장음표시 사용
581쪽
Epistolae ad Calati cap. I. Notum vobis facio, Eua geliuis quod praedicatum es a me, quia non essecundum bominem is, neque enim ego ab bomine accepi inud , dper reuelationem Iesu Christi. Sic ergo contraponit Apostolus Christum puro homini, quia stilicet Christus, purus homo non erat, sed homo
Verumsustra ex Epist. Pauli plura tibi afferuntur testimonia, qui in tuo libro fateris, Apostolum Paulum, Christum Deum ci hominem praedicare. Suffcit hic tantum probasse , Epistolarum Pauli auctoritatem est: Diuinam, sicut S caeterarum Scripturarum . Quod si fateris, Paulum,clarissime Chri sitim Deum di hominem asserere debes etiam, Christum Deum di hominem, prout asserit Paulus,confiteri. Alij etiam Apostoli, in suis epistolis, Christum, Deum & hominem confitentur: sed ne in longius sermonem protrahamusIcum facile contextus inspici possint, sufficiat, ultimo loco, ex
I . Ioann. cap 3. scuult. auctoritatem desumere: Dicit ergo hic
sanctus Apostolus, ille idem qui Euangelium conscripsit, in I. Epistola, de Chri sto loquens: Suis e i qui vincit mundum , msi qui eredit luoniam Iesus est Filius Dei ' Et paulo post rTres sum qui tedi timonium dant in caelo, Pater, Verbum, ct Spiritus anctus: ct bi tres unum tint. E t post pauca : Lui creduin Filium Dei, babet testimonium Dei inse. Et tandem in fine Epistolae: Scimus quoniam Filius Dei viens , ct deit nobis sensum, ut cog noscamus verum Deum, ct simus in vero Filio eius. Hie es verus Deus ct vita aeterea. Tam clara sunt haec Ioannis Apostoli dicta,ut explicatione non indigeant: pertissime enim, bic, Dei Filius verus,& verus Deus appellatur. Ergo, Christus est vere Deus, verusque Dei Filius. Ex caeteris Novi l e stamenti libris plura reserre,superuacaneum censeo: cum facilE legenti pateat, omnes, Christum Dei Filium, di Christum Deum, clarissime praedicare.
582쪽
virdique simul TeEamento prata urchrim Diti initas .
ΡRaeterea pleraque , quae in Testamento Veteri de Deo vero
dicuntur, eadem in Testamento Nouo de Christo dicta es e narrantur. Num.ΣΙ. num. . Taedere coepit populum itinoisae laboris, locutusque contra Deum ct Mnsen ait, &c. Ωuamob rem misit Dominus in populum ignitos serpentes. At imae ad Corinthios cap. io. num. 9. Apostolus Paulus, ill uin ipsum Deum, asserit, esse Christum, dicens : Neque tentemus ori sum, sicut quidam eorum tentaverunt,cta serpentibus perierint. Exod. 2o.dicitur: Ego ni Dominus Deus tuus, qui eduxi te de terra AEgypti. Et Deuter 2. Dominussia,s dux eius fuit, ct non estutum eo Deus alienus. Thadaeus vero Apostoliis in sua Epist. Cathol. ait, Iesum Christum hunc eductorem de Ae
gypto suisse, sic dicens: Iesu populum de Aegypto fatuam ;fι-
eundo eos, qui non crediderunt, perdidit. - Psalmo 6 . Cnous Dei descem minibus multiplex. Domini in eis in Sina in Sanctos cendisii in altum,ceptriti captiuitatevi,ac copi ii dona in seminibus . At Apostolus Paulus, ad Ephesios stribens, capite δ. diata vcrba de.Christo replicat dicensi: Vnienique irum data es grat mens tam doni. ianis Christi: ; proprier quod Qxit : Ascendens in a me titilo duxit captiuitarem, dedit donabomisistis Similiter illud PBlnu Vi Adorate Deciis omnes Angeli ems . Ideni pati lii, Christo tribuit, ad Hebraeos bens, cap. I. Itidem etiam christo tri-huit illud ex Psalmo tot, Tu Domine initio terram fundasti, o opera manuum tuarum sunt caeli. Illud lsaia: is. Vidi Dominu edentem supersectum excelsum, ct eleuatum ; ct ea quae sub imo erant, replebant templum 2 Seraphim Liabant super illud, ct clamabant alter ad alterum: Sanctas anctus, sanctus, Dominus Deus Sabaoth, plena est omnis terra gloria eius. Et post pauca: Dixit Dominus ad me: Diesvssis bais excaeca GaDI forum, cor eorum aggrava, &c.
583쪽
Ibannes Hiangelista in suo Euangelio,cap.r,2.6 intextii Arabicosect. 29. resert illa eadem verba ex Isaia , sic dicens Exeae cauit oculos eorum, ct induratiit cordorum non videant oculusius,cte. Haec dixit Isaias quando et idis oriam eius idest Chri sti, de quo loquitur ibi Euangelista' is locutus est de eo. Vnde Christum dicit illum, cuius gloriam vidie Italas , quelli Isaias dicit Dominum. Insuper idem Ioannes in Apocalypsi, cap. q. eamdem visionem Isaiae se vidisse testatur , eadem verba repetens : tas , auctus, nctus Dominus Deus omnipotens . quies, qui erat, ct qui ventu ses . Vbi aperte de Christo loquitur : ipse enim Iudex ventutus expectatur, sicut etiam fatetur Mali et in Alchorano,&in Sonnaculis verbis i
tram standati . Et Petrus Epist. I. cap. 1. idem repetit .de Christo, a num. 3. & insta : Propter quod continet Scriptura: Ecce pono in Sion lapidems mmum, angularem, Heritum, pretiosum,e, qui crediderit in eum non confundetur: Cobis igitur bonor eredentibus ; non credentibus autem lapis, quem reprobauerunt aedi
scantes , bic factus es in eaput anguli, δε lapis σὸnsionis o petra scandati . Isaiae qo. Vox clamantis in deserto: Parate viam Domino, rectus facit: insolitudines itas Dei nostri . Hoc omne S Euar
584쪽
geli ridi testantur,d Ioanne Baptista, Ch Uri viam preparauit , esse. intellige udum, sicut O ipsi intelligunt. Matth. c. 3. seu sectas. Marc. l. Luc.L de loann. i. Ergo Christus est Deus, cui perlisiam praecipitur viam esse praeparandam, cum Ioan. Baptista suerit, is .vox in deserto clamantis '. Parati Ciam Domino O semitas Genubo, i D. Malachiae 3. Deus haec loquens inducitur: Ecce ego mitta Angelum meum a ct praeparabiliviam ante faciem meam . Hoc autem ipsemet Christus in Evangelus Matth. D seu s. 3o. De Ioanne Baptista suo praecuriore explicat , dicens : id exis in desertum dere 3 Proorta 3etiam dico oobis, ct
plusquam Pro eram. Hices enim de ρ ρscriptum es: Ee
ego mitto Angelum meum ante faciem tuam, qui praeparabit et iam tuam ante te. Idem habetur Lucae sectis 2 . seu c. T. a n. 26. &HDa. , Lucae i. seu sect. q. Zacharias,pater Ioannis Baptistae,de ipso tune sibi nato sic dixit: Et tu, Puer . Propheta estissimi υο ει- ris, praeibis enim antefaces m Domini rare vias eius. At Ioannes Baptista Christo viam praeparauit, ut patet in Evangeli)s. Trgo Christus est Deus. - bsaiae I. numcl. cap. 4 . num. 6 &cap. q8. Deus loquens
de se talia proseri : Ego sum Primus ct Nouusimus. Et cerpe proprium Dei est,esse primum principium & vltimum finem , vi soliis dici potest primus de nouissimus . At in Apocalypsi joann.cap i. num i 8.Christus sic loquitur. Noli timere,exosum primus θ nouissimus, ct Diras, ct fui mortuus, ct ecce sum vi Mem in scolasaeculorum, o b ea claues mortis O inservi.
585쪽
Ex Diuinis Nominibus , Attributis , π speribus , que Christio is sacris at -
o . . . tribuunturi, eius Diuinitas 3. .
VRaeterea,in sacris Scripturis , nomina Dei propria, Christo
tribuuntur, attributa Diuitia, &opera . Primo, quoad Nomina. Soli Deo absolute nomen Dei hiabuitur: cum vero tribuitur alteri,semper aliquid explicativum additur, quo significatur,sensum non esse de vero Deo sed metaphoriec . Vnde, vel dicitur in plurali numero, ut i 'o dixi filiis . o sit excelsi omnes, Non es Deus nosin tu Dij eorum . Furatus es Deos meos die. Absolute autem , & in singulari numero,Scriptura, non nisii Deum verianis recenset nomine Dei. Vnde Irenaeus libr.3. cap. 6. longe ante Mahometi tempora , sic inquit: Neque Dominus , neque Spiritu annus, neque Aponioli, eum qui non esset Deus, de Mutius er absoluti Deum nominassent aliquando; nis esset verus Drui Et cap. 8. pos, quam rationibus it Iud probauerat, haec subiungite Soluta igituμ o baculorum calumnia , maenisese offensim est, quoniam numquam Propiata neque losoli alium Deum nominauerunt, vel Dominum appellauerunt praeter Uerum, olum Deum . Vnde drenaeus, duo nomina,dχ1t,soli Deo absolute in Scria pluris em tributa, nomen Dei & nomen obviini Ita etiam
dc Arabes,non soldm nomen mi idest Dei ; sed etiam h6men I, idest Domini, soli Deo dicunt esse tribuenda : & do
Dei nomine certum est. De nomine vero idest Domiani , sie inquit Author lib. Camus, in dictione H, in princu
586쪽
quam de Deo Meeipa . :Idem seruat lingua hebrea in dictione , mn Iehouali . Immo ,.it haec vox Dei propria est , ut inessabile Dei nomen diceretur: quod semel in armo, dumtaxat summo Pontifici, intra Sancta sanctorum ingresso, proferre licebat. Vnde Hebraei, ad haec usque tempora , dum illud in lectione occurrit, proferunt eius loco, Adonai. Graecique illud Vocant nomen Tetragrammaton , estque hoc celeberrimum in Scripturis. i. d. Praeterea, nomen Asti m, absolute, Deo soli conuenita
Vnde David Psalmo 82. Tufolus intissimus in omnia Terra. Nomina item, Rex gloriae, Dςus glpriae, Rex regum, minus dominantium, nomina sunt,quae seli Deo copiaeniunt. Ati haec omni in Scripturis Christo tribuuntur,absoluti. Ergo Christus est Deu . Tribuitur Christo nomen Dei, absolute, Isaiae v. Taruuius enim natus es nobis, ct ius datus es iobis, cte. Et voe bitur nomen eius Admirabilis, Consiliarius, Deus, Fortis, Patre futuri curi, Princeps cis , c. Supersolium David super
g num eius, sedebit, c. Io Eu amo n. cap. ap. seu scct. H. dicit Christo T homas : Dominus meus, ct Dos merss. . Actor. 2o. A te ire vobis,in 'niuerso . Ut , in quo vos Spiritus Durrius posuit Episcopos , e ore Eccles m mi, qua uo aequ sitiit Iargu ne seo . Ad Rom. 9. mun. I. Ex quibo est nil cun .m carnem , qui es super omnia Deus bene aetatis in saeu - In Epist. I . Ioannis cap. 3- In hoc cognummus Garitatem Dei; quia ille pro nobis animamsuam posuit. Nomen Domini tribuitur Christo, Isaiae capis. Emitto Agnum Domine dominatorem terrae. Malachiae 3. Matim veniet ad 'Templum sanciumsuum d minator, quem vos quaeritis, ct Angelu Destimenti,quem,cte. Nomen Ichouali. tribuitur Christo Ieremiae 23. Ecce diesceniunt, dicit Dominus , ct suscitabo David gemencin reginabit Rex, ct sapiens erit. Et post pauca: Et hoc HI
587쪽
men voeabunt eum Dominus sus Vis, seu Iu si iano fra. Textus Hebraeus posuit hoc loco nomen inestabile n n). IAouis t ebmo , idest, Doininus iussitia non . Vbi padit sermonem esse de Messia .'Similiter uaiae M. de, semio est & eius Praecursore,in illis verbis: Vox .mantis in deserto: Pu viam Domini . Textus Hebraeus le
. Noinin Altissimiis tribuitur Christo Mai 86. Homo natiues m/a, o ipffundauit eam inti nus. Quem locum omnes
expolitores, Hieronymus & Augustinus praesertim, de Christo antelligunt . Et Zacharias,tantopere co raedatus etiam in Am orano, cd 1 primi libri, de tamiliaAmran,.3c cap. r . libri tertis, de Maria,in suo Cantico,quod habetur Lucae i. seu sed Dominum : Tu , puer,mopbe- ω Alti mi vocaberis'; praeibis enim ante faciem Domini para
vias eius. Et textus Arabicus ibi ponit nomen LPi solii Deo absolutὰ tribuendum. Cliristianorumque psc ut iustinu, ni Dialogo in Trinito
in suae: 'P0'0bin , nomine Iudas Thaditis., eumdem Christum,solum Dominato rem & Dominum,praedicat. At talis titulus soli Deo conues
588쪽
iiii, ut de separet. Ergo Christus si Delisa his Tribuitutur etiam Christo, in sacris literiApropria Dei epi- tbet seu Diuma attrihura, ut ς si Aeternitas, Prou.8. Ab aeter moria ras , di extera, quae ibi ci 5 pientiare Verbo Dei Vcontu In Prophetia mih s. νω*st sermo de loco, in quo nasciturire erat Christos, his verbis r raso Bullehem Ephrata paruulus es in millibus Iuda: G u mihi Credietur, qui fit dominator Urues, ct tressu eiulas imo', a d bus interritatis .i Hispaleesumtiooem eo de christo, qui in Bethlehem,
natus est, eique ternitas tribuitur. Ergo non solum homo cst,ea natiuitate, pia matus est in Bethienem tempore Octauiani. CHaris sed oriam Deus, statiuirum, qua genu est in alterno; prouthic Propheta loquitur : Egresses eius M amtio . - duisti aetervitutis it inmus etiam dicitur 1 an. I. In in cimo erat Verbum idest, ab aeteruo. Ioan.8. seu in. Ia. ipse Christus Iudaeis suam significauit aeternitatem, dicent: -- sequam Abruinam est , exosum . Et Ioan. I seu sin. 37. Dilexisti me ante mundi consitutionem. &, Clar ea me tu Parer claritate, quam babui prius quam mundus esset, apud te. In epi- solo Ioannis ostoli cap.1. Christo etiam aeternito inbiu-Wr his verbis: Mi is Cerus Deus, ct vita aeterna. Lino Chri
Bus aeternus est. Ergo est Dcus i n . Immensitas quoque Christo tribuatur, Barae Propnet. 3.
Magnus est O non habet finem, exdesus , ct immensus. Hie
Deus nosere, O non imabimr altas ad eum. Deinde, signiticans, se de Verbo Dei incarnando sermonem lacere, subiun. xit: Fh bomtin is cis aes, cumbaminibus emure ara est./oan. 3. seu sed . . Christi inamenti Aquoad eius Diuinitatem, his verbis ostenditur : Nemo ascendit in caelum , nisi quide,
si nil δε ς o, Pium hominis, qui se in caelo. Haec dixit Christus, dum corpore versaretur in terris, ad significandum, letanon olum ibi adesse,sed etiam in caelis et , utique ratione dain. uitatis , quae Ἀδλique praesens est . . . . '. Omnipotentia proprii numi atmbutum , tri utura
risto, Appe lyp. Ioan. Apostoli cap. a. Ego βm A ba,
re ,principium Osis, dicit Dominus Deus, qui erates, i Uensurus es, omnipotens. Et cap. us, ribu , MXElus Dominus Deus omnipotens , qui eras, ct qu/Vt, cteus venturm est. Et cap.II. Gratis tibi Damim Deus --
589쪽
nipotens, qui se, qui eras, ct qui Oentinus es. Qitibus in iociχ
de Christo sermo est: alias enim non bene,de Patre,omnia illa verba diduntur : Ipse enim non potest dici venturus: Christo autem bene quadrant omnia, quia quamuis ubique cum Pa tre praesens Diuinitate ) venturus tamen est in mundum Index, secundum humauitatem. Quod iudicium, a Christo irritae,niundi faciandum, tam celebre est, ut Mahornetus ipse non fieausus inficiari, sed non solum in Alchorano cap. o. alibi, sed etiam in lib. Sonnat fatetur, ubi sic inquit: Idesti Eld frendet Iesus,risius Mariae,in terram , eritque mea Liam,vire Dei. De hoc erim qui venturus est,dicitur,quos sit
omnipotens. Ergo, Christus est omnipotens. Ioann. s. sibi omnipotentiam communem esse cum Patre, semet Christus ei uiso si sermone testicitae: DT--qne Pater faret, haec O Fιι as finite I icit. Alchoranus etiam fatetur cap. 2. I cap. .Chri fit omnipotentiam,quamuis nolens,reffretis ibi Chrisium aues quosdam creasse , & Phrra miraeula perfecisse ' . l. V . .
Sapientia, n&r solum Christi, tribuitur, quae propria intest, ut Ioann. vj. dixit Christo Petras : Domne, tu omnia nost. Ee epistola Pauli ad Coloss. r. In oris uni omnes Gesur sapientiae eientiae Dei. Verum etiam dicitur ipsemet Sapientia , ut I. Pauli epist. ad Corinth: ci. Nos autem praedieamus Cisses tumemet eum, H ,-Dei virtutem, θ' sapientiam . Quod supra, dum de sacrosancta Trinitate ageremus, explicauimus, quomodo intelligenduisisse: Ad illiud autem quod obii-eis,ex Matth. et .seu sect. Lubi Christus diem Iudicii dicit ne is stire: responsum est, sermonem esse de Christo,quatenus h ita est,& magister hominum : quia stiebat quidem, non tamen vedoceret: sic enim expediebat,homines diem Iudicii ignorare ;sc explicat Ambros. in c. Luc. r7. Cyrill. lib. 2. Thesauri cap. q.
Bonitas etiam Christo tribulatur, Stip. . ubi de Sapientia, qui Uiristus est,talia proseruntur: Nihil inquinarium in eam irareurrit: eandores enim lucis aeternae,ct spe lao me macula, a
590쪽
Christus etiam iis ann.cap. 8. seu sec'. 21. Liam bonitatem test tur, dicens : Luis ex vobis arguet me depeceato δ Mahometani quoque,Christi bonitatem confitentur,& ex Alchor ani cap.a..
familia Auiri et,ca uattuor post ipitio, paginis,peccati labem
Haec,&reliqua Dei attributa, in sacris paginis, Christo tribuuntur ; sicut etiam cultus, & adoratio propria Diuinae maiestatis,Graece dicta,Latria. Vnde Paulus Apostolus illud psalmi 93 . Adorate eum omnes Angeli eius, De Christo dictum in telligit, ad Hebraeos scribens, cap. I. sic dicens: Cud enim dixit aliquando Angelorum: Filius meus es tu, Go hodie nui te δEt rursum Σφ' ero illi ιπParrem , ct i serit missi in Filiom IEt eum iterum introducit primogenitum in Orbem terrae, dicit: Et adorent eum omnes Angeli Dci. Ergo Christus est Deus ' . Opera Dei propria,Christo etiam in scrip xuris tribuuntur Primo,Cre tio: de qRa nulli dubium est, quin sit opus ini proprium . Christo tamen tribuit; Ioan . I. Omnia per ipsu et factasunt, scilicet per Verbum Dei, de quo serino est, qui es h Christus: quod nec ipsemet Alchoranus inficiatur, sed .fatetur cap. 3. De mulieribus, Vcrsus finem,Vbi supra . In epistola ad Coloss. cap. I. Omnia per Usium creatasunt. In epistola ad He-hraeos cap. i. de Chrssio sic dicit idem Apost. Et tu Domine initio terram fundasti, ct vera mouum tuarum sunt caeli. Pro-ucrb. g. loquitur Dei Sapientia . quam supra ostςndimus, esi I, Christum: Ante omnes colus parturiebar . 2uando appendebat
fundamenta terrae, cum eo eram cunecta compstuens.
Conseruatio non est actio a creatione distincta , sed 't dincunt Theologi) duratio ςiusdem a ionis. Vnde fi proprium Dei est creare, Dei proprium est S conseruare. Conseruatio
etiam a Christo esse dicitur, in epistola ad Hebraeos cap. I. i portat ovin Verbo Uirimi uis . In epistola ad Colollem
cap. i. Omnia in ipse consant . ubi Chrysost. Hotnil. 3. super illud caput i Non dixit, confruat, quod crassici sui Disa quo Dbtilius est, nempe quod omnia initium pendaent . .Quibus,conseruatiua potentia Christo tribuitur . . b. suationem soliu* Dei esse tectatur Isaias capa 3. Vbi Deus se loqu; tur: Ego sum Dominus, o non es absque m amator.
Et cap. 3. Deus iustus, ct saluam non est,praeter me. Oseae II.