장음표시 사용
411쪽
ibrirprimo, de rep. sis ἔτι εἰναι τι δ' ἡπιον. και ἔπω e iubi μὴ ἐρεῖο οτι το δέον εσὶν. id est, dic. qt id asse ter x esse ius . & Wt ne mihi esse id o 'odo ortet est enim ἔλλειψt Attica, de subintest. σκοποι, vel δρα. vel aliquid aliud tale Huius. yco oratione locis ple ,&e. sic legendum, non ut vul-gb. Huius Lysias oratione locuples, dcc. Huius autem emendationis dux mihi fui , Ic quasi signifer praneiscus Fabri eius Mare duranus. qiii mim ad me scripsisset. eognoscere licere ex l aliuio Lyconem, non Lysiam, Stratonis discipulum & auditorem fulta se: ego continuo iterum consului hoc loco veteres codiees: in eis reperi partim. Huius t y oratione, partim, quius Lyeorolone: ex quibus scripturis,quamuis deprauatis, apparet, vulgatam scripturam Lysias. esse reiic endam Lyconis nomen autem esse inponendum Diotenis aute erba si quis for th requiret. hre sunt in Stratone σχολὴν Ace. idest, Excepit autem eius Tl eophrasti l iclaolam Strato. 3ce. Dein lain Lycone I geto' Λυκων , Ατυάνακτος. ρας ικος οῦνηρ dcc id est Huc auteni Stratonem suscepit seu excepit Lyco, Astyanactis filius Troadensis, vir eloqueri . 3 c. quitur duabus paginis pbst.Tον δἰ περ κατον καταλλ ωτῶν γνω- ρίκων τοῖe Ηουλοαένοις, Βέλωνι, Καλλίνω Apiςωrr , Λύκωνι. Πυθω M. Sce id est, Peripatum aurem relinquo ex iis, qui nobiles.& clari sunt, si qui volent. Buloni, Callino, Aristoni, Amphioni, Lyconi. t thoni,&c. 6 in quibΗs nihil aut honestum si codices manu scripti hane lectionem non confirmarent. tanta tamen vis veritatis est, ut ea
probari deberet nunc mim eam codices duo adiuuet, atque adinyrae se serant nihil est quAd de huius lectionis vetitate dubitemus,5 lectionem vulga iam, in quibus nihil, quod non aut honestum &c non rei j ciamus.7 3c quatenus quidquid se attingat vel quidquid, postum pro, quidque: quod non est in utriatu in bonis scriptoribus vel lege aclum,quidque. a quod idem reapse pr.&c. in ex manifestis antiquae scripturae vestigijs sic vulgatam emendaui, quod idem reipsa. Sic autem habent libit manuscr. quod idem reapse . reapse autem, valet reipsa quod sciunt & pueri .eoque saepe veniar Plautus, Lucretius, ipse M.Tullius, ceteri.' Configebat tardus celereis. stans volatileis, 3ce )sic apud Aristium Philocteta: Configo tardus celeris stans volatileis Pro veste pinnis membra textis contegens. Haec ex losepho Scaligero, inuene doctissimo & plane patrA simillimo.
Io ut prudentiam. rem p. atqui prudelia, quam Graeci φρονAσιν appellant, numeras in virtutib no volutari js, quas illi διανο. πικας nominant & ad prius genus pertinet. ii datam pro sale ne piriis ceret sic legendum censeo. neptitisceret: ut legit Non ius Marcellus in voce, putidum. Nam librimines & vulgati,di manuscrutabem, putrescciet mendose sic ge
412쪽
Iib. 1. de nat.deorum. Sus vero quid habet praeter escam' i qu dem, ne putisceret, anima ipsam pro sale datam dicit este Chry
tippus. I raeterea, an in iam, ededum curaui,leiecta vulgata lectione, an in v m. Sie eni in est in secundo libro de nat. deorum. Adde quod Varro lib. 1. de re rust animam, dixit, non animum, de eadem re loquens. Sic enim ille. Itaque ias animam datam esse proinde ac salem, quae seruaret carnem.
as sic illis de apta quaedam ad naturam putare,& alienaὶ sic restitui, libros manu: cr. duees, atque auctores secutus: in quibus. Verbum, amputare, quod est in vulg. post vocem aliena, non c paret: aptare, quod in vulg. deinceps legitur post ad naturam, partim varie scriptum est, ut, optare, Patare par an plane pro eo est, putare quod rectuni est.Hunc autem locum apparet a sciolixesse corrupiunt,au t a doctis qui de illis, sed parti m plus nimio sibi tribuentibus, partim non attendentibus, nondum hoc loco agi de putando,aut amputando: sed infra non longe. ibi, quae circumci tram putet,&c. Quin ea ipsa verba. quae debuerat eos admonere, nihil hic esse mutandum, illos homines minime malos, induxerunt, ut hunc locum deprauarent, ut 5c innumerabi-Ieis alios deprauarunt. II Sic de ex tr.onin .app. ductum a prima commendatione natur in sic legendum censeo vel omnibus libris reclamatibus, in quibus est a prima communione nat sic enim loquitur in fia, non Ionge admodum. Et adhuc quidem ita nobis progressa ratio est. t ea duceretur omnis a prima commendatione naturae. I nepas aculeis: sic nunc edidi,& Nonis auctori ratem, de duorum codicum manuscriptorum fidem secutus. consulendus autem Nonius in voce, nepam: ubi docet, nepam esse scorpium, pOtius. quam cancrum. Cicero in Arato. Atque oculos urget pedibus, pectusqtie nepaiis fabellarumque auditione duc. 9 proseri hunc locum Nonius in voce fabellae. 5 in auditus,& auditio. Is quae reb. ipsis perfluatur docti quida legi volunt, perficiat i etiam si incommodatura sit. sic legendum censeo, reiecta vuLgata lectione etiam si incommoda datura sit,&c nam primum
hoc loquendi genus, incommodum dare, est insolen . neque est quod quisqua mihi dicat, incommodum date, aeque esse tolerabile. ut malum dare nam respondeo, hoc esse usitatum: illud n5 esse. deinde veteres ci dices omnes. quos vidi, hoc loco vel litur1habent, vel ita plane, ut edidi. alij enim habent, incommoda datura, cum foeda littura in participio, datura , ut facile appareat, initio scriptum fuisse incommoda iura: deinde postea ex duabus stimis syllabis, tura, factum esse hoc modo, data, pro, datura, dcita ex , i n commodatura, factu in esse, incommoda datura. codicea Cuiatis vero, dc N. clerici,& Memmii luculente , & eadem ma--,nvincommodatura. quam scripturam plane rectam, dc germa- 'nam Ciceronis arbitror. Vii cur eodem verbo&in Quinctiana. ibi, ut,cum ipsi nihil alteri scientes incommodarim, nihil ipse
413쪽
iure incommodi eadere possit & Terent. And. magis id adeo Hihi ut incommodet, ut obsequatur gnato.
8 facile nos ea carere pateremur j sie legendum esse coniecimus partim ex antiqua scriptura, partini ex ipsa sente uia. nam vulgata lectio, facile pa eremur, perspicue mutila est. γ' cum vero paullum processerint . inquidam addunt, aetate, ut sit, paullum aetate processerint, S c. quibus assentior. 2o Endymionis somnum nobis velimus dari libri vulgati ferε omnes habent nolimus dari: sed codices veteres Memmiani,&Huraitinus,& Clericanus,&c. Velim iis dari. utrocumque modo tarnen legamus, eadem sententia manet. hoc tantum interest, quod si nolimus, legemus, tum geminatu negatio magis negabit,hoc modo, nolimus nobis Endymionis somnum Liri, ne si iucundissimis quidem.&αχr possit patacissimis vesci volt ptatibus 2 hunc locum profert Nonius in verbo, ves i. idque hic interpretatur, uti. 22 excitantur spe gloriae: &e. nostri libri veteres habent, speploria: unde coni j cio. legendum este, exti tantur sippe gloria:&c. idque magis probo. quamquam enim vulgatam lectionem , spastoriae, non damnis: tamen alte tam, veram puto. Sic enim loquii olet M. Tullius, gloria duci, prouocari incendi,excitari, non gloriae spe duci, plotio cari &C. 13 quem Tiberina decursio in si e Manutius emendauit ex antiquo codice: quo inci nos quoq. scriptum ita quattuor reperimus. 24. Haec est nec omnia spern S c. Sic edidimus nostros libros veteres secuti. nam Manutiana editio hIc a nostra in hoc discrepat, quod habet, Haec est: iton omnia, Δ e. sic autem saepe Cicero solet
has duas copulationes, nec, seu, neque hoc ordine collocare, ut antecedat, nec, seu, neque, deinde sequatur,&.as in vestris auribus commentatus' quidam legi volunt. eommoratus 'ego nihil inuto, neq. vlla causam video, cur illi mutet
qua de re agatur in ite legendum vel libris omnibus inuitis et Lique possum sexcentis alias locis ostendere . 17 lam illa exierna parce tu quidem, sed cum haec corporis, bo-1ia lint hunc locum duabus vocibus in ordinem restituta, emendaura quo facto iam sententia p)anissima est. Iam illa externa inquit in p/rce tu quidem dicis bona: sed tamen cum haec corporis, id est, quae ad corpus pertinent, bona appelles eorta profecto conficietia, nempe externa, quae sunt fortunae, in bonis numerabis. Licet etiam haec posteriora sic legere, sed haec corporis . cum bona snt, eorum prori Nam scriptura Vialgata, Equa non discrepat antiqua, sed hςc cum corporis bona sint, vix tolerabilis est.28 Contra haec attende ine nihil dicere nihil hie discrepant li-hri veteres a vulgatis . locus tamen mihi suspectus est no enim exprimitur ea, quae postulatur, sententia. Na hoc videtur dici debere . contra haec atteae, an nihil videat dicere: si ista, dcc. id est retra haec Peripatetica, attede vilia hoc a rgum en rii. quod sequit
A quod nun aucram, infirmum ut, atqae. becillum, necne
414쪽
si ista mala sunt,&er tua re sic legendum censeo, Contra haee at
tende videariae nihil dicere. 19 In crucem qui agitur c ex Huraitinus habet, in cruce qui agitur: unde legendum censeo, in crucem qui agitur, reiecta lectione vuls in cruce qui angitur, A c. 3o tecum enim ut ari Theophrastus, mihi institueda&c.ὶ Quis non videt. vel borum ordinem hi este per tu ibatum Milo modo enim potuit Theophrastus, qui multis annis . atque adeo laeculis,anie Lucium Cicet Onum Datus est, de eo cogitare, aut loqui pSie igitur videt ut legendum. tecum enim, Luci, mihi instituenda olatio est. Omnis auctoritas plυlosis phiae , ut ait Theophrasius. contulit in beata vita comparanda &c3ι qui vere, fau5ve. quae Iereri us veIbum, quaereremus, quod in omnibus libris repemur. alienum dc sup ei uacaneum puto: hoe primum: deinde, falsove, leget: dum arbitror, ut ita haec lententia, qui siue vere siue falso dicitur oculis se priuaue,&c. dam autem sic legunt' qui vere, fals6ve quereremur: paullo post legendum: , quam mitia inu, ubi tibii omnes vulg. habent, quam minim E.
3x ut in actionibus praescribi solet.&c ὶ videtur si e potius esse legendum: ut in actionibus fieri solet, de re eadem scripsit alio mocio. Iam vulgata lectio, ut in actionibus perscribi solet, de re eadε fecit alio ni odo: non videtur mihi ferii pusse. . 3 sed tu etiam,Chlysippe. in solo, domi: in schola desinis . )sie ededum curaui,& libros vetetes,& rationem secutus. Haec enim sententia est, non ego solus bonum appello, quod secundum naturam est: quod contra, malum: sed etiam tu chrysippe, in foro cum civibus aliquid rei contrahens domi loquens cum donaesticis, S familiaribus : in schola velo de Zenonis decretis . & de summo bono disputans, desinis ita loqui. Vulgata lectio, in foro. domi in schola definis ferri n6 potest de clamat se esse corrupta.
3 Quanti quidque sit aliter docti de indoctiὶ sic emendaui, codi res manuscr. in his cuiatianum, S Huraltinum sectitiis reuius
scripturae facilis & aperta sententia est. 'anti inquid, quidque sit aliter docti & indocti. definiunt, seu a stimant. sed &c3s tantum refert, qua in magna dicam: cum expetenda. quam valde hic quoque locus, sine ulla conrectura, ex plana. de liquida antiquorum librorum scriptura praeclare a me restitutus est sententia autem & concinna,& plana est. Cum ego asta omnia, quae tu producta,& praeposita nominas, bona dixero, hoc iamum rε- fert, quam magna bona dicam. cum expetenda aptellaro. quae tu eligenda; hoc tantum litterest inter te & me, quam valde ex-Fetenda dicam, quam valde tu eligenda. 36 An hoc usquequaque, aliter in vita Se non &e. Psie habent omnes libri de manuscri. de typis impressi. nisi quod interpunctio. vitiosa est, & interrogationis nota desideratur post, aliter in vita 'neque nune video, quare hic quidquam mutatum sit,
415쪽
vsuequaque id est in omni re iudicabis, nempe unum quidque
asse appellandum ex maiore parte verbi gratia , bonum id dicimus, quod plus habet boni, quam mali:& id dulce dicimus. qd plus in se continet dulcedinis quam amaroris, & ita de eeteris: aliter autem in vita se habere exi stimabis, & non de tota vita ex maiore parte vitae iudicabis 'id est, non iudicabis eam vitam beatam esse, in qua plus sit honiaquam ni ali' 37 Stoici scilicet. Sic olim restitui. eoniectura ductus. mendum videlicet a libi arijs seriptoribus eommissum: qui pro, stoici scilicet, cerunt. Stoici scilicet, deinde ex hac vitiosa scriptura natum est, Stoicis licet, non minus vitiosum. Verum tamen, nisi nimis longe abesset ab antiqua scriptula, mallem legi. Stoici soli Minime:&c. Quin haec fortasse recta scriptura est,& non ita longε abest ab antiqua scriptura. nam, ex Stoici soli, factum, Stoici- siti: hine.Stoici scilicet, aut Stoicis licet.
38 quasi vero hoc didicisset Sic habent libri duo, manuscripti, ubi vulgati habent, quis veris hoc didie. λα
416쪽
nino, aut magna ex parte essem aliquando liberatus; retuli me, Brute, te hortante maximΘ, ad ea studia, quae retenta anim', rem illa temporibtu, longo interuallo intermissa reuocauhoe,chm omnium artium, quae ad re a vi-h μέθ, ... vendi Viam pertinerent, ' ratio, oedi plina, Gudiosapientiae, quae philosophia dicitur, contineretur hoc mihi Latinis litteris illustrandum putaui non quia philosophia Graecis 6 litteris, s do- eat. semper ctoribus percipi non posset: sed meum iudicium semperfuit, omnia nostros aut inueni e per siesapientiis, quam Graecos; aut accepta ab istis,fecisse meliora; qus quidem digna statuissent , in quibus ' elaborarent. nam mores, ct innituta Nitae, resque domesticas, ac familiareis nos profecivo mellias
tuemur,relautius. rem Nero publieam nostri ma-4 al. tempe- σι me oribua temperauerunt ct insitu
3 xunt iis, O legibus. Quid loquar de re militarie in quaci virtute postri multum valuerunt, tum plua etiam
417쪽
L I B E R. r. 313etὶum disciplina Iam illa, quae natura, non litteris osculi sunt, neq. cum Graecis, neque Nila cum gente sunt conferenda. Os enim tanta grauiso, qus tanta constantia, magnitudo animi, probitras des, quae tam excellens in omni genere Nirtus in τsiis fuit, ut si cum ma :oribra noβris comparandu' doctrina Graecia nos, ct omni litteraru gen resuperabat'. in quo erat facile vincere non repugnanteid nam cum apud Graecos antiquissimum ἡio doctis sit genus poetarum, siquide Homerus fuit,
est Hesiodua ante mam conditam, Archilochus regnante mulo erius poDicam nos accepimrarannis enim fer/ cccccx. post Romam conditam
Liuius fabulam dedit, C.Claudio, cisilio, M. Tvi , ditano, consulibus, anno ante natum Ennium: qui fuit maior natu, quara Plautus, εν Navius . Ser igitur a nostris postae vel cogniti, vel recepti Quaquam est in Originibus,solitos esse in epulis can re conuiuas ad tibicinem de clarorum hominum Nirtutibus, honorem tamen huic generi non fuis ' se,declarat oratio Catonis,in qua Diecit, ut hρrm b.-:hrum,ς Marco Nobiliori, qu)dis inprouincia ροε . tas duxisset.duxerat autem consul ille in Aetolia, ut sicimus, Ennium. Quo minus ergo honoris erat . . portis, eo minora Budia fuerunt. nec tamen, siqui Τ magnis ingenijs in eo genere exuiterunt, nou satis Graecorum gloria responderunt. An cUemus si I abio,nobilisimo homini, laudi datum esset, quod pingeret, non multos etiam apud nos futuros δ
418쪽
que ea semper, quae apud quosque improbantur. Summam eruditionem Graeci sitam censiebant in neruorum,Nocumque cantibus et igitur cin Epami 'nondas,princeps, meo iudicio, Graecia, fidibus prae . clarὰ cecinisse dicitur . Themissociesque' aliquor x t/annis, cum in epulis recusasset iram, habitus est indoctior.Ergo in Graecia musici storuerunt, discebantque id omnes, nec, qui nes bat , satis excultus doctrina putabatur. In summo, apud iulos honore geometria fuit, itaque nihil math maticis istutiritu.At nos, metiendi, ratiocinandiaque Ῥtilitate, huius artis terminavimus modum' i contia oratorem celeriter complexi sumus: nec eum primo eruditum, aptum tamen ad dicendum:po autem eruditum. nam, Galbam, Astica- i num, Laelium, doctos fuisse, ν memoriae traditum Urstudiosum autem eum, ' qui hos aetate antei bat, Catonem:pὐIi vero Lepidum, Carbone,Gracchos:deinde ita magnos nostram ad aetatem,νt nomultum, aut nihil omnino Graecis 4 cederetur.Philosophia iacuit usque ad hanc aetatem, nec Nilum. habuit tamen litterarum Latinarum quae illustranda, ct excitanda nobis est, π se occupati profuimus aliquid ciuibus nostris, prosimra etiam, si possumua, otiose. In quo eo magis nobis es elabo- irandum, quὸd multi iam esse Latini libri dicuntur inscripti incUideratὰ ab optimis illis quide viris,stdno satis eruditis eri aute potest, vi rem quis sentiat, ct id, quod sentit, solite eloqui no possit. ses mandare quemqua litteris cogitationes suas, qui nec distonere nec illustrarepossit,uec delecta- .
419쪽
tione aliqua allicere lectore, hominis es intempe- .ranter abutentis o otio, o litteris viaque Hos libros ipsi legunt cu siuis, nec quisquam attingit,prster eos, qui eandem licentiam scribendi sibi permixa ti Nolunt. Quare se aliquid oratoria laudi nostra attulimus industria, multo studiosios philosophia fonteis aperiemus, ἡ quibus etiam illa manabant. Secut Aristoteles, virsummo ingenio, 'scientia copia,cum motus estet Isocratis rhetoris gloria et o cere etiam coepi adolescenteis docere, O pruden ' tiam cum eloquentia iungere: sic nobis placet, nec priItinum dicendistudium deponere, in hac maiore, O uberiore arte versari. hanc enim perfecta philosophiam semper iudicaui, qua de maximisi s quaestionibur copios/posset, ornateque dicere . inquam exercitationem h ita nos studiose operam dedimus, ut iam etia scholai Grsdium more ba- 22.Vitam bere audeΥemus: ut nuper tuum II discessum in Tusculano, essent complures mecumfamili εο res, tentaui, quid in eo genere possem. Ni enim ev.e. tεpta. antea declamitabam causaό, quod nemo me diutius Iecitsc haec mihi nunc senilis est declamatio. Tonere iubebam de quo quis audire vellet: id aut sedens,aut ambulas di putaba. itaq. dieru quinque scholas, Ni Graeci appellant in totidem libros contuli fiebat autem ita, ut, cῖm is, qui audire velle dixisset, quid sibi videretur,tum ego contra dincerem.haec est enim, Ni scis, Vetus, ct Socratica a
ratio contra alterius opinionem disseredi. nam ita risimillinia
facillim/ quod verisimillimum esset, inueniri posse Socrates arbitrabatur .sed quo commodius di ve ς β
420쪽
Putationes explicentur . sic eo exponam,
maturres , non quas narretur . ergo ita nascetur exordiu. Malum mihi νidetur esse mors. M.
Iis ne, qui mortui sunt, an iis, quibus moriendum esse A. virisque. M. Est igitur miserum, qAoniam smalum. A cert8. M.frgo ij, quibus euenit iam, Ni morerentur,ij, quibus euenturum est, miseria A. Mihi ita videtur.M. Nemo ergo non miserr. PArsus nemo. M.Et quidem, si tibi conclare vis, omnes,' quicumque nati sunt, eruntve, non solum iis
miseri,sed etiam femper miseri. nam sitsolos eos diceres miseros, quibus moriendam esset: neminem tu quidem eorum, qui Niverent, exciperes:moriendum est enim omnibus .esset tamen miser finis in morte.quoniam autem etiam mortui, miseri fiunt, i s in miseriam nascimur sempiterna.necesse es enim, miseros se eos, qui centum millibus annorum anes occiderunt, vel potius omneis, quicumque nati. . Ira prorsus exissimo. M. Dic, quaeso, num te illa terrent, triceps apud inferos Cerberus, Cocyti ste-al. traue - mitus, hiransuectio .Acherotis,' mento summam 'φε*h aquam attingens sitienectus Tantalus hi numi
lud, quod Si 3pbu versat Saxum sudans nitendo, neque proficit bitumsfortasse etiam inexorabiles iudices, Minos, ct i
Rhadamanthus.apud quos nec te L. Crasius defendet, nec M. Antonius nec quoniam apud Graecos iudices res agetur,poteris adbibere Demonhenertibi ipsi pro te erit maxima corona causa dicenda. Hae fori e metuis, ct idcirco mortem censes esse sempiternam malum. s. Adeone me delira-