장음표시 사용
151쪽
Persis ad flumeo xii, colenduique,Vt plurimu cripta
bello,tu derelissione, tu de Imperio: Eorum ciuitas Metropolis est,Samarcada, Unde magia.TimerIanes
pro iij t,ex cuius sanguine, se PrincepSMogororum, floriatur oriundum. Mogororum Principis, qui uinc adesinuti sedet. praedecessor,nomen suumiri Oriente illustrati it Anno saue quum solicitatus a Rege Manda o cui BaduriusCambah Rex dition enieripiter i ex Septentrionalibus partibus,ci auxilio
venit: lixisse secum Bellatorum infinitum numerum fertui percipiq; id potest ex eo,quod affetis scribit de exercit, Regis Badtiri), nempe hiin Regem,sub signis habuisse so. equitum millia, quorii
3 s. millia,phalerati erant : peditum numerus erat
liungentorum millium. Interii erant Is. externo
rum militum millia,&inter eos zo. Christiant,partim Franci,partim Lusitant,qui vii modo, mihi incognitis illuc peruenerant matris illorum qua dicebatili ,3 obrigit, passa fuerat naufragium in pla-Ea Cambaiae. Apparatus belli commeatusque tanti erant, ut si iuxta Enropa vires censeantur,creditnon possit. Sed supra demonstrauimus causas , quare Principes in Oriente, I in Meridies, exercitus sa si multo maiores educere possint,eadem quoque valent, ut quae debellici apparatus incredibili copia dicuntur,credibilia fiant:Sictit enim illi Myriades hominiim armis instruere possunt, quod ad eos pascendos,armandosque non multo opus habent. ita etiam intestimabilem commeatuu, machinarumque bellicarum copiam, accumulare pomunt nihil enim ducunt secum,quam quod bello necestari una
est. Copia vini,diuersa edulia, aliaque similia, quae nisi magnis impensis, labore, S molestia, vehi pos s. t a', ipsis omittuntur: Omnes ip brum res ad
152쪽
MAONus io Go R. r. belli usus,ordinata sunt aes, ferrum,chalybs, stannum ad fundendas machinas ornaciataque bellica; Ferruni plumbum suadendis sphqrulis, Ferrum d chalybs fabricandis ensibus Miles Elephantisq;
trahendis tormentis;Commeatus nutriendis exercitibus, Metalla ijs armandis, Vena Mana Luna Reditusq; iis conservandis. Omnes illi Principes Tyranni fiant,g ut sua dominia conseruent, angustioraque faciant, premunt populum, traditiaitque omnia in manus milituri .Vtque hi sibi fidi sint, faciunt
eos rerum omnium dominos. Principes Mahumetani suis solis mancipij fauent, eorumque fidei co- mittunt Arces, expeditione' maani momenti dviunt autem saepe suis patronis rebelses eri iuntq; ipsis suas ditiones Ut earum possiessionem retineant,exponunt piaeda populos. Necessarium enim est, Vt Principum pote litia, a: libeneuolentia subditorum,aut aliorum innitatur,' qui enim ab omnibus timetur,diu in suo Statu persistere non potest.)πyranna autem,cum nihil boni sibi de suis subdit , quos non tanquam subditos sed ut num cipia rata fiant polliceri possint, necesse est, ut militibus it
nitantur, temereantur eorum animos, promittet
do libertatem, dandoque eis in praedam facilitates subditorum.Turca gulait seIaniraris,qui non altu ranon dico patronum e nec patrem norinat,ab iis diligi studet,concedendo eis omnia Multi Principes alabare habent populos loco pecudum stabiliuntque u regna stiper Naires. Reges Ormugi, Ca b.Lae,Docanis Achen rerum summam, Mancia piis committunt. Ut finem faciam:Sicut caesti misPrinceps iustusque curat ut a suo populo diligatur, quo ab eo sitis ultus aduersus ostea nos hostes , munitus stri contrario , Tyra ι
153쪽
scientes se a populo odio haberi, curant ut a suis mancipijs, a militibus diligantur, quorum armis utuntur,tam ad deprimendos vasallos, quam ad procul arcendum hostes: Cum itaque stabilimentusuae amplitudinis, super milites Naires, Ianigeros, liberos aut seruos, indigenas aut extraneos, quales illi sint constituant,necesse est, ut sola militia ipsis sinis scopusq; omnium rerum sit, Mut se ipsos militibus, Sc apparatu bellico instruetos conseruent, nulli rei parcunt. Ut ad regem Badurium reuerta-naur:ducebat cum numero militum, quem diximus mille Tormenta bellica, Minter illa quatuor.
Basiliscos,quos trahebant,tantundem boum centenaria:Quingentos currus,puluere pyrio, sphaerulis onustos. ducentos elephantos armatos Ulara
haec,quingenta dolia auro argento plena soluendo stipendia exercitui .Sequebantur exercitum multi Principes dominique, cum eoru aulicis, sequela, Mercatores, Annonarij, Artifices, famuli innumeri Duobus tamen praelijs a Maham uilio vidius fuit: Unum praelium in vicinia ciuitatis Doce factu est: Alterum apud Mandao,ex quo mutata veste ut saluti suae consuleret in Diu aufugit: Cum se a metu recollegi siet, misit legatos ad Solim annum Turcarum Regem cum dono,quod sexcentis aureorum millibus aestimatum fuit, ab eo petens auxilium. Postea secum animo reptitans, res suas magis prompto auxilio opus habere, in ij foedus cum Lusitanis,qui ipsi magis vacinierant; tque eos amicos, sociosque belli haberet, permisit, ut in insula Diu alias Dio Arcem aedificarent. Sed ut ad Mahanai
dium reuertamur: Eius fortuna, multum Tam ei lanis sui antecessoris, similis fuit. Sicut enim hic Per si ae Asiaeque remolem incussit, nihilo minoris tur-
154쪽
MAGNVS MOGOR. I 'bas excitauit ille in India. S in Oriente: Si ille prs- Iio superauit Baiaretem RegemTurcarum,vicit hic Iadurium Cambala Regem , qui exercitum multo ipsius maiorem,aduersus eum eduxit , ambo sibi
Nagni co nomen pararunt. Cum logor abundantiam India cognouissent, percepissentque eius sertilitatem, cupauerunt paucis annis, perpetuo victoriarum cursu fere id omne quod inter montem Caucasum Mare intra Gangem Indum i a cet.Continentur eo spacto regna Adabar enim Mahanaiad ij successor, cepit Madabar, cum potiori Cambaiae parte. anti momenti sit haec Prouincia, in qua sunt fama celebres ciuitates Madabar, Campanel hoe ciuitas sita est in monte, qui in media planicie attollitur) Cambala,quae suum nomen Pro uincia communicat he ciuitas ut scribunt, instruit
13o focorum millia potest comprehendi ex ijs, quae de exerciti Regis Badii rii, Me eius apparatibus
bellicis diximus,ex quibus,ri de eius fertilitate fieri potest iudicium.Non est enim in Orbe terrarum Pxouincia abundantio ditiorque omnium rerum: nempeoxyga, frugibusdeguminibus, saccharo, bobus,pecudibus domesticis omnis generis, serico, liciturque in ea esse sexaginta millia municipi ortim, qui numerus profecto permagnus est.Scribit Guic-ciardinus in Germania inferiori quae mes . Prouincias diuisa est)ro8.oppido muris cincta, Iso municipia esse, quae ciuium Iured priuilegio gaudeant.Et praeterea 63oo pagos campanilia habentes. In regno Neapolitano sunt 8oo partim oppida partim Castra:In Bohemia sunt 8o partim Arce partim oppida j .pagorum millia;in Francia , ut
155쪽
purgundia sunt,quae eo tempore, cum alijs Proestracijs descripta non sirit QVamuis ex municipiorum alicuius regni numero, te eiusdem potentia , iudicium absolute faciendum non st,.sed id ex eorum
amplitudine fieri debeat, eorum tamen numerus multum etiam ad rem facit Cambala autem propter utrumque pro regno amplissimo habendum est. Acabar acquisiuit sibi quoque regnum Ben ais, quod ditissiluit est unde in illa Orientis parte dici
solet ibi tres Reetes esse: i. in Cabaia. Σ. in Narsinsa:
3. in Begala, Et ut quod veru est drcatur, Cabaia, re Bengat i praestant omnibiis alijs Provinci; s, territori fertilitate, S concursu mercatorum Ambae fac- charo, gossipio, pecudibus,elephantis, quis eximie abundant. In Bengala quoque i scit pipem longum 4inriber:Illam intersecat Indus stivius nobilissimus;Hanc Ganges totius Orbis celebriorum fluminum unus,habetque duo emporia fama celebria,Satiganum nempe Catiganum .Possidet quoque Magnus Mogor reana Citor,blanda o, Delly, ubi ipse habitat. Magnu habet Elephant horu,Equo
rii, Dromedarioru numerub magnaq; Tormentorii,
bellici apparatus copia , quib se toti Orieti formidabile tremendiiq; fecit. Scribituri ut summatim dica ipsu in capo educere trecenta equoru millia, & quod in suis ditionibus habeat Ooooo Elephantos. Rogabit aliquis unde accidat, cnm hic Princeps adeo potens sit, vicini autem fere inermes, quod sibi non parat dominium reliqua Indice estotius Orientis Obstant multa: Unum est quod sicuti indenium, S ars hominis in continuo labores, motu est non possimi, iam perpetuo se mouere tolle, solius Dei, Sciatura est ita Sc conatibus humanis cursus continuus dari non potest int lxi inui magna Imperia a viribus externis non in
156쪽
nis concestum non est,in suo culmine stare drit,minus perpetuo:Crescunt,sed ea conditione ut tando decrescant. Attolluntur in altum , se i a lese, ut certus casus succedat In se magna ruunt. Quanto autem magis cresci dominium, tarito plus procliuitatii agilitati decedit:Et qiramuis vires evadant naiores,sunt tamen tractation e dicam vibration minus aptae: Non mouent se nisi lente. Velocitas autem bello summe necessaria est. Conquisuo umma nitudo fert secum inuidiam,currimque ea conseruandi, securaque reddendi, vires conquis ebeneuabiliantur, tempore opus est: Interim armat
se vicini prouidentqt: suis rebus , cum occasione autem sugitauolatque vincendi commoditas. Qui hostes vicit,timet,ut plurimum socios in participes victoriae,&vt victor, se dedi securum reddat opus est,ut expeditionem interrumpat,& ut in m
dio cursu receptui canat Vltra lueo: Victoriae rei diin Capitaneos insolentiores, milites contum ces,& cum illi ultra progredi iuben t, lectuant.A
cidit id Alexandro Magno nucullo Nec debet praetermitti,quod magna molimina ad optatum finem perducta ditent quidem quosdam particillares,sed evacuant,ut plurimum P incipisThesauros, qui retinent exercitus sub signis, redduntque animos paratos factionibus illicis Progrediamur.
Tam numerosos exercitus, que Mahanaudius duxit aduersus Regem Cambaiae, non solum vastauit re- i Taes quas pertrpnsuit, in suibus rivointraxit;
sed raecidit sibi ipsi media o sustinendi conseruandio Ma ni itaque excrcitus, quavis ab hoste no pro-
si 'antur consumuntur alno,quam comitatur vestiloia.Videmus itaq; mudationes Atti ζ,Tam ex latris.
157쪽
ID MAGNvs Mocior similiumque populorum exiguo tempore durasse:
Econtrario aulcm GTecoλMaccdones, Charthaginenses,RomanoS. Hispanos , exercitibus potius exiguis, quam magnis, magnos progressiis fecisse. Res enim moderatae durant fluviorum instar, qui quod uno anno non conficiunt,duobus aut ampliLs annis perficiunt.Immodica res, similes sunt torr
tibus,qui plus strepitus fragorisque, quam ei et issiciunt,praecipitantur quidem, sed suo impetu dissipantur.Itaque aduersus numeroso exercitus,non aliiid salubrius consilium est, quam tempus extra here, suique defensioni tantum incumbere Certum
enim est illos non diu subsistere posse , necesseque
esse, ut breui commeatuum pecuniae defeetii, aut propter infectionem aeris, aut morbos di lirantur: Quod plus est Res prospera excaecant homines: Aduersae autem reddunt eos cautiores Fiunt itaque res victoris deteriores, victorum aute meliores.Id quoque est perpendendum, quod succestis temporis parantur victoriae, quo tempore senium contrahit Princeps Corpus autem aiuietiim , delassatumqtie extinguit aninai vigorem, qui ad expeditiones bellicas summe necessarius est Huius rei fidem facultat,Iulius Caesar, Imperator Carolus V. Obstat quoque progressibus Mogori locorum natura. Caucasus enim diffundit se incillis confinijs, mille ramis, quorum aliqui terminant regna: lijs non sufficit terminare, sedis cingunt ea, muri instar: Alij concludunt ea prorsus Alij autem reddut transitus difficiles Magis nocent eae difficultates Mogoras, quam alijs quod nerui roburque ipsorum militum in eqilitatu consistit,qui sicut in campis valet dominaturque,ita est exigui momenti in montibi sciuius qualitatis sunt confinia Persia inter alia regnum
158쪽
regnum sablestan, quod undequaque einctum est,
illa Cai asi palle, illam Graeci paropanisum dixerunt.Nec iacinus ambitur montibus Sigestan, Ita vesuuius Ilmento per eam vix viam inueniat. In
ipsa Cambaia,ubi Mogor adeo potentes sunt, nori ipsbs timent Resbuti.qiri se in montibus munierui; Sunt hi reIiquiariobilium Gentilium,qui se in moles inter Camba iam Giu contulerunt, cum Cam- baia primum a Mahumetani. ccupata fuit,consertiantque armata manu suam libertatem, inseruntvsaepe Ianici ei damnum. Siliat ibi adhuc alia regio nes steriIes,omniumque rerum, non aqua solum,indiga .Eius m neris est Dolcinda, ad fines Cambaiae, Perquam exercitus duci non postriat. His adiungitur temporis iactura, quam Principe, quibus magnum dominium est, voluntque suscipere expeditiones necessario faciunt in itineribus Aestas enim Habitur antequam eo,quo tendunt, cum equis semienecatis, exercituque homilium numero multu
diminuto,viribusq; valde debilitato peruenerint, ingritatque hyems, quae ipsis aduersa,hostibus commoda est:Ille enim in campis intor lutum glacie
castrametatur:Hic alitem degit sub ieeto, commodeque se habet. Inde accidit,ut omnes Principes,qui magnas expeditiones faciendas susceperunt, propter incommoda, quae occurrunt ducendo magnos exercitus,e Vna regione in aliam, coacti sint classes instruere,& fuminibus aut mali uti. Huius rei dedit praecIatissimum exemplum Caesar Germani cus in bello Germanico : Videns enim tempore, quod consumebatur mouendo exercitum incommodis, laboribusque S itinerum lonainquitate
quoque,Viro equosque absumi, resque 7mis in logum protrahi,conclusit instruere chassem Mogoro
159쪽
W MAGNvs MOGOR. autem nullae prorsus nauales Vires sunt Abina paret 'nullos portus habet:Ab alia ei sunt vicini Lusita ni,qui dilabus maximi momenti Arcibus , quaruui
una est Diu,altera Daman, obstruunt totum Cain baiar Sinum. Ultima causa, quae illorumTartarorum
progressibus obstitit,est finitimorum potentia,quae impedit ne se Orientem versus extendant. Regem Barma habet ibi vici milia,qtii nec potentia nec viribus ipsi cedit: In tot enim regna regionesque do minium obtinet, imperatque populo adeo feroci
gnacique,tantumque eius mimerum in campos potest educere, ut vicinorum neminem timeat Si autem Nogor extendit sui Imperi terminos, intra Gangem Scandum,non minus dilatauit hic suos terminos interGangem liam. Denique crescentibus ingenijs,quibus hostes offenduntur, crescunt consequenter modi, quibus se defendunt fitque ingenium humanum modulo mauis. Ducitur enim pronius a natura ad defendendum , quam ad offendendum. Natur enim magis cursest conseruare,quani destruere Imo nec permittit qui dem aliquid cor rumpi,nisi ut conseruet. Dici non possit quantula homo subtilitate, industriaque,valet, ut se resque itas defendat.Vtitur enim ad defensionem,non
Ium eo , quod sibi proprium est, sed, omni eo,
quod ad offendendum pertinet nec posset reperiri aliquod instrumentum offensioni aptum , quo non etiam ad defensionem uti possit Illae itaque Arces, quae nimi scooperta tectaeque sunt, inter meliores Don censentur. Tollunt enim defensori comm Getatem offendendi vexandique hostem, faciendi excursiones, 'tendi tormentis bellicis,igne artificioso,alijsque eius generis inuentionibus. Sed quae res est maPis admiratione di Ina, quam ingenium fov-
160쪽
MAGNus ioco R. tuti candi quid magis subtiles, quam sermo qui de
sortificatione habeturὸnempe Cortinis, Propugnaculis, lateribus, Vallis, ossis,Contramuris, Cuniculis, Aggerib intrinsecis, Calem attis,Cotraminis, Diverticulis si nilibusque inuentionibus Est ne res aliqua quae exactis sine excussa non sit Haec ars efficit, pauci multis resistere possint, Mut exiguus locus, sed munitus, vires, thesauros potentissimi Regis consumat Parua bellica Arc potentiam masni Imperiifatiget,debilemque reddat. Hacar te octingenti Lusitani ante aliquot annos,eluserunt ConatUS, impetumque Alagni Mogori, ad Danaan in ora Cambaiae,qui locus illorum est. Paucis ab hinc annis , per celeres equos ab Emmanuele Sosa Co- tigna, Prorege Indiae, Regi Catholico nunciatum fili, quod Magnus Mogor o Idolorum templa
excidi iussit , dicens ea idola nullius esto
efficaciae, accersivisseq; concio natorex, qui ipsum instruerent, baptiZaren