장음표시 사용
81쪽
deprehenderetur diuersitas: non enim omnes sectae eandem adulterationem in Scripturas inducere potuislant, cum non concordi animo ad corrumpendum simul conuenissent, ut supponimus : Non reperitur huiusmodi diuersitas , sedi consensus maximus apparet,in tanto linguarum discrimine, & in tanto codicum numero. Ergo, vel dicendum est, conuenire ratione communis iniquitatis, vel certE alias conuenire non possunt, nisi ratione pristinae integritatis . Ergo solum remaneret suspitio de unanimi consensu omnium in adulteratione. Hoc tutem mostruosum est suspicari, non modo ridiculum: tantum enita facinus totius Orbis, nec Deus unquam permisisset, vel si certe permisisset, extaret memoria apud homines, Icut di rerum insionium, Quae aliquando in Orbe acciderunt. Quomodo ergo intum neus sitietur Quomodo tantum suumnanus
'poreis, 'ii, non est credibit
possibile, ut de id patet i ergo gratia asseritur: ergo Scriptura: facrae sincerε dc intefrae sunt.
SECTIO V. Nullum Scripturae locum fui ' adulteratum
Ecclesia C tholica. mi tΡRobauimus, non extitisse personam Scripturarum omnium& in uniuersum vitiatricem: Non ibisse finem , Christianos oraesertim , impellentem ad vitium Scripturarum : Non potie constare de tempore; nec de loco: Superest ut pcii'u'
abis Deo nec de corruptione ipsa constare. Q ' ς0 P'
ripi ciendo singulos Scripturarum locos , qui si ii xT P Πι' Lerint omnes, iam probatum erit, adulterationi Sisciatis non
ia.. -atui similis erit haec dς Ahiana, haeresis sectatores, cum
essererem, MI um A scuto manum amputasse, iris Atac
82쪽
nio utramque manum incolumem & integram omnibus palan tostendente . Sed ipsa) quaeso sacras insipicite Scripturas , per singula earum membra, an sint incolumes. Et ne fiat negotium immensum & pene infinitum , inspiciamus illa praecipuE loca, de quibus maxima posset obuenire Mahometanis suspicio: illa scilicet, quibus vel Diuina Trinitas vel Christi Diuinitas comprobatur. Si enim illa constabit esse sincera & propria,& non lupposititia & vitiata, reliqua omnia etiam sincera & propria comprobata erunt, cum de illis non sit tanta suspicio, nec suspicionis causa. Primus igitur locus in mentem veniens ex Veteri Testamento, ex quo clarissimum testimonium de Christi Diuinitate,& simul etiam de Diuinarum Personarum pluralitate accipimus ,est illud Psalmi a. minus dixit ad me: Filius meus es tu, e botegenui te. . Ex hoc loco probamus S, intelligimus, Christum esse Filium Dei, genitum a Deo Patre: & ex consequenti intelligimus duarum Diuinarum Personarum distinctionem . unius quae generat, & alterius quae generatur. Et posita hac dualitate, infertur etiain Tertia Persona, ratione qua in tracta tia De Trinitate infra patebit clarius; quia scilicet concessa communicatione Diuinitatis per intellectum, facile coceditur,&consimili ratione concedi debet, altera communicatio pedvoluntatem. Ergo iste locus; cum duo illa mysteria, Trinitatis & Incarnationis, simul asserat & probet, quae Mahometani negant i inter reliquos omnes maxime suspicionem facere . Mahometanis deberet I cum duplici ratione , quasi anceps. gladius utrinque furiat: quare maxime omnium ab ipsis supposititius esset habedus. At luc locus no est stipposititius. Ergo caetera, in quibus paria & eadem mysteria probantur, non sunt censenda supposititia;& multo minus reliqua, luat non tanta secum trahunt respectu Mahometanorum causam suspicionis .
Quod autem ille locus non sit stippositus, patet omnibus rationibus supra allegatis pro omnibus locis in genere ; praesertim: Quia vel Iudaei vitiaverunt ; & hoc dici non potest squia Iudaei Christum Dei: Filium negant non ergo addiderunti Scripturis verba, quibus redargui posset eorum pervicacia , ciergo vitiaverunt Christiani: quod si ita esset, soli Christiani illii locum in suis codicibus sic digestum haberent, non Iudaei: At habent etiam Iudaei: Ergo dicendum esset, unanimi consensu illa verba supposuisse. At neque hoc dici potest, quia
83쪽
ad inuicem pugnant circa diuinam generationem ,& Christi Diuinitate mi ergo non est locus aliquo modo vitiatus aut suppositus ; sed proprius sacrae Scripturς, per os Dauid dictante Spiritu sancto dispositus. Probatur praeterea ad ipsos Mahometanos, auctoritate libri C hamus,cuius auctoris celeberi ima est inter ipsos auctoritas, inter Mahometanos est cnim praecipuus . Hic, in diction ob afferens illa eadem verba ex Psalmo a. sic inquit
idelli Exinde dictum Dei omnipotentis ad Iesu dium Mariae ad qu/m Deisint orationes, O pacie. Tu es si ius meus, ct e
genui te. Ecce quomodo ijsdem verbis Mahometanus, & qui dem insignis inter eos, hunc eumdem de quo agimus sacra Scripturae locum reseri, & Diumum esse testatur . ergo claris sine constat, verὰ locum esse Scripturae proprium , de non aliquo vatiante suppositum.
. Quod si locum istum , tanti ponderis, tanti momenti, tanta efficaciae, ad probandum simul utrumque praecipuum Christianae Relisionis mysterium, scilicet Diuinae Trinitatis , & Christi Diuinitatis , certum est, Christianos non supposuisse ,& gratis obloqueretur qui contra diceret: a pari, idem dicendum est de consimilibus locis, in quibus . vel Diuina Trinitas, vel Christi
Diuinitas comprobatur . Quod enim semel Deo testante comprobatum est,nori est mirum, si iterum atque iterum de tertio de pluries Diuina e Io quia contestentur. - Alius locus ex Testamento Nouo, qui maximam quoquo posset sacere suspicionern in Mahometanorum mentibus , non tamen maiorem ea, quam locuS ille ex Psalmo a. praeallegatus facere poterat; idem enim in utroque asseritur : & Mahomeranis nihil est novius, quam fides in Christi Diuinitatem, & in Diuinam Trinitatem Non ergo Iocus aliquis magis de suppositione si spectus apud eos allignari potest , quam qui simul inriti ic um Diuina Trinitate Christi Diuinitatem.' Est autem locus ille ex Euangelio Ioannis in principio , ubi asseritur Christus Dei Verbum dc verus Deus, illis verbis. In principio erat V erbum, O Verbum erat apud Deum,&Deus erat
84쪽
locus,nec est suppositus ergo multo minus locus alius quilibet, de Christo minora asserens, suppositus dici potest. Probatur autem, non esse suppositum, sed ab ipso Ioanne, Spiritu sancto dictante, appositum. Quia siqua ratio suspicionem posset facere , illa utique esset, quia ibi dicitur Christus Deus, Dei Filius, & Verbum Dei; & multum fauet Christianorum fidei , qua credunt, ipsum esse Deum, Dei Filium, & Verbum Dei iVnde, cum adaequale in omnibus faueat, potest suspicari se Di se a Christianis ad eorum voluntatem accomodatus. Attalis ratio nulla est, & nihil probat; quia si quid probaret, vim etiam haberet contra locum alium ex 2. Psalmo allatum, quia ille pari modo facit pro Christiano m fide , cum asserat, Christum esse Dei Filium,& a Deo genitum, ut visum est. Verum contra illum vim non habet, sed nec habere potest, cum euidenter probatum sit ad ipsos Mahometanos, illum esse verum & proprium sacrae Scripturae locum: emo, a pari, nee contra hunc ex Ioanne vim habetinec suspicione potest inducere. Quid enim proficiet Mahometanus negando hunc locum, cum parem non possit inficiari 3 Et quomodo hic potest se posititius suspicari, cum alius illi per omnia similis, vel forte etiam efficacior, certus sit di verus 8 Nec mirum est, si repetitum legamus in Testamento Notio quod antea promissum. fuerat in Veterit Deus enim per illa verba secundi Psalmi, peros Dauid prophetans, pollicitus est, Chrisum Dei Verbo personaliter unitum, ex Dauidis progenie nasciturum, quod etiam confirmauit Halmo 88. Psalmo I 3i.& 1. Reg.cap.7: num. praesertim i & alibi saepissime: quod ergo ibi fuit praenuntiatum , mirum non est, si in Evangelio narretur impletum ; Deus enim fidelis qliod promiserat adimpleuit. Praeterea ad Mahometanos probatur ex ipsemet Alchorano, Pr.batur Iocvm illum Ioannis no esse supposititium, eo quod ibi testatur, ηι ρr η Christum esse Dei Verbum, & procedentem a Deo: Nam is Alchoranus etiam, propter celebrem eius loci veritatem, fateri coactus est. Unde cap. 3. cui titulus est De Mulseribus, circa finem, sic inquit.
tdest: Enimue risus Iesus ius Mariae es Apostolus mi , Himi Dei, quodias Deus immisit in Mariam, ctes S -
85쪽
ritus procedens ex Deo . Quid clarius dicere poterat, ut Chri stum Dei Verbum esse, fatereturZEt non, Verbum corporeum seu sensibile, sicut est verbii vocis sono& lingue ministerio prolatum; sed spirituale,& verbum mente conceptum & productum. At dicere, Christum esse spirituale Dei Verbum, , procedens ex Deo, est idem ac dicere, esse expressionem in Diuina mente sormatam per Dei intellectionem , est etiam idem ac dicere , esse Filium Dei , & esse Deum, ut infra clarius explicabimus & probabimus, agentes de sacrosancto Diuinae Trinitatis mysterio: In Deo enim idem est intellectus , intellectio res intellecta, species, & Verbum, & ipsa Diuina essentia, ut etiam Aristoteles solo naturalis discursus lumine prospexit 3. de Anima , Metaph. tex. 39.& tu ipse bene de hoc in tuo libro discurris,& fateris. Posito ergo quod Christus sit Verbum Diuinae mentis, ponitur etiam esse idem cum Diuina essentia , Se esse Deus. Insuper dicere, esse Spiritum a Deo procedentem, est dicere esse spiritualem substantiam, distinctam aliquo modo,quatenus procedit; quia nullus a semetipso potest procedere . ergo habemus distinctionem. Item asserere spiritum, est etiam asserere , esse substantiam spiritualem, ac proinde subsistentem birationalis naturae, & personam.
Praeterea dum dicit, Christum esse Dei Verbum,& Spiriti me Deo procedentem, in Mariam immissum, illud idem indicat quod dicit Ioannes illis verbis : Verbum caro factum es. Qua
re , omnibus his Alchorani verbis bene expensis, conuincuntur Mahometatii de integritate & sinceritate eorum quae habentur I. cap. Euangelij secundum Ioannem : Et Christum esse Deum, cum sit Verbum Dei; & esse Filium Dei, cum sit procedens a Patre , tanquam ipsius Verbum :& esse etiam hominem, cum loco allegato Alchoranus Christum dicat Dei Apostolum:& esse incarnatum ex Maria Virgine, cum illum dicat Dei Verbum missum in Mariam, & filium Mariae,prout &in alijs locis pluries repetit. iProbatur praeterea , illa Euangelii loca non esse supposititia . Quia asserunt eius fidei articulum , quam Christiani illi profitebantur , qnos Alchoranus dicebat capiter. & cap. q. salutem adepturos , seu iam adeptos t ergo non sunt supposititia & falsa, sed propria & vera. Antece -
4ens patet ex Alchorano , verba enim faciens de Christianis
86쪽
idest : cap. De paenitentia. Seu secundum alios , De gladio, sic inquit, tribus circiter pag. post initium:
idesti Et dicunt Grisiani: Chrsus es Filitis Dei. Probatur
sequela: Quia si non esset verum , Christum esse Filium Dei, ergo esset falsum ; & Christiani illud credentes , salsum, & non verum , credidissent. At omnes, falsa credentes, sunt infideles damnandi, non vero fideles, saluandii ergo Christiani non essent salutem adepti vel adepturi, prout dicit Alchoranus. Ergo, Christum esse Deum & Filium Dei ,verum est ; nec suspicio esse debet de loco illo Scripturae, qui veritatem
Cum locusmagis de adulteratione su sis ectus assignari no L. possit apud Mahometanos, plura non essent addenda sed unum aut alterum paris suspicionis examinemus ; deinde ad alia transibimus. Matthaei ultimo: Ite, docete omnes gentes ,baptietates eos In Nomine Patris, ct HIj, ct Spiritus j a ii. Fo te suspicionem sectet Mahometanis, sicut praenotati. At nullo modo debet esse suspectus, quia nominet tres Personas Diui nas, Patrem, Filium , & Spiritum sanctum : in pluribus enim Scripturae locis, etiam Veteris Testamenti, fit similiter mentio de Patre , Filio, & Spiritu sancto , qui tamen non prop- rea possunt de adulteratione notari: ergo nec propterea nostrandus est iste ex Matthaeo. Ex pluribus locis Veteris Testa menti sufficiat breuitatis causa γ hic unus ex Psalmo 3 r. n. 6Verbo Domini eaelis mali sunt, o Spiritu oris eius omnis Uirtus eorum . Hic,& in similibus in Veteri Testamento, fit etiam mentio de Patre , de Filio, & de Spiritu sancto; nec tamen potest dici locus suppositus; quia legunt eodem modo eum iocum Christiani, & Hebraei; & non potest dici Hebraeos supposuisse, vel cum Christiani s in eius loci adulterationem conuenisse: ipsi enim oderunt sanctissime Trinitatis nomen,& nunquam supposuissent talia, quae potius si non suisset Dei vel alterius timor ) deleuissent. Ergo nulla ratione dici possunt supposita. Quod si non illa Psalmi & Veteris Testamenti , cur dicentur supposita haec similia ia Nouo λNec
87쪽
Nec possunt respondere Mahometani, in Psalmo non fierimentionem de Filio, sed de Verbo; quia idem est dicere , Verbum , ac silium: Christus enim ab ipsismet Mahometanis dicitur , non solum Dei Verbum, sed etiam Dei Filius , a Deo genitus: ut supra probatum est auctoritate celeberrimi inter Ma-hometanos, auctoris libri Cliamus, qui in dictione Δ, ve ba Psalmi secundi. Filius meus es tu, 'o hodis genui te. Fatetur ese verba Dei omnipotentis ad Ie uini Christum Mariae filium . Rursus ex Alchorano paulo superius allatum est testimonium ex cap. 3. circa finem, ubi ipse fatetur, eumdem Iesum
Christum Mariae Filium esse Verbum Dei: ergo idem est Dei
Filius, & Dei Verbum, ex consessione ipsorummet Mahometanorum Cum ergo dicitur in Psalmo Verbo Domini, idem est ac dicere:Filio Domini . Vnde habemus mentionem Domini, ac Verbi, seu Patris , ac Filii . Deinde dum subdit: ct Spiritu oris eius, adiungit mentionem de Spiritusancto. Ergo &c. plura, imo omnia & singula, pollent loca recenseri ex sacra Scriptura, ad perspiciendam eius sinceritatem : Verum haec cum allegatis supra cap. 3. susticere debent, cum loci inter omnes suspectissimi recensiti sint, & sit probatum, eos esse ab adulteratione immunes . Addere plura , potius saceret tractatum longiorem , quam probationem essicaciorem
Ex his ergo probatum est. gratis asseri, sacra eloquia in uniuersum , & quoad omnes versiones, quae per totum Orbem quocumque idiomate exta. it, fuisse vitiata; ita ut omnis sacra Scriptura omnino exciderit. Superest excutere, an aliquo alio modo potuisset adulterari: si non omni ex parte, an aliqua ex parte: Si non quoad omnes versiones, saltem quoad plures , Vel quoad aliquam certam versionem: Si non pluribus in locis, saltem in aliquo loco vitium acceperit. Hoc totum sequenti capite expendemus.
88쪽
An aliquo modo Sacrae Scripturae a pri mna
integritate exciderint. Pnimo: postquam de uniuersali adulteratione iam actum
est ,& probatum , non fuisse perpetratam : posset aliquibus fortasse obuenire suspicio de adulteratione; si non omnium, certe plurium partium: & si non omnium, certe etiam plurium, vel unius , aut alterius editionis , notabili ex parte . Verum contra inlcm suspicionem faciunt etiam omnes ra tiones supra allatae ad delendam suspitionem de uniuersali adulteratione . Quia cum probent omnes non suisse adultera Ras , probant etiam, nec tuisse adulteratas singuIas, quae cum uniuersis conueniunt: Adulteratas enim cum integris & sinceris, dissentire necesse est , non conuenire . Ergo si aliqua versio , vel plures versiones suissent aduIterate,ille plures, vel illa una, cum omnibus non conuenirent. Vnde statim error ex integris deprehenderetur, inspecta lectionis disiparitate. At nusquam talis disparitas deprehensa est ctim tanta sit con . formitas , consensus tantus versionum omnium, in tanto codicum numero, & in tanta editionum multiplicitate. Non tamen per haec negare intendimus, potuisse editi nem aliquam in aliquo vitiari, praesertim , cum tot versiones penes diuersarum gentium manus, non modo fidelium , sed
etiam infidelium omni tempore aduersate sint ; ita ut potuerit saltem codex aliquis ab infideli aliquam adulterationis iniuriam accipere: hoc tamen nihil facit ad Scripturae suspicionem, quia facile in illo codice, vel etiam in pluribus codicibus, potuit & poterit semper, collatione cum caeteris, vitium deprehendi, ita ut vim potius habuerit ac semper habeat sinceritas Plurium ad paucorum codicum vitium deprehedendum , quam adulteratio paucorum ad omnium integritatem vitiandam .
Et quidem de facto ita accidisse aliqui se Micantur. Et siquidem aliquando Iudaei aliqui, veI alii. quicunque adulter
89쪽
trices manus in quosdam sacrae Scripturae codices iniecissent, illico sancti Patres & Ecclesiae Doctores aduertebant, de ne vitiati codicis error caeteros inficeret, deprehesum vitiu seduli adnotabant. Et inter caeteros ne longus euadam omnium enumeratione) Iustinus in Dialogo eum Triphone sic inquit: Ae quod illi multos, ct integras locos illarum scilicet Scripturarum translatione eorum qui cum Ptolemaeo fuere Seniorumsubstulerint n quibus clare bunc sum Crucifixum, Deum ct bominem esse, eumque in Cruce pendere, ct mori pronuntiatum essesbuitur , scire vos volo . Haec Iustinus r ubi adnotat, Iudaeos quosdam locos in Septuaginta Interpretum versione adulterasse; Alchoranus ςtiam ςap. 3. cui titulus esta odi is. De Mulieribus, ante medium , de Iudaeis hoc
idesboidam ex iis qui synt Iudaei,delini Oreba is locis fiuis . ubi
obseruandum est, quod quamuis hoc afferat Alchoranus do Iudaeis, nunquam talia dixit de Christianis: quia de Christia, nis nulla esse poterat suspicio . Dixit autem de Iudaeis, non det omnibus, sed de aliquibus, dicens quod proprie sonat aliquos ex se, qui Iudaei sunt .. Vnde constat aliquem codicem, .seu plures, qui prae manibus alicuius , vel plurium aduersarentur, potuisse vitium pati ; non tamen
Et quidem de Iudaeis ante Christi aduentum gratis suspicio aliqua obuenisset in mentem; non enim putandum est, ut inquit Augustinus lib is . de Ciuit. Dei cap. 1 3. Iudaeos inuidendo gestibus auctoritatem, sibi abstulisse Scripturarum veritatem. Tunc enim potius credendum est, Iudaeos per Scripturarum auctoritatem maluisse gentes omnes ad Iudaismum allicereia, Wiam Scripturas peruertere. Post Christi aduentum tamenta , quia noluerunt Messiam agnoscere, quem Scripturae tantis
90쪽
pntdicabant testimoniis; ex tunc petim t suspkiinfis inpiam ineurrere , ei inscripturarum attesta iobibus fido abrogare caeperunt: ita ut facile suspicari possit, ex tunc illas ad tuam viatilitatem cupisse peruenere , cu nollentria Scripturarum sensum sui cordis dispositionem accommodare. Tamen ex tunc compli ira ublumina praechristianoritia,' manibus versabantur, ita viai bbrum peruersi aqnonhosset uniuersis codicibus οὐ fi h antiquint insiti ibi 'Christianoruna de Seripturis notitia, quam in Iudaeorum corde nequitiae: nam prius compluressisti sesidi es se Christiali iiii manus deuenerunt, quam luctes Uulcire adulterationis agnoscesent Vnde sicut non potuerent vitiuersos adulter e , ita omnis adulacratio vitiatorii usuisset ex integrorum sinceritate deprehesa adeo ut quod-cim uomitu etiam minimum lautissimum, nunquam Ia
Et quidem loci aliqui ,vel temporis iniuria . vel alicuius ne - sitia, vescerte Seriptorum securia, videntur a pristina sin- ,aria Lia: cirritate excidisse tum in 'editione Hebraea , tum etiam inis rate 'paac Septuaginta Interpretum versione. in Hebraea quide ut aliqua 'recenseam breciter) Psalino αi. in quo agitur de Christi pas- . . , ,sione & crucifixione laeunt Iudaei in i a idest: Sicut leo
riantis meae. At vulgata nostra Latina & caeterae legunt a. dehunt Mases reas cte. in quo potest su*icari, mutati nem tactam Iudaeorum iniuria, ne de Messiae crucifixione per psalmisiam redarguti viderentur. Verum potius Scriptorum incuria talem errorem irrepsisse, existimandum est, propter
assinitatem'3it utrem , iacile estim potuit pro 3 2 scribi
Hoc etianii ex contextu ipso patet; ex praemissis enim & his quae sequuntur, icolligitur, legendum potius este Pi irum manus measi . se sis tus., do maui momnia ossa mea Lin , Sticut Immamis meae pedes mes numinauerunt offa Sqnsus . enim inuissitas ostendit .aectionis veritatemit: D in , α. - lῆ itiis inui