De idololatria magica, dissertatio, Ioannis Filesaci theologi Parisiensis

91쪽

DE IDOLOLATRIA tum mota mens a veneta potione P de quo alio loco dicemus. Quae hactenus a nobis de Numa Commemorata sunt,

qualis ille fuerit, facile indicant, scilicet Magica disciplina instructum, quod vel aperte satis conuinci potest ex Adinobh aduersus Gentes libro F. initio, ubi ridiculus habetur Iouis Archidaemonis & Numae dialogismus, chmillum Numa ad terras sacrorum vi et Lxisset. Sed ut clariora eius rei demus testimonia, Varronem audiamus libro de Cultu Deorum apud B. Augustin. libro. , Ciuit. Dei c. 33. Genus diuinationsi quod appellatur m immantia a Persis altatum est, quo ipse Numa postia. 'thagoras Nil ophus sius es, Mi adhibito

Ianguine etiam inferi si itantur vinροριαν πια Graece docutura Ecquid apertius dici potuit ut Numam Magum teneamuS,

praeter ea quod a nobis superiori capite adnotata sunt ex Plinio , & descripsit ipse eX eodemVarrone, lib.nunc citato, apud B. August. de libris Numae repertis , & auctoritate Senatus combustis , quam rem venuste exagitat Lactantius loco superius allato. Quod autem Plinius, loco citato , ut id obiter

92쪽

moneam, libros istos Numae appellat scripta Philosophiae Pythagoricae, non est quod quis existimare debeat Numam vel Pythagorae discipulum aut sectatorem fuisse, cum Pythagoras sub Seruio Τullio , centum circiter annis post Numam vixerit, teste Liuio libroi. sed quod Numa in eodem Magiae &occultae Philosophiae genere atque Pythagoras versatus sit: ac de Pythagora ostea videbimus. Ex ijs itaque statis ap- ret Magiam Idololatriae parentem &ilumnam esse: quanquam B. Hierony- 'us praefatione in Epistolam ad Epheios , velit potius artium magicarum ,raestigias sequi Idololatriam. Nolem tamen quemquam putare, me cenere omnem omnino veteris Idololariae superstitionem , nonnisi Magica

cientia constare vel exerceri, cum istars pestifera satis vetita esset, ac Vnoi omine,non omnem Idololitriam cumrte Magica coniunctam esse dico , sed sagiam semper Idololatriam habere omitem contendo. Certe B. Basilius pistola ad Amphiloch. 3. Can .i8o. iditis indicat. Et quanquam omnes Sa erdotes ac Sacrorum praefectos huic

93쪽

DE IDOLOLATRIA initiatos fuisse nullo modo verisimile sit, attam e plurima eXtitere apud Ethni cos Sacra , quae arctissimam haberent cum Magia coniunctionem, & ne in ijs excutiendis longior sim, Sacra Cereris

Eleusinae aliquid quod Magiam redoleret habuisse videntur. Nam quid sibi

volunt haec Varronis verba apud Macrobium libro I. Saturnal. c. I 6. AI-dus cum patet Deorum tristum atque ins rum quasi ianua patet. Mundum vocat

arcana illa mysteria Cereris Eleusinae, de quibus Arnobius lib.I. Clemens Alexandr. Exhortat. ad Gent. Apuleius Apologiae prima parte. Serapidis & Isidis addo Sacra, in quibus quid Magicum cerneretur edocet ijs rite initiatus Apuleius, Millesarum libro ij. his verbis narrans quae sibi in illa initiatione visa sunt. Igitur audi, sed crede quae denssent. Accessi confinium mortis calcato Pros inae limine, per omnia ne lita elementa, remeaui nocte media, Midi Solem candido corincantem lumige, Deos inferos em Deos seperos

ac si coram in adorum de proximo. Ac ipse Apuleius Magus, fuit Sacerdos prouin' ciae, inquit beatus Augustinus Epistola 1. ad Marcellinum. Euseb. Praeparata

94쪽

MAGICA. oluang. libro . c. I. scribit Sacerdo es Ethnicos nonnullos supplicio affe-los, utpote maleficos & Magos. Item uicetas Thesauri orthodox. libro J. c.

o. Sacerdotem Herculis Tyrij incanationum reum fuisse declarat. A ddo dc ibanium iussu Placidiς interfectum, lula Ethnicus & Pradtigiator, necdu',ito quin Magicorum sacrorum mytes: De eo nonnihil diximus antea ex motio Biblioth. c. 8o. in Olympio 'oro. I ungo etiam huic B. Cyprianumdartyrem Asiaticum , qui a pueritia ammo studio Idola colens, facile ad

Iaximam rerum magicarum peritiam eruenit, ut descripsit Eudoxia Augura, metaphrasi metrica, cuius meminit 'hotius Bibliothec. c. i8 . in Eudo-ia. Et Psellus libro de Daemonibus, ribit Graecis Magiam visam esse se. ultatem quandam potestatis plurimae

Ompotem, atque adeo eXrremam esse acerdotii portionem. Graecos h1Gon Graeciae accolas , non ea lingua v-mtes populos tantum accipe, sed Ε-anicos& infideles. Nam in nouo Tmamento Marci 7. Chananaea vocatur, id est Graeca, non gente, cum

95쪽

esset Syrophenissa, sed quia infidelis

& Gentilis. Quae vox eo sensu R. in Achis Apostolorum,& in Apostolicis Epistolis reperitur, unde Patres & Concilia passim εὐκνες Graecos seu infideles Vocant. Qua in re grauiter lapsus est Alciatus vir alioquin summus, & quem

Antonius Augustinus ut praeceptorem nimis aperta nostri Budaei sugillatione, mirifice extollit, ait tamen ille Parer-gon libro I. c. a. Paganos coepisse nominari εμηνες seu Graxos, sub Iulliano Apostata Imper. cum is edicto prohibuisset ne Christiani Graecorum studiis sese dederent , sed auditum antea no men Graeci pro Ethnico dc Paganos, sat indicauimus. Ostendit igitur Psellus Ethnicos estimasse Magiam sum- murre esse apicem Sacerdoth , seu Sa crorum & sacrificandi disciplinae , ita ut illorum sententia nullus esset peritissimus ac instructisiimus Sacerdos iri illa veteri superstitione qui Magiam non delibasset modo , sed abunde hausisset. Lubens quidem ad ea nefanda sacro-Tum genera referrem , quod prodit B. Athanasius libro de humanitate Verbi. Scholas Magicas dc artis Magicae promsessores

96쪽

MAOICA qisessores extitisse ante Christi aduentum, nam palam publiceque id fieri in omnibus sacris & sacrificiorum ritibus impune non fuisset. . Quanquam alioquin Tertullianus libro de Idololatria dixerit Magiam concessam usque ad tempora Christi. Postquam de Magis Christi adoratoribus Astrologiae peritis disseruit , subiungit : Sic alia species

Magiae , quae miraculis operatur iam aduer' sim Mosen aemulata patientia Dei traxit ad Euangebum sque. Beatus Hieronymus

Tertullianum imitatus in c. 1. Epistolae ad Galatas, Magiam vetitam esse nouo Testamento dixit. Verum illud est Tertullianum indicare Astrologiam, quae Magiae species est,ante Christum damnatam non fuisse , & licuisse natiuitatem alicuius de caelo interpretari: At Magiam illam quae veneficijs, Dae monum euocationibus & ceteris praesti-gijs constat, ante Christum laudatam &vsu receptam apud Gentes melioribus institutis & legibus temperatas, non est quod quis sibi persuadeat. Quemadmodum nemo sanat mentis crediderit, idcirco Magiam in veteri Testamento concessam videri, quia B. Hieronymo

97쪽

ng IDOLOLATRIA loco citato, nouo Testamento vetita dicatur: At quam saepius illud , seu apud Mosen seu alios Prophetas occurrit de

Magis, Ariolis, maleficis & similibus

perdendis. Denique ut locum hunc de consensu Magiae & Idololat ae ante Christi ortum concludam, Tertullianus libro 3. aduersus Marcionem , Magos Samaritarum nomine ab Esaia titulatos scribit, quod cum Samaritis Idololatriam sectati sint: ac nescio an rectius dicam etiam Samaritanos Magiae non

minus quam Idololatriae addictos, quae res ab alijs tractata Beatus Basilius Epistola ad Amphiloch. I. c. 7. Idolo latras veneficis adiungit , Balsamo in hunc locum, Idololatras hic praestigiatores, qui suis incantationibus mira est ciant interpretatur. Photius Bibliothecae c. 23 o. in B. Eulogio Alexandrino, narrat Dosithenos a Dositheo Samaritano , gentilitio forsan errore, edo ctos, asseuerasse Idola seu simulachra Darmonas esse , nec aliud Daemonum genus

quaerendum. Post Christum , etiam

quos in errorem ex fidelibus induxit totius malitiae artifeX., Una cum prauis

dogmatibus eos Idololatriam simul cum Magia docuit. Ophitae Haereti-

98쪽

MAGICA i, qui se Christianos iactabant, non

modo serpentem adorabant, Verum σtiam magicas adhibebant praestigias, ut docet B. Epiphanius h res. 37. & Ni-

ceras Thesauri libr. 4. Philastrius Bri-

xiensis libro de hqressibus, Ophitas ante Christum haereticos fuisse scribit minus vere, nam B. Epiphanius Ophitas veluti Nicolaitarum & Gnosticorum sobolem, serpentem pro Christo coluisse

diserterestatur. Nimiru haec aperta diaboli fraus, ut qui,Scriptura teste,toties serpens & draco vocetur, ac Serpentis delectetur specie. De qua re Lactantius libro 1. c. I 6. diuinar. instit. B. Epiph nius haeres. 4r. ac Nicetas Thesauri libr. 4. c. I . tradunt Marcionitas ae neum serpentem adorare solitos. Quam lepidEnec minus grauiter Iulius Firmicus libro de erroribus profan. religion. c. 27. dum excutit arcana totius Ethnicae superstitionis, proferens illam ' quo

serpentis, & serpens crucis calcator. Sic enim senatium illum in Firmico deprauatum restituit Georgius F ogerus Theologus e nostris valde eruditus &

99쪽

DE IDOLOLATRIA benevolens meus. Fugie, ait Firmicus, o miseri homines figite, contagionem isam

quantacumque pot6su celeritate deflerite, Draco es qui colitur. Latere non potes, proprietatem

nominissui ipse confestu est. Confessum reum poena consequitur. Multa idem varijs locis in illum Serpentem congerit. Elegans mystica interpretatio illa de Serpente apud Clementem Alexandrinum, In eX hortatione ad Gentes, dum ait, MCena des & flore Liberi saucias, bacchantes vlulare, Euam, Euam illam, perquam error est: consecutus , & signum Bac- chicorum Orgioru esse serpentem mysterijs initiatum. Addit insuper nomen Neua aspiratum , Hebraeo significato, denotare serpentem feminam. Sic apud suos seipsum prodebat serpens omnium animantium callidissimus. Sed ta-dem Ophitas illos dc serpentinos relinquamus. Beatus Epiphanius haeresi 27. Nicetas Thesauri libr. 4. narrat Carpocratianos haereticos non tantum Vereris Idololatriae non pauca retinuisse deliria, verum etiam & Magiam sectatos fuisse , dc quidem summo studio,

quoniam apud se scholas magicas haberent , in quibus nefandae illae artes discerentur. Praeterea Nicetas Thesauri

100쪽

MAGICA. 43libr 4. haeresi a. commemorat Haereticos nonnullos, quos Ethnophrones,

hoc est Gentilium rituum & superstitionum imitatores appellat , qui una cum Ethnica Idololatria , vaticinia Scdiuinationes,praestigias & incantationes adhibebant. Non hic quaero in genere, an haerefis perbelle cum Idololatria &Magia conueniat, nemini enim, cui cor

modeste situm sit, dubium esse potest,

has tres pestes uno partu, Orco paren- te,natas, atque illud nostro aeuo toties repetitum, haereseon duces ac principes , vel non obscure vel tacite,cum suo

Vrioue consilia captasse. Pergo & inter fideles ostendo quae veteris Idololatriae reliqua erant deliramenta ad magiam aliquantum spectasse. Aperte Concilium Eliberitanum C. 6. asserit Magiam , quae etiam maleficio utatur, non esse sine Idololatria. Concilij Nan

netensis extat caput 8. apud Iuonem p. h. c. 38. Summo studio decertare debent Epi- vi eorum miniseri, di arbores Daemonibus

scrutae, qu ui νου colit, in tanta Λeneratione habet, di nec ramum dei semulum inde audeat amputare, radicitus excidantur a que comburantur : Lapides quoque quos in m