; & Daniel triduano ieiunio sibi indicto ordinem & significationem somnij Babylonio regi indicat;& fratres leguminum pabulo ac aquς potu, forma & spiritu cultiores apparent. e quibus colligere possumus quantum apud Deum possint recisi pabuli ossicia. Et non apud
inferos, in diuite conuiuia cruciantur, in paupere ieiunia recreanturὶ & animum
188쪽
ipsi nostrum consulamus, quales nos ante pabulum & potum in virgine qdhuc saliua simus. an non multo pollentioris mentis, multo vivacioris cordiS, quam Cum totum domicilium interioris hominis escis stipatum, potu inundatum, decoquedis quae sumpsit, inaestuati Quo magis decet Superiorem ita moderatum in omni eo genere esse,quo omni hora ac momento paratus esse debet suorum necessitatibus Occurrere, ne aut hebescat iudicio, aut labatur memoria, aut densi ciborum nube tanquam nebula stipetur, quo minus longius posita pericula videre aut damnis occurrere possit. Et vero in perpetua quadam erectae mentis statione, vigilique continuo cura Superiorem esse debere, nemo non Videat, qui & occurrentium difficultatum magnitudinem, & incerta rerum, & metuendorum damnorum ac periculorum assiduitatem, & oppugnantium frequentiam M inuidentium ac obloquentium multitudinem considerat. Iam qui morbos varios, vulneraque animorum cogitat, hostilesque insidias, dolosque ac o Cursantium tentationum varietatem, Minnexa illis praecipitia, medicamentaque, quae vel in cautionem praeuia, vel inuale-
189쪽
168 s VP ERIORIS RELIGIOSIstento morbo adhibenda; perfacile vide- bit quam praesentem sibi deceat esse Superiorem. prauentia vero haec ex cibi potusq; moderatione parte maxima pendet. Iam si suos a conuiuandi 8c obicinandi licentia reuocare Superior voluerit, ducem se praebeat, & sequentur. sin ipse indulgere cibo & calicibus velit, eadem suis concedat necessum est si negast inuenient. & fortius ac copiosius quam si ultro concederet: validiora enim furtiua sunt. nec peccare se quisquam putat duce Superiore, cuius facta documenta 6c incitamenta ad paria sunt. nemo miles ducem secutus, errorem suum fatetur. sed nec
quisquam damnat sequentem. Vult ergo suos Superior insigni aliqua temperantia claros 3 dux illis ad illa sit. vult spiritualium
amatores 'exemplo prseat. facietis ostenderit se hominem, non solius carnis; imo animae magis quam carnis: & inueniet imitatores . nam vel solo rubore, ut alia desint, sequentur praeeuntem. magnum in- Citamentum in milite ac inferiore verecundia est. vi ducem ac Superiorem prae-iuisse, satis sit ad sequelam, etiam in morte. tantum pudor potest. Sin pergat prodigus in seipsum, parcus in alios esse, oblocutionibus domum replebit, grauesque
190쪽
morum suorum patietur iudices: imparatosque ad imperata sentiet, inuidentia etiam grauidos, dignitatumque quas posti
Sin ut in se, ita in suos indulgentior fuerit, quid nisi paulatim cuiusque ventrem Deum statuet, ut tandem illud audiatur,
GManducemus es bibamin, cras enim moriemur cum illud inclamandum esset, Temperemus, moderemur, ne forte moririamur. Et sane quid sperari a Religione possit, in qua ille nobilior qui calicibus instructior, ille laudatior qui obsonandi pollucibilior, nisi ut toti in carnem & sanguinem abeant degeneres filij maiorum, cum saginae substructa lasciuia fili exempla nos docent, ic nimis magna etiamnum stant monumenta concupiscentiae, intemperantiae. Et quid sperari potest oratione ac meditatione e Religione pulsa3& quomodo hit sobrietatis comites sta re cum intemperantia possuntZ non magis quam ingluuies & ieiunium, castitas dc incontinentia uasciuia ec modestia .Qui cuniaque ergo saluam Religionem volet, in cibi potusque moderationem inuigilet, dc quidquid hanc superat,pro veneno deputet.cogitet aliorum lapsus graues,& nulla poenitentia emendandos. dc aemula qua-