장음표시 사용
31쪽
3 a Hieronymi Tapp. Interpretatio
. iuxta hanc descriptionem pacti adhuc pro magis persecta cognitione eiusdem opportune quaeritur , cum, ut dixi, inter caetera ad constituendum pactum requiratur consensus, idest,duorum vel plurium coniunctus sensus,quomodo, seu quando ista coniunctioi 3 i debeat interuenire. Et omnes Doctores coueniunt in hoc, quod consensus debeat esse simultaneus, sed variant in intellectu huius termini: Nam quidam v .l unt quod consensus ad hoc, ut sit simultaneus sit ne-isa cesse, quod eodem tempore nascatur ante persectio
nem pacti, S pari passis ambulet ad illius conclusionein, adeo, ut non susticiat, quod unus paciscentium incipiat velle antea.& alius postea. Alij intelligunt ad fit 13 hoc, ut dicatur simultaneus, ut sufficiat, quod duo-
rusia voluntates reperiantur simul concurrere tempore, quo perficitur pactum, licet voluntas viaius prius nascatur,& volutas alterius nascatur postea, dummodo voluntas primi taret; Et ita accipiunt communiter D D. hic. Bal. Novell. num. 17. Gallia.qO. 3 3. F. Veri. Seneninu. yo.cum seqq.post Bar.in I. i .ff. de co- trahen.emptio. Bata& Castri in l. eum qui,s. Iulianus.& l. qui autem. 6.fin. ff.de consti t.pecu. & Llicitatio. lepublica. Et ista secunda intelligentia vera est,& probatur per tex. in l. r.S. i. dcl. si stipuler.&fin. inf. d. titia inoltro. & patet in contractu mandati; item donationis factae verbo,& not.Zuccata licet ad aliud proposi
Ex hoc insertur, quod inter absentes si unus velitiue hodie, alius velit idem cras, & voluntas primi non duret, isti duorum sensus, quia non sunt simultanci,
His circa pactu in explicatis,sciendum est ulteri sis, quod
32쪽
qudd paci u in genere est loco generis ad omnes contractus, ut dicit tex.in d. L I .g. conuentionis vers. adeor 3 6 autem;& dicitur materia omnium contractuum, &propterea dicitur esse nudum,& informe, & consistit in mero ficto duorum pluriumve, ut dicit Ias quo autem hoc contingat, disputant late Docto.in l.si unus.
g. pacitus. ff. de paci. Vbi Iasnum. I. Fortun. I 2. I 3. BO-log.num. 6 s. Non disputo,quia non expedit.
Et tale fuit pactum in sui origine; Postea vero as-r sumpsit varias formas, & vestimenta de quibus perglos fin. Inst. Qui. mo.re contrah. oblig. in min. &tran-Huit in varias species contractuum, ut dicitur in d.Liui 38 rilentium in prin. Aliquado etiam hodie pactum
remanet nudum, quia a paciscentibus non datur illi vestimentum neque approbatur a iure ciuili; quo casu dicitur pactu in nudum, & retinet nomen pacti simpliciter, & remanet debile, & propterea inhabile est' ad producendam actionem d. lauristentium. S. igitur
Nunc procedamus, & iuxta declarationem istoruterminorum inferunt lac& alij ad proelicam. Nam pone, quod verbum, conuenit, sit redactum in scripturam publicam, vel priuatam, an importabit stipulationem, an vero pactum nudum; Et dicit Iac quod im, portabit pactum nudum; At secus in verbo, promisit, quod importabit stipulaticinem. Super hac quaestione variae fuerunt opiniones Doctorum. Nam ali luitenent, qu5d utrumque verbum importet stipulatione; Quidam,quod nullum impor tint stipulationem: Alij, quod verbum,conuenit,non, importet, verbum vero promisi importet. 13 9 Et ista ultima opinio communis est, ut per Gallia.
33쪽
υ Hieron7mi Tapp. Interpretatio
hic, num. . Rip. I 6. Alb. o. LeO.6o. quicquid sectis inaduertenter videatur dicere Iachic. Et quia articuisti dissiciles sunt, & pulchri, & per Modernos late discutiuntur, insistendum a nobis est. Et primo videndum de verbo, promisit, an & quando redactu in scripturam,importet stipulationem; D. O .
Et pro parte affirmativa, quae communis est,ut dixi, primo adducitur tex. in s.fin.Instit.dc fideiu .&l sciendum, infra eod.ubi dicitur, quod si in instrumeto dictum sit aliquem fideiussisse, L pro alio promisisse,censendum est omnia sitisse solenniter acta. & sic verbum, fideiussit, redactum in scripturam, quod L deni importat, quod verbum, promisie, importat stipulationem. Ad ista iura adducta pro communi, respondetur ea
non urgere; nam ut ait Fortun. ind. l. r. num. 3 2.sside
paci. in illis non erat scriptum in instrumento alique16o promisisse, sed aliquem fideiussisse , quod verbum 'necessario importat stipulationem, cum sine ea non possit fieri ...... l. blanditus, C. de fidesusso. at nos loquimur de verbo,promisit, quod non praesupponit necessario stipulationem, cum possit conuenire pacto nudo, item pollicitatione. l. sciendum, s. dictum, Tde Mil.edic. Secund5, pro eadem communi adducunt tex.in ITitia S. idem respondi.il 2.in feod ubi dicitur, v si aliquis litteris suis praestatur u se cauerit pecunia, si res inter prs sentes gesta sit, intelligitur po stipulationem. i6t Sed nec iste texti urget ; quia loquitur de verbo. cauit, quod de sui proprietate importat stipulatione. I. sancimus, cum gloscide verb.signis. At nos loquimur de verbo,promisit, necessario illa non impor
34쪽
tat, seu inducit cum,ut dixi, possit reserri ad aliud. Tertio, ad idem adducitur tex. in l. r. C. teco trah.& committ. stipui. ubi si in epistola, ex qua alicui cauebantur, nihil dictum sit de stipulatione, credendum est vocem respondentis secutam esse vocem interrogantis. Huic tex. respondetur, quod loquitur de scriptura, in qua continetur verbum, cauit, quod, ut dixi supra. de sui natura inducit stipulatione, d.l. sancimus. cum glo. At nos loquimur de verbo, promisit, quod non importat. Quarto , quod verbum, promisit, redactum inscripturam, importet stipulationem , adducitur textus, in quo videtur esse casus pro ista parte, in S. si scri pium. Inst.de inutit. stipui. ubi serinaliter dicitur,' si scriptum in instrumento fuerit aliquem promisisse , perinde st, ac si ad praecedentem interrogationem remonium esset. Ecce, quod verbum,promisit, redactum in scripturam implicat interrogationem , sic
Huic textui, omissis duabus, responsionibus For. tum in d.l. i.in prin. nu. 3. de paci. disputatiuξ responderi potest, quod ille non dicit, simpliciter,quod verbum, promisit, redactum in scripturam, importet stipulationem, nam de hoc ibi non erat qinestio, & si de hoc ibi Imperator voluisset disputare ille ita. non se-I6a cisset ad materiam tituli , sed dubitatio , de qua ibi, erat, an praesupposito, quod contrahe tes voluissent facere stipulationem,an s de ea factum sit ita. strumentum, in quo dictum sit simpliciter, aliquem promisisse , tale instrumentum probet stipulatio
35쪽
36 Hieronymi Pappoletis interpretatis
Et videbatur, qu bd non, quia stipulatio constat ex interrogatione,& responsione; incrito ex tali scriptura, in qua continebatur promissio, non uidiatur probari stipulatio. Vlterius,quia ad inducendam stipulationem, non est satis, quod quis promittat, seu respondeat, sed est
necesse,quod interrogatio pr cedat, ut infe .in l. i. in prin.& f. i. Inst.eod. ergo&c.
Contrarium ibi deciditur, quia licet in illo instri
mento non sit scriptum, quod alius interrogauit, tamen praesumendum est, quod alius prius intcrrog, uit,cum scriptura illa manasset se per contractu stipulationis: At in proposito quaestionis nostrae non prae supponimus, quod scriptura in qua continetur uerbum,promisit, emanauerit super itipulatione, sed simpliciter, quod uerbum promiserit, esset redactum inivripturam, an scilicet in dubio ille importet stipuis
Quinto, pro communi facit secundit in Bolog. hic, 3 num. 3IO. cum seqq. quod uerbum, pro mi sir, fuit destinatum per legem ad stipulationem concipiendi & usurpatum in eius formula, ut Instit.de uerbo.obliga. g. r .ubi dicitur, quod in stipulatione concipienda olim talia erant uerba in usu, spondes, spondeo, Pr
Sed respondetur non esse uerum , quod uerbum: promitto, esset destinatum a lege ad stipulationem co lcipiendam, & quod esset solenne in eius formula,ut dicam incin resolutione qui stionis. Praeterea respondetur, quod stante praesupposito. Bolosesequeretur, quod uerbum,promisit,etiam positum extra scripturam importaret stipulatione; Quod ad et tamen
36쪽
tamen est contra opinionem omnium, qui communiter volunt, quod si non sit scriptum in instrumento, non importet stipulationem,& nemo dubitat de hoc. Haec sunt,quq potissimum urgere videntur pro comuni. Nunc contra communem pro negativa, qud dimo verbum promisit, prolatum in instrumento publico,vel priuato, in dubio non importet stipulationem ;Primb adducebat Fortun. in d.l. . .in prin. num. 2 . de paci qui sustinet hanc partem; quia instrumentu conrs tinetur nomine probationis, ut volunt communiter in Rubr. C.de probat.& est tex. in I in exercendis,
C de fide instrum. Modo probatio quae potest varior os modo interpretari, in dubio debet accipi in casu.
qui minus stringit.cae in praesentia, extra de probatio. Merito in casu nostro dicendum, quod cum verbum, promisit, sit ambiguum, debet interpretari in casu, qui minus obligat,& sic, ut probet pactum nudum. Secundo considerat, & est idem argumetum cumr 66 prscedenti, quod probatio ad hoc ut releuet, debet esse certa, l.iam hoc, tamdelegi. glo. in l. neque natales. C. de probatio. Modo si in instrumento dicatur,
quod aliquis promisit, hoc potest intelligi quod promisit pacto nudo, item per stipulationem vel pollicitationem, ergo ista probatio tanquam incerta nihil probabit. His duobus sundamentis, quibus ipse portu. non
respondet, puto pro communi posse responderi, con-r siderando, quod verbum promisit, importat voluntatem unius ex contrahentibus, & illius qui intendit
se obligare ; Vnde cum in quolibet actu Obligatorio
168 desideretur voluntas duorum. d. l. i. g.couentionis,
dicendum est, quod ad hoc ut verbum,promisit,im,
37쪽
3Τ Hieronymi Papponij interpretatio
portet contractum, debeat per interpretationem adiungi alicui actui, per quem exprimatur consensus alterius; Modo si interpretemur quod promiserit alteri per pactum nudum,vel recipienti pollicitationem, dicemus scripturam sui se factam nugatorie, utpose de actu probando qui inualidus est ad actionem: At si subaudiamus per stipulationem, dicemus scripturam fuisse factam de actu eis caci ad agendum. Illa ergo interpretatio ex istis duabus erit assumenda, quae facit
Ad arg. ergo resp*ndeo, quod dubia probatio &c. verum id eme, quando est pmbatio omnino dubia, s i o cus vero si possit reddi certa vel iuris praesumpti
ne,vel alio modo,ut dicit bene glo. in d. l. neque natales.& tradit Felyn.in d. c. in Praetentia. nu. 4 6.17.ptinui accidit in casu nostro. 'a Tertio,cotra communem adducit Fortun. ubi su p. l. t. in prin.C. de dot.promi C. ubi in instrumento dotali scriptum erat, quod mulier, quae nubebat, promittebat dare dotem. Et dicitur ibi, quod ex instrumento non datur actio de dote I tamen deberet dari, si ibi verbum promisit, redactum in scriptusa', importasset
Huic text.pro communi responderi potest, quod ibi verbum promisit redactum in scripturam, non imi 1 portat stipulationem , ne duo specialia concurrant circa idem, ut dicunt ibi Doctor. Primum enim speciale effer, quod dos, quae erat omnino incerta, peti posset: Secundum speciale esset, quod lex ad verbum, promisit, subaudiret interrogationcm praecessisse m gis quam nudam conuentionem. Quarto
38쪽
, . QuartG cotra eadem communem, quod verbum,
promisit, redactunt in scripturam non importet stipulationem, mouetur Fortun.ubi sup. ex l. iuri entium, . f.quod serh.sup.de paci.ubi dicit, quod in instrumentis solent in fine eorum inseri haec verba , rogauit Titius, spopondit Maevius. & dubitatur an stipulatio sit inducta. Ergo quando solum in instrumeto est apposita promissio, erit omnino dubium,an inducta sit stipulatio,& in hoc dubio non erit praesumenduin.
Huic argumento respondetur non esse veru, quod
in d.f. quod fere, dicatur', quod si in instrumento dictum sit, rogauit Titius, spoponit: t Maevius, sit dubita tio an illa verba importent stipulationem, imo pro expedito prat supponitur contrarium s & solum deciditur, quod si aliquis velit probare contrarium, admittitur,& sic illi incumbit onus probandi.
Quinto, ad idem facit tex. in Uecta. sup. si cert. peti ubi secti dum intellectum Doctorum,de quo ibi, probatur, quod verbum conuenit, simpliciter prolatum in instrumento, in dubio importat nudam conuentionem; Modo sic:verbum,couenit, importat pactum nudum,item importat stipulationem,& tamen interpretatur conuenire pacto nudo; 'Ergo idem dicamus de
isto verbo, promisit, quod in dubio importet pactum nudum, quamuis referri possit Mi stipulationem.
Huic arg. responderi potest, non valere argum clude verbo,conuenit, ad verbum, promisit, quia illud
simpliciter prolatum in instrumento, ideo in dubio imp*rtat pactum nudum, quia secundum suam spe- 3 cialem significationem sibi attributam a lege, im Portat pactum nudum ; & verba in dubio debent accipi in specie. l. hoc legatum . ubi Barto.delegat.
39쪽
δ o Hieronymi Papp. interpretatio
3. At verbum, promisit, secus, quia illud potest aequEproprie referri ad stipulationem, & ad pactum nu
Sexto contra communem facit secuddin Formn. quia si verum esset,quod verbum,promisit redactum in scripturam importaret stipulationem, sequeretur, quod non posset dari contractus litterarum obligationis,cum tamen hoc dicere sit absurdum : Nam in tali 373 cotractu in primis requiritur scriptura, in qua quis confiteatur se recepisse pecunia,& insuper promittat se illam restituturum; ita in effectu probat tex.Inst.de
littera.oblig.& l. si ex cautione. C. de non nume. pecu.
. Dicitur in Inst.q, si quis debere se scripserit, quod sibi numeratu non est, contrahitur litterarii obligatio. Dicitur in l. si ex cautione, quod si ex cautione, in qua quis confessus est, se muttio accepisse. & promiserat se redditurum,conueniri coeperit, exceptione no numeratae pecuniae defendi poterit.
Modo, si in cotractu litterarum obligationis requiritur scriptura, in qua dicatur, quod aliquis promisit. si verum esset, quod verbum promisit, importaret stipulationem , nunquam esset locus contractu i littera-r75 rum, quia ille cessat, ubi locum habet stipulatio, ut dicitur in d. pri n. de littera. obliga. Huic argumento respondebat in primis FaberiInstit. de littera.oblig.videlicet, non esse verum, quod inr scriptura, per quam inducitur litterarum obligatio, debeat adesse verbum, promisit, immo secundum ipsum, necesse est, quod in illa apponatur aliud verbii, nemph constituit, vel csi uenit; & tunc inducitur, seu contrahitur obligatio litterarum, & sic cessat argu
40쪽
Ista intelligentia Fabri, quam sequi videtur Leoni. hic, non est bona, quia immo in scriptura, per quama 78 inducitur litterarum obligatio, potest adesse verbii, promisit, ut est texu.si ex cautione.& l. r. C.de no nu- me. pecu.&in l. sub specie. C.de postulan. Vnde ad istud argumentum responde aliter, pra 379 mittodo primo, quod istud verbum, promisit, te se,& sui proprietate non importat, seu implicat interrogationem, seu stipulationem; sed solum in certis castibus, & in istis illam importat solum mediante interpretatione legis, quam ipsa elicit ex mente loquentis et 8o contra propirum significatuin talis verbi, ut dixi aliqualiter supra, & dicam insta, quando subest aliqua
Modo siclin scriptura,in qua quis conscietur se rocepisse pecuniam a Titio, quam restituere ei promit i8i tit, non est necesse, quod lex interpretetur, & subaudiat, quod praecesserit interrogatio , merito in casu isto tale verbum, promisit, non importabit eam. Ratio est: quia lex quando interpretaturiquod verssium promisit importat stipulationem, istud facit solum ad finem. ut actus, qui fit,no censeatur esse factus frustratorie,& inesticaciter, quoad agendum; Quae neccilitas interpretandi cessat in casu isto, quia scripta-za, in qua verbum, promisit, appositum est , est enicax sine tali interpretatione ad producendam obligationem,& actionem, nempe littet arum, propter naturam
ipsius actus, se per quo est appositum; Et hoc stante,
non est mirum, si cesset argumentum , &contractus litterarum non redderetur inesticax.
Septimo, quod verbum, promisit, redactum in scripturam, non importet stipulationem, deducitur sic;