장음표시 사용
51쪽
i Et Io. logalla,num. iuea. dicit, quod istud Verbum, M 3 polliceor, v e derivatur pollicitatio, inspecta eius
origine est generale,de adaptatur bmnibus contra ti-hus,eo modo quo verbum, promitto, quia in effectu
polliceri est promittere, ut in rub C de dotis. promissio.& nuda pollici. & itii fi Ciad Sota Vellei im, &. in l.pollicitatione. C.de donatim ante nupticum alijsper eum hic Miductis. in . , Hodie verba iure ciuili talis verbi, generalitas , a io quo ad proprietatem est restricta ad unam tantum speciem actus obligatorij, nempe ad actum,per quem unus promittit aliquid ultro offerendo illud
absque eo, quod aliquis prius de illo eum requisius - rit ι Epta est actus obligatorius solius promittentis
Sed tu aduerte,qubd immo verbum, istud, etiam 23 3 eius origine inspecta non fuit generale; Napi illud est compositum ex duabus dictionibus, seu duobust verbis, secundum Grammaticos, videlicet ex verbo,
a n posth l & liceor: liceri autem est precium offerre in
auctione, seu venditione rei publice expositum ad usidendum; sicut dicimus possidere, idest, posse sedere, polluere posse lauare, declarat Alciat. lib.primo, cap. primo parer. Iur. Quibus stantibus. insertur contra Bolognet.quδd istud verbum. in sui origine,non fuerit generale , cum ethiivologia id quae indicat originem verbi, ostendat, quod importare deberet promissionem solius esserentis , sicut etiam fgnificat hodie. Redeundo modo ad posscitationem, & retento cu Ias. quod illast solius offerentis promisso dissicultas non mediocris est in distinguendo , di cognoscendo: I illam
52쪽
.illam a pacto ; attento, quod considerando eam prout est in suo esse perfecto; illa videtur semper continere duorumves plurium consensum, nempe polliceriai tis acceptantis pollicitationem; auicquam acceptationem pollicitatio videtur esse actus imperfectus,& non considerabilis,& hoc inde videtur patere, quia pollicentem, antequam sit acceptata pollicitatio; pGa i S test poenitere secundum Rui. hic, num. ip& Al
il Propter hanc considerationem, Doctores hic &in d rubr.C.depa aborant valde circa hoc;i Et priin emus Deci. in. d. rubri dicit. & concedit in ecteti et i st quod pollicitatio habeat consensum duoruni,scut pactum , quod differentia stet in hoc, quod consensus, qui constituit pactum, debeat esse expressus ab utraque partς, &consensus ,qui inducit ptillicitatio nem debet tantum esse expressius alparte piallicenti u e&a parte acceptantis pollicitationem utebeat,effetacitus . Et hoc modo vult intelligere rex in Aia paletum, quatenus dicit, quod pactum est duorum consensus , idest, expressius secundum ipsum, pollicitatio vero solius offereulis prorni sum, id est sen. sus, siue voluntas expressa , non tamen negans, quis voluntas acceptantis sir necessaria , id est tacita, sed id non cxpressit, quia ex eo, quod dixerat J.C. coia
ligi poterat differentia inter pactum, & pollicitatio
Pro qua sua opinione ι scilicet,. quod consensus a qui ou stituit pactum debest esse Lxprti sua ab utra
parte, adco, quod non lassicotiquod sit cri effusa, .m ia D 3 una
53쪽
- 1M Hieronymi Pan. Interpretatio
- a tantum parte Primo,mouetur ex dicto Hostim. in Summa sua,extra de pact. qui declarando illud verbum,consensus,existens,in definitione exponebat,id cst,expressus, hinc inde. i, Secundo, adducit Doα in I. 2.f. voluntatem. sup. solui.matri. & in ca .fin. f. fili extra de iudic.lib. 6.ubi Io n. Andri& Gemi.idem dicunt. - a. -lITertio ponderat verba definitionis, videlicet,placia Uraum,& consensus, quae important duos actus paciscentium, primum, scilicet,placitum,quod secunduma at ipsum resertur ad primum intrinsecum motum voluntatis tacitae ipsorum paciscentium, quo ipsi inclia et nantur, secundum consensus, qui secundum eundem importat motum extrinsecum eorum, quo per loquelam exprimunt illud placitum 1 At pollicitatio ad sui sermationem requirit solam expressam voluntatem pollicentis, & voluntas acceptantis non est nocesse, quod sit expressa;& licet quadoq; exprimatur, α Σ3 istud est ex accidenti, & ideo non alterat sormam, cum id ex abundanti fiati arg. l.non solent. ff. de reseiunnot. Bal.& Iacin l. uniuersa. C. de precib. Imperi
Circa istam primam differentiam Decij, dico illam
cte communiter reprobatam per Doctor. in d. . n. C.de pact. ut ibi dicunt Purpura.Cur.iun. & Cagno. num. 18. 19. & contra illum tenent Socin. in d .l. 2.F. voluntasem,num. 7.& Ripa, num. 6. &idem Ripa, ind.rubrinum. 3.& Boloseibid. num. 3 i. Et dicit Camil. Plauti lib. 6.cap. 3.nu. I. in rubr.nostra, quod crebrius
receptum cst sussicere consensum, qui constituit pactum esse tacitum , & non esse necessarium, quod Verbis exprimatur, pia ut vult glos in d. l. iurtigeni l tium.
54쪽
etium. ς. igitur nuda. ff.de pact 'secundum unam opi
Pro qua commvn.contra Deci. facit, quia nullibia r reperitur iure cautum, quod verba sint deforma pacti, ergo sufficit, quod consensus ad illud inducendumanifestetur per signa aeqispolientia verbis. argum. tex.in l.certum. Qii certapetati ubi, quod non refert: an nomine proprio res appelletur, an digito ostendatur,& tex.cum glo.& Batain L si mater. C de institi &substit. Et in terminis pacti, quod consensus non debeat
de necessitate eta expressius ab utraque parte, facit, ea as quia mutus annuens capite, vel humeris, potest pacisci. texti in Litem, quia,iuncta glosin verb. mutus.
supra de pact.& in l. prima, S. si quis ita. iuncta glos. in
. Non obstat primum, & secundum fundamentum Decij, de authoritate Hostim. & D D. quia istae authoritates sunt communiter reprobatae, ut statim dixi. Nec obstat ponderatio, & expositio Deci; ad illa verba definitionis pacti, videlicet, placitum, & consensus ; quia, ut explicaui supra in tractatione pacti, illa verba habent alium sensum magis aptum, & v a 2 5 ro consonum ; Immo illa definitio, & eius verba, conueniunt omnibus generibus pactorum,. quomosa documque initorum ; Quia ibi l. C. definit pactum in genere, & sic expressium , tacitum, verum fictuin , & praesumptum , ut aperth probatus exd. I. r. iunctis tribus ieqq.ll. quae loquuntur de pacto tacito,& ficto,ut clare in eis habetur. D Praeterea,
55쪽
1s Hieronymi Pan Interpretatio
-i Praeterea, dato , & nos' conca quod illa verbi placitum, & consensus, de proprietate importent,consensum expressum,dico, quod ibi debent impro-3priari propter mentem I. C. qui vult, ut dixi statim. definire paruim in genere, & sic etiam tacitum. a gumento l. non aliteri delegat. 3. etiam, quod sint vera et 8 ha definitionis, quae etiam ipsa improprialida sunt, ubi constat de mente . viqii tex. inaede actio.in prio. iumstagio.in verta debetur; quam ibi approbant Iac
Reiecta ex praedictis prima disserentia Decii in- et aster pactum, & pollicitationem, secundam diis rentiam inter pactum ai& pollicitationem assignat e. Croti hic in secunda lectu. Et est , quod in pacto sit duorum consensus; item in pollicitatione acceptata, & sic prout est in esse perfecto sit duorum consei sus, sed diuerso modo ; Nam in pacto obligatorio, de hoc enim ad praesens agitur semper procedit umluntas illius , qui intendit acquirere, &subsequutur voluntas alterius , qui se obligat pised in pollia citatione euenit totum oppositum ; Nam semper necessario debet praecedere voluntas promittentis, & semper , & necessario subsequitur volum rasa acceptantis pollicitationem ι Et sic in pacto praecediti semper instigatio ad promittendum ; At in pollicitatione necessario requiritur , quod tnon praecedat, cum debeat me promissio ultronea , &. inchoari actus ab offerente sponth , & vl. '
ν , Ista secunda differentia Croti, quam sequuntur, quidam Moder. Ut per Bologneti hic, numero fiet.. non est recipienda; in primis, quia iure probatum
56쪽
hon habemus, quod consensus, per quem inducitur a 3' pactum obligatorium, quirat ordinem instigatio .
nis & procurationis praecedentis ex parte acquirentis obligationem: Imo etiam sine ulla praeuia instig tione, & etiam quod praecedat voluntas promi te tis inducitur; Vt de pacto expressio habemus exempla 23 i in donatione in eo casu, quo fit verbo,& perficitur pacto. iuxta l. si quis argentum, s.fin. C. de donatio. & In si itiit. eod.tituL S aliae, versic. perficiuntur, di noti ibi glos. Quae donatio non praesupponit vllam instigationem, sed habet principium spontaneum , di ultroneum; de pacto tacito est textus in l. secunda, & L item quia; & l. tale pactum. iuncta glos.
Isde pac. Vlterius non est vera ista secunda differentia: Quia in effectu praesupponit, quod in pollicitatione sit con 'sensus duorum, licet diuerso modo concurrat ad il. lam perficiendam, quam consensus de quo in pacto; Et sic quod pollicitatio & pactum non differant in substatia: sed tantum in modo deducendi seu formandi, quod tamen videtur en de directo contra text.in. d. l. pactum, in princ. ff. de pollicit. Unde reiecta ista secunda differentia , reperio, quod Petrus Loriolus, Doctor Gallus, in suo tra-
cia. de pact. Axiomae ii. & ir. assignat tertiam
differentiam inter pactum , seu stipulationem , &232 pollicitationem , dicens pollicitationem esse v-nius tantum verbalem promissionem, seu obligationcmin differre a stipulatione, quia illa etiam est verbalis obligatio, sed non unius tantum, sed duorum propter interrogationem unius, quae in ea debet prae
57쪽
1Τ Hieron'mi Tapp. Interpretatio
Et ita in effectu videtur velle iste Doctoriqudd poli, citatio, & stipulatio non disserant inter se substantia, sed solum in modo concipiendi eas , quia in utraque adest duorum consensus; in stipulatione expressus ab
utraque parte verbis per interrogationem praecedentem, & responsionem sequentem; in pollicitatione expressius verbis per promissionem ultro factam ex par- te pollicentis , & ex parte illam recipientis expressus verbis acceptatis eam,vel tacite resultans ex prisumptione. Quam suam opinionem & disserentiam probat Loaserio.considerando,quod iura appellant nudam promissionem ipsam pollicitationem, ita cst tex. clarus ind.l. sciendum,*.ditium.cuius verba sunt haec;Promissum refertur ad nudam promissionem , & glo ibi, in verb.nudam; exponit,nudam, id est , ab interrogati ne Ad idem ultra Lorio. pondero verba rubricet. C.dedot. promiss& nud. pollici. ubi verbum, promissione, importat stipulationem,&lic interrogationem, & responsionem,& illa verba, nuda pollicitatione, promissionem non vestitam ab interrogatione praecedente,& ideo nudam ; Ad idem etiam pondero alium text. in l. fin.i fine, C.ad Velleia. ibi, dotem pollicitus sit vel spoponderit; ubi verbum, spopoderit,& verbum, pollicitus sit, ponuntur tanquam sinonima ; At verbum,aas spondeo,importat sponte, seu vitro, seu propria voluntate,& meapte natura,& sine requisitione promi
to, iuxta illud Virgi. Aeneid. q. Sponte sis fandispas
res menter agnos: & illud,miserescimus vltro, id est,ultra id, quod rogauit, praestitimus , ut exponit Cornucop.in verbo ultro. dem ergo importabit verbu potiliceor,id est, sponte,& sine requisitione promitto.
58쪽
l Et si velimus tenere istam opinionem,quam reperi sequi Vaco. a Vacu. lib. 3. declara. Iurideclara. 6 .nu. . 3. . necessariu est respondere ad text. in d. l. pactum,
qui videtur ponere apertam differentiam in substanalia, inter pactum seu stipulationem, & pollicitatione,& non in modo deducendi eas in esse,prout in essectu tviderur velle Lorio. Cui texta quamuis nec ipse, nec Vaco. respondea a 36 disputando responderi possie videtur, quod Vlpian. non secit illum tex.principaliter,& ex professo, ut doceret, seu definiret, quae esset substantialis differentia inter pactum, & pollicitationem; sed principaliter,ut decideret dubium, super quo consulebatur,videlicet, an fuerit necessarium ad hoc,ut illud, quod pollicebatur ob honorem, potat ut debitum exigi, quod constitueretur,id est, ut super eo fieret constitutio Imperialis, ut aperte innuit tex. ibi. Et ideo,&c. Ad quod dubium decidendum praemittit incidenter illa verba, quCd pactum est duorum couentio, pollicitatio solius offerentis promissio. Ex quibus verbis infert ad decisionem hoc modo: Pollicitatio cum sit solius offerentis promissio , & sic cum habeat volutatem unius tantum, hoc est inchoetur ab unius promissione tantum ultro facta,& sic no deliberath, sed ex abrupto,&impetu animi, ob id ne-23 7 cesse fuit, ut per eam produceretur actio, quod lex illi impartiretur auxilium suum, & sic quod super hoc fieret constitutio quia aliter non potui set producere actionem, cum habeat voluntatem pollicentis tatum,& illam etiam non plene deliberatam, non autuvolutatem duorum deliberatam, sicut pactum, quod propterea producit actionem, quando no est nudum,
59쪽
& ideo non eget legis fomento, seu auxilio, & ut super eo fiat constitutio.
Et quod ille tex quatenus loquitur de pacto possit intelligi de pacto vestito verbis, &sic de stipulatione, ut sentiebat Lorio. patet in primis, quia loquitur de a 38 pacto simpliciter, seu generaliter, quod comprehendit proprie pactum nudum, & pactum vestitum, lauris gentium, S. conuentionis verbum, ff.de paci.&diximus supra. Et quod de necessitate debeat restringi ad pactum vestitum, patet insuper, quia si intelligeretur de pacto nudo illatio,& decisio, quam sumit ibi Vlpia. ex illo
dicto non sequeretur necessario, imo consunderetur differetia inter pactum,& pollicitationem, Quia cum pactum nudum de se non producat actionem,eodem modo fuisset opus facere consti tutionem ,Sperquam ipsum vestiretur legis auxilio, iuxta Vegitima,cu mu
Et stantibus his, satis videtur posse attentari, quatenus I.C. ibi loquitur de pacto & pollicitatione, quod possit intelligi de stipulatione , & pollicitatione, & in effectu velit alsignare ibi differentiam inter ista duo,& illa sit, quod stipulatio deducitur in esse per interrogationem praecedentem , & responsionem sequentem, pollicitatio vero per promissionem praecedentemn acceptationem sequentem, ut volebant Lotio.
i Sed certe opinio istoru Modernorum nullatenus 23 est vera in eo, in quo praesupponit, quod pollicit tio perfecta,& acceptata habeat consensum duorum;& quod in alio non differt.a stipulatione, nisi quod in pollicitatione non praecedit i errogatio. Et
60쪽
Et contra eam in primis facit, quia si esset vera,se-26O queretur, quod ex ea nasceretur naturalis obligatio, quia haberet consensum duorum,quod tamen falsum est,& contra communem,ut dicam infra. Praeterea sequeretur,quod facta absenti citra nun-2 i cium, vel epistolam, non valeret, quia non valet pactum,nec donatio,i.absenti.C.de donatio.& est com . munis opinio, teste Paris. consi 88. num. r . lib. 3.&Anto. Gabri. lib. commu.opin.tit.de donat. q. a. quod
similiter est falsum,ut insta ostendam. Nec obstant adducta pro Lorio. Et primd in quantum ipse dicebat,quod pollicitatio solum differat a stipulatione, quod in ea praecedit interrogatio, in pollici assa tatione non ;Nam respondetur quod imo differt in alio potissimum,nempe quia forma stipulationis perficitur duorum consensu declarato per interrogati nem, & responsionein ; sorma autem pollicitationis perficitur ex unius voluntate consistente in solius OL2 3 serentis promissione,& actus acceptationis, qui soquitur,non est de substantia pollicitationis, nec illius formam ingreditur, ut ex insta dicendis apparebit, quam differentiam formalem assignat Vlpia in da.pactum; prout patet ibi ex illo verbo, Est, quod dicitur 244 verbum substantivum, & demonstrat substanti si utriusque termini secundum Bald. in i quae sortuitis.
Non obstat ulterius ponderatio text. facta pro LO-irio. in da.pactum ; Quia dato, & non concesso, quodi quatenus loquitur de pacto,deberet intelligi de vesti. to verbis,& sic de stipulatione, non tamen sequitur ibi is . . probari differentiam inter stipulationem, & pollicit seditionem non consistere tu eo,ut dixi, quod sorma stipulationis