Hieronyimi Papponii patricii Pisani ... Enucleatissima & hactenus nondum adhuc visa interpretatio vulgatissimi illius tituli digestorum de verborum obligationibus. ... Indice rerum memoria dignarum, & copioso, & serie alphabetica digesto in legentium

발행: 1601년

분량: 227페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

61쪽

ε o Hieron mi Pan. Interpretatio

lationis requirit consensum duorum, pollicitationis vero forma requirit tantum voluntatem solius offerentis; ut dicit ille texad litteram, qui cauillari nec potest,nec debet. Non omitto, quδd glosin d. rub.C.de doti promis ponit quartam differentiam inter pactum,& pollicita

a s tionem, & vult, quod pollicitatio sit pars pacti, pactum verb sit totum, ut videre est apud eam;

Et sic sentire videtur glossi quod pollicitatio constet ex unius voluntate tantum, nempe solius offerentis, sicuti pars pacti, pactum ver5 constet ex voluntate duorum, & sic aliquatenus videtur conuenire cum

differentia Vlpia. I. C. ind.l pactum; &insupervid a 6 tur velle, quod pollicitatio sit nomen legale, significans primam partem pacti, quando incipit explicaria solius offerentis promissione, a qua tanquam principali denominetur suum totum, nempe pactum, aryl. quaeritur hermaphroditum, T de stat.homin. & facit glo .d.rub.C.de dotipromissi. quatenus dicit, quod ibi pollicitatio, quae est pars pacti, sumitur pro toto. Sed non credo, quod ista quarta differentia de tu.

2 7 re procedat, quia nullo modo dici potest, qudd pollicitatio sit pars pacti; In primis non potest dici pars

subiectiva,quia sic dicendum esset, quod pactum esset genus ad pollicitationem, quia totum constans ex et 8 partibus subiectivis dicitur genus . Bartol. in l. quia ' usumfructum, Ede verborioblig.at pactum no potest esse genus ad pollicitationem, quia illa cum constet ex solius offerentis promissione, non potest pridia s o cari de pacto. Pariter non potest esse pars integra- a 3 i lis pacti, quia pars integralis non potest stare, & ω perari effectum antequam sit coniuncta suo toti. Batae via

62쪽

ubi prox.Moder.in rubr. ff. de legat. i. At pollicitatio operatur proprium effectum, & est persecta totaliter Etiam antequam coniungatur pacto, ut ex infra dicςndis appa rebit,merito,&c.

Item pars integralis habet necessariam relationem 23 a ad suum totum integrale,sed pollicitatio non habet necessariam relationem ad pactum, quia non . tendit ad integrandum illud , ergo non potest dici pars integralis ad pactum,pollicitatio enim absque tali relatione, ut statiin dixi,per se c5sistit, & essectum proprium operatur,ut statim dixi,& insta demonstrabo,&c.-l Vnde concludo pollicitationem esse actum obligaasa torium persectum de se , & producentem persecta

operatione,nem pe obligationem & actionem, & non egere quod adiungatur pacito, neq; esse illius partem. Quare tandem reiectis istis quatuor differentiis, glos& Doct. concludo, tenendam esse differentiam, quam assignat tex in du.pactum,& ponit Ias .hic. Qua retenta, residet dissicultas in exemplificando casus,in quibus talis differentia verificari possit: Et comuniter Doctor post Iason. Primo exemplificant in eo quod quis pollicetur, seu ultro promittit absenti, ex causa lucrativa, citra nuncium vel epistolam. Pro qua comuni opinione bene explicanda, scien dum est,secundum Iason.hic, quod consentire secuna 3 dum Grammaticos,idem importat, quod simul sentire,& dicitur consensus, idest simul sensus, text.ci

rus, 29.q. I .in prinzibi, non ergo consentit, id est, Gmul sentit,& est etiam glo.in l. a. in verbo, consentire, supra, tit. I.& diximus etiam supra.

Ex quo insertur primo, quod si consensus est Ra Is mul&coniunctus sensus necessario non possit esse '

63쪽

ε Hieronymi . Interpretatio.

esse consensus, nisi sit simultaneus, & contempora. neus,idest quod isti duorum sensus durent & concurrant, alias st unius sensus sit 'no tempore, & alteriussit alio tempore, quo sensus illius, qui praecessit, non duret,non poterunt simul iungi, ut faciant colentium, idest stimul & coniunctum sensum , ut latius diximus

si-dixero hodie, ego vendo Titio talem domum pro tanto precio,& Titius qui sit absens, eo audito,dia 3 6 cat cras,& ego emo, non contrahitur venditio,quia isti duo sensus non faciunt consensum, quia non pol-

sunt coniungi. ' --r .

Ad hoc ergo ut inter absentes sensus, seu volunta-23 7 tes eorum coniungantur,requiritur quod sensus senius manifestetur alij per medium quodda, puta per nuncium,vel epistolam,ut dicit tecin l. a. ff.de pac.&Li .in fine, supr. de contrahen. pri . . Ratio autem quare ad colungendum sensum duorum absentium requiratur nuncius, vel epistola, est, a s 8 quia ille qui mittit nuncium,vel epistolam, non statim qudd mittit,vult, vel sentit, sed suspedit suam voluntatem in tempus,quo nuncius, vel epistola perti niunt, pro quo facit text.optimus,& omnino videdus in l. qui absenti, sup.de acq. posses ubi dicitur , quod qui absenti seruo scribit,ut liber sit, non statim censetur velle deponere possessionem serui, sed demum postquam literae peruenerint,& ibi hoc noti Roma.&Aret.& per talem nuncium,vel epistolam loq v v .lasuam volutatem repraesentat illi absenti eo tunc, quo absens recipit, facit text.in L Ariani. C.de haereti. ubi quod scriptura pro absente loquitur.

64쪽

His modo stantibus, dico, quod in pollicitatione faabsenti citra nuncium, vel epistolam, et postquam est acceptata, non pol adelle consensus,& consequenter no potest esse pactum in ea, sed tantum ipsius pollicentis voluntas . Nam pone quod quis absenti citra nuncium, vel epistolam ultro polliceatur,& absens eo audito acceptet pollicitationem, isti duorum sensus non poterunt coniungi, nec facere consensum, & ita non poterit induci seu resultare pactum:& sic erit pollicitatio, idest unius ultro offerentis promissio;& di feret a pacto in eo, quod illud constat ex duorum voluntate, seu consensu, ut habet communis opinio. Quae communis opinio confirmatur ex eo , quod videmus leges frequenter dicere pollicitationem fie-239 ri Reipublicae; quae Respub.cu sit quid intellectuale, caret praesentia visibili, & consensu humano; Item Deo, e non est praesens praesentia visibili ex parte nostra, nec dicitur consentire consensu humano, ut per Rip. hic, nu. 2 r. Item fin Doctores potest fieri pauperibus in genere, qui itidem prs sentes non sunt nec consentire dictitur; Ex quibus adhuc magis confirmatur,ci, tunc maxime sit pollicitatio, quando illa fit absenti. Sed contra istam conclus communem, quae vult pollicitatio sit, quando fit absenti, & quidem essicax, adducunt omnes post Iaso. hic, nu. 7. tex .in l. Charide-26 o mus, ins de pollicita. ubi dicitur, qudd ex epistola, quam muneris edendi gratia absens quis emisit, compelli ad editionem muneris non potest; Quod aliunde non videtur posse procedere, nisi quia facta erat ab absente,cum alias, quia erat tacta Reipublicae, debuisses valere, iuxta l. l .S. i.& l. ex pollicitatione, & LPen. ff. de pollicitatio.

E Circa

65쪽

Circa quem text.priusquam de eius intellectit dis seramus, aduertendum, si videtur perperam adduci, ad probadum, s.st pollicitatio effet facta absentit Nam illa erat facta per epistolam, quae dξ repraesentare scribetem,& semper loqui, d.l. Ariani, C.de hqret.& not. glo.in I.conscnsu, supr.tit. I.& Bar.in l. nuda ratio.col. et .sside donat. Quibus statibus videtur, pollicitatio,

de qua in eo tex.no fuerit facta absenti, sed praesenti. Sed responderi potest, st illa epistola,de qua ibi,&26r quae continebat pollicitationem,non erat directa in Republicam', cui pollicebatur, sed erat missa alij, puta cuidam tertio, per quam illi significabat, u volcbat Odere spectaculti Reipublici, innuit ille tex. in eo verbo,emiserat,nam emittere est promulgare,& ita in effectu vult ille tex. st ille qui miserat epistola, diuulgauerat se velle edere spectaculii Reipublicae, cuius Reipublicae respectu dicitur emisi a. Huic modo texti& contrario plures traduntur re-26a sponsiones & intellectus; & primus fuit Bari in d.l. Charidemus, quem refert, & sequitur Ias hic, videlicet,' pollicitatio, te qua ibi, ideo non valet, quia erat facta sine causa, no autem quia facta esset absenti; Napollicitatio, quae non reperitur facta cum causa, puta ob honorem decretum, vel decernendum, vel aliam similem, non tenet nisi opus pollicitum csptum sit fieri, tex. clarus in d. l. i . f. i .& S. si vero sine causa,& l.toties,& l. pen .g. caeterum, Ede pollicitatio.

Iste primus intellectus conuenit liter ,& est verus, quia in illa epistola, de qua ibi, qui pollicebatur, scripserat se editurum munus simpliciter, sine expressione causae; merito ex eo non potest cogi ad edendum munus siue spectaculum di fuit intellectus Barto. in ea l.

66쪽

Qui intellectus comprobatur ratione, ut dixi, quia 263 ex pollicitatione facta sine causa iusta, non competit actio: & licet sit facta simpliciter ob mera liberalitatem exercendam, no dicitur facta ob causam iusta, ut dicitur in d.l. i.vers.fi. de pollici. ubi quod qui non ex causa Reipublicae pecuniam pollicentur, liberalitatem perficere non coguntur.

Vnde elicitur, ideo in pollicitatione requiri expreset' sione iustae causa' : quia per eam cognoscitur u animus pollicentis fuit non per iocum & iactantiam, sed serio & deliberath promittere, cum alias pollicendo videatur promittere ioco,ut dixi;& hinc est, ' lex noluit illam approbare tanquam carentem fiundamento volutatis,qq. facta esset in fauorem Reipublici, sed in 263 eo casu voluit, ' ultra promissione verbalem opus pollicitum incεptum sit fieri; per quod factum arguitur deliberatio voluntatis ipsius pollicentis; & io tuc lex approbat pollicitatione, ut elegater declarat Mat. V vessembeci. in suis coment.in Pandectitit. de pollicia 66 Non est ergo valida pollicitatio in d. l. Charid mus, ob sola verbalem pollicitatione factam sine causa, sed requirebatur, ' munus pollicitu edi inciperet fieri, ut probat aperth tex. qui huc supplet in l. depollicitationi b. in prin. ff.de pollicit. ubi dr,q, probe faciet Statius Rusfinus si opus proscenij perficiat, qJse Gabinis extructuru promisit, & tande aggressus fuerat. Sed contra hunc intellectum facit, quia si intelligamus de pollicitatione facta sine ca, eius decisio ur de indubitabili, cum hoc iam esset decisum ibi in d. l. i.6.

a. ubi ' pollicitatio facta sine causa,& iusta, non valet. Sed respondetur,' imo casus,de quo in d. l. Charidemus, differt a casu d.l. i .S. i .ga iste tex. loquitur de

67쪽

sI Hieron mi pavonii Interpretatio

pollicitatione facta verbo, tex. vero d. l. Charidemus.loqilde pollicitatione facta facto, neper scriptura epistolς P qua scriptione videbat pcessisse pollices ad Pinitted uideliberate,& scrib, no aut r iocu: Via ex hoc

oriebat dubili, vir u pollicitatio facta eo moderet obseruari:& nihilomin' decidit ex ea agi no posse, ut ibi. Scd o modo ultra Bari pro coi ad illu tex.rndebat 267 Gall.hic,nu. 49.2 no meretur adduci; quia non loquit de pollicitatione, sed de pacto; na pollicitatio,de qua ibi erat facta pepistola, qua mediate erat colunt cla volutas pollicetis cu volutate Reip. cui fiebat pollicitatio, facit i. a. ff. de pac.& l. i .in s. su p.de contrah.

em p. ubi 2 pi pacisci iter abscies P nuctu, vel P epist.268 Iste intellectus nihil valet; quia illa epistola, ut dixi et supra,in qua erat facta pollicitatio , non erat missa Reipub. sed alicui tertio, in qua denuciabat, seu Psitebatur se velle edere munus, seu spectaculu Reipubl. a 6ρ Tertio modo Guliel. Bud. in tuis adnot. ad illu ipsum titulum de pollic. intelligebat, quod ideo pollicitatio,de qua in d. l.Charidemus,no valeret, quia facta erat de cdendo munere seu speciaculo illicito, prout est gladiatorii spectaculu, iuxta l.j.C.de gladiat. li. II. a o Sed nec iste intellectus subsistit, quia est diuinatiu & restrictiuus tex. qui loquit de munere simpliciter; ἰ & ulterius reddit casu illius i. de indubitabili. I 5 &c. 27i Quarto mo Alc. I suis parerg. que refert Bolog.hic

n. io s. itelligebat,st io pollicitatio,dequa I eo tex. novaleret,qa facta erat de re icerta, na facta erat de ededo munere simp r,nec erat expssu gen' muneris, seu

. qualiras illi' merito ii valuit ob Icertitudine rei i pollici deductet, sicut ob id n valet et stipulatio,arg. l. tritiara cu.& l.ita stipulat'. in feo. Iste itelis cosonat verbis

illi' lex. si, ut dixi di simi ic de munere ededo; merito

, si nihil subaudiatur,qu

68쪽

quadrat verbis: solum aliquatisper, quia non videtur verisimile,s ille Charidemus in epistola, quam scripserat, dixisset simpliciter se velle edere munus,no ex Dprimendo eius qualitatem , & sic-voluisset scribere ' σα epistolam de re elusoria & risu digna; Propterea rosideo cu primo intellectu, si, ut dixi, fuit Banin eo tex. Sed iterum contra illii intellectum facit, ' imo inualiditas illius pollicitationis fundetur in absentia i p. sius pollicentis, faciunt illa verba: quam absens quis emisit,quasi innuant a contrario sentu, st si non suisset absens, sed praesens, ex illa epistola potuisset agi. Sed responderi potest, quod illud verbum, absens, et 7 non denotat ininisterium iuris, sed tantum contingentiam facti; merito in tali verbo no potest fieri s in c

non pct. par.& ibi Decius, & per Alex. in l. Centurio. nu. 3 s. de vulg & pupill. Quod autem non possit importare ministerium iuris, patet, quia secundum commv. opin. quando ille, qui est praetens, promittit viti b, tunc pollicitatio est pactum; ex quo patet, ' absentia non nocet pollicitationi imo magis illam adiuuat. Conclude ergo , quod absentia in illo tex. non est causa, quare pollicitatio non fuerit efficax. Rursus contra d. coclusionem communem, quς habet, quod absenti citra nuncium, vel epistolam ultro ficta promissio ex causa lucrativa, est pollicitatio, oppono fortiter,st imo ista no sit pollicitatio, sed pactu, considerando ea, prout est in suo cile perfecto. & tempore quo agitur de eius effectu, nepe post qua est ac ceptata; Na facta acceptatione de absente, de pollicitatione sibi iacta, no est dubiu, quin in ea, seu circa ea re periat volutas acceptatis, similiter no vr dubita qn et

E 3 reperiatur

69쪽

γο Hieronymi Papp. interpretatio

periatur voluntas pollicentis, quae cum semel adfue- 73 rit a principio, deinceps praesumitur durare, donec illam non reuocat,i.eum qui. Edeprobatio.l.cum hic status,in fin.prin .sup.de don. inter vir.& uxor.cum stamilibus, & consequenter potest cocurrere & coniungi cum alia voluntate acceptantis, & sic facit duorum consensum circa idem, seu pactum. Sed huic dissicultati responderi potest, considerans76 do, quod voluntas est quaedam res, quae habet esse instantaneum, tam respectu productionis, quam durationis, idest producitur in instanti, & post illud nuna durat; Nam illa est deliberatio animi intelligentis,& eligentis id, quod vult, secundum Bal. in l. coacti,a78 C.de contrahen .emiat. & post eius creationem p test manere in suspento, Dec.in conci S9 . . Quoa fit,ut illud tempus quod sequitur posteaquam quis

voluit, vere non dicatur continere voluntatem illius, qui eo tempore nec vult, nec non vult,& sic stat in medio inter velle,& nolle, seu inter dissentire,& consentire, iuxta c. is qui tacet,de regul. iur. in 6. & ibi Dyn. Quo supposito, ad propositum insertur, qu bd volu tas pollicentis no potest coniungi cum voluntate postea acceptantis, quia non est,&non entis,&c.

Nec etiam praesumi potest, quod sit,cum semel ada 8o fuerit; Quia quicquid sit in alijs casibus & materia,

voluntas istius,oui pollicetur, non praesumitur durare, in primis ex d.l. qui absenti. sup.de acq. pos ubi probatur, quod voluntas absentis ad hoc ut duret & prorogetur,necesse est,.sit redacta in scriptura,quq mittatur absenti, quo non facto, voluntas absentis nona 8i praesumitur prorogari; Vlterius, quia videmus ldonatio absenti iacta non valet.l. absenti,ssi de donati .

70쪽

:& est communis opinio,de qua testatur Cotain cons. 73.lib. 3.&Pari cons. 88.nu....in 3. non mirum, quia voluntas donantis no praesumitur durare, sicut quan-

αῖ a do fit donatio absenti per nuncium, vel epistolam,

ut nota. in I.nec ambigi. C. de donatio.& est commv. opinio,teste Capicio, Decis I 8 o. nu. 8.

Insuper respondeo ad id quod dicitur, ' voluntas 183 semel praestita praesumitur durare quousq; non reuocetur. 9 id procedit in voluntate bene deliberata.& stabilita, secus in voluntate ultronea,cuiusmodi est

illa pollicentis, quae ex abrupto emanat, nam talis no psumitur durare,ut dictit hic Gall. nu. 3. Rip.nu. 2L. .

Iuxta istam conclusionem ex illa inseri Ias ' pro .m isso ultro facta praesenti, & tacenti ex causa lucratiua n 3 est pollicitatio sed pactum, quae coelusio comu nis est,ut testat Ias hic. nu. 7.Gal. 7. Rip. 2 i. Alb 7. Pro qua communi opinione facit in primis vitia ra tio, qua assignat Iac& Doct. videlicet, quia in tali pollicitatione ex parte pollicentis reperitur voluntas pollicentis vera, & expressa,directa ad finem se obligandi, ex parte veris illius cui fit, qui est praesens,& tacet. 28 adest prςsumptas quia praesens, ct tacens in his, quae sibi utilia sunt, praesumitur consentire, merito iste consensus duorum constituit pactum, non autem pollicitationem a Minor probatur ex l. si remunerandi,

passus. su .manda. ubi si ego passus sim aliquem pre, me fideiubere,videor sibi mancasse, ut ipse pro iii ἡ ρ- delubeat: Ad ide tex. in l. qui patitur, ff. manda. ubi, 'qui patitur, ut alius mandet alicui, ut ipse pro se fideia iubeat, ipse mandare videtur;& glo. ibi not.2 presensi & tacens in eo,' est sibi utile,praesumitur consentire.

Huli' primo arismento, P prae riteris urget, multis

SEARCH

MENU NAVIGATION