장음표시 사용
351쪽
1O. Fn ElΝSIlEMII SVPPLEM. bus pareat. Hac enim ratione foris tuta , domi irati quilla respublica erit, quum operam dabis, ut neque faciat iniuriam vulgus, neque patiatur; nam ut in Pa tem imperii veniat, neque ipsi utile, et reipublicae inde eorum est : indecoruin dixit exi tiosum poteram: etob hosi vitium, nisi te patriae vindicem dii commodassent, aut nulli essemus, aut hoc tempore, non dicam Antonio, sed externae mulieri, sed regiis spadonibus, Roma serviret. IIoc seri non potuisset, nisi propter nimiam potentiam vulgi , magistratus , imperia , sacerdotiarnercede prostitissent, Venalisque tota facta esset resopublica. Hic igitur tot seditionum bellorumque sons,
hic semes suit, quae tot per annos imperium exederunt : donec enim modica plebs, operique rustico, ac bello intenta, tractari res civitatis senatus arbitrio tulit, et domi status optimus suit, et omnis sere Ita Ita sub ditionem iusque nostrum conceSSit. XXIV. - Postquam autem passim et emisimus Colonias et recepimus, atque hae urbs quasi com uitanis omnium gentium essecta est habitatio; factiones domi natae eo processerunt , ut totus serme
terrarum Orbis armorum nostrorum seditionumque
tumultu conquassaretur. Vnde mihi similis esse magnae navi Roma videtur, quae varia repleta COI- Iuvio. nec idoneum habens gubernatorhin, suctuat, et modo aquis conflictatur, modo cautibus alliditur, interdum in syrtibus obhaeret. Hanc tu datus divinitus rector, si, quod absit omen. deserere decreris, nctum est; neque Procul a naufragio sumus. Quod
igitur tibi gloriosum, reipublicae salutare sit, suscipe supremum populi mani regimen, aut potius olim
susceptum tene I nec enim opus est, ut quemadmodum hoc adipiscare deliberemus . nec, si me nudis
an retinere debeas ; quin id potius, quanam optima
352쪽
ratione praestantissimaque Constituas imperium, atque tuearis. Nisi sorte credis utile fore . deponi potentiam, quam ego rem ne tuto quidem fieri posse arbitror. Iis temporibus ad reinpublicam accessisti, ut necessum tibi fuerit multos Olfendere: ea nunc quoque sunt tempora , ut multi cupidissime sint assectaturi , quem reliqueris, Iocum ; et quia, te incolumi, hoc se perficere posse desperabunt, nihil prius, quam de tuo interitu, deliberabitur. XXXV. vi Igitur illorum odiis, horum cupiditatibus, nudum te exarmatumque Obiecturus es tanquam aut Pompeio bene cesserit relicta, quam habebat in manibus, Potestas, aut Sullae alia sutura fortuna suisset, nisi maturum fatum, vel etiam, ut nonnulli crediderunt, maturatum, huic eum periculo exemi Set. Attamen et vivus adhuc multa a se constituta
negligi vidit, quaedam et antiquari. Sed iudicabunt homines, te cupidine imperii actum, quidquid ausus es , Suscepisse. Iudicent autem l id ego malim, quam tuo publicoque periculo suspicionem eam redimi. Quid enim Τ an non commune tibi hoc cum magnis viris, et propius honesto crimen erit 7 plurisne fiat apud te, quod homines imperiti aut maligni iudicabunt , quam cuius ipse tibi es conscius, cuius testes nos habes, et alios consiliorum tuorum a principio participes 3 certe enim . nisi fuisset a coni uratis occi-Sus pater tuus, nisique deinceps Lepidi atque Antonii
suisses intemperie coactus, aut nunquam Sumpsisses arma, aut maturius posuisses.
XXXVI. u His igitur dissicillimis bellis, et virtute
industriaque tua per tot discrimina rerum eluctatus, adversarios tuos omnes oppressisti, ceteros audientes dicto habes : ecquid satis approbatum Est, unUm te
esse dignissimum , penes quem imperium populi
353쪽
35o IO. FREINSII EMII SUPPLEM. xoinani sit, quod et a malis civibus, Et a pugnacissimis hostibus summo Consilio summaque Constantia
vindicasti Sin vero deorum magis eam gloriam, quam tuam esse volumus; illos tibi montem illain inspirasse, illos prudentiam, animum, denique sor- lunam dedisse, quibus haec tanta Perficeres: ecquem iudicabitnus principatu digniorem, quam cui deos tam esse Propitios faventesgue tot documentis compertum est 3 Noque ad magnitudinem imperii expaveris; tanto plus ex sese tibi adiutorum, plus virium opumque dabit: neque novus ad eiusmodi regendam molem accingeris; a multis vnnis Vrbem Italiamque eum maximis Provinciis obtinuisti, quibus temporibus inter infesta ac turbata omnia plus in his tuendis
Iaboris ac curarum fuit, quum esse poSsit in universo gubernando imperio, postquam munere deum, ac virtute tua, terras aliquando pax tandiu desiderata respexit. XXXVII. u Atque ut ista non me dicere magis, quam demonstrare Paratum Putes, en etiam Per Partes praecipuas exsequar, qua Potissimum ratione singula si C Constituas, ut BPPareat, vivum, qualis tu es , citra maximas disticultates imperium recte ac salubriter administrare posse. Igitur ante omnia senatum tibi repurgandum esse censeum, atque eliminanda dehonestamenta illa curiae, quae superio mannorum calamitatibus irrepserunt. Quotquot autem honos viros idoneosque repereris , eorum ne quem propter inopiam removeto; pecunias Potius largitor, ut senatorium censum habeat. In Vacantia vero loca
optimum quemque ac nobilissimum non ex Vrbe tantum aut Italia, sed etiam e provinciis leges: sic enim paucioribus extra ordinem adiutoribus egebis, et omnium serme gentium praestantissimos vivos in
354쪽
tino velut theatro repositos habebis. Iidem tanquam fidei popularium obsides erunt; neque, his amotis, civitatus eorum facile res novas agitabunt; et earum Principes, tanquam communicata cum his republica, praecipua te fide ac benevolentia Prosequentur. XXXVIII. v Idem in equitibus ciundum reor, at, quidquid ubique genere , virtute ac opi hos gradu isto dignum Pepereris, reCipius. Neque numerum utrobique certum tibi praestitueris, modo viros nanciscare locum ornaturos : pluvium ministeriis et facilius esseceris placita, et hanc excitabis apud omnes POPU-Ios plenam humanitatis opinionem , non Servorum loco provinciales a nobis. aut velox secundum hominum genus haberi, sed his quoque aditum ad Pom- publicam dari t quae res plurimum asseret momenti, ut eam amare pro communi, ac tueri summo studio incipiant. Et ne parum meditata emere effudisse videar, auctor etiam tibi fuero , omnibus, qui sunt in Orbe romano, civitatem communicandi, ut hane sibi urbem veram atqM unicam omnium patriam existiment , sua oppida tanquam agros vicosque huius habeant. Qui tamen holus liberaIitatis modos, quodque tempus esse debeat, ne discrimina vel in omnium tollere videamur, paulo Post accuratiu&
XXXIX. Illud monevi interest, nome minores octodecim annis inter equites adscribendos, neque inter senatores ante vicesimum quintum videri: nam prioP illa aetas ad corporis robur, ingeniique vigorem ostendendum apta est; altera iam habere nonnihil prudentiae debet : iunioribus autem quum
suarum rerum administrationem iura nostra non
Concedant, quam deforme esset et in in in his rem publicam credi 8 Praetorem ante tricesimum annum
355쪽
IO. FREINS HEMII SUPPLEM. fieri non placet, nec, nisi post quaesturae et aedilitatis honorem , potestatemque tribunitiam gestam, in quibus animi sui morumque specimina edant.
Praeturam autem atque consulatum solis Romanis dari aequum arbitror, Ut aliqua supersit veteris reipublicae species, nec omnia prorsus flectere ad praesentem usum Videamur. Horum comitia in tua unius potestate sunto, ne factionibus aut ambitu
XL. re Ceterum in Vetustis nominibus ne ΡOtestatem eandem relinquas, summa tibi cautio erit: honore servato, Potentiam hactenus accides, ut, quantum ad dignitatem tuendam satis est, maneat; quod ad res novandas animos sacere posset, tollatur. Hoc ita maxime consequeris, si magistratum
omnem in Urbe gerere praecipias; neque aut inter illud tempus , aut brevi deinceps intervallo, sed
quantum cuique Congruere videbitur, exercitus eis committas : sic enim interposito inter honorem et provinciam spatio. privatos agere condiscent; nequo continuandis magistratibus atque imperiis ad audendum maiora sollicitabuntur. Hi, donec in magistratu agent, et ludos ex more curabunt, Et CauSas quaslibet decident, excepto caedis iudicio: tunc onim ex senatoribus legendi iudices erunt , equitibus
etiam admixtis, ut tamen penes illos summa sit potestati S. I. vi Praefectus etiam Vrbis ex primariis viris creabitur, et tanto muneri longa rerum liue pertinentium experientia par: nec enim Sicuti nomen ei vetus, sic etiam potestatem dabimus , ut Per absentiam tantum
356쪽
modo magistratuum , sed perpetua sollicitudine tum ceteris urbanis negotiis praesit, tum etiam causas potiores quasque diiudicet. Nam et ad hunc a magistratibus erit provocatio, et capitales causae, tam intra Vrbem, quam ad centena millia passuum ad huius animadversionem pertinebunt. Alius itidem ex summatibus deligatur, huic honore proximus, qui senatorum atque equitum genus, Substantiam moresque observet; nec ipsorum modo, sed coniugum quoque liberorumque ac familiae: huic corrigendi potestas dabitur, quaecumque erunt ita comparata, ut neque gravi animadversione digna sint, et tamen neglecta magnorum malorum materiam gignant: idem, si quid maioris inciderit rei, ad le reserat. XLII. u Hunc, a tua censura censura ad te pertinere omnino debebit nomine deducto, sortassis haud inepte subcensorem appellaverimus. Hos duos nihil vetabit perpetuam habere potestatem; nec enim timendi erunt, inermis alter prorsus, alter parva militum instructus manu, et plerumque sub oculis tuis agens. De provinciis porro ita Constituendum arbitror.
Quidquid Italia plus centum milliaribus ab Urbe
disiungitur, ceteramque omnem imperii molem, secundum nationes divide in eiusmodi particulas , quibus vir unus praeesse Commode queat. In unaquaque portione militum, quem Volueris, numerum Colloca. Consularis unus, praetorii duo praeficiantur. Horum iunior et tum primum ab Vrbe ad huiusmodi negotia missus, desideria privatorum audiat, rebusque necessariis parandis occupetur: alter, hoc iam ossicio alicubi iunctus p civitatum rem publicam procuret, et in mi-
357쪽
IM. FREt Sll Eul I Sul'PLEM. lites potestatem obtineat, exceptis causis, ex quibus infamiam irrogari, aut mortem oporteat. XLIII. ci Nam istas quidem ad consularem reservi consultius erit: ns has quidem promiscue consulari Permiseris; centurionum atque adeo etiam ex Provincialibus honestiorum poenas tibi reserva, ut nemini praetctrcta concessum in se ius cernentes, te unum et diligant tanto impensius et metuant. Ceterum quae dodividendo inter praetorios ossicio proposui, iis tantum
locis esse rata volint, ubi non magna simul manus
inditum in hibernis erit: at si sorte duae legiones civium una habebuntur plures enim nemini uni consulavium credideris), tuin vero suae quisque legioni
Praesit; et ceterarum quoque rerum administratio- icin ex nequo partiantur: ab ipsis tamen ad consula Pom erit Provocatio: neque miratus sueris, Curti aliam tot in partes dividendam existimem. Amplissima regio, urbibusque et hominibus reserta, Per hos magistratus, qui Romae degent, coerceri nequii: Convenit enim, PraeSentem esse, quisquis regit, ut . quae tempus postulet, praecipiat. Omnibus autem his, quos extra Vrbem Praescies, mercedem constitues pro modo dignitatis: noc autem degero Poregro ex suis sacultatibus poterunt; nec infinitos illis concedi sumptus e provinciis , ut nune fit, nequum est. XLIV. . Earum curationum nulla vel brevior sitioiennio , vel quinquennio longior: qui citius remo-vontri r , vix addiscere partes of scii sui possunt; et
successoros ferino Priorum instituta comm atant, Consilia nesciunt, mores se ingenium hominum atqMorogionum ignorant. At diriti viaiora importa supePhiam multis ingenerant. et impatientiam aequi loci: et
quiduin hinc plusquam civilia cogitare didicerunt. Vadu ne tuo maiora imperia eidem continua duo pei
358쪽
inittenda esse censeam, etiamsi diversis in provinciis fiat: praestat enim tempus aliquod interponi, quore vel sis in Urbem de tu ineat animus, et inter aequalesve sando Ioci sui admoneantur. IIaec de senatoribus animadversa mihi sunt. Ex equestri ordine duos tibi viros strenuos deliges, praetoriis cohortibus praesiciendos: nam uni tantum armatorum Committere, periculo non vacat; pluribus importunum esset et obnoxium rixae. Duo igitur sunto, hanc Etiam ob utilitatem, iit, si alter sorte morbo attiueatur, non desit tamen idoneus corporis tui custOS. XLV. re Sint autem inultorum stipendiorum , atque rerum etiam uliarum curationibus exerciti. llis et
praetoriani pareant, et quidquid praeterea militum
per Italiam erit: suppliciorum etiam iure Permisso, praeterquam in centuriones. Ab eorum etiam potestate eximetur, quidquid militum senatoriis magistratibus tributum est: quibus in suos liberum poenarum praemiorumque arbitrium Concesseris. In caeteros igitur milites praesectorum imperium erit, atque etiam in procuratores tuos, atque alios paulo honestiores :vicarios his addi necessarium erit, ne mole negotiorum praegraventur. Praesecturam vutem illam perpetuam esse oportebit: nec enim Lantis opibus quisquam eius loci esso poterit, ut inter toι nobiles impetrium speret; 'Et quia perpetuo sub oculis tuis aget. ne cogitare quidem aliquid talh tuto queat. Ex eodem ordine splendidissimum post priores duos equitem, Praesectum vigilum constitues; et deinde pro-Ximum, annonae: atque hae cura tiones iisdem sinibus temporum , quibus Senatoriae cohibebuntur.
359쪽
XLVI. . Aerarii quoque fiscique praesectos equester ordo tibi dabit, qui rei pecuniariae in Urbe et
per Italiam praesint. His etiam congruum lanctioni cuiusque stipendium numerari conveniet. Quum enim minor sit his senatorio census, ne in Urbe quidem publicae alicui sunctioni vacare samiliaribus impensis poterunt: neque hos sacere sumptus te pigeat, alias enim eisdem et exercitus et pecunias zommitti opus esset; rem nec facilem factu, nec ex utilitate tua suturam; et pauciores haberes negotiorum peritos :nunc ubi inciderit usus, ex asiluente copia deligere
magis idoneos licebit. Accedit, quod inde pluribus
eris carior, tanquam multa commerituS, Per quae
publica opulentia in maiorem partem civium uberioribus rivis profluat. Ceterum sicut Romae nec aerarium, nec fiscus Plures singulis praesectos desiderabit. sic etiam in unaquaque provincia unus ex equestri
ordine fiat; sed ut his deinde adiungantur ex equitibus ac libertis tuis, quot opus esse existimabitur. Nam et libertos his lanctionibus adhiberi proderit, quo et sidei suae operaeque Praemium auserant, et habeas, ex quibus Vel invitis, si quid peccatum suerit , liceat tibi cognOSCere. XLV. a Qui autem equitum per multa ministeria publice dignos se curia probarint . in senatum Iegantur. Etiam ex his, qui ordines dMxerint in legionibus, si mereantur, in ampIissimum Oudinem recipi utiles fuerit; modo ne inter manipulares stipendia socerint: id enim probrosum summo imperii concilio videbitur. Sed qui primo statim stipendio centuriones facti sunt, Borum praestantissimum quemque Patrihus inseri nihil prohibebit. Porro tam Senatorum, quan1 equitum liberos in pueritia frequentare ludum literarium coges; dein adolescentiam egre4sos equi* armis-
360쪽
IN LOC. LIB. CXXXIV LIVIA Ni 35-que docendos curabis ; et utrumque genus magistri
publico stipendio conducentur. Sic a teneris annis Ea discentes ac exercentes, quae viris erunt tractanda, tibi ad omnes usus aptiores atque paratiores erunt.
XL ΙΙΙ. α Magnum enim et salutarem civitati prin-CiΡem, non operam modo dare convenit, ut ipse sit optimus; sed etiam providere, ut cives optimos essiciat. Hoc autem prospiciendo potius, ne Peccetur, et ossicium eos suum ante edocendo, quam Puniendo quos peccare siveris, Obtineas: neque Patiaris, quemquam generis , opuin, aliusve cuiuslibet praestantiae obtentu se huic disciplinae subducere; continuo enim in socordiam mollitiemque fluent, aut ad parum liberales artes otium ingeniumque conserent. Id verone eveniat, etiam atque etiam tibi adlaborandum est: nam illos quidem misericordia sequetur, tanquam invidiam aut periculum sugientes ex bonis artibus. ignaviam pro scuto arripuerint; at tibi quum impedimentum inde bonorum virorum copia Carituro, tum etiam infamia proveniet, tanquam ignaro, quemadmodum praeesse liberis hominibus oporteat, et quae
tyrannorum amentia est cives magis, quam hostes, timenti. Nam et si quid metuendum in civitate erit, ab his potius proficiscetur . qui rudes bonarum artium et intemperantiae dediti, nee sui, nec aliorum habere rationem ullam didicerunt. XLIX. M At bene atque liberaliter educati edoctique neminem assicere iniuria velint, omnium autem minime illum, quem sibi tam praeclarae institutionis auctorem exstitisse norint. Quod si sorte naturae pravitas in quibusdam educationis curam vicerit; his
nihil earum rerum , quibus abuti ad scolus possint, committetur; qui vero ne sic quidem quieverit, se-TOciam, quam disciplina noluit, supplicio ponat;