De idololatria magica, dissertatio, Ioannis Filesaci theologi Parisiensis

121쪽

DE IDOLOLΑΤRIA placet viri linguarum peregrinarum Cognitione clarissimi sententia, qui testatur libro de originib. Hetruriae, se didicisse ab AEthiopibus Christianis, ante diluuium, extitisse Chanochum vatem quemdam, qui scripserit de rebus sacrisia vaticinijs, quod opus inter primos rituales sacrosque libros in Ecclesia aethiopica extare ipsi affirmabant AEthiotapes. Credat qui volet, vereor enim ne illi vitrum pro margarito sit oblatum Quantum vero ad symbola illa spectat, .

ego ijs etiam barbara vocabula comprem

hendi existimo, quibus Magi in suis sa cris uti solent, quae Porphyrius nihil significare dixit, Iamblicus contra, apud Deos aliquid significare contendit. Certum est Zoroastrem Magiae,auctore dat- mone,inuentorem dixisse barbara verba in Sacris non esse contemnenda. Nec

mihi placet hoc loco interpretatio Reuchliri libro 1. de Verbo mirifico c. 9. &IO. qua ipsae Magicae curiositati nimium suppalpari videtur. Trithemius harum

rerum non imperitus, in Incantatione, quam Goetiam vocat, ait adhiberi nomina ignota signa etiam & characteres.

Verissime Eusebius libro I. Praeparat.

122쪽

MAGICA J ς. . Barbara, & quae nihil significent, nec humana verba, adhiberi a Magis scribit. Nicetas post B. Epiphanium

Thesauri libr. 4. c. I. restatur multa vocabula barbara excogitata a Simone Mago. Eusebius libri . Pr parat. c. I. scribit a Sacerdotibus, Magiae non igna ris , inaudita quaedam nomina inuocari,

ut ipsi diuini videantur. Eodem pacto scribit Proclus libro de Anima & Daemone, Sacerdotes in sanctissimis Sacrificijs vel per verba, vel per ea quae O

culis ostenduntur, in admirationem &stuporem praesentes adducere. Nomina interpretor ignotis vocibus expressa a Magis, ut docet B. Hieronymus in Epistolam ad Ephesios c. 6. Ba=bara

quaedam nomiλιι eornm esse scuntur, di sepe' confessi sunt hi, quos dere dulus maleficos doCat,'incantationes, preces,'colores ri j , diuersa det metallorum genera, vel ciborum, ad quae inuocati apisere daemones, infelices animas capere memorantur. De Sym

bolis vero locus Apuleij intelligendus

libro ij. Milesiarum. Sacerdos de opertisa otis profert quo am libros it terse ignorabilibus

pnevolutos,partim uris cuiusmodi animalium, concepti sermonc compendiosa deria se geren

123쪽

DE ID OLOLATRIAtes ,partim nodosso in modum rotae tortuosis capreolatimque condensis apicibus , a curiosita re profanorum lectone munita. Et sane hae

litteris AEgyptijs non absimiles, atque AEgyptij genus omnium mortalium Magiae addictissimum, Arnob. libro I. id firmat, dum ait Gentiles calumniose obiicere solitos Christianis quod Chri stus Magus fuerit , clandestinis artibus omnia miracula effecerit, AEgyptiorum ex adytis, Angelorum potentium no mina , & remotas furatus sit disciplinas. Porphyrius , quem Eusebius libro .

Praeparat. Evang. c. 4. Daemonibus valde amicum , dc Eunapius, in eius vita, Magum fuisse demonstrat, Daemo' num naturam maxime inuestigauit, teste Eusebio, nihilominus ipse varius est,& varie titubat, non modo non Dijs quidem sed Daemonibus sacrificandum essse dicit, libro de Abstinentia a carni bus , & hoc etiam refert tum ex ipso. Porphyrio , tum ex Theophrasto, idem Eusebius libr. q. Praeparat. C. F. modo

Dijs summis sacrificandum , sed pura

prece : Atque ex Theologorum sententia Darmonibus sacrificandum esse,

re quidem animalium caede. Alio loco

124쪽

MAGICA. sue eleganter Daemonum technas & fallacias describit, libro de Sacrificijs, chmprodit Daemones nos inducere ad supplicationes dc sacra facienda Dijs beneticis , quasi illi nobis irati sint, tum adeo versipelles, ut miris praestigijs sese pro Dijs , quos bonos & benignos putant,

saepius ostentent, aut aliam induant personam: haec autem & similia praestare ait studentes nos a recta Deorum sententia abducere atque ad eos adducere.

Iamblicus praeceptorem secutus, idem refert , videlicet in Theurgia ,id est deifica operatione & sacrificandi facultate, quae ad Deos propitios & benignos, Ut aiunt, pertinet, si tantisper delinquatur, tunc non bona Numina , quae Optantur, sed deteriora & malefica apparere , specie & forma bonorum, ac usu venire ut illi nequam spiritus in bono rum similitudinem sese transforment,

& elati appareant, quique sibi plura

quam possunt arrogent. Iis adtexam locum geminum germanum ex Arnobio libr. q. Si Magi , Harusticum ratres, Iuti in actionibus memorant Antiineos sepius obrepere pro veru, esse autem hos quo im m

125쪽

DE IDOLOLATRIA 'hesiosque mendulsinsimulationibus ludant; cur ratione pari non credamus, hk quoque sub Vcer e alios pro eis qui non sunt, di de ira vinationes firment , i hostias caedi alienusebnominibus Fudeant. Sed ut locum hunc

Arnobh non urgeam di illud un1cum illorum Magorum praestantissimorum Porphyrsi & Iamblici testimonisi quam validissimum & efficacissimum censeri debet , aduersus fanaticos illos homines , curiosarum istarum artium plus ae- quo amantes, nescio quam Theurgiam& Magiam albam , probam, Ut alunt, fingentes, aliam vero Goetiam & atram Magiam , quam & ipsi se damnare profitentur: at cuius sponsione non Daemones sed Angelos & benignos spiritus suis precibus euocari & comparere asse uerabunt ' Sed hi prisci Magi rerum istarum scientissimi, nihil certi statuunt & decernunt , quin potius totum istud negotium periculi plenissimum esse satis manifeste ostendunt, atque illud inprimis obseruandum, daemoneS Omnςm istam turbare scenam, si in his sacris magicis tantillum peccetur. Apuleio libro de Deo Socratis, Saepe numero in δ' gnato numina sit quid in lacrissecordia de ver

126쪽

ta iratur. Ac quis illorum tantae

peritiae aut confidentiae est, qui nihil eo rum quae ad sacra sua necessaria videbantur omiserit Z Nam & ipsi Darmones per Magos innumera praescripserunt, & adeo implexa, obscura, intricata, ut qui in iis versatissimus sit, nondum tamen ea plenE percepisse sentiat, Magistris siue Daemonibus, modo temporis articulum, modo loci situm, modo rerum appositarum quantitatem, qualitatem , ceterasque eiusnodi nugas variatas causantibus. Confirmat illud Reuchlinus eius artis non ignarus libr. 32. de Verbo mirifico c. r. Ecquis igitur tam apertae,iam manifestie fallaciae mentem fidemque adhibeat,nisi quem Deus in reprobum sensum dederit, nec enim Princeps ille aeris operatur icta nisi in filiis difidenriar, ait Apostolus Ephes. 2. Procul, igitur, procul fictilia & commentitia illa distributio Magiae in Theurgiam , seu albam & Goetiam sue nigram: de qua beatus Augustinus libr.

Io. Ciuitat. Dei c. 9. ex Plotino, Porphyrio, Apuleio, & aliis, qui hoc defendunt. quidni duplicis generis daemo- , nes statuant, albos nonnullos , alios ni-

127쪽

DE IDOLOLATRIAgrόs, sic enim eloqui liceat. Haec curridico, mihi in memoriam redit quod a pud Paulum Venetum histor Orientalis lib. 3. c. 2I. aliquando me legisse recordor , Malabar prouinciae incolas apud Indos diabolum depingere album,' ac praeterea omnes albos esse sic existimare. Bonam certe illi Indi a nostris Magis inibunt gratiam. Equidem Glos sarium vetus Aquilos interpretatur Da mones , qui in similitudinem aquarum appareant. postrema haec non probo, nec quid sibi velint mihi liquet, nec enim Festum hic excutio. Scio Aquilum Plauto & scriptoribus , praesertim Africis, fuscum & nigrum dici, hinc recte Daemones Aquilos nuncupabimus, hoc est subfuscos & nigricantes , quales maxime in corporibus assumptis appa'

rere consueuerunt. Sed ut e diuerticulo

in semitam redeam, hoc unum adij clam ex Proclo, libro de Anima dc Daemone: In sanctissimis quibusque expiationibus& sacris antequam ipse D eus adsit Dar

mones quosdam terrenoS Occurrere.

Quis Mago vel malefico euocanti bonum Angelum, mystica illa & magica Ceremonia, indicauit Alastores illos de nefarios

128쪽

nesarios spiritus,qui primi occurrerunt, cum serio postmodum res acta est,recessisse, ac locum bono Angelo concessis' se, nisi forte Daemones terrenos aliquos fateantur bonos & beneficos,quales finxerunt Cabalistae. Ac auctor libri de originibus Hetrurire, testatur non modo Pythagoricos,sed etiam Mosen eiusmodi Darmonibus suas partes deferri voluisse. Et quidem in Sacris Mosaicis, hircorum duorum qui offerebantur pro peccato, Levitic. 16. alter mittebatur insolitudinem ad Azazel Genium seu Daemonem terrestrem, ut ipsi aiunt: Sed qui bonus iste Daemon terrenus censeri potest,cum ex eorum de Cabalistarum scientia ab ipso Daemone caro rebellandi vim habeat quod hic dePythagoricis

dicitur, ad illam ipsorum cum Daemonibus familiarem consuetudinem pertinere credo , de qua Aristoteles apud Apuleium libro de Daemonio Socratis, dixit. Pythagoricos mirari solitos,si quisse denegaret unquam vidisse Daemonem: Sed quis non rideat commentum istud de benignis Daemonibus terrestri bus, quam verius illud Minutii Felieis in Octauio, etiam testimonio Hostanis

129쪽

Magorum & alloquio & negotio primi

Daemones terrenos vagos & humanitatis inimicos esse. Scio Iudaeos in Thal-mud etiam comminisci viam & rationem cogendorum Daemonum, quam

improbari non posse existimant, videlicet, si quis omnipotentis Dei, vel Angelorum, sanctorumque virtute & nominibus , daemones ita sibi subhciat, ut

eorum ministerio utatur pro arbitrio.

Vnde Clemens Alexandrinus, in Promtreptico ad Gentes, ait Magos gloriari te Daemones habere suae impietatis ministros obsequentes, dc quidem coa ctos vi suorum carminum. Sed ista est eurgia , quam nobis obtundunt Vero illi de recutiti, de qua diximus antea, quaeque valde periculosa, quemadmo, dum scribit Paulus mccius, tractatu de Mosaicae legis mandatis, ut metus quem irritati Daemones incutiunt, &imminens periculum id audere & tentare homines non sinant. Quod quidem satis copiose & diserte ex ipsis Ma- .gis Porphyrio, Proclo, & ceteris eXpΟ-suimus. Et quanquam ut hoc obiter dicam , Riccius ille, e Iudaeo Christianus factus sit, nihilominus scripta ipsius nec

130쪽

1jura sunt, nec purae fidei. Interim exutationes illas Magicas de quibus Proclus, intelligere licet quae Magis ipsis Teletae vocantur, Vt Iamblico, Porphyrio, libris citatis , Apuleio libr. h. Milesiarum nec non Varroni apud beatum Augustinum libro η. Ciuitat. Dei. c. 3I.

item & Platoni libro 1. de Republica, quarum inuentionem tribuit Orpheo, Lino , dc similibus Magis veteribus Pergamus porro , & reliquorum Magorum studium in Sacrificijs Daemonibus exhibendis, post Christi ortum, agnoscamus. & quanquam permulta eius rei exempla passim Eunapius stappeditet, quae omnia si describere vellem, otio penitus abuti viderer, paucis & ijs quidem praecipuis contentus ero , sed nequis eiusmodi narrationibus parturi fidei adhibendum putet, audiat esse- tum istud & proloquium certissimum Eunapij in AEdesio , diuinum coetum,

sic magorum collegium vocat, respuere mendacium & omnem sermonem ve.

to minime congruentem. Nihil hic de Sosipatra , cuius Eunapius meminit iti desio, e quo & alij, rotis quinque an nis interduos impurissimos Daemones