장음표시 사용
291쪽
vis Nicomediae in Pontum Elix iniim cadere. Nee desunt pabri ad copiam illam ignorum elaborandam: auaritia enim trahit in sita Aimentaria etiam fabros Christianos,anno sequenti, post illam cladem quam ad Echinadas acceperat,eduxit assem,
quae nostrae occurrere verita non est. Nec unquam Turcae bonus numerus hominum mari expertorum
defuit:Ex Triremibus enim , quas pro custodia in Lesbo, Rbodo,Cypro, nexandria habet: Et quod suis Portibus Tuneti,Bugiae4 Igiera piratas recipit, potest ex ijs dum opus est, Capitaneos io-hur ministrorum nautarum lemigum suis class-bus eligere. Quid prεstare possit, visum est nostro tempore in claisibus quas habuit ad Meliteii,ad
Eehinadasi ad Guletam. Habet praeterea apparatuum bellicorum maximam copiam : Tormenta innumera sunt.Exiungaria abdiixit quinque tormentorum bellicorum milliaci Quingenta eorum acquisiuit in Cypro: Guletae paulo minus Turcis suetormenta adeo immensa magnitudi nis, ut strepitus,non ictus tantum muros demoliatur tantum commeatus,pulueris pyxij, globorum habent, quantum ad Meliten ostenderunt, ubi explosa sunt plus quam O.globorum millia. Famagustae ir8. millia: Guletae 39.dierum paci furore impetuquo tormetorum demoliti sunt fortificationes a nostris o.annorum spaci factas. Vltimo belloPersico,ducebat Osimanus generalis Tilrcarum quingentatormento campestria. Quatiunt moenia munitionum tot tormeutis,continuantque tanto tepore tanta cum vehementia, ut omnia solo arquent. Vbi vim nofaciunt tormenta tunturii pennibus, ubi hae locu
non habent, implent fossas ligone S Battillo: Si nec hoc suffici implent eas cadaueribus suoru mi-
292쪽
Ilaim. Tria habent Turca quae quae neminem non terrent:Multitudinem hominii insuperabilem, disciplinam militarem imperturbabilem,commeatuu piam infinitam.Multitudo sua natura parere co- fusionem solet,&ordinarie cessere magni exercitus paruis. Sed multitudo frequentiaque virorum in exercitibus Turcicis tanto cum ordine graditur, vidi solo ordine minorem superet,qui tamen facilius in ordinem disponi potest,quam exercitus immodicus,ita ut&numero .a te Vincant urcae.
Eorum disciplina militaris adeo probe ordinata est,ut ea in re ne Romanis quidem, nedum alijs cedant. Consistit autem eorum disciplina militaris in pluribus rebus:In parsimonia , sustentant enim se modico panis subcineribus coeti lyra cumpuIuere caliis ad solem desiccata .Prohibentur,ino,sicut qirodam Carthaginenses mecem Turcaehahent in castris unum Decurionem,cui sine refra- ratione obtemperant:In ipsorum castris nec unam foeminam videre est:Est ibi silentium mirabile. Tot enim milites reguntur signis manuum, vultus, citra verba:Ne noctu strepitum faciant, patiuntur
aliquando effugere captiuos:In primis puniunt 14-atas furta. Quando progrediim tur exercitus, non
auderent excurrere in vineas aut agros: Contemmant mortem,creduntq; eam fato ineuitabili contingere.Strenuos praemia, ignavos certa poena manet:Nunquam disponuntur per urbes, nec ijs con ceditur iiij pernoctare: Vt exercitati sint milites solent Principes Ottomani fere semper alicubi belligerari, ut disciplina militaris non intermittatur. Quum aut ditii plina militaris armis apparatuqibellico destituta nihils gigas enim quantumvis feror, clinei mi , a puero armato vinci posset
293쪽
ΔόηMAGNVS VRCA. Turca in bella tendit,tanta cum machinarumae in .strumentorum bellicorum apparatu,eorumq; omnium,quae eorum tractationi usuiq; necessaria sunt, ut nullius alterius rei curam habere videatur. Id cognoscet is,qui ruinas considerabies, quas eoruruvires secere,ubi eas explicuerunt.
I o M 1. Vrcae ad ortum contermini sunt Persis, sed dum lineam, quae imaginari duci debet Taurisio ad Balsaram usque Lusitanis ad Sina Persicum: Ad Meridiem eisdem Lusitanis Ad mare rubrum Presbytero Iohanni Ad occosum Serilso, regno Neapolitanora septentriones Polonis ScFamiliae Austriacae Cum Persis belligerando absq; dubio Magnus Turca superior em Mahumetes enim secundus vicit Vsiucassanti m. Selimus Primus, deinde solimanus eius filius in fugam egerunt Itamaelemo Tamastina: Amurates Tertius , per suos Capitaneos abstillit Persis totam Mediam, Armeniam maiorem, . ciuitatem Resiam Taurisium.
Quod praeualet cosistit in peditatu,quo Persa caret: In tormentis bellicis munitionibus,quorumPersa nec copiam nec usum habet. Quamuis autem Persae strenuitate equitatus aliquando in aperto ei po Turcas superauerint: tamen semper terra perdiderunt:Solimanus abstulit eis Mesopotamiam. miuathes Mediam.Nec Persae solum damnum pasiasi sunt,amiseruntque sua, sed & eorum socij. Sell-mus Primus spoliauit Mamalachos Aegupto c
294쪽
Georgianos confoederatos Sophy.Turca cum Lusitanis belligerando multo inferior est: Rationes enim cum ipsis decertandi consistunt in viribus naualibus,qtubus Lusitani in tantumTurca siperiores sunt,quantum Oceanus Indicus,Sinuicrsico, mari rubro maior est. Habent Lusitani in India loca& Portus, addam ditiones Hominia, ligino, commeatu,omnique apparatu nautico referta Nec desunt eis potentes Princeps auxiliares. E contrario
Turca nihil munitum habet in Sinti Persico praeter Balseram.Ora Arabiae qua uti posset,non habet plus qua quatuor oppida, satis infirma,S paruae aestimationis: Itaq; hic, sicut cin mari rubro classe armare valde difficiis est,quod regio, prorsus ligno fa-hri cadis naitibus idoneo,careat. Unde illis paucis vicibiis, quibus classes in mari rubro instruxit quum hoc in Sinii Persico minus facere possit necesse habuit materiam fabricandis nauibus ex Portubus Bythiniae cilicia per Nilum Athayrum deuehere, unde dorsis Camelorum SueZ qtis olimHeroum civitas dicta fuit delata est, ubi Armamentarium habet. Quoties Turca expeditiones aduersus Lusitanos suscepit,nihil praeter dedecus & damnum retulit,nimirum Anno 1 38 ad ciuitatem Dium : Anno
I s1.ad insulam Armitatum iniano is8o ad Monbaram ubi quatuor Triremes S in Galeotia Turci-ca,quae fauore Regis Monaba Zareo in mari manere constituerant,captae fuerunt, Lusitani in id summe incumbunt, aventque, ne Turcae eo in mari pedem
figat, quam primum odorati sunt,Turcas classem adornare, mox ipsos aggrediuntur, ideoque saepe in
mare rubrum absque resistentia penetrarunt. PreS-bytero Ioanni in bello praeualet Turca , ducibus, , latibu ,
295쪽
ceps,habet ditionem absque munitionibus, & militates absque armis.Bamaagasse en in eius Uicarius ad mare rubrum,amisit niuersam oram maritimam, eoque redactus est,Vt tributum Turcq pendere promiserit,ut cum eo pacem haberet. In Africa habet quid Turca plure regiones,quam Serit s. occupat enim id omne, quod inter mare rubrum, Veler dela Gomer oppidum est: Sed Seriffus partem meliorem, litiorem, fortioremque magisque nitam habet. Sed nemo ipsorum alteri bellum inferre audet propter Regis Catholici vicinitatein Re .sidui sunt Principes Christiam, qui Turcis contermini sunt:Primus est Poloniae Rec quid iri Principes contra se inuicem possint, visum fuit in expeditionibus praeteritis: Abina parte videtur Turca timere arma Polonica diuersis enim occasionibus prouocatus,nempe regnante Henrico Tertio , bello
quodquonia Ualuoda V Valachil cum Tuscis cessit, quo bello multi equites Poloni Iuoniae militarunt, seregnante Sigismundo Tertio, excursionibus Ko- sacorum, Min motu Iohannis Zamoischi Cancel- Iarij generalis regni Poloniae,non Vindicauit, nec solita supelbia ulcisci iniurias conatus est. Ab alia parte Poloni post expeditionem Regis Ladisici,non solum nullam expeditionem aduersus Turcassus ceperunt sed nec V Ualachis. qui foedere eis iuncti erant auxilium tulerunt,sibique quod ad mare Euxinum habebant, eripi passi liint: sed Regum Polomae potius, quam nobilium eius regni pusillan inutate id accidit.Sigismundus Primus a Leone decimo ad bellum aduersus Turcas inuitatus, Quid ni ultis opus est dixit. Fac Principes Christiani concordes gint,cgo pro mea parte non deero Sigismundus Se
296쪽
MAGNus 'vRCA. 29reundus,mente a bello adeo aliena fuit, ut non solum Turcas aggressus non fuerit, sed nec a Moscis irrita tus,vindictam sumere tentarit. Rex Stephantis potentiae suorum vicinorum no iniquus aestimator,iudicabat cum Turca manus conserere, rem esse periculosis smari attamen cum familiaribus sermo:res habens, licebat se,cum Io peditum millibus quos equitatui Polonico iungeret, facile expeditione in Turcam suscepturum fuisse , idque meditari quo clam modo videbatur. Principes Austriaci longiore terrarum tractii, quam ullus alius Princeps Turca contermini sunt, expenduntque in praesidia arcium in quibuscum equitum, tum peditum plus quam viginti millia habent maiorem suorum Reditu uia partem auxilioque Germanico suis viribus coniuneto magis ad defendendum sua,quam amissa recuperandum, imperiumque dilatandum attenti Deiarunt. Perdinandus Austriacus,maiore robore quam successit, expeditionem Budanam Posse en sena suscepit. Accidit id, non quod eius vires non satis firma validaeque essent, sed quod agilitate dexteritateq; carerent:Id Volo,eius Principis exercitus mimerosbs, omnibusque rebus probe quidem instructos fuisse,sed constitisse ex Germanis, Boliemis, gentibus tardis, lentis, parumque idoneis ad res-nendum Turcis, qui in factionibus bellicis expediti,dextrique sunt. Veneti sunt quoque Turcis mari terra per multa centena miliaria fini inni ruentur scipsbs adueritis Turcas mactis pacis quan belli artibus,egregie muniudo ita loca, gr. do ei icula
hil non faciendo,ne ad manus eniatur salui libertate statu. Dic quod res est. Quamuis cis pecunia eum bellico apparatu si acientesiis peterct,desunt
297쪽
tamen milites commeatus tanto bello pares' liquus est Rex Catholicus,inter cuius Uttomam cas vires,non est magia faestimationis differenti. Re
gis Redditus loquor de ij quos in Europa habet
excedunt Redditus Turcae: Accipit enim plus quam l . Auri Villiones ex ditionibus,quas in Italia &Si cilia habet:Plus quam duos ex Lusitania: Ex Τerm Nouis plus minus quam tres Milliones,unum annupro altero aestimando Har Accepti partes aequant Redditus Turcae.Est autem illo longe superior ii siungantur ordinari,Redditus Castiliae, Arragoniae
Belgij: Sed quid reperies dicet aliquis,quod Timar
ris opponi possit Primum,quod RedditusTurcicos 'longe excedunt, suntque eis multo maiores Deinde subsidia quae Rex extraordinarie, immo magnae
parte ordinarie ita enim dici potest percipit a suis populis,nempe Cruciata Vt Vocant quae ipsi, quan itum nius Regni Redditus sunt,reddit:Subsidia Ecclesiaci quibus ipse centum fortes Triremes sustines. re potest Cadiua officia, quae in Hispanis Regno Neapolitano mirito plus reddut quam quis credere
posset:Donaria ordinaria populorum 'extrordinaria. Regnum Neapolitanum dat quoquo tertio anno plus minus uno Miltione, di ducenta aureoru millia, quae summa non est parua considerationis, Sicilia,Sardinia,ducatus Mediolanensis, Castilia de alia sua ditiones,etiam Nouus Orbis, mittunt suis temporibus magnifica donaria. Quid dicemus de Contributionibus*Castilia anno elapso Regi contributionein octo millonum Aureorum quatuor annis persoluendam concessit,quae summa, totius Imperi Turci ci censum unius anni aequat. Relinquo numerum Commendarum ordinum Montegiae, Calatra vae, Alcantarae,sancti Iacobi,qtu ipsi, quam uis
298쪽
MAGNvs avRCA. 293uis nihil amplius haberet, sufficere possent. Rex taliam dictorum ordinum magnus Magister, media habet ad suos ministros,famulos, quos ipsi placet, remunerandos ditandosque, ac si Rex Anglia ac Polonia esset Addo supradictis partibus magnuequitatus numerum,quem ordinarie in suis ditionibus alit:In Hispania nempe tria millia Tantundem Cataphractorum equitum leuis armaturae in Belgio: In d alii Mediolanc si oo. Cataphractos,
nulle equites leuioris armaturae: In regno Neapolitano mille de quingentos equites Cataphracto
quod maius robur militia Italicae est. Militia numerus in Sicilia est isoo. equitum.Nec parui fieri debet obligatio,qua eum tari3,necessitate urgente, suis expetasis,defendendo personaliter seruire encture maxime si consideretur magnus seu lata torum numerus TitulosorumHispaniae, in qua numerantur
piscopi contribuunt enim hi suam quotam,tanquapotentes domini 33.Episcopi :In regno autem Neapolitano sunt i .Principes, 2S.Duces 37. Marchi Ones,s . Comites,4 8. Barones, ut nihil dicatur de Lusitania,Sicili Belgi 'Sardinia,Mediolano Praetermitti non debet,quod equitatus cui Turca Timavra concessit, non tam robore quam numero praestat: Timavra enim SP commoditates villarum, praediorum ipsis concessorum,Studiumque seipsos ditandi locupletandique fructibus agrorum, ignauiore ,Viliores, pacisque S oti plus quam belli turba ut cupidos cos reddit. Aegre ab aedibus auia cl-llantur,proficiscunturque m expediones , maioret
cum desiderio domum redeuruit, sinicia dique deliciis hortorum, L fiuctuum suarum possessionum copia,quam consigQui cura hostibi: s,at: seditan-
299쪽
si ipsorum spolijs. Si aliquantulum pr da armis
parta milites quamuis feroces fortesque ignavos vecordesque reddit, quid faciet magna possessio; amoena Villa, diues praedium, uxor liberique domi relieti Taceo quod eqtutatus,quem Tur Timarris sustentat,potius populis subiugatis tanquam freno coercendis institutus est, quam hostibus infestadis: subditi en in Turcae, vi sub eius imperio continentur , habent eum odi , detestanturque eum ob religionem contraria mi imperium quod in ipsos habet propter religionem Maurit Arabes, qui sectis diuersis addicti sunt Propter religionem imperium sinuit Christiani, qui plus quam duas tertias partes eius subditorum conficiunt. Ob id, illius
mi merosi equitatus in .lior pars, domi maneat necesse est,nec sine Status regni periculo domo abduci potest.Est denique is equitatus tanto regionum spacto, hac illac diuisus,Vt maPnon limero, in magnam expeditionem educi non possit Nec diu in ea. longe a domo,perstare potest, quin in miseriam calamitatem incidat,si aliud auxilium, quam quod ab Timarris habet,non reciperet. Rerum prSteritarum experientia quandam aequalitatem virium horum Principum esse docuit: Iactura enim classisCatholicae ad Zerbi insulam , opponitur fu i classis Turci cara Melite insularAmissio Guletiae opponi tu expugnationi Pegnoni Velea Tunetum sempercepit is qui voluit . t ex Catholicas nullam notatu dignam expeditionem in Turcam suscepit, sed de
fendit se strenue ad Meliten Oiahuiti. Nihil dicade ad classis Turcica ad Echinades, quod ibi alii
Principes partem habuerint.Tractatum fuit trita
que de inducij pro aliquod annis inter Regem Turcam. Vterq adeque fuit occupatus. Vnus in Persa,alter
300쪽
MAGNvs TvRCA. russa,alter in Belgio,id in causa fuit,ut se inuicem ex peditis viribus non potuerint impetere Bella d quibus diximus ambobus,propter regionum Ion ginquitatem,extrema impensae fuerunt, sed magi Regi quam Turcae. amuis enim Persia longe Costantinopoli unde maxima virium pars mittebatur)distet,est tamen contermina Mesopotamiae alijs Turceditionibus unde suus exercitus comeatu Specuni, instruebatur:Sed Belgium, ab aliis Re- is ditionibus magno spacio distat.Turcae, nisi cum Persa amicis destituto,res fui thegi autem n eodemque tempore,cum rebellibus, Francis, Anglis kGermanis quae nationes Persis potentia re-riores non sunt confligendum fuit: Nec unquam Turcam agere sitis est,quin aliua bellum, nunc in Belgio, nunc lia in parte continenter gesserit.