장음표시 사용
441쪽
L i 'a Κ R i animatum, id motu cietur interiore,&suo. na haec est propria natura animi, atq. Vis . quae si est una ex omnibus, quae seipsam semper m
Ueat: neque nata certe est,& aeterna est.
3 Licet concurrant plebeis omnes philosophi. Gie
enim Τ, quia Platone, Socra:G, ab illa multa dissident, appellandi videntur non modo mihi umquam tam eleganter ea plicabunt , sed ne hostquidem ipsium quam subtiliter conclusum sit, inteli o ligent. Scntit igitur animus se moueri: quod cum sentit,illud una senti se vi sua, non aliena xnou ri:nec accidere posse, νt ipse πmquam a st deseratur. ex quo licitur aeternito: nicti quid habes ad haecca. Ego vero facil/fum passur, ne in mentem a s quidem mihi aliquid contra venire: ita istisaues sententia. M. uuid illa tandem' num leuiora censes'qua declarant inesse in animis hominam diuiana quadam:quasi cernerem quemadmodum nasci possen etiam, quemadmodum interirent, Nideia. Lo nam sanguinem,bilem,pituita ossa,neruos, enas, omnem denique membrorum,o totius corporisfiguram videor posse dicere nde concreta, requo modo Factasin 'per ammu ipsum, si nihil
esset in eo, nisi id ut per eum viveremur, tam natu G,si a uera putarem hominis πitam sustentari, quam vitis, quam arboris . haec enim etiam dicimuta Nivere. item si nihil haberet animus hominis, nisi viam peteret, aut refugeret,id quoque esset ei commune cum beLIqs:habet primὰm memoriam ct eam di. o infinitam,rerum innumerabiliv. quam quide Pi
442쪽
seometro a L. antequain corpus intrasset, reru
libro, qui inscribitur Menon, pusionem quenda: Socrates interrogat quaedam geometrica de dirus Aone quadrati ad easic ille 'respondit, νt puerocirtamen ita faciles interrogationes sunt, Nigradatim restondens eδ perueniat,h quasi geometrica sdidiciset ex quo esci Nuit Socrates, Niviscere, nihil aliud sit, quam recordari. quem locum multo etiam accuratius explicat in eo siermone, quem habuit eo ipso die, quo excest ἡ vita:docet enim, qurnis, qui omnium rerum rudis esse νideatur, benὰ t ointerroganti restondentem,declarare, se non tum ista disiere,sed reminiscendo reco noscere: nec ν ris feri νδε modo post civi a pueris tot rerum, atque tam reum insitas, O quasi consignatas inanimis notiones, quas Nocant, haberemuri nisi i is animu ς antequam corpus intrasset, in rerum c
gnitione viguisset. cumque nihil esset, ut omnibus locis a Platone disseritur, nihil enim ille putat effici quod oriatur O intereat,idque solum esse, quod semper trie sit, qualem ideam appellar iste, nos Jecic non potuit animus haec in corpore inclusu44 agnoscere,cognita attulit . ex Do tam multarum rerum cognitionis admiratio tollitum neque ea plan8 νidet animus , clim tam repentd in tam insolitum, tamque perturbatum domicilium immi- igrauit, sed em se collegιt, atque recreauit, tum agnoscit ea remini cendo. ita nihil aliud e R discere,nisi recordarr.ego autem maiore etiam quodammodo memoriam admiror. quid en enim illud, quo meminimus ut quam habet vime φ aut unde H. . ruram non quaero, quanta memoria Simiorides
443쪽
fuisse dicatur quanta Theodectes, quanta is, a Pyrrho legatus ad senatum en mississ, Cyneas,
quanta , nuper h Carneades, quanta, qui modo Sceptius Metrodorus , quanta noBer Homa tensius et de commuiιι hominum memoria I quor , ct eorum maxim8, qui in aliquo maiore studio, arte versantur : quorum quata mens sit, difficile en existimare: ita multa meminerunt.
suorsum igitur baec spectat oratio'qua sit illa vis,a o σπndestintestigendum puto. non est certἐ nec
cordis,nec sanguinis, nec cerebri, nec atomorum. anima sit animus, ignisve, nescio: nec me pudet,
ut Amos, fateri nescire quod nesciam.illud, si ulla alia de re obscura agirmare possem, sue anima,*α 1 ve ignis sit animus, eum iurarem esse diuinum. dQuid enim, obsecro te, terrane tibi, aut hoc nebuloso, o caliginoso caelo aut sata, aut concreta videtur tanta vis memor 'Aquidsit hoc, non vides:at, qualest Nidesse ne id quidem:at, quantu, o fit,profecto Vides.quid igitur' vicum ς capacitate aliquam in animo putamus csse, qVὸ, tanqramis aliquod Nas, ea, q meminimus, infundature absurdum id quidem. qui enim fundis' aut qua talis animi figura intelligi potest'aut quae tanta omnino ca, pacitaue an imprimi quasi cera animu putamus, ct memoriam esse signatarum rerum in mente νestigiaequa possunt verborum,quae rerum ipsarum es vestigia' qua porro tam immc a magnitudo, quae illa tam multa post es ereρ Quid illa vis,
quae tandem en,quae inuestigat occulta, quae inven
'tiriatque excogitatio diciturj ex bacne tibi terre
la vis, quaeiadem est q. al. Quid ili
444쪽
n.r, mortalique natura, ct caduca concretaea
a L.aut quis detur e ' aut qui primua, quod summar sapientiae. Pythagora Nisum est, omnibus rebus imposuit no-b Laut quis mina h aut qui dissipatos homines congregauit . ς ι V qui societatem vitae conuocauite aut qui Duos . svocis, qui infiniti idebantur, paucis litterarum d L. aut quis notis terminauit e d aut qui errantium stellarum ' L cursus progressiones instirationes notauiteomnes magnuetιam superiores, quι fruges, quι VeΠιtum, qu tecta, qui cultum vita, qui prodia contra fe- toro ιnuenerunt:ὰ quibus mansuefacti, ct excultii a necessari s artificijs ad elegantiora defluximuου. . .si. βμribua ' oblectatio magna ex parte eItsi m, . inuenta ct temperata Narietate, ct natura *no- gRRI 'rum: astra su*eximM,S tum ea, qua sunt insi i e
di temp. Xa certis locia, tum rua non reoed νocabulo erranti'si ': ..' quorum conuersiones, omneisque motus qui animo vi- aesimus vidit is docuit, similem animo suum eiusdst, fabrica tua in calo esset . nam cum A chimedes, lunae,siolis, quinque errantium mollia in ro
. θbaeram illigauit,efecit idem, quod ille, qui in in
. Timaeo mundum aedificauit Platonis deus, vita
ditate, ct celeritate dissimillimos motus νna re Vret conuersio. Quod se in hoc mundo fieri sine deo non potest, ne ins hara quidem eosdem motus Ar is, chimedes sine diuino ingenio potuisset imitari. Mihi vero ne haec quidem notiora, rDRriora carere vi diuina Nidentur, Ni ego aut ponam grane, plenunique carmen sine calesti aliquo mem iis instin tu putem fundere, aut eloquentiam syne quadam ri maiore reuere , abundantem J- nantibus
445쪽
nsantibus verbis, uberibusque sententiis . Thilosophia verδ, omnium mater artium, quid enalιud, nis, νt Plato ait, donum, Ni ego, tum deorum e haec nos primum ad illorum cuia tum , ad ius hominum , en in generis humani societate , tum ad modestam, 'magnitudinem que animi erudiuit: eadfmque ab animo, tamquam ab ocuta caliginem' dispulit, Ni a sie pleri . omnia supera, infera , prima , Nitima , media Yo videremus. prorsus haec diuina mihi sirdetur vis, L ai ..puli quae tot res esciat , ct tantas. quid est enim memoria rerum , verborum e quid porro inuentio' profectδ id, quo nec in deo quidquam ma ius intelligi poteri. non enim ambrosia deos, aut a ue nectare , auth iuuentate , pocula ministrante,λbLIuuent laetari arbitror: nec Homerum audio, qui Ganymedem a diis raptum ait propter formam , Ni Ioui pocula ministraret . non iusta causa, cur Laomedonti tanta feret muria . fingebat haec Homerus, ct humana ad deos transferebat. diuina mallem ad nos. quae autem diuina e vigere , sapere, inuenire, meminisse.' Ergo aninum, e L.Ergo antae ,νt ego dico, cuinus, Ni Euripides audet dic yyy re, deus est. quidest deus, aut amma, aut Enu nus est: vci est, idem es animns hominis. na νt illa natura ce- yia' ista μ' testis o terra vacat, ct humoresic utriusqu huis de ,.&I 'rum rerum humanua anim- en expers.senautemen quinta quaedam natura ab Artotele si indu- d L. inductacta: primi m haec o deorum eri , ct animorum. ' i '
446쪽
Animoru nulla in terris origo inueniri potest: nihil enim est in animis mixtum,atque c5cretum,aut quod ex terra natum, atque fictum esse videatur : nihilne aut humidum quidem, aut flabile, aut igneum. his enim in naturis ni- shil inest, quod vim m em oriae, mentis, cogitationis habeat, quod & praeterita teneat, de futura
prouidear,& complecti possit praesentia: quς sola diuina sunt. nec inuenietur umquam, Unde ad hominem venire possint, nisi adeo . singularis est igitur quaedam natura, atque vis animi, seiuncta ab his usitatis, notisq; naturis. Ita quidquid est illud,quod sentit, quod sapit, qd vult, quod viget,caeleste & diuinum est, ob ea mq; re aeternum sit necesse est.Nec vero deus ipse, qui i sintelligitur a nobis, alio modo intelligi potest, nisi mens soluta quaedam,& libera segregata ab
omni congretione mortali, omnia sentiens, demouens, ypsaque praedita motu sempiterno.
Hoc ἐ genere, atque eadem ἡ natura eri huma- lona mens Vbi igitur, aut qualis est ista mens e υbi tua, aut qualis e potesne dicere e an, se Omnia ad intelligendum non habeo, quae babere vellem. ne iis quidem, quae habeo, mihi per te uti licebite non Nalet tantum animus, Nisest ine Nideat . at, ut oculus se animκs sese non νidens, alia cernit. non videt autem, quod minimum elisormam sua. fortasse: quamquam id quoque: sed relinquamin
vim certe Iagacitatem,memoriam,motum,celeriatatem videt. haec magna,bac diuina, haec sempiter , ri
447쪽
quaerendum quidem est. πt, cum Nitima lectem primum, candor que cati,deinde conuersionis ce
leritatem tantam , quantam cogitare non possu mu :tum πιcissitudιnes dιeru atque noctium,co perticis.
s mutationesque temporum' quadriparitas, ad maturitatem frugum, ad temperationem corporuapto, eorum' omnium moderatorem o ducem b L.&demiis
solem unamque accretione, k diminutione luminis, quasi fastorum notantem , ctsignificante . io dies,tum in eodem orbe in XII parteis distributo, quinque Belgas ferri, eosdem cursus costantillimὸ seruanteis,disparibua inter se motibua,nocturnas caeli formam vndique sederibis ornatam:tum gi
bum terra eminentem e maris um in medio mu-
a s di νniuersi loco, duabus oris distantibus habitabi- lem,o cultum: quarum altera, quam nos incoli, mus,sub axe posita adstellas septem, unde Horrifer Aquilonis Iridor gelidas moliturniueis: altera australis, ignota nobis, quam vocant Graeciae'ἀέονα. ceterata parteis incultas, quod aut stig re rigeant,aut πrantur calore:hic autem,ubi habitamus,non intermittit fluo tempore
caelum nitescere,arbores stondescere , , , Vires latificae pampinis pubescere , e L.baeariim Rumi ς baccarum ubertate incurvescere , t. ἡ ta Segetes largiri fiuges orere omnia, Noni , Fontes scatere,herbis prata conuestrier: tum multitudinem pecudum partim ad Nescenda, . o partim ad cultra agrorum,partim ad vebendum, partim ad corpora vestisnsa:bominemque ipsum
448쪽
quasi contemplatorem caeli ac deorum , r γ'. inaque cultorem: atque hominis Ῥtilitati agros omneis, s maria parentia. Haec igitur, alia i numerabillia chm cernimus,possumusne dubitare,
quin his praesit aliquis vel coector , si haec nata ssunt,ut Platoni Nidetur:velosemperfuerint, Ni . eristoteli placet, moderator tanti operis, ct mu-ncribe sic mentem bominis, quamuis eam non Nideo, ut decim non Nides: tamen ut deum agnoscis ex operibus cius, sic ex memoria rerum,ctouen- i 'tione, O celeritate motus, omnique pulchritudinea x Vim diui virtutis η Nim diuinam mentis agnoscito. In quo
. h.&ub '' equidem in capite: cur creb at mutis dam,h ferre possumoed de hoc alias: nunc ς ubis: I il animur, certὰ quidem in te est. Quae est ei natu i Letionem affer,s' Propria puto, di siua.sed fac igneam, fac θi- . ,bi rabilcmmihil ad id, de quo agimus. illud modo νidero, Ni deum noris, etsi eius ignores locum, faciem, sic animum tibi tuum notum esse oportere, etiam si eius ignores locum, formam in i , animi autem cognitione dubitare non possi vir,
nis planὰ in phasicis plumbei sumus, quin nihil sit
animis admixtum, nihil concretum, nihil copulatum,nihil coagmentatum, nihil duplex. quodcumitast, certὰ nec secerni, nec diuidi, nec discerpi, inet distrahi pot: nec interire igitur.est enim interid L. dithm - tus quasi discessus, Osecretio, ac H Uireptus e rum partium, qua ante interitum ς iunctione alictione ali. qua tenebantur. hu, talibus adductus Socrates nec patronum quae it ad iudicium capitis, nec iu
dicibus supplex suit: adbibuitque laberum contu- '
449쪽
LIBER I . 38s macram,a magnitudine animi ductam, no a super
bia, ct jupremo vitae die de hoc ipso multa disse
vir, paucis ant/dreb. cufacili posset educi e custodia, noluit:' cupaene in manu ia mortiferum s istud teneret poculu, locutus ita est,ut non ad morte trudi, πera in caelu=n videretur ad cendere. ita enim censebat, itaq.d sseruit: uas esse vias, dupliceisq. cursus animoru ἐ corpore eacedentia. na qui1e humanis vitiis cῖtaminassent, se totos libidi, io nibus dedissent, quibus caecati Nelut domeficis mitiis, atq flagitiis ste ' instinam vel in rep.vi lada staudes inexpiabileis cocepissent, ijs devium quodda iter esse seclusum a concilio deoru. qui aut, integros, castosq. 'seruauissent, quibusque fui .i - set minima cum corporibus contagio, sebes ab his semper seuocasse it, gentq in corporibus humanis vitam imitati deorum : his ad illos , a quibus essent profecti,reditum facilem patere. itaque commemorat, ' νt cygni, qui non sine causa Apolli-ioni dicati sunt,sed quod ab eo diuinationem habere Nideantur, qua prouidentes quid in morte boni sit: cum cantu Noluptate moriantur: sic omnibus er bonis, doctis esse faciendum. nec vero de hoc quisquam dubitare posset, nisi ide nobis accideret, . diligenter de animo cogitantibus, quod uis sepe in usu venit, ks qui acriter oculis deficientem solem intuerentur, Ni a pectum omnino amitteret: sec mentis attes s se ipsam intuens, nonnumqzam ' hebescit:Ob ecimque causam contemplandi diligeni o tiam amittimus. Itaque dubitas, circum pectas, ba stans. ε multa aduersa reuertens,h tamqam ratis
a v. e. &ne in mania iam morti serum illud tenens poculumsb sie tres v. '
e v.c. in qui- nauissent,d v.c.seruassentae L. vi πε nis, qui fla qui aeri bus oculis L g v e. se ipsa
intueri sh L. taquam. in rate . t mari immenso, nostra vahitur, ratis
450쪽
a es nil euidquam aliud est , al. nequidquam aliud est Qq. .a. illietit eo. f v.Mvinelia
in mari imnensio, nostra vehitur oratio. ye haec et Netera , ct a Graecis. Cato autem sic abjtἐvita, ut causam moriendi nactum se se gauderet. tat enim dominans illa in uobis deus, iniussu hinc nos suo demigrare. cum vero causam iustam deus sipse dederit , ut tunc Socrati, nunc Catoni, ope multis:nae ille,mediusfidius, Nir sapiens, latus ex his tenebris in lucem istam excesserit ; nec tamen illa ' vincula carceris ruperit. leges enim Netant.bed,tanquam a magistratu, aut ab aliqua 'otesta' 1 ote legitima,sic a deo euocatus, atque emissus, i rit.tota enim philosophorum Nita, Ῥt ait idem, hcommentatιo mortis eu. nam quid aliud agimus,
ctim a Noluptate, id est, d corpore, etiam a re familiari, quae exi ministra, famula corporis, cum a i s
rep.cis a negotio omni sevocamus animi equid, inquam,tum agimus, nisi animum ad sti uina vocamus,secum se cogimus,maximeque a corpore abducimus e secernere autem a corpore assimis, 7'nec quidquam aliud en, quam emori discere. quare hoc commentemur,mihi crede,disiungamusque nos a corporibus, id eri,couescamus mori. hoc
,dum erimus in terris, ' erit illi cylesse vitam mile .ct,cum illuc ex hisisinculis emissi feremur, minus tardabitur cursus animorum nam qui in copedibus corporis semper fuerunt,etiam cum soluti sunt tardius ingrediuntur,ut ij, qui ferro vincti multos annos fuerunt. quὸ cilm venerimus, tum denique vivemus. nam Laec quidem vita mors est: quam lamentari possem,si liberet. . Satis tu qui, dem in consolatione ei lamentatus et quam cum I