장음표시 사용
381쪽
ribus populi tyrannos oriri, ut plurimum velit. Contra populum, id est respectu populi, ne iniuriam faciat bonis. Magis dominari, id est dominari,ut heri. nibus istis modis, scilicet facultas fuit Rc. Rediguntur autem ad duo genera modorum, scilicet ex regia potestate,vel ex honoribus populi,& utriusq; modi exempla adducit. Deinde ostendit, quod sicut dictum est antea regia subernatio
instituta est secundum optimatum gubernationem. Vult autem Rex esse custo mi qui diuitias habent, nihil iniusta patiantur,nec etiam populus aspiciatur contumeliis. Tyrannis a tem cis saepe iam diximus ad nullam communem resticis utilia rate nisi gratia proprii commodi,est autem obiectu tyranni,quod placet: Regi, quod honestum'. suamobrem O in ea in quibu/plus habent , sunt, tyrannis quidem pecunia , regibus autem h nores . Et custodia regi a ciuibus suis si, uranno autem a per grinis . Quod uero tyrannis contineat ita mala: quae sunt O p pularis gubernationis paucorum potentiae , manifesum est. ex paucorum quidem potentia , finem e se diuitias: per has enim I las necesse est permanere, ut conduritos retineat custodes, ut sumptus faciat in educando, eo ipso quod populo suo in nulla parte confidat. Itaque arma ciuibus suis adimere, ac multitudinem populi conculcare, ac ex vise pestere, O vacuam habitatoribus cia Mitatem reddere, coia sint utrarumque, paucorum scilicet potet tiae, ct 0rannidis. Ex populari autem, ,exare nobilitatem,clam euertere o aperte,in exilium pestere tanquam aduersarios,o machinatores contra potentiam suam. Ex his enm ct insidias a
uersus eos iniri contingit, aliis dominationem affectantibus , aliis seruitutem fugientilus. Vnde Periandri consilium Thras)talo datum , super eminentes spicas decerpere: tanquam opportunum semper sit, eminentiores ciuium de medio tosiere. Affert proprietates, & conditiones quasdam regum,& tyrannorum,quae sunt inter se oppositae. Prima conditio regis est,tueri opulentos, ne aliquid iniustum patiantur a non opulentis, & versa vice populum custodiare ne a diuitibus & potentibus contumeliam recipiat: Est enim custo, iusti,& pro diuitibus Sc Pauperibus communis utilitatis rationem haben .s Tyrannus contra ad nullam
382쪽
nullam communem utilitatem respiciens,omnia ad sesi commodum resert. Quod si populit a potentibus tueatur, id sui commodi,& non communis gratia facit .Praeterea obiectum tyranni est voluptarium & sensui iucundum: regis vero sign0m,ad quod respicit, atq; obiectum est ipsum honestum, ex quibus fit, ut cupiditate, eorum snt diuersae. Nam tyrannus cupit habere pecunias, ut ex illis assequatur voluptates rex vero appetit honesta,& virtutis ossicia,quq habentibus decore afferunt. Con fidit praeterea rex civibus suis: tyrannus Vcro pCregrinis,atque externis. Post haec philosophus,cum dictum sit,quod tyrannis componitur ex paucorum potentie,&popularis statiis ultimis speciebus tanquam ex duobus malis,ostendit,quod ea mala,& pernitiως conditiones, que competunt illis duabus gubernationibus, in vitiina specie constitutis, competunt etiam tyrannidi, veluti conditiones, quae competunt optimatibus, S bonis viris, competunt etiam regi. e tu inpubis, id est illa quq sibi usurpant. eonsilia, id est insidias. aduersu eos, id est asuersus ipsum. Sic igitur attulit conditiones diuersas atque contrarias virtusotae, videlicet regis atque tyranni. Vt igitur fere di turn est,eadem principia mutationum sunt existimanda in rebuspublicis,ct in unius gubernatione. po contumelia ui enim, O per metum, se per contemprum insurgunt plerique subiectorum,aduersus eos qui in monarchia sunt dommantes. i iuriae uero maaime per contumeliam tonnunquam etiam per ablationem propriarum rerum sunt. Sunt autem Ofines iidem O EZie quales sunt circa tyrannides o regna . opes enim o honores,qui in tyrannis O regibus consticiuntur maxim , affectant omnes.
Haec est secunda pars huius primi capituli,is qua philosophus affert caritas uniuersales corruption IS rerum-pubricarum, in quibus unus dominatur, & dicit in primis , quod eadem sunt principia mutationum in rebus publicis, & in gubernatione unius. Nam regnum constitutum est secundum optimatum, & virorum bonora gubernationem. Eadem igitur principia, quae corrum
383쪽
Tyrannis vero ex paucorum potentia, & statu populari componitur. Quae igitur illas corrumpunt gubernationes, corrupunt etiam tyrannidem. Communiter autem & in genere quae corrupunt gubernationem uniuς dominantis,dicit philosophus, sunt contumelia, metus atque contemptus: & per has causas vult complecti etiacaeteras, quaS plures esse ostendit. Sunt autem Ofines, id si sunt autem & sine, circa tyrannides & regna, qua
In urgitur autem quandoque in corpVs dominantis, quandoque in ipsam dominationem. Quandoq; aritem per contumeliam ιnducuntur homines ad insurgendi. dum impetus fit in corpus. cumque sint contumeliae parres plures , unaquaq; illarum concitat ad
iram. irascenιium Ῥero fere plurimi , ultionis causa impetum faciunt,non autem Ῥt excessant: quale suis istud filiorum Nisi irati: ob contumeliam. n. frori Hamiodi, illatam, ipsum Harmodium iniuria Hiiectum, impetus in eos factuae est, ab Harmodis quidem propter se rem ab Aristogitone autem propter Harmodium. Aduersu Periandrum quoque Ambraciae tyrannum insidiae factae sim, ex eo quia in potu quem amabat puerum, interrogaris, an nondum ex se praegnans factus esses. Philippus vero a Pausania occisus est, quia non Ῥlciscebatur contumeliam sibi factam ab A
salo . ct Amyntas paruuι, a Derda, quia iactaret se eius a late abusium. Et eunuchus ab Euagora Cyprior quia enim mulier re nuit filium eiuι, quasi contumelia asseritaι,eum necauit. Plurim e Mero inuas rimes actae fiunt ex eo in corpus, quod verecundiam intulissent nonnulli eorum, qui soli erant in principatu . Dilata fuisinuasio illa Cratia aduersus Archelaum: semper enim molesta illi fuerat conluetudo eius. Itaque parua etiam occasio sufficiens fuit,
yel quia filiarum nullam sibi dedera cum se daturum promisisset,
sed primam aucupatus a bello aduersus Syram Arrabaeum, tradidit regi Elibiaraueram filiam minorem natu, filio Amyntae con itigauit, existimans per hunc modum minime sibi fore aduersatu-mm ex Cleopatra genitum . sed indignationis principium extitis, quod grauiter serebaue ad libidinis gratiam haberi. Fuit dina cum illo ad rem patraηdam Helianocrates Larissaeus , ob eandem coe Iamr qui enim abusus a late illitis,non dis promiserat jaciebat, in
384쪽
patriam deduci,ob contumeliam id feri ratus est: non ob amorem. Paron vero ct Heraclides Athemim e Cotyn peremerunς, patri supplicium sumentes. Adamad νero a Coty defecit,quas contum
lia affectiu, quod ab eo in pueritia exectus e set. Sumit unam causam, ex qua sunt mutationes dominantium, & est iniuria illata per contumeliam . Uerum contumeliae sint species multae. At mouentur plerique
contumelijs contra dominantem, non tam ut tollant dominationem, quam ob impetum animi, ex contumelia accepta, ut exemplis ostendit. A Pausania, non rege Lacedaemoniorum, sed ab alio Pausania. Plurime uero. Affert aliam causam & speciein contumeliar, qua inu sones sunt contra dominantes. Ea est ex iniuria illata corpori, ut patet in textu. Consitietudo eius, scilicet tu pis, licet alia praetendebatur causa.
Multa etiam ob verberatum corpus,vel interfecerunt ira perciati, et impetum fecerunt quasi contumelia affecti,co contra hom nes m porestate constitutos, ct contra reges:γt Megacies apud Mitylenen. Penitalidas circumetinte O claua puhante , cum amiacis aggressus interfecit: Opostea merdes ,erberibus caesus,o a muliere tractas, Penthilon interemit. Archelai vero inuasionis dux fuit Decamnichus: is . n. primus caeteros aggresres commouit ct exacerbauit causa vero juit irarum, quod illum Archelaus
Euripidi poetaeλverberandum tradidisset. erat vera infensus illi Euripides , Ob malediritam in ipsius malevolentia oris iactatum. Et alii complures tali de causa,vel interseriti sunt, vel in periculum insidiarum deuenertint. Similiter quoq; propter metum: haec
enim xia ex causis est,ut in republica se etiam in mus gubernatione . ceu Xerxem Artapanes metuens ob calumniam de Dario ,
quod eum suspendistet. Xerxe non iubente: sed putabat illi veniam
esse datam propter coenam, quasi non reminiscente . Affert aliam causam,& speciem contumeliae: qua in uasiones sunt contra dominantes. Ea autem fit ob caesum corpus ut exemplis ostenditur in textu . Similiter quo que .Affert aliam causiam inuasionis, idest ipsum metum. Patet textus. elevasset id est sh spendiiset. Alia vero propter contempsum νι videns quidam Sardanap
385쪽
Ium regem inter mulieres peresa diuidentem' si modo haee fabula uera Diu O si non ilio , attamen hoc in alio merem es et . EsDionysium posteriorem, Dion inuasi quod eum contemnebat,cοnsiiciens ipsum Dion uni semper ebrium , ct emes Syracusanos 3ta se habere . Amicorum etiam quidam insurguns propter co 3emptum et obsidem enim eis adhibitam stemunt. tanquam latere postini eorum molitiones , O putantes se dominationem obtinere posse: quodammodo per contemptum inuadunt: ramum enim ρο- xentes ct contemnentes periculum, propto Ibam potentiam facilen urgunni t duces quidam exercituum, adue res principes Hos. quemadmodum C riu contra Astyagen , cuius θ' vitam ct pote fiam contemnebat, cernens ct copias eius iam consenuiste, O in sum in delitis ritam agere. Et S euthes Thracius Amadoci: m, cum esset dux exercitur . Quidam vero huiusmodi plurium grana insurgunt , ceu propter contemptum, O lucrum: ueluti congra Ariobamanem Mithridates .Maxime uero propter hanc causamn gurgunt hi, qui sunt natura audaces,ct honovem habent ex re
bus bellicis, apud eos qui soli dominantes atque principes. fortitu do enim potentiam habens, audacia est: per quas ambas quasi facile superaturi,eos aggrediuntar. Eorum uero qui ob honoris c piditatem insurgunt, litin est cause modus praeter iam dictos: non
.n. νι quidam , Tyrannos inuaduntste Magnorrem commodorum ,
magnorumq; honorum indum , quos in illis cernunt: sic O hi qui ob honoris cupiditatem eos aggrediuntur. Ita illi quidem, ut eas bi arripiant, quae in tyrannis admirabantur: hi autem, ut ex regesta memorabili atque egregia, fama atque celebritatem nomianis consequantur , tyrannos adoriuntur: non dominationem sibi solis acquirere uolentes , sed gloriam: sunt tamen numero perpa
ei qui ob hanc causam moueantur: constituendum est enim sibi vivendum non esse, nisi rem eonfecerint: quibus adeste oportet Dionis propositum. Sed non facile erit ut id multis contingat: ille enim cum paucis militibus contra morasium profectus, ait: quantum
cunque progredi posset, satis id sibi fore, ut si uel parum terrae
istius inuasisset, pulchrum sibi iam mori eat Iimaret. Affert aliam causam inuasionis, id est ipsum contemptum, qui dupliciter esse potest,aut ab alienis, aut a familiaribus. Dicit autem propter contemptu non princii A a a Puni
386쪽
pum in siibditos, sed subditorum in principes, vel aliorum, Ut exemplis percipitur in textu,quae non indigent declaratione. Ita se habere, scilicet eontemptui habere Dionysium,sicut habebat Dion. Quidam uero. Affert eandem causam inuasionis simul coniunctam cum lucro. Maxime uero. Ameri eos qui maxime ob dictam causam insurgunt: tales autem dicit este audaces, & armis pollentes, hoc exemplis multorum ducum ostendi posset qui inuaserunt imperatores Romanos. Fortitudo enim potentiam habens , idest fortitudo largo modo, & non proprie sumpta, superbia, idesh audacia est. Loxum uero. Affert aliam causam inuasionis,qus paucis contingit,ut exemplo Dionis ostendit.
Corrumpuntur autem tyrannides,vno Fidem modo, i una inque illarum rerumpub.ab extra, si aliqua sit contraria re ublica vobustior. velle quidem aderit.propter contrarietatem uolnn- aris. quae atitem uolunt omnes, Uficiant, modopo alat. Contraria
uero sunt gubernationes, populus quidem tyrannidi Gecundum Hesiodum ut figulo figulus.nam gubernatio populi illa postrema,
tyrannis est. regia uera potestas ct optimatum gubematis,propter contrarietatem gubernandi. Quapropter Lacedaemoni' multasmenerunt tyrannides, ct Dracusani per idem tempus,quo respe
blicae eorum rectegubernabantur. Alio autem modo coreumpun
tur,cum insipsissessitiones habent. quemadmodum circa Gel nem factum est , O nune circa Dion' m. Gelonis enim filium Thras)bulus Hieronis frater, per istecebras O uoluptates tr ducebat,ad populi fauore, ut ipse dominaretur, domestici,ueτὸ ac necesseri, eon irabant, ut non tyrannis omnino dissolueretur, sed ThraObulus.ueriem al, inter haec conspirantes, eam occasionem naucti psis omnes populerunt.morasium autem, Dion contra eum
copiis ductis, em esset agmi suscepto populo , istum pepulit ipse
uero interfectus est. Hoc est secundum capitulum huius primi tractatus, in quo posteaquam attulit in genere causas mutationis gubernationum,in quibus unus dominatur, nunc affert causas particul axes earundem. Dividitur autem hoc capitulum in duas partes , quae declarabuntur. In prima igitur
387쪽
agitur philosophus affert causas mutationis tyranni
dis, & primum adducit causam externam, a qua dicit corrumpi tyrannidem, videlicet si est aliqua respublica potentior ab extra, quae ei aduersetur. Notandum,
quod tyrannidi aduersatur popularis status, optimates S regnum. nam popularis illa extrema gubernatio est veluti tyrannis quaedam simplex. Similiter, di paucorupotentia in postrema specie constituta : tyrannis uero coposita est ex illis. Sed dubitatur,quomodo componatur ex illis,si ei sit ni contrariae.Dicendii, quod istae non sint contrariae contrarietate proprie dicta, sed eo modo,quo figulus figulo contrariatur, ut dicit Hesiodus. Nam fgulus non est per se contrarius figulo, immo est similis:sed per accidens dicitur contrarius, in quanta alter impedit alterum in lucro: sic popularis gubernatio extrema dicitur contraria tyrannidi, non per se,sed per accidens, & inquantum altera impedit alteram. At regnum & optimates aduersantur tyrannidi per se & ratione formae gubernandi. Igitur popularis gubernatio postrema destruit tyrannidem, quia simul esse non pota sunt, &se inuicem impediunt. Regnum verb &opti-
anates destruunt eandem, quia inuicem contrariantur,& intendunt diuersos fines, ut pcitet. Alio autem modo, Affert alium modum euersionis tyrannidum , qui modus oritur non a causa externa, sed ab interna seditione familiarium, vel affinium, ut exemplis ostenditur intextu. Trasybulus.Lut ductor populi etiam inter paucos.
Cumq; duae sint cause propter quas maxime contra tyrannos in seurgitur. odiuβι licet et contemptus eodisi quidem ea clat oporter
in tyrannos.Ex contemptu atii plurimae sunt euersiones. Istitus xe
xosignum fuerit .quod pleriq; eoru qui dominationes adepti sint, eas usque ad ea tremum conservirum . sed qui ab ali x se ceperunt,
con estim ut ita dixerim9 perierunt omnes.In uoluptati S.nin Mentes rabentur facile contemptui , ac multas praebent occasiones opprimendi sui.Particula uero quanda od debemus ira ex imare.na quodammodo eorunde causa existu O H.interdil irae carior quam odiu.uehemerms.n.1λjurgum,quia pert&xbatio ilia nora
388쪽
tumelia fuerunt affecti er quam quidem causam et Pisistratidarum deleta est tyrannis O multae alinum . odium vero utitur magis . nam ira cum dolore fit. quare non facile, Ῥι iratione ut tur,odia Yero sine dolore.Vt autemsummatim dicamus quotcunq; causis diximus paucorum potentiae 3Pius perprauae, temperatae,
atque postremae, O popularis gubernationis extremae , totidem O rannidis cari s este ponendum est. nam ct hae sint tyrannides quaedam atque ub Urannidum diuisione contentae. Affert causas mutationis tyrannidum, odium simul
atque contemptum: & dicit philosophus,quod odium est
perpetuum in tyrannidem: quia ut primum est tyrannis est etiam odium, cum sit pessima omnium gubernationum.Uerti cu adiungitur contemptus,statim euertuntur tyrannides: unde ex contemptu permultae eversiones
tyrannidum sunt faetie. Posthaec philosophus tangit aliam causam, id est iram, quam reducit quodammodo ad odium, & tamen affert postea quasdam disserentias
rater odium & iram,quq patent in textii. Concludit postea philosophus, quod totidem causae sunt mutationis tyrannidis,quotcunq; sunt paucorum potentiae ultimae, S popularis gubernationis extremae. Ex illis .enim quodammodo componitur,ut dictum suit.
Regnum autem ab iis quae eatra sunt, quam minime corrumpiatur,quapropter o diutumius:ex se autem ipse, t plurimum euertit contingit. Corτumpitur autem duobus modis: vno ,si seditio oriatur inter eos qui participes sunt regni: alio modo si tyrannice gubernare pergant,Ῥοlentes esse domini plurium,ct contra legem.
Hon fiunt nunc amplius regna, sed si qua funt,monarchiae O
rannides magis sunt: ob id,quia regnum hyontanea gubernatio est: dominium vero maioru est. at plurimi pares sunt, nec νA, adeo praea celiantes, dit ad magnitudinem, dignitatemq; huius princi patus se possint attollere . atque ex eo st, ut Oonte isti non parea- ur : quod si deceptione quis, aut vi dominetur,iam apparet hanc esse tyranidem . In regnis autem illis in quibus succeditur per Smus, ponendum est corruptionis esse causam, ultra istas quasv-EN Iunt dictae , quod plerisque contemnendi homines succedunι . in
389쪽
In POLI Τ. ARIs T. L I R. V. 18 gin regnum: O quod eum non habeant potenti ronicam, sed νegium honorem eonthmeliose vivunt . est enim facilis deiectis r gis . si enim nolint, Liatim non erit rex. sed tyrann s etiam nolentium ea. corrumpuntur enim gubernationes oris,per has, huiusmodi alias causis.
Haec est secunda pars huius capituli , in qua philosophus affert causas particulares mutationis regni. Et primum ostendit regnum esse diuturnius, quia non habet causas externa, suae corruptioniS, ut tyrannis. Corrum Pitur autem duobus modis: uno modo ob seditionem suorum: alio modo si rex discedit a regio more vivendi, & incipit esse non proprie rex , sed degenerat & d clinat ad tyrannidem. Non sunt nune amplius regna, idest ostendit, quod nunc non fiunt regna, scilicet proprie dicta, &assignat rationes quia rex debet volentibus imperare, & debet esse prestantissimus caeterorum. Sed dissicile est huiusmodi conditiones reperire, ideo dissicile est reperire regnum , & ulterius dicit philosephus, quod regnorum , quae fiunt per . successionem , destructiones plerunque sequuntur, cum homines inepti a que despiciendi succedunt in regno. Superbiant, id est
contumelias a sterunt, potentiam habentes non tyrannicam , sed regium honorem. Somanitir autem simpliciter loque do ex contrariis . singulariter autem loquendo,per deductionem cuiusique regnorem ad mediocrem modum. quanto enim pauciorum ι' pueri as omnis, ta tu maiori ten ore necesse e i eam durare: nam ct i si qui regunt minus ferociunt, ceu domini, magisque moderati sunt: O illicum reguntuν inuident minus. Propter hoc enim es apud M lo os longo tempore durati rami reges, ct apti l tarce damonios, quod ab initio Liatim in duas partes dii: isa fuerit regia pol Has . Et po Iea Theopompus ad mediocritatem magis illam d ducens , Ephoros superaddidit': potestatem quidem minuens.
sed tempore augens regiam auctoritatem , ut fac et eam quoquo modo non minorem, sed maiorem , ut ad uxorem suam τρο
390쪽
DONATI ACCI Aro II 'non profecto inquit, nam relinquo eis multo durabiliorem. Hoc est tertium capitulu huius tractatus, in quo philosophus allatis causis mutationis regni, atque turannidis, steri causas conseruationiς earundem gubernationum . Diuiditur autem in quatuor partes,quae suis locis declarabuntur. In prima igitur dicit, quod simpliaciter,& absolute loquendo, conseruantur istae gubernationis unius ex causis contrarijs quibus corrumpuntur . Cauta enim contrariae producunt contrarios effemis.
Nam si ca, quae sit perius dicta sint, corrumpunt has gubernationes, contraria conseritabunt: & haec ut regula generalis adducitur. Sed particulariter loquendo, in diocritas & moderatio quaedam imperandi causa est conseruationis,& diuturnitatis. Quamobrem reges madore tempore durant, si non nimium imperiose regunt, ut exemplis ostendit.Uerum cum regnum sit per se optim uni gubernandi genus, ideo breuiter tangit philosophus sitae conseruationis remedium, ex quo intelligitur ipsit in parum, vel nihil extraordinarijs sustentari. Tyrannides uero seruantur duobus modis inter se contrariusimis: quorum alter est is quem per siccsionem traditum , plurimi
yrannorum obseruant. horum autem multa constituisse ferunt Periandrum Corinthium: multa etiam ex gubernatione Persarum ess assumere. Sunt autem Me, illa pemiciosa, quae supra retulis usomni conatu a tyrannis feri, quo dominationem retineant. Ῥetrita potentiores decerpere, O sapientes perimere.
Haec est secunda pars huius capituli, in qua philosi,
phus affert duos modos,quibus utuntur tyranni ad conseruandas tyrannides : unu per intensionem,qui modus est multum violentus: alteria per remissionem ipsius tyrannidis : isti autem modi simi valde contrari j, ut est etiam intensio atque remissio. Primum igitur philos phus considerat tyrannidem secundum primum modii, i. intensionem, S affert ad illud propositum plura ty- rannica, quibus utuntur tyranni pro conseruatione. ac Valde tyrani de intendunt, lus acceperunt a pluribus,&maxime a Periadro, di a barbaris, ex quo intelligi licet indigna