장음표시 사용
221쪽
Poenitentia, seu ut ali; volunt De Gladio, ubi duabra circiter paginis post initium sic inquit: t nydest: PGnate cum is qui non credura - Et Jnstrius eode can
Ide sit Putnara eum bis qui Trinitatem prostentur . Et eodem cap. versus finem, liςet altius, ri suoβ ad pugnam excitaret, iς inquit
Uest et Dia Deus mercatus e I 2 eria tibus anima Qforum ct bona eorum , yramissonae parias, pugnabunt in via mi, di occident, ct tacissim occidentur, Dr-Um super boc veritas essiniae Mosi, ctis Euangelio, o in Alchma- : ρωυῖ lior es in completiompromissoeu me sui, quam mus ' Exul me igitur propter veniationemve iram et , cum quo talem commutationem fecistis , qua es Iustum magnum Et in ithro - Sonnat repetit idem, dicens:
222쪽
antur omnes, qui credereUOIuerint. Et Mahometanorum
hi storiae reserunt , bello S armis Mahometi legem se isse preta
pagatam : quod , tamquam notissimum etiam ex Mahonielaonorum historiis , nastiaque pluribus fiserrestremi r i ' i iSed , quod' maxime' animaduerrendum est. Mahometi Ieae traxit plurimos , quia carnis fraena'ralavat ; ad vo Iuptareς ὲ socordiam ,- & libidinem, apeΗteampum: non proposuit credenda , nisi humana & humanis proxima. Quare mirum non est, si homines, quorum natura ad carnis voluptates propen
die, ad vitia est procliuis, & libertatem seu lidentiarim rebuyuniuersi spmponit, facise Mahontisti Iedem , tasia proponenutem, susceperint. Traxit etiam indoctos, idibias, ut cap. r.
S saepe ipsemet testatur Alchoranus P vocans gentem illano In pientes . Vnde indoctis ac redibus facile fuit illi
dere. Traxit etiam primo Idololatras, ut ex Alchorano, pluribus locis constat,falso praetextu Mosaicae, & Christianae Leu is; ita ut commendan Iudaeos, & Christianos , insuper de aganos, ut I cap. &q. ω ita omnes in sua lege afferens gloriam adepturos, omnium rudium captaret beneuolantiam , talia loquens, talia. amplam vitae viam significans t possed quis ad libitum, vel Mosaicam legem seruare, vel Christi fidem colere, vel in Paganismo vivere: dummodo tantum Idola non colerent, quamlibet seruare legem licere . Quid ergoi minim si homines tantam libertatem animi, tantam carnis licentiam , sibi propositam a Mahometo sentientes, ut liceret quoque , non solum ex pluribus uxoribus, veri metiam ex uni uersis proprijs ancillis carnis delectamenta sitinere: de ex alia parte, nisi tantam appetitus licentiam ,&libertatem camis assumerent, mortem timentes quam Mahomet comminabatur, & per suos exercitus erat illaturus: Quid mirum, inquam si tanto malo deterriti, tanta delectationum fruge illecti,Maohometi legem plurimi susceperint p ib se nNec vero, in hoc, euacuat Mahometi crimen excusatis quam actu, dicens Alcere, vi armorum Infideles ad fidem compellere: quia Mahometus no compulit ad fidem, veramqDei Religionem, vi magis ex infra dicendis patebit. Nec li-.
223쪽
cet passim n fidelibus quamcumque legem, armis cogentibiis. seruandam praescribere, nisi tantum legem naturae, ad quam tenentur naturali lumine suadente. Ad supernaturalia autem credenda, non iure compelluntur, ut patet ex Euangelio, inruo Christus non dixit: Pugnate S cogite ad mystoria Chri-ianae fidei credenda, sed; ite predicate, &c. Asiensiunai ' tem libero audientium arbitrio reliquit. Est autem ratio peculiaris pro lege naturae, quia conueniens est, Vt naturalem vitam amittat , qui naturalem legem seruare detrectat Exempla autem allata de Iosue ,&de C stantino,ad rem, non faciunt; quia non pugnauerunt ad hostes compellendos ad fidem: sed Constantinus contra Maxentium, cum sibi non debita usurparet , Iosue vero, tamquam Dei instrumentum G puniens os . Chananaeorum populoS, assumptus fuit, vi ex. Scripturis patet, in quibus praecipiuntur Chananaei propter. eorum peccata delendi, non autem ad fidem trahendi. De iquo praeter Iibros Moysis N Iosue, habetur sermo Sap. m. anum. 2. S insta. Praeterea si ex ipso Mahomet cap. i. di . Al- chorani ; Iudan Christiani S rigani tam rectam legem profitebantur , ut eos quaelibet lex bene seruata ad Paradisi gloriam perduceret; qua nam ratione praecepit idem Mahomer,ut eos Mahometani ad Mahometicam legem vi etiam armorum c gerent λ Verum hoc alias, hic autem potius incepta prose
Traxit ergo con Iures Mahomed , concupiscentiis carn libus alliciendo, & armis terrendo : non audem diuina coo perante virtute. Nec enim Diuina virtus carnis concupiscentias fouet, sed illas potius instarnat; & mimm non est, legem carnis concupistenti js fauorabilem visere in hominibus, qui carnis voluptati propria voluntate sub1jciuntur. Nec gloriari possunt Mahometi sectatores, Mahometicam legem per longa terrarum spatia esse diffusam; quia nec mirum esset, etiam si impleuisset orbem: cum enim sensus, ct cogitatio humani cordis, ut inquit Scriptura Genes. 8. 2I. prona sint ad malum omni tempore, & ab adolescentia sua ;si rex concupiscretias S delectamenta permittens di carni uorabiliς in hominibus vigeat, mirabile non est , sicut noli , est mirabile, carnalibus illecebris homines inquinari. . Hoc autem patet , & patuit m Idololatria, quae tot saeculis.
224쪽
obtinuit Orbem : nec tamen dici potest, quod diuina virtusto tu in mundum ad idololatriam traxerit; nec quod diuina gratia Idololatriam in Orbe seruauerit. Cur ergo per tot saecula viguit, ita ut diuina omnipotentia opus fuerit ad illari de mundo extirpandam Z Cur tanto tempore, per tam ampla saecula, per tam longa terrarum spatia, mundum possedit In promptu causa est: quia Idololatria carnis voluptatibus, carnalibus concupisccntiis, non modo fraena relaxat; sed&stiis mulis etiam cogit. Hinc Iouis stupra, adulechia, raptus : in .
de Veneris amores , Cupidi lasciuiae , Priapi turpitudines. Florae prostibula, Bacchi crapulae. Quis ergo durationem
tantorum facinorum diuina firmante virtute dixerit protelatam ξ Vnde patet falsum esse illud, quod Mahometani dicunt, ut asseris in tuo libro, omnem sectam quae durat plusquam triginta annos, eo ipso habendam esse diuinam: idololatria cnim non solum triginta, ct centum ; verumetiam & mill ,&plusquam duo millia durauit annos : & tamen illam, constat, non fuisse diuinam . Nec aliquando iliud dixit Apostolus Paulus, vel alius Sanctus Doctor : nec in sacra Scripturi, verba illa reperiuntur, ut asserere videris in tuo libro: Apoe-
stolus autem ad Timothcum secundo scribens cap. 3. sic inquiti: Da ct bi resistant veritati a omines corrupti mente, reprobieirea Mem: sed Ultra non proscient. Quae verba non faciunt sensum illum, quem obsicis . Et in Actibus Apostolorum cap. s. haec habentur : Si Hi ex seminibus eoinlium θοe audi opus, dissoluetur. Si veri ex Deo, non poteritis dissoluere illud.
Haec verba vera sunt, quia tandem omne humanum consillium contra Deum, dissoluetur, iuxta illud Salomonis Prouerb. cap. 21. num. 3o. Non enisapientia, non es prudentia, non es em hum contra Dominum.Et ita omnia adinventa contra Deum ad nihilum rediguntur, ut patet in Idololatria, quae iam dissoluta est; sed non ante triginta annos , di talis mensura temporis nusquam reperitur priefixa in Scripturis. Propterea non potest argui rectitudo legis, ex eo quod pes durauerit per multum temporis, etiam si amo. & 2OOo. an . nos, ut patet in Idololatria. Verum est, quod omnia tandem dissoluentur: tamen, propter hominum peccata, diu mala desectae impiae in Urbe vigere permittuntur. Vnde, si MahometrIcx tanto tempore durauit, hoc propter hominum peccata
225쪽
Nolentibus sid.. mores copulare, psactusque fides
EDeo permissuin est . Si urbes plurimas S regna sc parue . quae priss impleuerat Christi fides , hoc propter ciuium in gratitudinem filii permissimi, qui cum Christi fidem agnosterent non prout opus erat honestis moribus colcbant; d propterea Deus, nolentibus mores debitos adiungere fidei, ipsimi quoque fidem abstulit, tamquam indignis: sc enim in Euai gelio contra. in uos comminatus est Christus , cum nollent
lucundum fidem nonest os colere mores, Lucae m. anum. q.
sev sin. tas dixerit uus Hie in corde suo: moram facit Dominus meus Uenire,ct eo erit Percutere serum er ancilla ct edere, or bibere, ct inebriarcUeniet Domitis serui liatas in die qua non deras, o bora qua nescit, ct d iit eum, partemque
eius cum in elisus ponet. Eccoquomodo propter peccata comminatur auferre donum fidei: Idem comminatur in Ap calypsi Ioannis cap. 2. num. 3- Vbi Epheso,propter desectum a prima charitate, nisi per pcanidentiam ad illam reuerteretur, dicit,se moturum candelabriam eius de loco suo, quod quidam Patres S Expositores intelligunt de fide : sicut enim per candelabrum in tenebris lumen, aspicimus , ita etiam per fidem in hac vita degentes diuina contemplamur . Dicit ergor Memor oti itaque Ende excideris, ct age poenitentiam, ct prima opera fac; sin autem venio tibi, ct moveso candelabrum i mde loco suo , ni paenitentiam egeris . Quasi dicat: Auseram stte fidem, nisi seceris opera fidei. Sed S itv V eteri Testamen to, Leuit. cap. 26. beneficio Diuinae legiς fruentibus, eamque dignis moribus non colentibus, per Moysen Deus commina tur , non solum ipsam legem S fidem ablaturum ; verumetiam S regni gloria bonorum possessione,atque ipsa ciuilis consuetudinis ac libertatis facultate, se eos spoliaturum; insuper omnibus malis cumulaturuml: S suumna et populum , ea de causa, tantibus barbarorum subiugaturum : ut, qui Deo obedire re cusarent,duris exactoribus subij cerentur. Non ergo mirum si infidelibus Principibus,&Mahometanis, ultrix ira Dei plurimas Christianorum delinquentium urbes ac regiones subdide rit. Quod autem propter iniquitatem & nequitiam Turcic Christianos Deuς subiiceret, exitus probauitinam cum Graeci, Graecorumque urbs praecipua, Constantinopolis, Christi in terris Vicario obedire recusaret, & pervicaci mente contra
Spiritum sanctum peccaret, nolens illum a Patre simul S ED
226쪽
lio procedentem agnoscere 3 propterea ipsa die celebritatis Spiritus sancti capta est Constantinopolis , eiusque Imperium in Turcas translatum. Duplici ergo de causa viget in Orbe Mahometi lex,sicut antea tanto tepore viguit Idololatria: nempe propter Dei iram, peccatorum iniurias ulciscentem : Et propter hominum propensionem ad animi libertatem , vitiorum lice4tiam, & voluptatem carnis. Non ergo mirum si inter carnales sit propagata carnalis lex: nec mirum, si in peruersis permittatur , per iniquam legem, Diabolus regnum obtinere: vet fiat aliud quod ult.c. Apocalypsis Ioannes Apostolus prophetauit dicens.
norat, noceat tabuc; ct qui insordibus es in seseat adhue r qui in ius est, ius cetur a ue: anestus , Asretur aribue. Quia scilicet tinctus & iustus per bona opera maiore semper gratiam promeretur , & peccator per' noua delire in dies magis ac magis demeretur: ita vinisse eniteat, fi dem quoque in hoc saeculo perdat, de gloriam in futuro. Non est ergo mirum, Mahometi sectam adhuc perdurare. Quasi tum sit duratura, Deus nouit: hoc autem certum est, esse aliquando dissoluenda, iuxta illud ex c. s. Actorum stiprarelatum. Si ex hominibus hoc opus e LI, dissoluetur. Quia Vero tempus inia Scripturis non praefigitur,propterea temporis duratione ignoramus : sicut etiam,ex eo quod tanto tempore durauerit, cius rectitudo non probatur. Mirum illud est quod statim patet esse diuinum: legem Christi, carnis voluptates prohibentem, S asperum crucis iter arripiendum prςcipientem,in hominibus,quorum natura ad sen
suum blandamenta propendit,landiuviguisse; di ortam i unis uersa sui potentia obsistentem, subiugaue. ' i , in l
227쪽
s od Lex Diuina in promis ne fidelii sit.
'a ι ' C Equitur sanctus David,aliam conditionem diuinae legis in-I o dicans. Te monium Domini eis. ae conditio, quam
uis non videatur esse distincta ab illa, quam inserius subdit, dicens : Iudicia Domini vera: nihilominus fidelitas connotat alia quid supra veritatem, nempe promissionem: inia veritas simpliciter non refertur ad promissum, sicut fidelitas: is enim veridicus dicitur qui vera asserit, quamuis aliquid non promi tat. Fidelis autem proprie non dicitur, nisi promissa persiciens. Debet igitur lex, ad hoc ut divina dici possit, esse fidelis. Hanc diuinae legis conditionem ipse quoque Mahomet in
- 4ul iacis i in o AIdest . Subsine, quoniam promissio Dei vera es. Vnde grauita mum esset blasphemiae crimen, Deum infidelem dicere,aut existimare:& hoc ide etiam Alchoranus pluries repetituata est rei euidentia; praesertim c.De Iona, sub initium,& c. De Muro inter Paradisum ct Gebennam, Arabice ingrat aliquanto post initium, pag. mihi Ist. Sao a. Vnde Dei testimonitari
228쪽
fidele omnino est: & solum sufficit, ut quodcumque credendum sit . sic Alchoranus ipse d. c. De Iona pag. mihi χο . SC. De muneribus, non longe a fine, pag. mihi Io . Et alibi saepe repetit.
Idest. SQ is Dei tes eatio. Quod autem fidelis lex Moysi fuerit , fidelis etiam sit lex Euangelica: patet, discurrendo per singula quae pollicentur.
De Mosaicae Legis , Prophetarum , ω Euangeli, Melitate.
P Rimum autem S praecipuum legis Moysi promissum fuit NU iς Is Messiae aduentus. Ab initio enim Orbis, S in principio Scripturae,Genesis 3 .incipit talis fieri promissio n. is. Inimiciatias ponam inter te ct mulierem, ct semen tuum ct semen italus:
ipse conteret caput tuum, Quem locum omnes de Messia intelligunt, qui ex sola tamina sine viri consortio natus est homo e& proptcrea mentio fit tantum de semine mulieris: alius enim non bene de solo mulieris semine facta fuisset mentio, neglecto semine viri , quod praecipuum est in generatione.&proptcrea . 'serpentini illius capitis contritionem mulieri ascribit, dicens et I a conteret caput tuum. Quia scilicet ediante suo semino illud esset contritura . Item promittitur Messias , Ccnesis 18. Vbi ex semine Abrahae oriturus dicitur. Item Genesis 21. S 26. promittitur ictaco. Deinde c. 28. eadem promissio fit Iacobo, di c. 9.idem prophetat Iacob, addens, ex Tribu Iuda ipsum Messiam fore venturum . insuper cic tunc venturum, quando sceptrum primo esset a Iuda ablatum . Deinde an Exodo etiam Messias promittitur di praefiguratur Α a eius
229쪽
etus, Admirabilis, Consenarius , Detu, Fortis , Pater futuri culi, Prinreps tuticis is Multiplicabitur eius Imperium. persolium David, o su er regnum eiu edebite Ut cons in t tutid .ct rei roborat in iudicio ct iustitia, amodo di inque in sempiternum. Eius praedicationem cap.6 i. Spiritus Domini super me, eo quod unxerit Dominus me: ad annuntiandum mansuetis misit me, ut mederer contritis corde, ct praedicarem captiuis indu gentiam , ct clausi apertioneme Ut praedicarem annum Narabilem Domino , o . Miracula quae erat perpetraturus quando aduenisset cap. 31. Deus ipsi venica, ct salvabit vos. Tune aperientur oculi ciecorum , F aures ordorum patebunt. Tune sane Geut ceruus claudus ct aperta erit tingua mutorum. Eius Discipulos cap. S I num. I 3 .& infra: Ecce ego, ct pueri mei,
quos dedit mibi Dominus in Agnum, ct in portentum Israela Domino exercituum, qui babitat in monte Sion. Et Liga te timentum ,signa legem in discipulis meis. Scandalum filiorum lsrael de ipso Christo eodem cap.8. Do minus exercituum ipsum sancti cate : Et erit Oobis in fora casionum . In lapidem aurem osse onis , et, inpetram scandali duabus domibus Israel, in laqueum 9 in ruinam babitantibus Hierusalem. Et ossendent ex eis plurimi Christi passionem & mortem in redemptionem nostram cap. 3 3. Non es decies ei, neque decor: ct vidimus eum, ct nouerat aspectus, ct desederauimus eum: despectum, d nouissimum Cirorum virum dolorum , ctc. Vere languores nostros ipse tutit . ct dolores nostros ipse portauit: ct nos putauimus eum quasleprosum, ct perculum a Deo ct buminatum. IUe atitem vulneratus espropter iniquitates no iras, attritus es propter sciae nostra. disciplinapacis nos super eum , O liuore eius adisumus. Omnes nos quasoues errauimus, unussumque in viam sua de inauit: ct posuit Dominus in eo iniquitatem omnium nosrum. Oblatus es, quia is voluit, ct non aperuit ossuum. Propterscelus populi mei percussi eum. Id quod per mortem & passionem ex Dei ordinatione adepturus erat eodem cap. 33. Si posuerit pro peccato animam suam, videbit semen longaeuum , ct voluntas Domini in manu eius dirigetur. Pro eo quod talorauit anima eius , videbit dira turabitur: Inscientias iustis bit ipse tu iusseruus meus muctos, ct iniquitatus eorum i e portabit. Ideo dissertiam espluri-
230쪽
mos : ct fortium diuidet Dolia , pro eo quod tradidit in mortem animam Dam , cum scelera is reputatus es : is ipse peccata multorum tulit , ct pro trinia efforibus roga
Omnia Isaiae loca adnotare oporteret, si ea quae de Claristoprie nunciat, essent adnotanda; fere enim nihil tacuit, ita ut potius historiam videatur narrare de praeteritis, quam pro phetiam praenuntiare de suturis . Sic enim omnia ad unguem completa esse , patet in Evangelijs , sicuti praenuntiata per Isaiam, & promissa in Veteri Moysis lege. Ieremias quoque plurima de Christo praenuntiauit Incarnarionem cap. 3 i. Suia ereavit Dominus nouum super terram , femina circumdabit virum. Herodis seritatem in infantium, trucidatione, ibidem : Vox in excelso aredita V lamentationis , me ius,infletus : Rachel plorantis Ilios suos, ct nolentis consolari super eis , quia non sunt . Haec dicit Dominus: iescat vox tua a ploratu , ct Vox tua a lactomis, quia es
merces operi tuo, o e Propheta etiam Baruch praenuntiauit, Deum in terris inter homines conuersaturum , capit. 3. Hic ui Deus nos', non Hiimabitur alis aduersus eum. Hie adinvenit omnem
Ciam disciplinae, ct tradidit illam Iacob puerosus, cla Israel dilecto tuo. Pos hae in terris visus es, ct cum hominibus conuem fatus es. Ezechiel propheta de Virginitate Matris Christi prophetauit cap. qq. Et conuertit me ad Ciam portaesoLDardi exterioris, quae ruspiciebat ad Orientem: θ' erat clausa. Et dixit Dominus ad me: Porta haec clausa erit: non aperietur, is vir non transit per eam: quoniam Dominus Deus Israel ingressus es ter eam , eritque clausa Principi. Plura etiam prophetauit: & praecipue initio suae prophetiae, per symbolicam visionem, quatuor Euangelistarum stylum , sub specie quatuor facierum figurauit, dicens: In medio eius senilitudo quatuor animalium, o c. Similitudo a tem Cultus eoru acies hominis, ct facies leonis, i dextris itforum quatuor: D-cies autem bovis a ni is ipforum quatuor, F facies aquilae desuper ipsorum quatuor. Quibus expressit Matthaeum per faciem