장음표시 사용
91쪽
s PERSPECTIVA quod Strigosum Equum haberet , honore Equitis privasset.
Amabo quid faceret si videret Equitem, leges Equestris O dinis ignorare. Qimd si etiam aliquas quisquilias Sovis ratii, aut Marcolfi , invicem Herbulti voluntatem Z Qim putas Censoriae virgae eum notaret Iudicio ZSed cui bono hic Consensus scriptus Nimirum. Vt praecipiat sinquit Aristoteles quomodo unumquodque agendum sit e Mensuraque sit Actionum Publicarum & Modus. Quod si mihi des Legirupam , Legifragum, Legiperdam aliquem qui nulla certa hora vitam metiantur, sed exleges Mexhori vivant. Eos tu censeto utpote homines Extraordinarios, & a cominu-' ni Vita exorbitantes, severo Iudicio castigandos, quod Ordinem non ferrenti Porro legem in quatuor partior quadrantes, seu in quatuor Legis VirtuteS,Quμ habe δε Modestino lib. x Regularum
Vctare, Imperare , Permittere, Punire. Hic quaeres An Virtus Legis, sit supra Regem, an extra Id est An ordinis Custos sit extra ordinem Z & ideo quia custodit Ordinem, ipse vivere debeat extra ordinem ZSeu. An Horologii Arbiter , vivere debeat Exhorus, ac sine ulla Actionum menstra Affirmat Vlpianus libro et 3 ad legem Iuliam&Papiam. Princeps inquit legibus solutus est. Augusta autem licet Legibus soluta non sit,Principes cadem illi privilegia tribuunt
quae ipsi habent. Negat Orichovius noster in Fideli Subdito. Sic
92쪽
POLITICA. 9sSic enim alloquitur Sigis nundum Augustum Regem. Quaerendum videtur, cum in Regno haec duo sint praecipua Lex & Rex, utrum horum alterum sit majus ; ut omni e rore sublato, intra fines officii tui certos consistas. Si enim audiamus Romanos Iurisconsititos, hoc est Tyrannorum Parasitos, sine dubio omnia summa in Regno tribuemus Regi. Nam & Iustitiam ipsam utilitate definiemus Regis r& Leges ipsius dicemus este jacitum, & nunquam rogabimus Regem. Quare t Nunquam jusjurandum erranti proponemus, ipsuin postremo fatebimur, vitae necisque Dominum. Et haec quo certiora sint Regi, Communiverunt ipsi crimine Majestatis teis. At nos non in Neronis Regno nati, sed in Sigismundi editi Patria, ita a Majoribus nostris edocti sumus , ut sciamus Regem deligi propter Regnum , non Regnum constitui propter Regem: Ex qua ratione multo Nobilius atque dignius arbitramur esse Regnum Rege. LEx vero Cum anima sit & Mens Regia 1 ideo potior est procul dubio Regno , & consequenter
Rege. Et infra. Si quis ergo Trebonianus, aut aliquis ex Servitute Romana Vlpianus tibi blandiens te Summum in tuo Regno esse dicat, Negato. Legem in tua Patria regnare dicito non hominem. Transeo ad Minuta. Per. quae Terminos Iuris intelligo. Sed ne in his minutis occupem calamum Orbitam nostri Horologii contemplabor.
Hoc autem quid sit 3 Celsus doceat. Ius inquit est Ars Boni & AEqui. Vtinam Index hac orbita & Cyclo decurrat nec aliquando exorbiter, seoque fixus Centro, intra Orbitam, ad
93쪽
96 PERSPECTIVActvitiam & esementiam moveatur, Q d faciet, si triplici serro hunc Cyclum constare animadverterit. Tribus inquam Praeceptis Iuris, quae accipe ex Vlpiano, Non semper enim hic vulpem gerit,callido sub pectore.
Praecepta autem sunt. Honeste vivere, Alterum non laedere, Suum cuique tribuere.
Sed jam hic opus Indice, qui ultro tibi sese offert, si literam
mutaveris Iudex nimirum. Cui Centrum, motus,-axem figo Iustitiam. est ex Iustiniano Constans & perpetua voluntas, Iusinum unicuique tribuendi. Hoc ergo Centro dc Axe, volvatur semper noster Index &IudeX. Rusque voluntas, quam constantem in hoc Centro volo, etiam in proprium sanguinem, ubi Patriae requiret Amor. Talis Index ille Titus Manlius. Qui Filii triumphantis & laurea digni, caput securi percussi jussit, eo quod contra Reipub. decretum, ausus fuerit Cum
Opto Iudicibus inspectionem, quid cauis Invenient Libertatem ab affectu, & Amoris viscum, quo P triae junctus magis adhaesit quam Filio. Ergo licet crudelem eme in Filium Patriae causa Quid ni; Verba a me sunt Parentis Optimi, Audi. Sic enim alloquitur Filium securi feriendum. - . Quandoquidem; tu Tite Manli, neque Imperium Consulare, neque Majestatem Patriam veritus, adversus edictum nostrum, extra oῖdinem in hostem pugnasti, & quantum in te fuit disciplinani militillem, qua stetit ad hanc diem Romana res solvisti, meque in cam necet talem adduxisti, ut aut , Rcipublicae mihi , aut mei meorumque obliviscendum sit, nos potius nostro delicto plectemur, quam Respublica tanto suo damno nostra peccata luat. Triste exemplum sed in poste-
94쪽
posterum s lubre juventuti erimus. Me quidem, cum ingenita charitas liberum, tum specimen istud Virtutis dec pium vana imagine decoris in te movet. Sed cum aut morte tua facienda sunt Consulum Imperia, aut impunitate in posterum abroranda; nec te quidem si quid in te sanguinis - nostri est recusare censeam , quin disciplinam militarem, culpa tua prolapsam poena restituas. I lictor deliga . ad
palum. Sed ne te effundas in admirationem Manlii . Alius te Iustitiae campus vocat, legentem. Dum ergo aliam quercum excutio: Tu lege. Aures enim, &Oculos & mentem percutiam, Iudicio retroactis iaculis inaudito.
Iudicem hic nimirum habebis,ac Indicem, quia severissimum, ideo utilissimum, Sed rem accipe. Ex Sigonio, Baronio, Crantio, Godefredo. Erat Otthoni Tertio Imperatori, Augusta, minime tamen Αηgusti pudoris ac Imperatorii, Maria, Arragoniae Regis Filia. Quae stactis verecundiae repagulis, Comitis cujusdam ad Mutinam formae oculos vendiderat, Iunxerat & preces ad C piam & useram sui. Nimirum didicerat, male siri compos Augusta, ab illo Aulae servilis parasito Ulpiano, Principes &Augustas eorum legibus esse illitas: didicerat inquam &crediderat: Sed non tulere eam Frontem Foeminae, Comitis & pudor, & in Deum ac Conjugem Fides. Ergo non fert hunc ignem sed excutio: ac generosa repulsi inter ipsa initia restinguit, si tamen restinguit. Dolore enim ac furore effervescens Foemina, Iosephi, Crispi, ac Hyppoliti tempora, scenae sui tempcris revocat, reteque
contexit, ac struit Innocentiae, ac virtutem in Armis expertam, Adamantinam hi vitium, pertentatae pudicitiae insimulat, miscetque in auribus Imperatoris, dolorem & la-N chry-
95쪽
chrymas : ac suspirat callida architecta sceleris, pudoris. nunquam attentati Vindicias. Blusit ergo praeceps in con)ugem Amor, & malesana Fides Imperatoris rationi , & necdum plene e Fide eluctatus . Damnat & occidit Comitem Innocentem. Bene ost, abunde est. Rete jactum, Haeret optata praeda Cassibus. o Imperatrixi Triumpha, & technis applaude: Spectat mentem palliatam , Cardiognostes D E V snec labarum quod praetendis pudori aestimat, aut Compositam frontem, sed intimis haerenti fibris Dolo, Vindicias parat.
Damnatus Comes, Conjugiis ultimam aurem poscit, & impetrat , Cui explicet & sceleris seriem & s ecretum, Ultrici non tam Vitae, quam Famae ac in pari jactiara, vitam eligit quam perdat, eamque ad Securis ictum projicit. Nunquam majori Eloquentia Fides in Maritum locuta. Adeo nec Causidicina opus cum Caelum pro te partes agita En qua minime speras, astulget tutelae ratio. De filo tunc forte more, Ius dixit Caesar: Nescius Iudicena ne ageret an Reum. Et an Conjugi per eum, Fatum & serus Vesper, ignes indice
Sedit ergo Cum ecce tibi adest illa Mulier, quam Viduam secit Augusta libido, ac intrepido vultu, excipiens Imperii Majestatem, umbram putat non Solem, solia & Iudicia Principis. Sed nec incomitata, quamvis ex toto Comite vix secum det lit illa Caput. Idque a vultu judicis procul, procul a lumine. Nec mora; Attonito Tribunali, inclusum dolorem pectore
Vindicias inquit) Caesar, & Iudicium. Supplicem me ad te mittit Iujuria, interempta Virtur.
96쪽
POLITICA sExcubias agis AEquitatis: Iudica & Indica poenam percutari
Ad haec Imperator. Quid alias poenas poscis nocenti Mulieri
At illa cruentam custodiam abditi Capitis, excutiens ante pedes Imperatoris, evolutus trunci corporis lipsanis :Age Imperator oculos pasce & Animum si potes. Metire tuam crudclitatem, & caput quod immerito recidisti Contemplare: Et poenam vel te Iudice subi, vel si libeat esse inconstantem damna & revocar. Dixisti tamen Moriendum Nec haere Innocentiam Viri, si Testes ic alia desint, probet a sua Natura degener, si quid in mea membra poterit, inductus ferro. Ignis, Convertam in precium Innocentiae flammas, quae si me non laeserint te sceleris condemnabunt. Dixit, Et ferri ardentis ambabus manibus flammeum rigorem contrectavit spectantibus ac stupentibus universis, Discant iacula. Quod adstruat se & asserat rebus afflictis Divina providentia , & dum suspiras D E v M , tuis tenebris invenies
Clarius meridie in hac Foemina, miscet se humanis D E V s, quae haeroico & plusquam humano facinore Αfiectus cs. Cavit Imperatorios, & ussit cor Otthonis, quas ipsa non sensit flammis , triumphatoque igne victrix etiam Ani- . mos adstantium in Triumphum duxit. Dicens Age, age Caesar Natura & DE Xs, & tua Vox te in poenam vocant. Quid fluctuaris 3 Inter has voces, & secum depugnantem, quem Vindicem timebat D E v M. luctatus Imperator , CD N a cidit,
97쪽
cidit , testimonio victus & aequitate in vota Remnae Crimen fatetur , dc ipsius arbitrio & poenam relinquit Ec
Quid hic obmutescis Vlpiane Sacrosanctum hoc Tribunal ingredere,& aude,Aude inquam, in aurem Principis justissimi insusurrare Principes legibus lutos es.. Apage tu dicet Ottho, purpurae palpo dementioris, tuis haec Neronibus & Domitianis ingere. Aliud enim mentem forum urget, de Tribunal, ni paream legi. Principem me fateor, sed non possum Imperare AEquitati,
Quare moriendum est. Stat enim quam semel dixi Sententia, nec mentem mutabo nec Decretum.
Perge tu Mulier & fac quod Lex jubet, pareo enim & obtempero. Verumtamen diem posco & moram, qua vivam d lori & tantum mihi, Movit circumfusam Principum Coronam, aura sinistra Principis, ac Sydus & occulti miranda Potentia Fati. Ergo supplices Demirue, poscunt vitam Caesari, ac vix tandem impetrant. Non abiit tamen inultum scelus, & vita Impcratoris Augusta morte stetit. Nec aliter voluit Heroina Foemina, quam ut flammassiama innocentis Mariti expiaretur. Factum ad votum. Quin & quatuor Castra Viduae, redempti Imperatorii Capiatis ergo donata: Documentum suere Posteritati Principes, eorumque Augustas, Legibus solutos non esse.
Actus hic pulcher Iustitiae ludus, in hoc mundi Theatro. Ad Mutinam Anno Reparatae salutis 998.
98쪽
POLITICA. TOT Sed quid tu horrescis ξ Tragoediam ego tibi graviore instruam cothurno, Quam tamen vix probo, nisi a fine & mente facientis, factum enim atra Crisi noto, & damno Doceberis Fuisse Indices & Iudices, qui non tantum filiis & conjugibra, sed etiam sibi ipsis horas indicavere. Vis exemplum Charondas erit Thuriorem in Graecia Le-
Is Civilium factionum ac seditionum ardorem, reprimendunt V m ac ratus, indixit & indicavit, Civibus seditiosis Legem. Ne quis in contionem cum telo venisse vellet, qui aliter, id esset Capitale. Primus hanc solvit qui tulerat, nam e Rure rediens, armatus. que Fortuna suae necis. Cogit subite Concionem, in eamque se infert armatus. Adeo caecat etiam Optimas mentes Oblivio, magnae saepe Noverca Indolis, Quid fit 3 Invido oculo ac dente aemulorum, damnatur, non tam oblivio quam licentia Charondae, Ac innocens violatae legis perstringitur Legissator. Ohe inquiunt, quam belle fers & violas Leges Hem Contio, ac Telum, & Capitat. Queritur his auditis secum tacitus Charondas, Errorem ac oblivionem. Et inter alta ac generosa cogitationum,conversus adamulos. Me hercule ita est inquit ut dicitis Amici, Sed ne vobis idem meo Exemplo liqueat, eandem quam temeravi legem, sancto Legislator, & vindico Reus, Dixerat; ac paratus omne legis periculum subire, seo, propria in se poenas repetit manu, & eripit vitam, eo quod contra legem tulerat, Ferro Potiorem ac diuturniorem fore ratus , si anguine Legissatoris in animis adstantium scribe
99쪽
xoa PERSPECTI v AEia Vlpiane ubi est I nunc & Legibus Principem Alutum esse dicito. Sed dices, Nimium id barbare Fateor: Sed in illis tenebris& Ecclipsi verae Fidei, habuit quod miraretur & imstare-
tur Posteritas. Habes Lector exteriorem Horologii Frontem,quod reliquum esst intra ordinem ingredior. - Primae sese offerunt Rotae. Seu Processus Iudiciarii ad Legum Virtutem ac Potestatem. ---. Iulius Caesar, destinabat Ius Civile ad certum modum redigere, atque ex immensa diffusaque legum copia, optima quaeque re necessaria in paucissimos conferre libros, Iam ergo & tunc Romae, multae fuerunt Rotae, processusque sine fine, ad legis virtutem & effectum. Optarem Iulium aliquem, Legibus non formandis, sed breviandiS. Iam pridem suum damnat Germania Lotharium,multas enim moras, S Rotas processibus traxit, malis Ordinis & Horologii arbiter. Audi Lipsium in ejus Regno natum dc educatum, quid de eo dicat. Bone inquit Lothari, Manes tui per me quiescant, sed Rosae aut lilia sepulchrum tuum non ornent,qui toL nobis spinas & tricas sevisti: Sed dicent. Aliter fieri non potest, si veram palpemus
Ego non despondeo in meis Rotis animum, quamvis alibi videam, & plures Rotas, & longiores Processus. Pergo ad pondera. Quae duo appendo huic ordini Poenam& Praemium. Sed & addo eam quae retardet Animi motum, ad utrumque pondus Rationem.
Ne quoque s us desit, huic nostro Ordini, sint Decreta. Quae velim Iudicio & Legibus consentanca.
100쪽
POLITICA. Io 3 Ast dum ego de ordine. Ecce nescio quis, & unde vellicat calamum dicenS. Heus tu inquit: Polonus es an quispiam alius Ego vero hominis frontem non strens: id tua Sed si pru
Polonus sum; dixi ego, inid indc Ordinem inquit ille tuae Patriae, ac Horologium ne quaesb
Cur ita inquio. Quia Polonia inquit. Casu viget & Confusione regitur. Gens absque consilio. Vtinam saperent, intelligerensi ac novissimia providerent. Heus tu bone vir. Ater an albus sis nesciol Argus, an talpa, ignoro; Cum tam acute pervideas quid Foris : Tuae Domi
Vt ut sit Politicum te tamen ferunt, cui pro vigilantissima Dioptra, Qua multo antequam aliquid sit, vel fuerit, perspicis gratias agit Polonia; Casu ergo tu regi Poloniam putas optime Politice Ego vero non tam impius stimin Divinam providentiam, ut dicam Casu Regna regi Est enim haec Dea omnibus Imperiis & adstes & nutrix , & tunc cum tibi ruere cuiusta videntur. Casu major
Supponat Omnipotentem manum suam ne collidantur. Multa mira Paradoxa in hoc aevo legi. Istud veto est culmen omnium Paradoxorum, in quod consentiunt moderna oracum veteribus, & dicitur jam bis mille Annis, ab incunabilis hujus Regni. Confusione regimr Polonia. Ex illa Confusio dicenda, quae inter tot sudata bella & p ricula virgo hujus Gentis Gloria est eluctata. δ nnales Orbis revolvamus, & Monarchiarum aetates, motus ac periodos. In