M. AccI Plauti Comoediae. Accedit Commentarius ex variorum notis & observationibus, ex recensione Ioh. Frederici Gronovii 1

발행: 1684년

분량: 702페이지

출처: archive.org

분류: 문학

191쪽

Ac τυs IV S c Ε NA VII. a 63 Ni subvenisset corvus, periissem miser. Nimis hercle ego illum corvum ad me veniat, velim,

, Qui indicium secit , ut ego illi aliquid boni

Dicam. mira quod edit, tamdium, quam perduim. Nunc, hoc ubi abstrudam, cogito solum locum. Silvani lucus extra murum est avius, Crebro salicto oppletus, ibi stimam locum. go Certum est, Silvano potius credam, quam Fidei.ST. Euget eliget dii me salvom & servatum volunt. Jam ego illic praecurram, atque instandam aliquam in arborem': Indeque observabo, aurum ubi abstrudat senex. Quanquam hic manere herus me sese jullerat, i s Certum est, malam rem potius quaeram cum lucro.

te, donem 3 aut largiar; scis , dicam ali, quid boni: hoc enim fit absque sumptu.

g. Silvani tutus.' Quidam lutos ditios, Servio teste, asserunt, quod ibi lumina accenderentur causa religionis. De lue tuc. Siluani auctor de limitibus trilia Silvamia dicitur orientalu cui est in eo nis lucis positus. Graeci δεσιγ. Glosiae: lucvi. Hesicinus τεμώνη .sie vocant ioca arboribus consta, de con lecrata. Ita Latini liuos, silvas religione sacras ; nec Poetae tantum: sed omnes qui proprie locuti sunt. Plinim arbores dixit religiosas, quia non omnes tales: t lucos absque epitheto, quia omnes sacri, & qui luc- dieitur proprie, sic ra silva est. Salmas Extra murum. J In suburbio. Nubm.

LT CONIDEs, E UNO MIL , PHAEDRIA. Ixitini, rnater: juxta rem mecum tenes,

Super Euclionis filia. nunc te Obsecro, hac mentionem cum avunculo, mater mea: Resecroque, mater, quod dud um obsecraveraru :j Ev. Scis tute, facta velle me, quae tu veliS. Et istuc confido a statae me impetrassere

Past. -- rea obsecroque.

λ. Esecroque. J Religione iurisiu- randi solvo. obtestatus erat matrem Lyconides, ne eorum, quae ipsi de Euelionis filia aliquando dixerat, apud avunculum mentionem faeeret: nunc obsecrationis religione eam absolvit: ao-

s gatque, ut cum avunculo de amieo eoI-l loquatur. P. Pithau . 6. Impetrassere. J Est idem quod impe i traturum esse. Nam sententia est; eolio-i quar cum avunculo Megadoro de te,' amica tua. Euclionis filia, ac quand ι Li quidem

192쪽

Et caussa j usta est, siquidem ita est ut praedicas,

Te eam compressit levinolentum, virginem. LY. Egone ut te advorsima mentiar, mater mea

Io PM. Perii, mea nutrix l obsecro te . uterum dolet. -

IUNO LUCINA, TUAM FIDEM i Ly. hem,

mater mea,

Tibi rem potiorem video: clamat, parturit. Ev. I hac intro mecum, gnate mi, ad fratremmeum,t Ut istuc quod tu me oras, essiciam tibi, lis Ut istuc quod me oras, i mpetratum ab eo auferam. Ly. I, jam sequor te, mater. sed servom meum Strobilum miror ubi sit, quem ego me jusseram Hic opperiri. nunc ego mecum cogito, Si mihi dat operam, me illi irasci in jurium est. ro Ibo intro, ubi de Cipite meo sunt comitia

quidem ea a te vitiata est , spero me impetraturum ab eo, ut tu eam ducas uxo- Iem. V iviIo. vrerum dolot. Neutro de masci genere usurpabant , auctoIe Nonio. Taubm.

I i. Ium Lucina. J Mirantur eruditi, quod in Comoedia palliata invocetur a I 2. Rem potiorem.J dicat: Non esse, ut argumentis multis matrem doceat, stuprasse se filiam ,:eum ipsa inibi sit, ut revera ostendat se vitiatam. Gm-

Cana. fc Pall. teri. quart. quint. sext. plane legunt: ut istuc, quod me oras , ese puerpera Iuno Lutina. Sed injuria mi-lfriam tibi , impetratum ab eo auferam. Iantur. & inulto iniquius Terentium reprehendunt. utitur enim iermone Latino, sed qui limeam deam Ilithyiam exprimat. Itaque ab Horatis Carm. saecul. scribitur, r e , Lenti Ili:bra , tuere matres. Ex consuetudine Romana. Iuno autem Lucina Diana est. Littina vero dicta, quod ejus opera, patius in lucem prodeant , de lumen Solis intueri incipiant. Turneb

fici divitiis, qui aureos montes colunt, Ego solus supero. nam istos reges caeteros Memorare nolo, hominum mendicabula.

nisi quod iidem, omnes uno versu cum cta includant. At pall. pr. & see. non habept illa, Impetratum ab eo auferam, cum glossema sint praeredentium, e ciam ti- οι. ιCamerarianus tamen adhuc omnia illa servat quae eomparent iἡ vuln. quae certe supervacua sunt. Gruter.eto Sunt comitia. 4 Ubi de fama& Ω-lute mea agitur Tractum a P. R. Comitiis. Ta m. Vide Picud. Φ. 7.

x. Ita dititiis. J Nonius, Pisas, v 1 teres esse υσIMerunt, quor Gr. V: -ς απ.stant. Et hi ex montibus Hyperbo Ieis aurum effodere creduntra. Herod

193쪽

A c τ 0 s IV. S c E N A IMEgo sum ille rex Philippus. o lepidum diem lue Nam ut dudum hinc abii, multo illuc adveni prior, Multoque prius me collocavi in arborem: Indeque exsipectabam ubi aurum abstrudebat

senex.

Ubi ille abiit, ego me deorsum duco de arbore; Estodio aulam auri plenam. inde ex eo loco io Video recipere se senem: ille me non videt. Nam ego modo declinavi paulum me extra viam. Attali eccum ipsium. ibo, ut hoc condam domum.

1. Duco.J Id est, descendo, demitto me sensim. Boxhorn. Vide Bacchi d. 4. 2.

EUCLIO. LICONIDES.

ΡEriit interiit occidit quo coerram Z quo non curram ZTene, tenet quem Z quis Z nescio, nihil video, crius eo; atque Equidem quo eam, aut ubi sim, aut qui sim, nequeo cum

animo

Certum investigare. obsecro vos ego, mihi auxilio,1 Oro, obtestor, sitis, & hominem demonstretis, qui eam a stulerit, Qui vestitu & creta occultant sese , atque sedent quasi sint frugi. Quid ais tu 3 tibi credere certum est. nam esse bonum, o vultu cognosco.

Quid

a . ria, interii. J Vide notas Captet v.

L Act. 3. Se. s. s. s. Σ Tene, tene. Furem insequentes clamabant etiam, Prehende furem. Bri C. 3. Et creta. J Elegante nitidoque &mundo vestitu cretatoque. Scribitur in homines icnuiores: quibus cuin copia mutandae togae non esset, tamen ut nitidi se melioris fortunae apparerent, sub dies Ludorum togulam tuam incretabant. Li lin. lib. 3 s. IS.& 17. 7. Ex abrupto ad alium, forte sibi oblatum , sermonem Euclio convertit, priori sententia nondum expleta. mxhor nisu. 8. Novi omnes. l Nihil hic video quod morari lectorem possit. Dicit, se scire fures esse in cavea complures, non mirandum si prius dixerit se novisse omnes. oportet omnes novelli,qui sciret, qui su- res ex illi M&qui non . Sed homo hic turbatus re quod amiserat quaerens , cum scomnibus qui in cavea essent,eam sibi demonstrari peteret, cum nemo responderet, & omnes riderent, omnes se novisse ait, & surea esse complures. Non alia

lententia existeret ex eorum correctione, homines πρυι. Salmasius. L 3 D. N

194쪽

i6ς ΑυLULARIA. Quid est 3 quid ridetis 3 novi omnes, scio lares esse hic conb

plures.

Hem, nemo habet horum i occidisti. dic igitur, quis habet 3 nelcis lIo Heu me miserum, miserum i perii male perditust pessume

ornatus eo

Tantum gemiti & malae moestitiae hic dies mihi obtulit, Famem & pauperiem : perditissimus ego sum omnium in

terra.

Nam quid mihi opus est vita, qui tantum auri perdidi 3

Quod custodivi sedulo. egomet me defraudavi, IJ Anunumque meum, geniumque meum. nunc eo alii laetifi

cantur,

Meo malo & damno: pati nequeo. LY. Quinam homo hic ante aedis nostras quians conqueritur

moerens Θ

Atque hic quidem Euclio est. est, opinor, oppido ego ii terii l palam est res.scit peperisse jam, ut ego opinor, filiam suam. nunc mihi

incertum est,

O Quid agam. abeam an maneam Z an adeam 3 an fugiam tquid agam edepol nescio.

miseere no tanquam viro concessum est, id queraro: ejuiare ne mulieri quidem, Oς.

HOIat. Io. Epod. Et iti non viralis ebul II. Taηtum gemiti. J Pro gemit-: ut senati, dic. T. I 6. Pati nequeo. ' Id est, vivere, dura. e. Vide ad Senecae Thyestem a s. 47o.

Q Uis homo hic loquitur Z LY. ego sum. Ev. immo em

sum miser, & misere perditus, Cui tanta mala, moestitudoque obtigit. LΥ. animo

bono es.

M. Quo obsecro pacto esse possum Z LY. quia istuc facinus quod tuum 6ollicitat animum, id ego seci, & fateor. Ev. quid ego ex te audio 3 i

195쪽

lescens, mali, Quamobrem ita faceres, meque meosque perditum ires liberos LY. Deus impulser mihi sitit, is me ad illam illexit. Ev. quomodo ' LΥ. Fateor peccavisse, & me culpam commerituna scio. Id adeo te oratum advenio, ut animo aequo ignoscas mihi. io Ev. Cur id ausus facere, ut id quod non tuum et Ict tangeres Z

Lr. Quid vis fieri 3 factum est illud. FIERI insectum non

potest. Deos credo voluisse. nam ni vellent, non fieret, scio. Ev. At ego Deos credo voluisse, ut apud te me in nervo

enicem.

LY. Ne istuc dixis. Ev. quid tibi ergo meam me invito tactio est 3II LΥ. Quia vini vitio atque amoris seci. Ev. homo audaci

sumes

Cum istacin' te oratione huc ad me adire ausum, impudens Nam si istuc jus est, ut tu istuc excusare possies, Luce claro deripiamus aurum matronis palam, Post id, si prehensi sumus, excusemus, ebrios*o Nos fecisse amoris cauti. nimis vile'st vinum atque

amor,

Si ebrio atque amanti impune secere, quod lubeat, licet. Lr. Quin tibi ultro supplicatum venio ob stultitiam meam. ER NON

S. D Eritum ires. J vid. Persa I. 2. 'L . Deus Significat cupidinem ; a quo impulsus fuit ad filiae

amorem, di ad illam corrumpendam. Lambin. 13. In nervo. J Id est, ut apud te mihi laqueo, seu potius ferreo vinculo , interi tringam gulam. Lambin. I . Tactio est. J Est ambiguitas in tangere, quod ec furari, sunde ragaces pro furibus in & cum muliere rem habere si

gnificat. Ηerat. I. Sar. Σ. matronam nul

zam ego tanP.Pasitiat. Epid. 1.2.Meam. Jscit. ostam, ut quidem Euclio sentit: sitiam, ut Lyconides. Lambis.18. Luce claro. J Argumentum ab absurdo, & improbabili consequenti. Sie enim legendum i non, clara: quod &mnisu tutatur. Ge. 3. Ossic. luce claro in foro saltet. Lambin. 2o. Nimu vile.J Id est, non potest solis mapno emi vinum atque amor,siquidem vinum ebrio, amor amanti dant omnium facinorum licentiam de impu

nitatem. Lamb. 2 a. Stultitiam. I Dicit,stultitiam: quo-

196쪽

ic8 Α υ L u , A P. I A. M. NON MIHI homines placent, qui , quando ma

le fecerunt, purgitant. Tu illam scibas non tuam esse: non attactam oportuit. z I LY. Ergo quia sum tangere ausus, haud causificor quin eam Ego habeam potissimum. Ev. tuta' habeas me invito meam 3LY. H d te invito postulo: sed meam esse oportere arbitror. Quin tu eam invenies, inquam, meam illam esse oportere, Euclio.

Ev. Nisi refers. LY. quid tibi ego reseram Z Ev. quod surripuisti meum. Q Jam quidem hercle te ad praetorem rapiam , & tibi scribam

dicam.

L r. Surripio ego tuum 3 unde 3 aut quid id est Ev. ita te amabit Juppiter,

. Ut tu nescis 3 Lr. nisi quidem tu mihi, quid quaeras, dixeris. . Ev. Aulam auri, inquam, te reposco, quam tu conscisust mihi Te abstulisse. LY. neque edepol ego dixi, neque feci.

j Ev. negas t j Lr. Pernego immo. nam neque ego aurum, neque istaec aula quae siet, scio, nec novi. Ev. illam, ex Silvani luco quam abstuleras. cedo. i, refer: dimidiam Iecum potius partem dividam. Tametsi fur mihi es, molestus non ero. i Vcro, α

refer.

iiiii: teret.

LΥ. Sanus tu non es, qui furem me voces. ego te, Euclio, o Dς aliare rescivisse centui, quod ad me attinet.. Magnaniam stolida omnia, quia abest maligni

tas, miserando. Eoxhorn.

2s. Haud euus istor. 4 Non recuso, c Lamb. as. Eluan tu, re. Qui civem Romanam vitiarat, aut ea in indotatam ducere,aut si hoe recusaret, capitis argui coinsuevit. Nec intererat , filiusne similias esset; an paterfamiliasue ut testatur explesse Terent. Adelph. Ravard.' 29. si referi. J A ποσ1ώπηος stil. poenas de te meritas sumam. Lambin. 3o. Raptam. Dixit, ut poturbatus. nam ad Plaetorem ducere, &in ius vocare licebat; rapere non licebat, niti ei, qui antestatus esset. Lη . Gribam dicam.Jreαψο M' δικίαι , id est, acculabo; nam γραι φω apud Graecos etiam vicus signat, id est. Oώκω, καΤηγορῶ. ωὐκ autem sunt Zc Letasti. o. De aliare resivi e censio , quνd. J

197쪽

Ac τυs IV. S C E N A X. a Magna est res, quam ego recum otiose, si otium est, cupio

loqui.

Ev. Dic bona fide: tu id aurum non surripuisti LL bona. Ev. . Neque scis quis abstulerit. LΥ. istuc quoque bona Ev. atque id si scies, Qui abstulerit, mihi indicabis Z LΥ. faciam. Ev. neque partem tibi r 1 Ab eo,quiqui est, inde posces: neque furem excipies 3

Ev. Quid si fallis 3 LY. tum me faciat quod volt magnus Juppiter. Em Sat habeo. age nunc loquere quid vis. Ly. si me novisti

minus,

Genere qui sim gnatus: hic mihi est Megadorus avonculus: Meus suit pater Antimachus: ego vocor Lyconides: O Mater est Eunomia. Ev. novi genus. nunc quid vis 3 id volo Noscere. Lv. filiam ex te tu liabes. Ev. immo eccillam

domi. LY. Eam tu despondisti, opinor, meo avonculo. Ev. omnem

LΥ. Is me nunc reni inciare repudium jussit tibi. EV. Repudium, rebus paratis, atque exornatis nuptiis 333 Ut illum di immortales omnes deaeque, quantum est, perduint, Quem propter hodie auri tantum perdidi, infelix, miser. LI. Bono animo es, & benedice. nunc qu e res tibi & gia

Observat. 3. 2. Gronoesin. r. Die bona fae. l Jurabant & , P.rsirim, simpliciter. Petron. Et, Per fidem, inquam, pater, cujus hac naυ- est, aut quos vehat, dicere potes ' Et, Per fidem, id est, die per fidem. Sanctissimu inerat jusjurandum ; Per fidem. Herald. s. Neque furem excipies. t Quod Nonius explicat, excusaba vel celabis, dubitant an satis proprie: ipsi malint respici ad Fessi Alius,imo ait proprie: non uteris ιωροσωποληψια. quicunque tandem sit,quem tu larem esse cc gnove-Benet s, indicabis. Recte Nonius, celabis: nam qui recipit vel receptator est ; dat locum delitescendi. Hoc autem est hie excipere. Sie Cicero prol. Manilia de Mithridater Huncin ista fuga Tigranes rex excepit, dissi dentemque rebinstiti confirma υit. Gronoris i. Metiam. J Vide Μilit. act. 3. I. 3. Renunciare repudium. l Remisit tibi per me repudium. Lambin. s 7. Ea res tibi. Formula precandi solemnis, qua utebantur initio rei cujuslibet gerendae, negotiique contrahendi. Lamb.

198쪽

i7o AULULARIA. Bene seliciterque vortat. Ita di faxint, inquito. Ev. Ita li faciant. LY. &mihi ita di faciant. audi nunc jani 6o Qui hinno culpam admisit in se, nullus est tam parvi preti, Quin pudeat, quin purget se. nunc te obtestor, Euclio, Si quid ego erga te imprudens peccavi, aut gnatam tuain , Ut mihi ignoscas, eamque uxorem mihi des, ut leges jubent Ego me injuriam seςisse filiae fateor tuae, Cereris vigiliis, per vinum , atque impulsu adolescentiae. Ev. Hei mihil quod facinus ex te ego audio Z I r. cur eiulas ξQuem ego avom seci jam ut esses filiae nuptiis:

Nam tua girata peperit, decumo mense post: numerum caper Ea re repudium remisit avunculus causa mea. 7o I intro, exquire, sitne ita, ut ego praedico. ER P

rii oppido lIta mihi ad malum malae res plurimae se qgglutinant. Ibo intro, ut quid hujus veri sit, sciam. Lr. jam L .P'

te sequor, Haec proponendum jam esse in vado salutis res videtur. Nunc servom esse ubi dicam meum Strobilum, non reperis 71 Nisi etiam hic opperiar tamen paulisper 1, postea intro Hunc subsequar. nunc interim spacium ei dabo exquirendi Meum factum ex gnatae pedisequa nutrice anu. ea rem

novit.

6r. Si quid ego erga te. ' Camera-vianus : ut si quid ego. MT. Pall. vi quid ego, ut dc Iunianus. Edd. vete-Ies : ut quod ego. Et sie tres Vossiani eum Academico & Gudiano. Nec mutandum est: est enim elegans repetitio particulae ut, de qua in Bacchides de ad Livium diximus. Grono-

ges eum, qui virginem vitiavit, eam aut dotare, aut uxorem ducere. L--mus.

67. Eruem ludia ego avum. J Genus loquendi permixtum.'vid. Epid. 6. a.

g. Naemerum cape. J Id est, accipe. Nonius. Tempus supputa, sc. a diσμυο-ςο,οις. Tati m. 73. In vado. J In salute explorata& certa. sic Terent. Anti. ach. s. sc. 2. Omnis res eIὶ jam in vado. ubi Donatus, In vado, id es, in securitate. nam ut in profundo periculum es, ita in vados curitas. Lamb.

ACTUS

199쪽

DI immortales, quibus & quantis me donatis

gaudiis, g--QQuadrilibrem aulam auro onustam habeo: quis me est divitior Θ

Quis me Athenis nunc magis quisquam est homo, cui Dissint propitii 3

LY. Certo enim ego vocem hic loquentis modo me audire visus sum. ST. Hemi 3 Herumne ego aspicio meum Z LY. video ego hunc Strobilum, servum meum 3 iunc si . ST. Ipsus est. I r. haud alius est. ST. congrediar. LΥ. contollam gradum. Alss.aliud.

Credo ego illum, ut jussi,eampse anum adisse, hujus Nutricem virginis. ST. Quin ego illi me in enisse dico hanc praedam, atque eloquor ZIgitur orabo ut manu me mittat. ibo atque eloquar. JORepperi. LY. quid repperisti Z ST. non, quod pueri clamitant,

In faba se repperisse. LY. jamne autem, ut soles,

deludis 3 et 2 r

ST. Here, mane, eloquar, jam ausculta. LΥ. age ergo loquere. ST. repperi hodie, Here, divitias nimias. LY. ubi nam 3 ST. quadrilibrem, inquam , aulam auri plenam.

6. Onratam. J Id est, congrediar. namtipso Tullio Philippica 3. Gruter

contollere. , valet , conserae: ut prorouere, proserre. Lambis.

g. Ruin ego isti. J Μoribus receptum , ut servus interdum cum domino quasi pacisceretur in certum pretium, quod si exolvisset, liber esset. Id pretium e peculio servi, vel adventitio lucro. Sen. Epist. go. Qui cum frugi essent, raro serviebant ultra quinquennium I testes . Manu me mittar. J Manumitti se vin dicebatur . cum dominus aut caput ejua servi, aut aliud membriam tenerer, dicebarrhunc hominem liberum tis volo; cremittebat eum manu. Festus.

I i. In faba, sec. J Ne existimes rem nihili, puta vermiculum, quem midam vocant, me reperisse ; sed quiddam pre

200쪽

i 1 ΑυLυLARIA. Ac Tus V. LY. Quod ego facinus audio ex ter ST. Euclioni huic lates surripui. 11 Lr. Ubi id est aurum ξ ST. in arca apud me. nunc volo me

emitti manu.

LY. Egone te emittam manu, scelerum cumulatissime 3 ST. abiliere, scio Quam rem geras. lepide , hercle, animum tuum tenta vi. jam Ut eriperes, apparabas. quid saceres, si repperissem 3LY. Non potes probasse nugas. i, redde aurum. ST. reddam

ego aurum Zio LY. Redde inquam : ut huic reddatur. ST. ali, unde rLr. quod modo fassus es eta In arca. ST. soleo, hercle, ego garrire nugas: ita loquor. LΥ. at scin' Quomodo ξ ST. vel hercle enica, nunquam hinc s

res a me. 2I. .At scin' quom: .. J vide notis

Amph. Act. 1. Sc. r. H. 2Co. Iamines Meus in scenam, quae nune

est ultima , fide Codicis sui ita supplet. Quae quidem dc in editione, quam Σι- mon quidam carpentarivi Parisiis ante saeculum procuravit,veibatim ita leguntur : ut & in Gryphii Lugdunens, ta Her- vagii Basiliens. Taubm.

SEARCH

MENU NAVIGATION