장음표시 사용
431쪽
que rebus permistae sunt, ut in omni sere exercitatione aliquid interspargatur pietatis. Sive enim Iuventutem erudiant,aut
confessionibus excipiendis, aut habendis concionibus ac catechimai explicationibus distineantur, siue aegrOS, morienteS,moeroribus alijsque calamitatibus oppressos solentur, consilijs iuuent, dissentientium animos componant; sive stud sis denique vacent, plurimum his omnibus permiscetur quo mentem pascant& erudiant, seque ipsos ad virtutum studia excitent, Variosque pro re nata Caesestes affectus induant: ut dum alios instituunt, monent, hortantur, consiliunt, se ad eadem
prouocent; virtutem laudant, vitia avertantur, Sanct orum magnorumque in utraque fortuna exemplum proponunt, fiduciam in Deum accendunt,praemia poenas que vitae alterius, felicemque in illis infelicemque aeternitatem narrant, sibi referant. ut verum illud vetus sitan quam partem alium vis flectere, te prius flecte; affectumque prior indue, quem alteri imprimas. nemo frigidus aestum caloremque, nemo calens frigus amauit alteri. Hinc fit ut com Scholastici excitandis proXimorum animis,&ad virtutem impellendis, a Ca viiijs deterrendis occupentur, magnam
432쪽
eosdem in se affectus concitandi causam habeant; qua fero Fratres spoliantur. Vt proinde maiori cura ac molimine in his opus sit: longeque plus in continendis his, ac in pietate sanctimoniaque perficiendis, laborandum Superiori lit. cum enim
proprijs ac quasi domi suae natis subsidijs
careant, ab alij S mutuare illa coguntur: a nullo vero certius tutiusque quam a Superiore tanquam patre. quos cum ad orationis mortificationisque amorem studiumque Superior impulerit, reliquo S natura exercitationeque ad eadem pronos a CcurrenteS, nullo negotio incitabit. Fuit haec mens Aqua uitiae nostri, magni per omnia viri. de quo hoc possumus: 1ncertum, pietate an prudentia vicerit. rerum sane gestarum gloria, constantia, animique inuicti robore, inter ordinum primos non immerito numerandus. In quo uno
cum plurima prope supra fidem admirandanum nihil mihi ad laudem maius, quam
in tanta pietate, a C cum Deo, aeternisque perpetuo quodam ne Xu ac contubernio, tantam humanarum rerum futurorumque fu i ite prouidentiam; in tanta generis munerisque dignatione, benignitatem ac modestiam in tanto aduersian tium turbine, tot non una cani parte flu-
433쪽
ctibus dirum saeuientibus, securitatem animumque incursantibus maiorem ; in
tam crebro densata negotiorum mole, Cinteritatem; in tam praecipiti rerum varietate, mentem sibi semper constantem praesentemque, nusquam varium, semper sibi similem, nusquam trepidum, semper fortem, nusquam consili j inopem aut incertum,aut irruentibus minorem semperSuperiorem. nunquam illi in tanta varietate&mole interrupta quies, deiectior animuS,semper pacatus & robore suo plenus,
cum in uno Deo aeternorumque exspectatione spem omnem poneret; oncreditae sibi a Deo Societatis amantissimus,pro qua si bonus pastor sanguinem funderet felicissimum se arbitrabatur: omnibus denique semper & ubique paren S, quos tenero quodam affectu, & tanquam uberum de lichs prosequeretur, maXime orationi & mortificationi deditos, & quos in aduersis &. pro Religionis integritate inuictos stetisse compererat, nullis potentium minis aut praemijs flectendos, nullis frangendos. 'CA-
434쪽
D suorum recreationibus spectator, non actost Superior.
IN quibuscunque domesticorum recreationibus spectator potius quam actor. illarum Superior erit: nec facile se com mittet illis. nam ut in vario genere plurimum possit, superari tamen palam ab inferioribus non una in re durum est. hanC de se victoriam quae ad minuendam VenC- rationem nata est, fugiet quisquis sapit. Quare in ipsis etiam diurnis recreationibus non facile in disputationem cum suis de quacunque re proposita veniet Superior neque enim pronius quidquam quam quaedam ab illo ignorari. siue enim de historia veteri recentique agatur, siue de oratoria & poetica facultate aut linguarum peritia, siue de Mathematicis, Philosophicis,Theologicis, alijsque studijs metio iniecta fuerit; cavebit serio ne huic se scientiarum luctae committat Superior, Equa non magnam laudem, damna referre potest magna. nam & vicisse inferiores no magnum, & superatum fuisse non leue
est. Et vero conceptet de se opinioni detra-D 1 ctum
435쪽
ctum it fortiter; infringendisque imperiis
non vltimam caussam praebet. quare in i, riuatis ac domesticis etiam recreationi us magis clam paucis quam cum plurimis verba faciet. ac licet consultum fuerit in
eadem recreationis area Superiorem non raro eise, testem nimirum ac moderatorem agendarum rerum, perraro tamen se
turbae immiscebit, ne, ut in promiscu mistione usu venire consueuit, disputationem aliquam ingredi cogatur; neue aliorum calore dictionis illius cursus intem pestiue interrumpatur, aut narratis ab eo derogetur; aut macriora verba suorum feruoribus excitatus prorumpat; aut denique ex imprudenti alicuius Zelo, aut innato contradicendi aut scientiam suam ostentandi studio, audiat cum rubore quq audire non deceat. Quod si contigerit fortius illum, minusque compositis ad religiosam modestiam verbis sententiam dicere, opinionemque suam tueri; non minimum de nominis aestimatione periclitabitur. semper autem verbis ita per omnia compositum esse, ut nec modestiae, nec maturitatis limites egrediaris, optari potesta erari prudenter non potest: ma Ximc si in Superioris sententiam ardentius inferior urnaliquis insurgat quod persaepe in
436쪽
LIBER Iu CAP. XVI. At Ipromiscuis hisce recreationibus euenire consueuit. cum enim familiaritas omnis aliquid in maximo etiam viro, de concepta nominis opinione decerpat; consultum uendae auctoritati videtur, a promiscua hac familiaritate quam remotissimum esse.
Patres imitetur Superior prudentiores quos in filiorum conspectu temperare sibi ab omni effusiore laetitia Videmus, ne profusione hac patris exuisse personam, filiorumque ac parium induisse merito videri possint. quae res cum in Contemptum paulatim parentes adducat, serio ab his quisquis sapit, abstinet. Faciat idem Superior, siue auctoritatis tuendae causa, siue filios in officio ac veneratione continendi, siue denique ut filiali quodam metu ab illicitis terreantur, dum serij parentis oculos maturitatemque venerantur. Hinc illud est
Gregorij :Raro sit in publico frequens in secre
to, ut quo rarius assucitur, deuotiὼs vener tur.
Et illud Suetonij: Vt mitato assiduitatissastidio auctoritatem absentia Iueatur. Hinc nimis
verum illud in Pericle Plutarchie In familiari consuetudine, custodias illud':nrons de te augustum. Et illud Apuleij Paras conuersito contemptum, rarisas conciliat rebin admiraIIonem. Itia omnium opinione venera-
437쪽
tionem & auctoritatem concisa ac moderata abstractio conciliat: proiicit illam familiaritas nimia. ut nunquam parianda sago purpura sit, ni de purpurari velis purpuram.suis singula limitibus arctanda, neC supra cothurnum, nec infra, nec candida luteis nimium miscenda. perit decor revenustas. moderabitur quisquis sapit, re familiaritatem maturitate temperabIt, Vt
neque haec illi, nec illa huic quidquam detractum eat; nec dissidentiam matura familiaritas, nec familiaris maturitas contemptum pariat. medius in his delectus prudentissimus certissimusque in omni imperio fuit, eritque semper. Seueram secessionem & barbarum illud, Non videri, non probo: nec plebeium illud, Misceri omnibus se semper. fastidiosum Demetrium& Caligulam accepimus, & utrumque imperio pulsium,hunc etiam vita.miscebit infima summis prudens Superior, & mediam tenebit viam, ut nec ad infimasse familiaritates abiiciat, nec ad fastidiosam se solitudinem conuertat.
438쪽
C A P U T XVII. In domesticis recreationibus iuniores Fratresque senioribus permisiendi, illorumque deambulationibus senior aliquis soriandus. IN recfeationibus domesticis expedit
nec solos semper iuniores, nec Fratres solos esse, sed misceri sacerdotibus ; quorum exemplis 6c pijsnarrationibus, morumque ac totius corporis compositione& maturitate, avocentur a faecularibus ac vanis, magisque serijs Religioneque dignis assuescant. proborum fere improborumque consuetudo, ad bona malaque dux, Comes'magi ster est. Proderitque haec mistio plurimum ad domesticam coniunctionem:ne,dum singuli suis tantum associantur, desuescant alios; noc unius iam Corporis membra, sed variorum censeantur. Proderit denique haec permistio ad in latentes animorum assectus certius cognoscendos, qui se vel maxime in recreationibus produnt, quOrum cCgnitio Superioribus inprimis utilis, ac ad prudentem gubernationem necessaria est.
439쪽
Αr s VPERIOR Is RELIGIOs rQuo etiam vel solo nomine recreationes retinendς videntur, tanquam in latentium affectuum indices. neque enim vis
quam se certius intima quaeque produnt,& in apertum prosiliunt bona malaque, quam dum mutuiS prouocantur candoribus, effunduntque illecti aliorum libertate dc exemplo quae pectoribus claudebantur. neque res vlla maiora virtutum vitiorumque documenta dedit, quam cum libertate Concessa, in apertum, equorum
instar stabulo eductorum, prosiliunt campum, Inter vincula compedes quiS robur ostendet' quis equi generositatem viresque in stabulo suo, & ante ignaua cognoscat piaesepia educendus est, si virtutis roborisque experientiam quaeris: si, quid cursia, quid saltu valeat,doceri velis. Idem in homine usu venire solet.LaXa nonnunquam na, dc educ in arenam, videbis quid sperare possis; quid timere debeas. educit illum permissa quaedam animi Comporisque, quod in recreationibus euenire solet, liberior potestas. quam qui perpetuo stringit, nec na laxat, nec calcaria ponit; calces vereri debet, S reluctantia terga & ora, dc sessoris denique eXcussionem. in libertatem nimirum se vindicabit seuerior astrictio, coacta imperia,aut sane, in
440쪽
in apertum prorumpet oblocutionum Campum. & generositor etiam qUlsque. Crigidiore munitissimorum exactione CXasperatur, abitque in perpetuum quendam languorem, pristinique degener vigoris, nauseabundo silmilis, ignauiam posita virtute amplectitur, aut cum onere vitam proiicit. Mediocritas semper laudata: dc laborum quaedam intermissio, robori parando, fouendo, augendo, ab omni prudente moderatore, in fessarum vi rium repastinationem semper Concessa, & impe perio etiam reluctantes Compulsi. permiscenda nimirum dulcia amaris, laeta
Nunquam vero soli iuniores extra urbem recreationis causa mittendi; addatur fere socius aliquis e Superioribus aut maturioribus sacerdotibus; cuius virtutis, maturitatis, modestiae, temperantiae certa documenta exitent.neque enim facile tali inspectore, teste ac moderatore, poeni tenda Committent; aut ad non religiosos saeculiue mores prosilient. sane nulla re religiosi facilius collabascunt moreS, quam irreligiosa recreationum effusione. moderatam vero maturitatem, in illa aetate sperare, vix prudentis est,humanaque humano more metientis. adsit proinde