장음표시 사용
111쪽
tis equoru quoque prςsagia ac monitus experirit publice aluntur iittam nemoribus ac lucis cadidi de nullo mortali opere cotacti,quos pressos sacro curru sacerdos ac rex vel princeps C;uitatis comitantur hinnitusque ac fremitus obseruant: Nec ulli auspicio maior fides non solu apud plebe, sed apud proccres, apud sacerdotes: Se enit ininistros deorum, illos conscios putant. Est de alia obseruatio auspiciorii, qua grauium bellorueuentus explorant : eius gentis cum qua bellum est, captiuum quoquo modo interceptum, cum electo popularium Borum,patriis Cuεmque a mis commia victoria huius vel illius pro pr iudicio accipitur. Resiqui religionis mores in Cςsare sunt funerum,Funera ait sunt pro cultu Gallorum magnifica & sumptuosa, omnia quae vivis cordi fune arbitrantur,in ignem inferunt, enam animalia:ac pauid sit pra hanc memoriam serui ac clientes quos ab his dilectos esse coli1-bat, iustis funeribus consectis una cremabatur. Haec Caesar.Itaque Pausanias decimo libro ridiculus est de bello Brenni,vbi docet mortuorum sepultura a Gallis despici, ut immanitatis huius opinione magis hostem, terreat,quod mortuos . more caeteroru hominu nulla commiseratione
prossequatur. Pausania refellit hic Caesar, refellit& Liuius de Gallis Roma obsidentibus,Iam pigritia: ait quinto libro tertiae decassis in singulos sepeliedi, promiscue aceruatos cumulos homi- i
112쪽
nii v ebant, bustoruque inde gallicoru nomine insigne locu fecere chiod vero inser ait omnia otiae cordi mortuo fuerint in igne inferri solita, lic Romae in Iuli j ipsius rogu tibicines discissam vestem,legionari j arma,matronae bullas liberorumque praetextas iniecerui. De seruis ac clientibus , vivis an mortuis, Caesar non satis apertὸ
loquitur: de vivis ut intelligi possit, facit illud Mesae dictunt, Erantque qui se in rogos suorum
velut una victuri libenter immitteret. Tale verbest exemptu quinta Ciceronis Tusculana, Mulieres vero in India cum cst cuiusque earum vir mortuus , in certamen iudiciumque veniunt,
quam plurimum ille dilexerit olures enim soletes e singulis nuptae) quae victrix, ea laeta prosequentibus suis una cum viro in rogum imponitur,illa victa, maesta discedit. Atque haec tamen morum acerbitas ad illos humanarum hostiarum mores aggreganda est. Tacitus de Germarior um funeribus ita loquitur, Corpora suorum ait) in dubiis praeliis referunt. Item, funerum nulla ambitio Id solum obseruatur, Ut corpora clarorum virorii certis lignis crementur: Struentropi nec vestibus, nec odoribus cumulant, se cuique ai ma, quorundam igni & equus adiicitur: Sepulchru cespes erigit: Mohumetorum a duum & operosum honorem,ut grauem defunctis, aspernantur : Lamenta ac lachrymas cit
dolorem A tristitiam tardὶ ponunt: Meminis
113쪽
lugere honestum est. viris meminisse. Sed de s crificiis veterum Gallorum totinue disciplina.
Plinius libri tricesimi capite primo,dum in m gicam artem tanquam fraudulentissimam inuehitur,videtur Druydum etiam nostrorum disciplinam eodem crimine complecti, Auctoritatem ei de magica arte ait) maxima futile nomo miretur, quandoquidem sola artium tres alias imperiosissimas humanae mentis complexa, in unam se redegit: Natam primum e medicina
nemo dubitat, ac specie salutari irrepsisse velut altiore sanctioremque, quam medicina, ita bl
dissimis desiderati cimisque promissis addidisse
vires religionis, ad quas maximὶ etiamnum caligat humanum genus. Atque ut hoc quoque suggesserit miscuisse artes mathematicas nullo non auido futura de sese sciendi: atque ea E coelo verissime peti credente. Ita possessis hominum sensibus, triplici vinculo in tantum fastigij adoleuit,ut hodieq; etia in magna parte getium praeualeat,& in Oriεte regib' imperet,hinc magica factio persica,mosaica,Cypria: Sexcentesimo septuagesimo septimo demu anno urbisCn. Cornelio Lentulo, Publ. Licinio Crata Cossi. senatusconsultum factum est,ne homo immolaretur,palamque ad tempus siluit sacri prodigio- celebratio, Gallias utique possedit & quidem ad nostram memoriam: Namque Tyberij Caesaris principatus, sustulit Druydas eoru & hoc
114쪽
genus vatum medicorumque. Quid ipse ego hac memorem artem, Oceanum quoque trans gressam & ad naturae inane pervectam in Britanniam, quae hodie eam attonite celebrat tantis caeremoniis, ut dedisse Persis videri possitὶ Adeo ista toto mundo consensere, quanquam
discordi & sibi ignoto. Non satis aes imari potest quantum Romanis debeatur, qui sustulere
monstra in quibus hominem occidere religiosissimum erat,mandiverb eti m saluberrimum. Haec Plinius,quibus praeter artes illas a nobis Gnumeratas medicinam Gallis Druydibus attribuit,sed iis artibus tectas fraudes vehemeter a guit, Romanosque verE laudat quom imperio sublata sint mostra: Atque utinam tantum fiaudes artihi sustulissent: artes autem ipsas earumq; scholas ac professiones non etia sustulisset, tum demum veram illis gratia gloriamque deber
mus. At Tyberius Druydas omnino sustulit ait Plinius I Sed idem aliquot exemplis Druydum magicam detexit,ut libri decimi sexti capite vlumo de visco, Non est omittenda salt) in ea re& Galliarum admiratio, Nihil habent Druydes , a sups appellant magos ) visco & arbore inquagignatur si modo sit robur sacratius. Iam
per se roborum eligunt bicos,nec ulla sacra sine eae seon de conficiunt, ut inde appellati quoque in perpretatione graeca possint Druydes videri.
Et imuero quicquid adnascatur illis , e coelo
115쪽
missiim putant , signumque esse electae ab ipsi
deo arboris: Est autem ia rarum admodum inuentu & repertum, magna religione petitur, dcante omnia,sexta luna, quae principia mensium annorumq; his facit, & saeculi post xxx annum, quia iam viriu abunde habeat, nec sit siti dimia cita omnia sanantem appellantes suo vocabulo, sacrificio epulisque rite , sub arbore praeparatis, duos admouet candidi coloris tauros , quorum
cornua tunc primum vinciantur. Sacerdos candida veste cultus arborem scandit, falce aurea demetit, candido id excipitur sago: Tunc domum victimas immolant,praecates ut suum donum deus prosperum faciat his quibus dederit: Foecunditatem eo poto dari cuicunque animalisterili arbitrantur,contraque venena omnia esse remedio: tanta gentium in rebus f iuolis plerunq; religio est. Haec Plinius de mysteriis magicae gallicae, ubi nominis licet gallici a Druyonempe,ut dictum est,deriuati, tamen etymol giam graecam reperit, sicut in omnibus linguis vocabula sexceta reperias, quae similitudine aliqua videri possint ex alia formari: ubi etiam mathematica illa mensium, annorum, saeculorum
chronologia satis demostrat Gallorum Mathematicas disciplinas graecis postea descriptis non usquequaque similes fuisse. Caetera Plinflexem pia persequamur. Idem igitur rursus libri vicesimi quarti capite undecimo,simili herbi huic Sabina
116쪽
Sabinae est selago appellata, Legitur sine ferro dextra manu per tunicam, qua imistra exuitur, velut a furante , candida veste vestito, pureque lotis nudis pedib', sacro facto prius quam lega tur,pane vinoque: Praesertur in mappa nouar Hanc contra omnem perniciem habedam pro didere Druydae Gallorum,& cotra omnia ocu lorum vitia fumum eius prodesse. Iidem famo-lum herbam nominauere, nascentem in humi- dis Et hanc sinistra manu legi a ieiunis, contra morbos suum boumque nec respicere leFe tem, nec alibi quam in canali deponere, ibique conterere poturis.Hic Gallorum Druydem Plinio magica alia est,cui apud eundem consimilis est tertia libri vicesimi capite tertio,Praeterea est ait) ouorum genus in magna Galliarum fama, omissum graecis. Angues innumeri aestate com- uoluti,faliuis faucium corporumque spumis,a tifici complexu glomerantur, anguinum appellatur. Drurdae sibilis id dicunt in stiblime laetari,sagbque oportere intercipi ne tellurem atti gat , profugere raptorem equo: serpentes enim insequi donec arceantur amnis alicuius interu tu:Experimentum eius esse, si contra aquas fluutet vel auro cinctum: At, ut est magorum sele tia occultandis fraudibus sagax, certa Luna capiendum censent, tanquam congruere operationem eam serpentium,humani sit arbitrii. Viru
117쪽
nitudine, crusta cartilaginis, velut acetabulls rachiorum polypi crebris, insigne Druydis.
Ad victorias litium,ac regu aditus maximὸ laudatur: tantae vanitatis, ut habentem id in lite in sinu equitem Romanum e Vocontiis, a diuo Claudio principe interemptum non ob aliud sciam. Hic tamen complexus aQuium & esseratorum cocordia, cauta videtur esse,quare exterae gentes caduceum in Pacis argumentis ciscundata effgie ansulum fecerint: Neque enim cristatos esse in caduceo mos est. Sic gallicς m gicae anguinum ouum Plinius notauit, ideoque Gallum illum E Vocontiis equitem ab imper tore Rom.hanc magiam scilicet formidante imteremptum: Denique Romani ad totam Dru) dum disciplinam euertendum has magicarum superstitionum caussas accepere. At impietas, at superstitio,at Magica, at vitia denique, virtutibus saluis radicitus euelli poterant. Vtinam Romani Gallos eodem loco numeroque atque Graecos habuissent: Imperium Graecis ereptum est, at literae & artes permissie ac relictae sunt: coactus est Graecus latino sermone ius audire,ar Grammaticam, Rhetoricam, Philosophiam, Graecὸ semper didicit,semper docuit: Quaenam igitur inuiclia fuit,no dico Gallos iudices E Galaliae iudiciis, sed Gallos professores, imb Gallas disciplinas & artes E Galliae scholis eiicereὶ
--.An nimium Ῥobis tum Gai propago
118쪽
DE MORIB. VET. GALL. sc Visa potens superi,propria haec si donafuisseni3
Sed nimium saepe ad hac patriae palmam senis1us animosque conuertimus,eamque impotenti
gallici nominis inuidia nobis erepta lugemus. Qi re agite, ad caetera pergamus: e quatuor operis propositi partib' tres adhuc expeditae sint, edisciplinae prudentia totaque veri cognitione ac perspicietia, quarta superest eiustitia reliquorum morum principe ac magistra. Hic igitur quaerendum nobis est, qui principatus veteris
Galliae quod populi magisterici, quς politia fuerit: id enim est platonicum temperantiae, fortitudinis,prtidentiae vinculum, quo suum cuique tribuitur, nec quicquam usurpatur alienum. Fuit vero Galliae,saltem Comatae, cum eb Caesar accessit, Respub. genere ipso timocratica, romanae libertatis multis partibus simillima, ut singula subtilius animaduertenti planum deincepserit. Ergo Caesarem in his praecipuὸ moribus a tedamus,In omni Gallia ait sexto libro) eorum hominum qui aliquo sunt numero atque honore, genera duo sunt,alterum est Druydum,ait rum equitum: Nam plebs pene seruorum habetur loco, quae per se nil audet, nulli adhibetur conlilio. Hac partitionem Caesar instituit, tametsi de plebe nequaquam id omnino verum est, ut suis locis intelligetur. Sed Caesaris partitionem persequamur, Druydibus. unus praeest, qui summam inter eos habet potestatem: hoc mo
119쪽
tuosi quis ex reliquis excellit dignitate, succedit,aut si sunt plures pares, suffragio Druydum
allegitur, nonnunquam etiam armis de princ patu contendunt .Hic Caesar, magistratus genera duo proponit, alterum druinis, alterum humanis & ciuilibus rebus praepositum : Druydum unum tanquam Pontificem summum i stituit, eiusque creationem dignitate , sum a-giis, armis etiam definit. nec multu aberat Romani pontificatus institutio, nisi quod Romae annuus erat,hic videtur perpetuus naisso. Druydas verb tota Gallia & omnibus Galliae urbibus ac vicis fuisse, ipsorum munera manifeste d monstrabul. Druydes siquidem tribus Reipub. maximis partibus praefuerui, professionibus artium, iudiciis controuersiarum, caeremoniis sacrificiorum, Ad hos ait Caesar magnus adolescentium numerus disciplinae caussa concurrit, magnum ibi numerum versuum ediscere dici tur. Itaque annos nonnulli vicenos in disciplina permanent.Neque verb minerualia professioni desuerunt. Druydes a bello abesse consueuerut ait Caesar neque tributa una cum reliquis pendunt, militiae vacationem omniumque rerum habent immunitatem : tantis excitati praemiis& sua sponte multi in disciplinam conueniunt,& a parentibus propinquit'; mittuntur. At per Deum immortalem, Caesaris hunc locu studi ct ac diligenter attendamus: Quid enim excel-
120쪽
lentius eo, quidue magnificentius esse potest, litam qu bd gentis uniuersae primarij viri, quod Reipub. Rectores principesque summi,disciplinae professores erat λ Hic fortasse aliquis nos d lyrare sentiet, qui grauissimos ciuitatis viros in scholastico pueriliq; ludo occupare studeamus. Verum enimuero talibus viris artium magisteria committi mandarique Plato voluit, quod praestantium in Repub. gerenda hominii, tanquam seminarium hoc esset, in quo plantae stirpesque
tanto nobiliores essent futurae, quantb sapientiores honoratioresque cultores praeficerentur. Plinianu ingenium cum multis saepe locis, tum illo praecipue loco admiratus sum,cum antiquis urbis Romae moribus, annonae vilitatem quandam incredibilem scribit fuisse. aenam ergo,
ait, tantae ubertatis caussa erat)ipsorum tum manibus imperatorum colebantur agri sui fas est credereo gaudete terra vomere laureato & triu-phali aratore: siue illi eadem cura semina tractabant qua bella, eademque diligetia arua disj nebant qua castra, siue honestis manibus omnia lettitis proueniunt,quonia & curiosius fiunt. At nunc eadem illa vineti pedes, lamnantς m nus,inscript: vultus exercent: non tamen si1rda tellure,quae parens appellatur,colique dicitur Mipsa, honore hinc assumpto, ut nunc invita ea indigne ferente credatur id fieri. Sed nos miramur ergastulorum non eadem emolumenta