장음표시 사용
561쪽
ta nullum alium sensum facere pollisurinisx generandi parieti .di, gignendi filium. Et quidem Psabini per Liauid Prophetam hicrunt, non singua Arabica , sed Hebraea, dictante Spiritu sancto , compositi . Vnde,qtuintiumri dicat de verbo Arabico ad Placitum, redarguetur tamen ex textu originali Hebraeo,qui nodicit, nutriri te, vel alui te, sed πῖΥn gresse te generaui,taqu1
filium produxi; non vero, tamquam nutritius alui. Cum ergootiginalis vox significet , gemui te, translationes &i versiones aliarum Iinguarum non bene derivantur ex Hebraeo, nisi verbuveram generationem significans inversione reddant , S generationem dicant; non autem pro generatione nutritionem substituant i hoc enim esset, non versionem facere , fedo uam compositionem effagere. Praeterea, illa Dei Iemai: si siqintelligenda essent, prout author Camust effugit, non χὶ utra
Christo; sed etiam uniuersis hominibus applicari possent: cinon magis diei posior,dicta essede Christo, quam de omnibusὸ
quia omnia 1 Deo aluntur, &creata sunt. Ergo,isi Christo soli conueniunt, S non alteri; oportet ut aliqua peculiari ratione conueniantquae alia esse non potestatisi vera filiatio,pro, ut originarius textus Hebraeu significat. , Nec potest in me tamis diuere, illa verba,peculiari rati ne; hosto conuenire, propter excellentem diuinae sanctita tis participationem; quia inam caeteris, excellentissimς sanctitatis viri tribuissent: &.certe ipsi Mahomotam primo diaxissent conueniremat meto, quem putant quamius falsd suisse prophetarum sanctissimum: & tamen numquam,jVerba illa Diuina Milometo conuenire,asserueriine; sicut fatentur, soli Christo a Deo latae dicta. Ergo, non propter sanctita ton, aut Propter sanctitatis excellentiam, quam Mahometari putant Christo cum sanctis esse communem; sed propten aliam peculiarem rationem, quae alia nonest, nisi vera Dei filiatio. Ergo Christus reuera a Deo est genitus, &re vera est Dei Filius. At omnis verus Filius non potest esse, nisi eiusdem naturri cum Patre: ergo, si Christi Pater est Deus , Christus etiam cst Deus Confirmatur magis, quia eodem Psalmo sequitur Prophe ta, in textu Hebraeo: Et nunc egerantis ite, erudimini, qui iudicatis terra seruite Domino in timore,qexultauri cu- tre-
562쪽
more. Deinde statim subiungit 'ore, is puto idest :γώ
lamini Filium, ne quando se Filius irascario. Quibus verbis clare indicat Propheta, Filii iram esse verendam,sicut iram Patris, insuper I elle adorandum: talis enim sensus est illorum, verborum, Osculamini suum. Isaiae 8. num. m. Audi meiacob, c, Israel, quem ego meo . Ego se,ct ego primus,ct ego noui simus,manus quoque meas ciauit terram, dextera mea mensas caelos , Et deinde: Accedite ad me, ct audite boe non a principio in absconduo locusus sum: ex tempore,antequam sierint, ibi eram; nunc Dominus Deus mst me, ct Spiritur esui. Haec dicit Dominus Redemptor mussanctus Israe .
verba proserentis talia indicant, proserentem esse Deum , ut patet; & tamen semissum dicit a Deo ,& Spiritu Dei. Ergo, praeterquatia quod demonstrent Diuinam Prinitatem I dum verba illa asserunt Deum missum , Deum mittentem , & Spiritum Dei simul mittentem ; ostendit etiam Christum esse Detin QTalis enim missus nullus alius dici potest, nisi Christus , & de nullo alio suspicio venire potest: non is de Moyse , qui Deus certe esse non potest ,& numquam talis est habitus , aut haberi potuit; nec de Mahometo, quia nec etiam ipsi Mahometani hoc aliquando vel crediderunt, vel
credere potuerunt; sed, ad summum . putauerunt,essc Prophetam , quem iam supra impostorem esse demonstrauimus . Nec verba illa ab aliquo Propheta dicta esse, vel potuisse dici,praeterquam a Christo, constat, non solum , quia ibi licitas dicit, verba illa esse Redemptoris; verum etiam , quia ibi loquens , dicitur Creator de Deus: quae non de alio homine, sed do Christo tantummodo intelligi possunt, quem alia Scripturarum loca, singulariter, dic ut Dei esse Filium,& a Deo genitum.
Cum alias Scripturae, de alij s, numquam talia loquantur, nisi metaphorice ; ut ex omnibus, quae allegari possent, facile patet , S infra in responsione ad argumenta, fusius explicabimus. Ergo, talia verba proferens est Redemptor , S sanctus Israel, utique Christus, qiu nos redemit suo pretioso languine, ut ex insta dicendis patebit. Dicit autem : Manum suam fundasse terram & caesos; esse primum, S nouissimum; quae non alteri, nisi tantum Deo conueniunt; ergo reuera Chria
563쪽
: Confirmatur auctoritate Patrum, isti serba illa Isaiae deis Christo intelligunt . Sic Origenes t ibro primo contra Celsum post medium. Eusebius lib.3. Demonstrat. cap. 6. Athanasius Sermove DeTanctissima Dei para , post medium. August. lib. Yo. De Civitate Dei, cap. viii σ, sub initium: chrysestomus De saucto & adorando Spiritu, circa finem , Totiao 3 .Hie ronymus & Cyrillus super hunc Isaiae locum . Ambrosius lib. a De fide cap. Hi, compluresque sancti Doctores omnes ante Mahometi tempora sic explicauerunt; S hunc locum, De Christi Diuinitate intelligendum, asseruerunt; eani fidem. quam a Christo, per Apostolos, Apostolorumque Discipulos,
occeperant, integram incohimemque seria antes. o I tu i h
Isaiae 3 s. Dius is Ueniet, salvabit nos. Tune aperientur oculi eaerariem aures Desueram patebunt ' Tum isset serere riuus elandus stata erit lingua mutorram, Se i Miracula ista omnia, ct tam multa,nullus,nisi solus Christus fecit, prout etiam ipse Christus Ioann. cap. I s. Σ . seu Oct. 3 . testatur, di censa in opera non fecissem in eis, quam aliusficit, pereatum non baberent . Nunc autem excussionem non habent de peccato suo. Hoc dixit aduersiis Hebraeos illos , qui, tot visis signis , in eum credere nolite nr; prout admiratis inquit idem oan. cap.
reti num. 37. seu sect. 29. Et cishu tanta Agna fecisset coram eis, non m antis eum V Insuper & Christus ut significaret Ioati. Baptistae, illiusque discipulis,se esse Christum respondit eiu
interrogationi, quae habetur apud Matth. cap. II. seu sect 3 D. Tu es qui venturus es, an alium expulamus ' Et recton ens' Iesus ait illis: Eanter, Alanitiare Io m. quae acidylis o visi s. Caeci et i int, elaucii ambulant, id rasi Munduntur tu i auriunt', mortui resurgunt, pauperes Eum Delizantur, &c. Quibus ostendit Christus, tunc illam Isaiae Prophetiam suisse completam , seque esse illum, qui expectabatur,& ex signis talibus se protulit agnostendum : ubi patet, quam apte respondeant his, quae per Isaiam futura praedicuntur, ea quae facta achristo in seruntur. Dixit Isaias: Tunc aperientiar oculi caecorum . Et iri Euangelio dicitur: Caediolandi. Sequitu i aias : Tun silet ut ceruus Haudus Et sequitur Euangelista : Gaudi ambuxi t. Dicit insuper Isaias : mes Morum patebunt, uelut erit lingua mutorum. Et in Evangelio, Marci T. num. 37. scu
564쪽
icet. 13. dicitur de Chrisso: Bene omnia fecit, Osurdo fecit audire 9 muros loqui. Et innumera pene alia miracula a Christo facta esst,teilantur ; quae etiam Alchoranus fatetur,capit secundo,& quarto, idest, D familia Amrani, & De Meno. Numquam alias talia,& tam
. multa,visa sunt; ita, ut dicerent ex Iudaeis plurimi, . ut habetur Ioann. 7. num. 3 i. seu sectione Igo Deturba autem Iti ered Arrunt in eum, di dicebaret: orisus , tam Venerit, numquid in se faciet, quam quae bis facit i Prophetae vero in Veteri Testamento, miracula quidem perpetrarunt ; sed non illa omnia non Moyses,qui,nec dicitur, claudos erexisse,nec caecorinnoculos aperuisse aut surdorum aures, aut muti linguam soluisse : nec Iosue. Quamuis ille mare S terram aperuiu eti.& hic Iolem stare iussisset. Nec Elias, nec Eliseus; quamuis uterqui mortuum suscitasset: nec Isaias ipse, talius. insuper&llaias in tempore suturo loquitur: Veniet,&famabit, aperientur, δε- .liet, patebunt, cte. Illa vero Moysi,Iosue, & caei. praecesserant, di post Isaiam,non est visus Propheta,qui illa omnia miracula perpetraret,nisi tantum Christus. Ergo de Christo intelligenda est prophetia. At dicitur ibi, esse Deus: ergo reuera est Deus. Dicit: Deus ibe veniet, salvabit nos: tuus aperientur oculi caecorum, o c. Ergo,ille qui tunc aduenerat, cum talia signa fierent, Deus erat : facta sunt talia signa dum
aduenisset Christus , & per Christum : ergo Christus est
Sic,de Christo,hunc locum exponunt sancti Patres, qui ante Mahometi tempora viguerunt . Ire rutus libr. 3. cap. 22. Cyprianus lib. secundo contra Iudaeos, c. 7. Eusebius lib. g. Demonstrationum, c. 2i.August. libriu orat de quinque hς resibus, ap. 6. Hieronymus Cyrillus, super hunc locum si satae; item Cyrillus libro quarto in Ioan. cap. vigesimo octa-uO. Athanasiis libr. de hii aestate Verbi, post medium, S
Isaiae set. Dicit Dominus, iugiter tota die nomen meum Γί sphematur: propter boc sciet populus meus nomen meum in , .ue Uraiquia ego is, qui trita re, ecce adsum . ubi Isaias utitur
565쪽
nomine Ineffabili , quod soli Deo tribuitur , Iehoun. At Christus est qui venit,ergo Christus est Iehouali,seu Deus. Isaiae 43. Hae dicit Dominus: Lalor Aegypti, ct negotiatio Aethiopiae, ct Sab im viri subiimes ad te transibunt, ct tui erunt: po I te ambulabunt, vincti manicis pergent, ct te adorabunt , teque deprecabuntur: tantum in iees Deus, ct non es absque te Deus. Veri tu er Deus absconditus, Deus Israel, saluator. Haec verba loquitur Deus ad Saluatorem, quem dicit esse etiam Deum. Itaque habemus Deum loquentem, dc Deum colloquentem, cui talia dicunturba unde duae sunt personae , prima loquens,&secunda colloquens , seu audiens. Prima exprimitur, dum dicit Propheta: Haec dicit Dominus, cte. Secunda, de 'ira dicitur, di cui dicitur: Non labrique t Deus, tu es Deus saluator,&c.,At Saluator, Christus est; ut magis ex infra dicendis patebit: ergo Chrithis est Deus. Tam euidens, vitum est Hieronymo, huius loci testimonium,ut,illud explicans,nullum esse ab cius Vi essu um,dixerit.
ν Baruch ,capite Σ. Hic es Drur per , ct nonaes alitur alius adNersi s eum. Hic adinvenitomnem viam disciplina, ct tradidit illa Iacob dilectosuo: pos baec interris visus es , ct cum taminibus eonuersatus es. Hoc autem de nullo dici potest, nisi de Christo , qui incarnatus, de homo factus, inter homines conuersatus est,c esset Deus, di Dei Filius; ut ex caeteris Scripturarum locis habetur: ergo reuera Deus est. Vel alius dicendum esset,in posterum expectandum Deum, ut Prophetia illa impleatur, si non adhuc dicatur impleta: vel certE concedendum est, uisie iam impletam. non potest dici implen. dam, quia Mahometani hoc negant, cum Alchoranus etiambis repetat,vel pluries,capite De Creatore , circa medium , α
ea . De Brutis, in fine, di capite post initium , non vltra expectandum esse,Legatum a Deo mittendum, nec aliquid a Deo vlterius expectandum.& idest , capite De Lampadibus. post medium,sic inquit: i
566쪽
Ide si . Pos ineboranum, de quo ibuoquitur, non erit demissio
a De apiente glorioso. aeque ac si dixisset: neque Propheta, neque.Scriptura, in posterum, a Deo in Orbem mittetur. Ergo dicendum est, Prophetiam illam Baruch fuisse iam impletam: at in nullotato impleta dici potest, nisi in solo Christo. Ergo Christiis est Deus, qui cum hominibus conuersatus cst, Scit
terris visus. est , Incarnatus ex Virgine. Sic intelligunt hunc locum Sanctissimi dil eruditissimi Patres, ctiam ante Mahome. ii tempora. Cyprianus lib., . contra IudaeOS cap. 3. Ambrosias lib. I. De fide,cap. 2. Greg. Naaiane. oratione φ D Theologia. Aug. lib. I 8 de civit. Dei cap. 33. Theodoretus inluinci locum, Eusebius lib. 6. Demonstrat. cap. is. Hilarius lib. s. De Trinitate,in fine. Basili lib. q. in Eunomium, non
longe u fine . Chri sostomus in oratione . Suod oristi DDeus . Cyrillus libro decimo in Iulianum . Et complures.
ZachariariSecundo. Hae dieit Dominus exerritu e Pos oriam m si me ad gentes, quae poliauerunt vos qui enis uti gerit vos , samit upillam ocuti mei. quia ecce ego levo manum meam Aper ebs, tantiant praedae bis , qa erviebant id ridie gnoscetis, grata Dontinus exerrimum m si me Lauda, ct lata-νω a Syon; quia rare ego Cento , ct habitabo in medio tis , dicit Dominus: O applicabuntur gentes musta ad Dominum in ilia diei, ct erant mihi in populum, O babitabo in medio tuisties, gaia Dominus exerci Am,m ς me ad te. locum hunccssicacissimu in esse, testatur Eusebius lib. s. demonstrat cap. Autumnus isdi m. de civit. Dei,c. ultimo .Hieronyamus ,& Theodoretus, in comment. huius Prophe x. Ambro sus lib. 2. de fidei cap. 3. Rupertus in hunc locum, Salij. Cum enim repetatur, Dominum exercituum missum a Domino exercituusts, clare patet, duas distinctas Personas Dominum exercituum nuncupari nus C leni in eadem persona potest se metipsam mittere, sed ab altera mittitur , S ab altera missa
dici potest, non a L. At hic Dominuo exercituum, missus,
567쪽
C A P. Ι. S E C T. I. nullus alius,nisi Christus,dici potest. Ergo Christus est Domi
Zachariae 1 2. undam Uer Domum maia, ctsupere babitatores Hierusalem,Spiritum gratia, ct precum; cta pisiena
ad me, quem confixerunt. His ergo dicit Zacharias, illum minui in effusurum Spiritum gratiae: quod facem nemo potest, nisi Deus; nemo enim gratiae Spiritum dare potest nisi auctor omnium. At ille transfixus, non alius est, qui verba illa dicere possit, nisi Christus: ergo Christus est Deus. Minor de se patet; unde Ioann. sect. 2. seu cap. I9. dicitur, Prophetiam hanc tunc imp letam misse , quando Christus in cruce traiaxfixus est. Alias enitii nunquam Deus fini transfixus, nia quando Christus sala crucifixus . Ergo dic. ii . t i ii l. Plura ex Veteri possimi afferri; sed allata sufficiant ranodo
ad Nouum testamentum transeamus. Tm
568쪽
inseruntur Diuina tessimonia de Christi DL .
PRrimis,ex nouo Testamento hoc unum sufficeret testimor sium, ad Christi diuinitatem Mahometanorum menti-:hus suadendam, ipiamet de se Christi Teutificatio ; pluries chim. testatiar Christus, se Deum eis e verumque Dei Filium cum igitur Christus omnino sine peccato, imo & impeccabi lis credatur , etiam ab ipsismet Mahometanis, ex Alchorano cap. 1. de familia Amrani,& cap. de Maria: mendacij suspicionem in Christi verbis, omnino de luis ipsorum animis propulsare debent: alias enhia, si mentitum aliquando dicant, non possitnt illum dicere impeccabilem; praesertim cum de tanta re sit nobis sermo , ut in ea mendacium,esset grauisunum, ocpeccatum, non mediocris prauitatis. Si enim Christus,non existens Deus, aliquando se Deum dicere ausus esset, tantum . crimen perpetrasset, quanta est diuinae laesio Maiestatis. Vnde
si aliquando constet, claristum,se Deum dixisse ne in hominem impeccabilem blasphemiae & mendacii calumniam importent ) re vera Deum esse, neeesse est credant. Quod autem Christus dixerit, se Filium Dei esse, quo
Deum asseruerit, tam certum est, ut celeberrimum sit, non
solum apud Christianos,sed etiam apud Iudaeos.Et nos quidem credimus, tamquam Dei veritatem a Iudaei vero, tamquam impij hominis blasphemiam execrantur ; seque propter a tantis fla ellorum ictibus,Diuina percutiente manu, assidue fla- gellari, in tanta, tamque longa, tot saeculorum captiuitate , tam miserabili, per uniuersi orbis prouincias, premi seruitute& captiuitate, asserunt; quia unus quidam Iudaeus,tanto arrogantiae fastu tumescens,ausus est,in tam sublime superbum ca- caput attollere, ut, se Deum Deique filium dicere, non exhorresceret. Et quamuis,de tanto crimine,eorum parentes vltri- l ces
569쪽
quiunt Iudaei adhuc tanti criminis nefax condignopcenas non soluit, & propterea etiam de nobis poena sumuntur, cum tantum scelus ex nobis processerit. Verum hoci, contra ipsosmet Iudaeos, faciti, quia potius premium , quam PCenam,meruissent , si Christus in eo mentitus esset, cum ipsi Christum talia dicentemam diro tormentorum genere,punivissent- At hoc contra Iudaeos '. Non facit contra Mahometanos, qui
Christum fatentur, non soli non suisse ulla criminis labe foedatum , sed etiam prorsus nec foedabilem, & omnino tuis te impeccabilem, prout inquit Alchoranus, non longe ab initio cap. Defamilia Amrani. Ergo certum est , apud nos & Mahommoran , Christum, nulla ratione mentiri potuisse .l Quod si mentiri nequiens, se Deum Deique Filium esse,iestaturi; cur eius non suscipitur testimonium Sed,quod irreiragabilis est auctoritatis , audiamus sacrarum
Scripturarum testificationem , quod Christus,semetipsum Deum Deique Pilium, asseruerit . . a . IMatthaei is a num. I 6 & infra, &in textu Arabicosect. so.
Christus Petri consessionem commendat, quod eius Diuini talem agnouisset ;& Petro dicenti: Tu es C sussilius mictai . Respondit Iesus: Beatus es Simon Bar Iona, quia Pater meus reuelauit tibi. Ergo Christus, tamquam veritatem a Deo contestatam, Divinitatem suam , & Diuinam sui filiationem,
Ioannis se 2. 22. seu cap. 9. a num. II.&insta, Christus,seis caeco a natiuitate, qui oculos aperuerat, non solum, Dei esse Filium,significauit sed etiam,tamquam Dei Filium, adorare permisit. Uerba sacr.Textus haec sunt e Audivit Iesus, quia eiecerunt eum , cte. Et cum inuenisseteuin dixit ei: Tu eredis in
Tirium Dei t Respondit His O dixit: Luis es Domine, ut credam in eam ' Et dixit ei Iesus Et et risi eum, ct qui loquitur tecum se e I. At ille ait: Credo Domine . Et prociares ador ut eum. Ecce quomodo Christus,se Dei Filium,dixit,& tamquam
Praeterea, Christus saepe Patrem suum dicit Deum,ut Matthisio. a num 32 seu sedi. 28. Conserebor eum coram Patre meo, gesin cri s es. Quibus verbissostendit, Deum, pecuIiari ratione, suum Patrem esse . Et Matth feci. 3Σ. seu cap. II. latum Σα
570쪽
& infra r omnia mihi tradita sunt a Patre ino e ct 1inns ,-tiit Filium M Pater Patrem quis nouit nisi Filius , ct cui Colueris Pissius reuelari. Vbi non est sermo de filio hominis . qui facile ab hominibus cognosci potest; sed de Filio Dei ,
quem soli Deo P tti, dicitiesse cognitum; de a caeteris , nisi se vel Patre reuelante, cognoseabilem idixit.autein talem Filium se esse, cum antea premi ficti: Omnia mibi tradita M. ut ex contextu palam est, veritatem , non calumniam aut quaestionem l inquisenti Ialadem habentur Lucae io. d n in 21. & infra. S in textu Arabico sect. 39. Matth. . I num. 3 3 seu scin. - Adorabant cum quidam, licentes : Veri Mitas Dei es. ipse vero sinebat se adorari si Filii s Dei non fuisset, utique se adorari non permisisset : bis cui Barnabas de Paulus Aet. Iq. se tamquam Deos coli mini
Matth .seci. s. seu cap. 12. 1 num. I ade infra, & Lucae stiri 3. seu cap. zo. a num. r. Christus interrogauit Pharisaeos, cuius filius Messias esset . Ipsi responderunt: muria. CIiristus autem, ut cos doceret non ilium esse filium David secundum humanitatem, verum esse aliquid amplius , nempe Deli mamique Filium etiam ; propterca subdit : D modo erae o Dauid
eat eram Dominu his aereus e Dixit Domiams Domino meo je-
δε a d.xtris meis , cte. Pharisaei vero noscierunt respondero ;quia nesciebant ipsum este Deutri tignorauerunt responsio nem, quia ignorabant Diuinitatem. Si enim sciuissent, utioue responsionem dedissent, dicentes: est filius David secundum humanitatem ; quia vexo etiam Deus est, propterea Dauid illum eumdem, qu 3 alias dicit filium , dicere potest &Dominum. Hoc ergo dotare illos volebat Christus illa in te
Matthaei 26. a.num 63. &in textu Arabicose n. 93 . Adiuratus Christus, per Deum vivum,a Principe sacerdotum , ut di' ceret: an ipse esset Christus, Italus Dei. Respondit, se esse, irimque responsionem, tamquam Oxecran am blasphemiam, Summus Ponti sex cum caetcris,cxceperunz, dicentes: BD e--α G. 4dem scri r Marc. I laum. GL. ad 62. ct in icxtu
Ioannis sect. l. in t tu Arab. R in icxtu Latino cap. pri 3 unum. 7.& insta , Christus commendabat Nathanae , qui illum