Dialectica Ioannis Caesarii viri vndecunque doctissimi, nuper ab ipso autore recognita & aucta. Adiecta est ad finem huius Dialecticae instiutiones, Ioannis Murmelli Isagoge in decem Praedicamenta Aristotelis ..

발행: 1538년

분량: 292페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

O DE sYLLOG. CATEG. alteram, aut utranque affirmatiuam esse. Secunda, In omni βilogismo oportet praemissurum aut alteram,aut utranque uniuersalem esse. Tertia, si aliqua pr. illa, ram fuerit negariua , σipsa conclusio erit negativa. rta, Si aliqua praemissariam literit particulari concluseo quoque particularis crit. Quinta. Medium comeli lanem non ingredietur unquam.

De uocabulis quibusdam ad hanc . .

INterim clitem hoc ipsum fortagis haud parum

expedire uidebituro priusquam modos ipsos aggrediamur, etiamnum aperiamus hoc loco breuiter, quis stillorum uocabulorum quibus ad Dilogismos promptestinandos utimur intellectus, quippe quod in his quai tura quidem ad hanc rem attinet, ars quas latere uideatur, unde er artis uocabula appellari solent ut alibi quos annotauimus. Sciedum itaque quod post priores quatuor primae figurae modos, qui persecti euidentes, pant, quicunque exsequentibus ab aliqua harum qu

tuor cosonantium KQ sincipit, is reduci habe ut euidens scilicet cr ipse habeatur, ad eum ex illis quatuor superioribus modum, cum quo principali litera conlita: nit. Verumenimuero ut haec ipsa reductio facilius periseipiatur,adiutitae sunt aliae cosonates quatuor. Gm,ns, quibus intelligi plane posit, quomodo reductio illa feri debeat,utra uidelicet alicuius propositionis couersone, aut sumptarum propositoitu tra postione, ti

112쪽

ner propositionu conuersonE:p, quidem, si per acticidens conuerteda est propositio aliqua:s, ver)sismispliciter. Porrὸ per quatuor uocales his consonantibuspo m interposiis, quatuor propositomim genera accipere debemus delicet per ab uniuersalem aftfirmatia Mampere,uniuersalem negatiuam,per L particularem ηfirmativa per riparticularem negatiuam. Quibusim expeditis,modor tandem ipseos aggrediamgr.

De modis primae figurae. P Rum ititur flagra nouem habet modos, ut dictu est suprased ex his priores quidem quatuor distactim,sequentes uero quilis indirecton cocludere proribantur.Sane directis concludere modus tunc dicitur, eam maior extremitas de minore in conclusone praediis eatur. Indi redim uerb contra, cum minor de maiore.

His ita praemisis cogniti s,superest ut unumquemque

modorum deinceps suo ordine definiamus. Itaque prismos modus est, in quo, datis tribus terminis, couficitur Dilogimus ex duabus uniuersalibus affirmativis, uniri uersallam etfirmativam direetim concludens. Termini quidem sunt, mal,subtantia,homo, ut omne animaiestsubstantia, ovinis homo est animal, igitur omnis homo est substantia. Vocabulum autem artis,Barbara. Secudus autem modus est, in quo datis tribus terminis, eonficituroilogiserius ex uniuersali, negatiua maiori, er uniuersali aristinatiua minori, nniuersalem negatiis nam direnis concludens. Termini quide sun animal, homo.lapis, ut nullum animal est lapis, omnis ante b moest

113쪽

εα DE SYLLOG. CATEG.mo est animu, nullus igitur homo est lapis. Vocabulum autem arti claret. Tertius modus est, in quo datis tribus terminis conficitur dillogismi s ex uniuersali elyramatiua maiore, e T particulari afι tiua minore,particularem affirmatiuain directim concludens. Termini quidem sunt,animal substantia, homo, ut omne animal

est substantia, er quidam homo est animal. igitur quia

dam homo est subsiantia.Vocabulum aute artis, Dari, Quartus modus est in quo datis tribus terminis, lucitur 9llogisvius ex uniuersali negatiua maior er paraticulari offirmativa minore, particularem negativam directivi concludens.Termini quidem fiunt,animal, b mo, lapis,ut nullum animal est lapis, quidam autem horimo est animal gitur quidam homo non est lapis. Vocabulum autem artis, Ferio.

Sequuntur modi indirecturi

concludenteS. Vinius modus est in quo, datis tribus terminis,

conjicitur ollogismus ex duabus uniuersalibus

Wffirmativis,particularem affirmativa indirectim conis cludens. mini quide sunt anima substantia, homo. ut omne animal est substantia, cr omnis homo est uniam igitur quaedam substantia est homo. Vocabula aulat artis, Baralipto. Et reducitur hic modus ad primu huius fgurae modum conclusione illius per accides conversa. Sextus modus es in quo datis tribus terminiscoscitur sγllogismus ex uniuersali negatiua maiori, Cruniuersali affirmativa minore, uniuersale negativa inridirectan concludens. Termini quid sunt,an a b

114쪽

nis,lapis; ut nullum Mimal est lapis, omnis aute homo est animes, nullus igitur lapis est homo. Vocabulu au tm artis, Celantes. Et reducitur hic modus ad pecudum

huius figurae mod-,coclusione conuersa simpliciter. Septimus modus est in quo datis tribus te minis,con Deitur 9llogismus ex uniuersali affirmativa maiori, crparticulari offirmativa minori, particularem affirmarutium indirenim concludens. Termini quidem sunt, anima fultauia,homo, ut omne animal est substantia, er quidam homo est animal gitur quaedam substantia est homo. Vocabulam autem artis, Dabitis. Et reduciatur hic modus ad tertium huius figurae modum, conclusone conuersi simplici . Octauus modus est in quo datis tribus terminis conscitur 9llogisenus ex uniuerasuli affirmativa maiore, Cr uniuersali negativa minoire,particularem negatium indirectis cocludens. Terantini quidem sunt, imal,substantia, lapis,ut omne animal est substantia, nullus autem lapis est animal, quae adam igitur substantia non est: lapis. Vocabulum autem artis, Fapesimo. Et reducitur hic modus ad quartum huius figurae modum,maiore per accidens, Cr minore simpliciter conuersa,ac insuper praemisis transpositis. Nonus modus est,in quo datis tribus terminis, conscia tu ollogismus ex particulari affirmati maiore, criniuersali negativa minore, particularem negativam indirecthn concludens. Termini quidem sunt,animal,

substantia,lupi ut quidam lapis est substantia,nullum autem animal est lapis, quaedam igitur substantia non est animal Vocabulum autem artis, pripesomorum. Et reducitur hic quoque modus ad gnarium huius figura

H modum.

115쪽

modu, utras praemisa simpliciter comeri vel

transtiosita. De modis secundae figurae. SEcinda uero figura modos habet q tuo quori

primm est in quoidatis tribrus terminis, conficitur Dilogimus ex uniuersiti negatiua maiore, Cr uniuer fili affirmativa mmore, uniuersalem negamiam direrictim concludens. Termini quidem sunt,sapis, animal, homo, ut nullus lapis est animal, omnis autem homo est anima nullus igitur homo est lapis. Vocabulum autem artis, Cesare. Et reducitur hic modios ad secundum priamaefigurae modum,maiore impliciter conuersa. Secunisdus modus est, in quo, datis tribAs termi is, conficitur 6llogisemus ex uniuersali affirmativa maiore, cr unia uersali negatim minore, unigersolem negativam dire ctpis concludens. Termini quidem sunt,qnimal, homo, lapis,ut omnis homo est animal, nullus aut lapis est anitam nullus igitur lapis est homo. cabulum aut artis,

Camestres, Et reducitur hic quos modus ad secundum primae figurae modum minore simpliciter consses remsuper praemisis tristo tis. Tertius modus6Lin quo,

datis tribus terminis,conficitur 9llogismm ex uniueris salinegatiua maiori, π particulari ab mativa miri ri,particularem negativa directim concludens. Termitani quidem sunt, lapis, an mal, homo, ut nullus lapis est animal, quidam aut homo est animal, igitur quidam homo non est lapis. Vocabulum autem artis, Festerio. Et

reducitur hic modus ad quartum primae figurae modii, maiore sinpliciter cAesa. QPrius modus est,in quo, datis

116쪽

nniuersali aftfirmativa, er minori particulari negati particularem negativam directis concludens. Termini quidem sunt homo, animal, lapis, ut omnis homo est a nimal, quidam autem lapis non est animal, quidam igiatur lapis no est homo. Vocabulum autemnis, Baroco.

Et reticitur hic modus ad primum prini eligurae modas stogismo ad impos bile ducente. De modis tertiae figurae. SEquitur tertia figura,quae modos sex habet.Primus ex his modus est,in quo, datis tribus terminis, confiacitur odori mus ex uniuersali affirmatissa maiori, Cruniuersali negativa minori, particularem affirmativam direm clades.Termini quidem sunt hom,animal, substanti ut omnis homo est substantia er omnis homo est animahigitur quoddam animal est substantia.Vocatabulam autem artis, Darapti. Et reducitur hic modus ad tertium primae figurae mota minore per accidens conversa.Secundus modus est,in quo datis tribus terminis,

conjicitur fallogismus ex uniuersali negatiua maiori, er uniuersali aftfirmativa minore, particularem negatinara directis concludens. Termini quidem sunt homo, substantia, lapis, At nudus homo est lapis,omnis autem

homo est substantia, igitur quaedam substantia non est

lapis. Vocabulum autem artis, Felapton. Et reducitur

hic modus ad quartum primae figurae modum, minori conuersa per accidens, Tertius uero modus est, in quo datis tribus terminis,conficitur stilogismus ex partis H x lari

117쪽

iis DE sYLLOG. CATEG. tiri a prinatiua imiori er uniuersali asserinatiua minori particularem affmatiua direnim concludens. m. mini quidem sun homo,animal,substantia, utquidam homo est substantis, o omnis homo est animi, igitur quoddam animal est substantis. Vo buum autem artis Difamis. Et reducitur hic modus ad tertium serimae figurae modum,maiore pariter Cr conclusone conuersa smpliciter , ac insuper praemissis transpostis. -rtus modus est in quo datis tribus terminis,conficitur 9llois pinus ex uniuersali affirmatius maiori, er particulatari afrmativa minori, particularem affirmativam diis redim concludens. Termini quidcm sunt homo,substanti animal.ut omnis homo est substanti cr quidam homo est animal. igitur quoddam animal est substantia. Vorabula autem artis est, Datisi. Et reducitur hic moridus ad tertium primaefigurae modum, minore conuerses liciter. Quintus modus est in quo datis tribus ter minis, eonjicitur Dilogismus ex particulari negativa maiore, er uniuersali afrmativa minore,particularem negativam directis concludens. Termini quidem sunt.bomo,animai lapis,ut quida homo non est lapis, omnis autem homo est animal. igitur quoddam animal non est lapis Vocabulim aute artis, Bocardo. Et reducitur

hic modus ad primum primae ligurae modum, fallogis

mo ad imposibile ducentcisextus modus est, in quo daritis tribus termini conjicitur ollogismus ex uniuersali negatiua maiore. erparticulari afrmativa minore, particularem negativam directis concludens. Termies quidem sunt, homo,animal, lapis,ut nullus homo estia

pix quidam autem homo est Mimas:lisur quodia antimus

118쪽

TRACTAT vs V. ΠνM non est lapis. Vocabula aute arti Ferison.ει reducitur hic modM ad quartum primae figurae modum. mre inpliciter conuersa. Et de modis quide hactenus.

De quibusda regulis specialibus,tum quid comune omnibus cuiuslibet figu

rae modis, oc quid cuis figurae propria.

1 Gitur post drfnitos modos,praeter iam dictas regulatis, aliae restant magis speciales, nihilo minus ipsis modis inseruienter, ut quae,ueluti corollaria quaeda, ex tribus expositis figuris eductae uideri posset. Qi rura quidem prima est, in prioribus qu/inor primae δεμ moris, cr in omnibus tertiae, ii minor fuerit negativa. nihil sequitur.secunda,in prioribus quatuor prima β gurae modis, ex in omnibus fecundae, fi maior fuerit preticularis,nihil sequitur. rtis,in secunda figura oporaret alterutram praemisserum esse negatiuam. -ta,in tertia Rura concluso semper erit particularis. sanetum bas, tum superiores illas regulas Nicephorus Graiscus autorint alia dicendi figura,sta cr grauiuε er artifciosus complexus est, Commune est inquit omniabus Dilogisticis modis per tres diss UtasMuro, ut coincluso deteriorem sequatur propostionem. Est autem deterior particularis uniuersali, er abdicativa alante, hoc est,negatis,affirmatione. Atqui proprium quidem primae figurae est. per modos saltem directos, maiorem propoptionem M uersalem se. er misorem femper affrmativum. Secvnti uero figurae proprium est, mi rem propositionem Aniuersalem esse, minorem uero dis

119쪽

DE SYLLOG. CATEG. per negatium. Tertia porro figurae proprium toron propositionem indifferentem ege, minorem vero Hlymatium semper, er colligere coctu onem semperparticularem. iDe tribus instrumetis, quibus imper secti syllogismi ad perfectos reducutur,

breuis commem Oratio.

Cum sint autem tria ut supra diximus)instrumenaeta, quibus imperfecti oroglymi ad perfectos reduei posunt, nempe conuerso,praemissarum transpositio, er ollogisimus ad impos bile duces de his paulo altius

repetere hoc loco haud inutile luerit, ne quicquam praetermittatur, quod ad intellectum eoru quae dicta sunt. conferre utcunis posit.Verum imuero quia de horum primo,ut de conuerson tractatu tertio satis ut arbita non a nobis est dictum e reliquis duobus hinc restae iramiam.

De transpositione praemissarum, re quot fiat modis.1 Rost nuntμr primis siquoties ambae lacu mutata ita ut ex maiore minoσα minore uicii in lar fui proposito, quod aliquddo quidem cotingit, alterutra,aut etiam utras ex ipsi congyrs . Q μ' sane modo idonei reductionis instrumentu habetur. Alia quando uero absque alicuius conuersone,ueru hoc pacto haudqviqua inter instrum a illa, de quibus nuc loquiis muriconumerari debet, quin potiss alia tum uis habet,

nempe per quam in omni figura modi indirecti fieri posse prob tm Ff gi tot modi se postri indirectis

conclai

120쪽

T R A C T A T V s V. ris e claderes, quotfiunt qui directis coclutat. Cui quia dctu sentetiae ita Iacobi Fabri Stapulansiis regula subisscribit, Ad quascus pr-θlas aliqua sequitur conclu, Meuia ad easdem sequitur transpo twsk id quod nunc exemplo tantu probare licea sit, hic stilogisem, Oamne animal est substantia, cr omnis homo est animal, igitur omnis homo est ubstitia, Huius nus brogipniis prosas transponas,ad easdem eade cotimo sequiatur concluso, ut omnis homo est animal, eroe animale'substantis,igitur omnis homo est substratia crasa certe er in omnibus modis nec ario ita merere eruia mira demonstrari poset,sed nunc non est hic locus.

De Syllogismo ad impossibi.

te ducente.

PEr imposibile uero factus osteditur βgogisinus,

quoties cotradictio ponitur conclusonis, er aflummitur altera sumptaru propostionum,nota pariter Crconna, ex quibus deinde, nepe postή er afumpta colligitur Dilogisemus ultera ab afumpta concludes: quae quia mansne fulsa depreheditur quippe cuius con distoria uera per Dpothesim extabat una cu upta

per eam alterutra perimenda uenit praemifaru, ut exe

pli gratiast factus fallogisiniis in primo primae hi

rimodo, oe animal est substantia, er omnis homo est animal, igitur omnis homo est bubstutia. Huius odorismis concla o ipsa uel dubitetur,uel negetur prorsus, tuncsccotexo βllogismu ad imposibile ducente:qui, dum homo no est substitia omius aut homo est animal, igitur quoddam qnimal non est substantia. Atqui haec H qisoniam

SEARCH

MENU NAVIGATION