장음표시 사용
41쪽
liebantur. Quorum igitur iudicium accipiendum 3 ipsis. nom dixerit eos, qui optima sunt natura optimoq; ingenio, magis uerum cernere &speculari ξ Videas etiam in sepulchris inscribi uersus quibas pronuncietur corpora ibi sitorum humo tegit animas uerbin loca 'piorum pins haec non modo nostri, sed gentes etiam ficiebangi talia nullia apud Graecbs sunt epitaphiae, quaedam etiam Iarina: qua in 'te illud. utianum
Demonactis Philosephi, quod iaculatustest in Admetitai vendaminia
jum Positam . Is enim coposuerat carmen unicum sonati Terra habet inuolucrum haec Admeti rastra impetiuite lTI: /Hoc quum recitasset Demonacti gloriabundus, addidissetq, testamento uiue, ut post mortem eius sepulchro inscriberetur. Tum ridens ille, tam pulchrum est inquit Admete hoc epigramma: ut iam inscriptum esse uelim. Gallos auctor est Valerius in libro de institutis antiquis pecunias dare mutuas consuesse. quae illis apud inseros redderentur. Stultum
uidetur Jed tamen ex eo colligi potest illis gentibus adeo persuasum fuiss e animos hominum post hanc uitam superesse,ut in illa etiam stulta exirent. Sed & illud indicat eos putasse animorum immortalitatem, quod post solemnia tumuli quaeque peractauale dicebant, ut Seruius mem rat Grammaticus. stultum est enim si dicamus exanimo corpori nihil sentienti dixisse, praesertim quod iam in cineres&fauillam conuersum uidissent. Tria genera, dum de probabili loquuntui, faciunt Sapientes, unum dicunt, quod est probabile & uerum,&hoc maxime excellit, Mliud quod uerum est & non probabile: tertium quod est probabile & non uerum. In pirmo igitur genere probabilis & ueri ponenda est haec, de
qua nunc agitur immortalitas animi, quam populorum accipit consensus, leges publicae approbant, maximorum Philosophorum sancit auctoritas,religionum iura confirmant. Haec, quam spe immortalitatis non tendunt quis adeo sempiternae mortis formidine oppressus, ut tot tantisque iudicijs non moueatur, & ad huius rei plenam credulitatem sententiamque non deducatur Animus etiam ipse humanus de se ut inquit Cicero praesentit in posterum, & uenientia saecula ad se censet pertinere . hinc testamentorum diligentia, hinc instituendi cura haeredem, qui abeuntibus nobis personam sustineat uicariam, hinc liberorum propagationes , qui memoriam nostri nominis diutius conseruent, hinc re- etiam factis studemus, id agentes, ut de nobis posteritas bene sentiat ac loquatur . multaque alia gloriae caussa molimur, quasi in sempitemqm gnimus tempus spectet, nec sit breui gestorum fama contentus. Impellimur ad haec natura duce, quae ostendit quodammodo non omnia nostra una cum uita effluere, & breui aeui spatio diffiniri. Haec sunt&alia multa, quibus olim praestantissimi & eruditissimi uiri, immortalitatem animi praedicabant, quae me ualde commouent, non solum quod a talibus profecta sunt uiris, quos nemo nostrum industria, uigilantia, ingenio, doctrina sequitur, ut proximus esse possit, sed quod ita rem explicant
42쪽
plicant & demon strant, ut in hoc argumentandi genere nihil dilucidius& euidentius proferri queat. Et ego quidem sic affectus sum, ut dixi. Tibi uero quomodo satisfactumst ignoro. Nam sorsitan in artifice est uitium, quan uis materia sit proba. Me iuris ciuilis scientia secernita populo, d. escit, ut aliquid in turba esse uidear: huic enim a primordio aetatis enixe operam dedi, at Philosophica haec sero,& non nisi transeundo aspexi. Itaque nihil mirabor,si tibi nunc minus placuero, & petasectius aliud requiras. Nam forsitan minus commode persequutus sum, Q uae uera esse profiteor .
43쪽
o LI expectare Marceὶ me ingenium, eloquentiam , copiam, acumen , vimque dicendi, doctrinam denique tuam commendari: nam si te coram laudauero, non cffugiam adulationis speciem, quam turpissimam iudico. Illud breuiter
dicam te ita dixisse, ut si ueteres illi, de quorum in F
fontibus haec manasse dicis reuiuiicerent, potuerint delectari aemulatione studiorum seorum I ne
non in sententia, quam de immortalitate animi habuerunt, eloquuti ne tua confirmari. Me uero adeo mouerunt, ut immortalitatem hanc, quae apud me nunquam dubia fuit, certissimam habeam. Veruntamen, quum considero alios contrariam tenuisse sententiam, existimo huc non
sine ratione prouectos. Possent enim illi s adessenti aduersus te illud Virgilianum proferre. Et nos tela pater , ferrumque haud debile dextra Spargimus, & nostro sequitur de uulnere sanguis. Itaque gratissimum feceris, si exposueris, quae argumenta pro se illi adduxerint, quibus i aducti cogitationibus illud senserint, & quomodo
refellantur ostendas. Interest enim tua id secere, quo plenam referas uictoriam, ordo etiam hoc postulat, ut quum nostrae copiae fuerint fimmatae aduersariorum euertantur. M A R. Si recte animaduertisti ad ea, quae antea dicta fuerunt, uisus sum mihi inter disserendum quaedam e rum argumenta deiecisse:. A T Η R. Ita est, sed possunt esse alia, quibus nondum occurristi. M Λ R. Faciam iam, quod te uelle uideo, praesertim quum non multiim mihi laborandum sit: ex superioribus enim pendent omnia. Oppugnatur autem haec animorum immortalitas eo argumento, quod si immortales sunt animi, consequi infinitam eorundem multitudinem necesse est : si quidem aeternus ponitur mundus,& ani-F marum
44쪽
marum transmigratio de corporibus in corpora, sicut de domo in domsi negatur, assumunt autem, ut concessum, infinitatem rerum esse uitandam. Sed hoc argumentum metuant hi, quibus aeternitas mundi placet. Nos autem, qui ut mundi generationem coepisse, ita defuturam dicimus, uim argumenti huius nullam esse concludimus: quanquam si de hoc contendendum esset, uiderem omnino, quam uitiosum esset infinitatem ponere rerum materiae cohaerentium: at infinitatem eorum ponere , quae a materia longissime effugerunt, haud ibrsitan intolerandum uideretur. Sic enim laudamus Deum, qui sine controuersia incorporeus est, qudd infinitus sit ille, & nullis limitibus circunscriptus. Possum tiam dicere, quod finem habebit animarum procreatio aduentante magno mundi anno, quem reuolutis multis saeculorum millibus aduenturum traditum est, tum quum cuncta sidera eodem unde semel prosecta sunt, redierint, eandemque coeli descriptionem retulerint: necesse enim tunc fuerit sub ijsdem stellarum motibus, quae prius suerant, iterari,& denuo referri noua generatione cessante, & ut cum Poeta dicam. Alter erit tum Tiphys, & altera, quae uehat Argo Delectos heroas, erunt etiam altera bella, Atque iterum ad Troiam magnus mittetur Achilles. Sed hoc non sine caussa propugnaculum desero, nam hanc saeculorum in idem redeuntium instaurationem, atque huius magni anni conuersonem, uideo uulgo rei jci: quamuis magnorum Philosophorum auctoritate nitatur. Mouet alios quoque, ut contradicant, quod omnis anima est in corpore, & cum corpore. Non enim exterior praesidet corpori, ueluti figulus rotae seques equo,sed intus residens tanquam in naui gubernator, ergo nulla sine corpore. Fallax argumentum: est quidem anima ration lis de hac loquimur, quae proprio magis nomine animus nuncupatuo
apta corpori, sed tamen sine illo esse potest, imo quemadmodum Plato asserit) melius est illi animo, qui extra corpus, quam ei, qui degit in
corpore, quatenus tunc non noxia corpora tardant.
Terienique hebetant artus, moribundaque membra. Potest animus dicere corpori, quae dicta ab Oenone sui ad Paridem Nec me saginea, quod tecum fronde iacebam. Despice, purpureo sum magis apta toro.
Non est habendus animus despicatui: propterea quod insideat corpori, nam aptior adhuc est, si exierit, & diuerterit: appetit ille quidem sbci ti rursus corpori haec enim naturalis illi sedes sed incorrupto corpori,& agili & lucido, & obsequenti, & tali qualem resurrectionis die religio
nostra praedicat habiturum. Nec uero animus abscedens a corpore potest dici imperfectus, tanquam pars, quae fuerit destituta a reliquis sibi coniunctis partibus, & careat toto: nam & si corporis sensus constituant una cum anima rationali,animal ut ita dixerim humanum, non tamen concurrunt ad hominis constitutionem, sed sola id anima rationalis pc
45쪽
agit, quae a beluis ipsum disiungit. Etenim propter unam rationem homo est homo, non propter motum & sensum, ciuae sibi communia sunt cum caeteris animantibus. Quapropter ubi deserit corpus, non imminuitur hominis dignitas, sed etiam augetur, quandoquidem grauem &importunum relinquit socium multis perturbationibus, procellisq; obiectum,& sibi saepius rebellantem. Ipsa autem ab eo seclusa ualidius & persectius suo intelligendi fungitur munere: ex quo etiam uehementissime laetatur. Vt enim homo ex animo & corpore constet,tamen potentissima eius pars, etiam dum hic agit, in animo existit. Quamobrem quum supersit , quod in eo potissim sim fuit, & eum a beluis disiungit ipse dicitur uiuere: imo dixere quidam, quod uerus & perfectus homo est illa,quem corpore nudatus animus repraesentat. Iste est, quem Apostolus jut ductum est hominem interiorem uocat. Nec miriim uideri debet: nam inspicitur in unoquoquo, quod in eo ualidissimum est de potentissimum,&ei tribuere nomen & uim totius solemus , ueluti quum maior pars populi aliquid gessit,uel Principes ciuitatis fecerunt, ciuitatem dicimus secis.se. Sed de hoc hactenus, reliqua uideamus. Anima iniuno cum corpore nascitur,&cum corpore intereat, necesse est. O' ridiculum sermone, quasi uero inter haec duo nihil intersit ad id,quod quaeritur: corpus enim concretum, & diuiduum, & ex contrariis etiam naturis conflatum, quorum nihil patitur anima, ideo unum subiacet ruinae, alterum minime. Ac ne illud quidem concesserim animam humanam nasci simul cum corpore: id enim quod fingitur in utero, prius est animal quam homo: compori iam formato accedit intellectus, mens, ratio, natura ex imperfecto paulatim ad persectum sicuti soletὶ progrediente. Superest, ut aliud r sellatur, quo aduersarij utuntur. Anima inquiunn rationalis non intestigit, nisi per imaginariam cogitationem seu cui Graeci uocanu per phantasma. Cicero huiusmodi imagines animis signatas atque impressas uisa appellat, quo deinceps uocabulo nos utemur, ut latino. Necesse est inquiuno intelligentem uisa speculari. Quid tum hoc ostendit anima esse mortalem : nam uisum non potest contingere sine imagine: imago non est sne sensu, nec sensus sne corpore: ex quo fit, ut anima extra corpus non intelligat, & non intelligens non iungeretur propria actione. dc qui tollit actionem propriam rei, rem etiam aufert, quia nihil ociosum rerum natura esse patitur: ergo non est dare animam extra corpus subsistentem, &uidetur hoc rectae argumentationi ut aiunt esse consentaneum, ut quum idolorum spectaculum,sine quo intellectus non agi nequeat a corpore separari, ne animam quidem esse separabilem. Haec illi afferunt, quae facillime diluuntur. Fateor nanque non intelligere rati natem anima sine imaginibus, sed ea, quae sibiiciuntur se bus,&quorum sensus sunt capaces: deficiente enim sensu, qui species a rebus acceptas desert imaginariae cogitationi, peritomnis scientia: quam sensus ille seu anima illius ministerio percipere poterat: unde, qui natus est in
46쪽
coecitate, nunquam colorum discet lumina: deficit enim id, per quod scientia contingebat: sed alia, quae nullo sensu capiuntur, & incorporea diabstractauocamus, potest anima rationalis intelligere per sic sine ullo sensitum usu & imaginariis actibus, his non eget ad illa percipienda: atque ita ponimus, quod duplem habet anima intelligendi rationem, unam per corpus, aliam per se ipsam: sicuti etiam duo quaedam eius intelligentiae supposita sunt, corpora scilicet, & ca, quae uacant corpore: corpora, ut intelligat, corporis utitur i nstrumento: alia corpore uacantia si
percipere curat, non est ubi alio coniugiat, quam ad seipsam: & hac in re non selli in sumitsbi ad intelligendum ea, quae prorsus separata sunt a corporibus sponte sua, sed etiam quaedam separat ipsa. Quamobrem ro Oe Sinesus in libro de Somniis, inquit, quod homo saepe, sed non semper intelligit per uisa: nec in conuenit, quod homo habeat duplicem intelligendi uiam, una, qua utitur ad corporea, altera ad incorporea: quoniam, ut ipse ex his duobus conflatus est, ita diuersus ad haec, & illa semtur:&saepe accidit, ut res egeat pluribus actibus, ut assequatur id, ad
quod nata est, quod uno tantum concesso assequi non posset. Et antina
quidem sic agit iuncta corpori. Sed quid ubi disiuncta est intelligit etiacorporalia nullis sensibus, nullis uisis commota, quo more λ eo scilicet quo Angeli & Daemones utuntur, nec tunc anima ipsa miratur se ita intelligere, nec a se alienum putat: recolit enim, quod dum obtenebrata esset in corpore, multa & magna per se ipsam percipiebat nullo corporis subleuata ministerior dispar erit quidem intelligendi modus ab eo, quomunc utimur, par tamen in eo, qubd proprii corporis non egebit auxilio, ut intelligat. Ac mea quidem sententia magis congruit animae rationis compoti, ut suapte ui & facultate intelliga t: nam ille alius intelligendi modus per Misa imaginaria, non adeo naturalis uidetur: illi enim
accidit,quia iungitur corpori, quod intelligentia in plerisq; potius implicat, quam explicat, nam sensus saepe fallaces, nec minus cogitationes hominum uanae: ut non ab re a magnis Philosophis dictum sit 'melius fore animae, si corpori non iungeretur: omnes autem persectiorem animae statum extra corpus fatentur, de his loquor, qui immortalitatem suscipi ut nam alteri unum tantum animae statum agnoscunt. Magna haec deliratio.Sed uis ne audire aliud in quo istius haeresis defensores magis etia in delirant Nosti inter Philosophos naturalium caussarum scrutatores suisse, qui dicerent sedem humani animi esse cor, alij cerebrum putaueriit. Frequentior pars sanguinem posuit, hinc Poeta dixit de quodam inter
proelia occiso,Purpuream vomit ille animam. Vtrum horum uerius non
discutio , sed cor uarijs casibus infici, & corrumpi posse conceditur, cerebrum etiam dispergi & foedari, sanguinem ciuuere & rigescere, dc ad extremum omnia haec interire: quod quum contigerit, dicunt nonnulli animam pariter extingit i. Haec recte dicerentur, s substantiam animae in corde, cerebro, sanguine, uel eorum uno ponerent: sed si uolunt incri,
47쪽
. bra illa Iedem esse animae melius diceretur animam sede sublata illi incassurgere , non autem interire. Inter eos, qui animorum mortem tenueriint, Aristoxenus fuit musicus sane egregius idemque Philosophus. Ille artem cantusque suos ad haec etiam transtulit, similitudinemque talem induxit, ut ostenderet, unde animus oriretur, & quomodo desineret: Vt enim inquio in lyra nerui, ad numeros suos apte intenti concere tum ei sciunt sonoriim, quem musici Harmoniam uocant: si e singularum corporis partium firma coniunctio membrorumque omnium conspirans in unum uigor, motum illum sensibilem elicit, efficitque haec temper . ratio, & ueluti modulatio qilaedam, ut animus ipse existat. & sicut in fidibus ubi interceptum aliquid est aut rclaxatum, canendi ratio turbatur, & omnis illa sarmonia superior tollitur, ita in corpore, quum membrum aliquod ab alijs uitium duxerit, dissident uniuersa, corruptisque omnibus atque turbatis sensus occidit, animusque deletur. Hoc concinne sane&musce, sed impossibile est remita se habere. Non enim fides sua sponte canentes Harmoniam illam concitare possunt, nisi ipsae antea externa aliqua ui suerint concitatae at nullo membrorum opus est pulsu, ut animus moueatur, qui per sese ipsum quiescentibus corporis pamribus mouetur, & tanta quidem celeritate, ut uno temporis puncto coelum ambulet, maria peruolet, terras collustret, longe lateque summotas bi admoueat, ac praesentia reddat. Ergo uana ratio Ari stoxeni fuit, qui nisi suo artificio tantopere delectatus fuisset, facile pervidere poterat, nulla concordia uel compage elementorum effici potuisse, ut intelligeret, saporet, meminisset, nisi fortasse ne mentem quidem sens t se se habere , qua smilitudinem excogitauerat. Tantum profecto abest, ut compori consonare omnino, aut uelit aut debeat, ut saepius eidem dissonet& repugnet, uel dum uoluptates, quas sensus affectant, contemnit, uel dolores, quos refugiunt, amplexatur. Nonne etiam tanto melius excogitasse aliquid ,& tanto uerius inuenisse videmur, quanto magis mentis aciem auocauerimus a corpore ξ segregataque carnis societate animum ipsum secum esse coEgerimusΘex quo satis aperte colligitur ossicio membrorum conspirante, uim illam intelligendi & cognoscendi non creari, quum ea uis retundatur potius terrenis obsepta corporibus, quam ab illis ulla ex parte iuuetur. Est quidem animus harmonia, sed suarum uirium & uirtutum, non partium corporis: scuti etiam non est numerus,
Iicet numero, idest, ordine & proportione constet. Iste est Aristoxenus, quem in hoc suo argumento irridet Cicero. Nam quum muscam profiteretur , eique rei praecipue operam daret, haec inquio magistro conc dat Aristoteli, canere ipse doceat: bene enim illo Graecorum prouerbio praecipitur. Quam quisque artem norit, in hac se exerceat. Video te inrisum commotum: sed merito irrisus est ille. Etenim si uere & sortiter philosopharetur, uel illud uidisset, quod anima est substantia quaedam mouendo dc regendo corpori accommodata. Harmonia autem per se ni
48쪽
hil est, sed inest alteri, & est ueluti aduentilium quoddam : disserunt e go ,& unum & idem esse non possunt. Quae praeterea unquam harmonia aliquod mouit corpus, quod animam facere videmus Si diceret, quod anima per harmoniam corporis illi coniungitur, assentireti sed non ideo efficitur, ut anima ipsa sit illa, de qua loquitur, harmonia corporis, seu temperatio , seu complexio, ut quidam etiam alij praeter Aristoxenum
uoluerunt:nunquam enim corporalium multorum concursus efficiet ali
quod incorporale, nunquam creabit intelligentiam, quam ipsa nulla ex parte habent. Et de caeteris quidem nihil miror, subit autem mir ri de Galeno, qui doctissimus extitit,& princeps in re medica habetur. Is enim in libello, quod animi mores temperationcm corporis sequa tur, de hac animae immortalitate ambigit, & dicit se non uidere cur la ga sanguinis effusio,& epota cicuta, uel nimium frigus, aut immodicus calor in cerebro, aut corde receptus, habeant ui separandi porti nem animae rationalem a reliquis duabus partibus mortalibus. Ego u ro dixerim non habere illa uim hanc separandi, sed habere uim tamen extinguendi sensum & motum, quibus anima per corpus utebatur : his autem extinctis sola portio rationalis relinquitur, quum commori non possit: ubi enim tria ad nexum copulata sunt, duobus abeuntibus uel extinctis mutatur numerus, & unum fieri incipit, non destituens priora, sed ab illis destitutum. Illud autem , quod Galenus prosequitur toto illo libro, animi mores sequi ex corporis temperie, ut concedatur id perpetuo esse uerum,tamen hoc animae immortalitati non repugnata it
que haec disceptatio relinquenda uidetur,fatendum est nihilominus quibusdam morbis & corpore male affecto impediri animam, quominus utiribus suis, quibus praedicta est, utatur. hinc furor & dementia ψ& diss-pientia, & deliratio, & immensa rerum obliuio, o similia quaedam fluui; quae rationis usum interpellant, excutiunt, obturbant: quemadmodum econuerso prudentia in plerisque maior est & sapientia ex corporeo quodam bono, siue sit illud tenuitas sanguinis de puritas, sue spiritus caliditas, siue aliud quodlibet. Quapropter non improbo Aristotelem, qui in problematis asseruit carne molles meliori esse ingenio, quam duros rpotest enim haec diuersitas corporum efficere,& corporum quidem multam perspicimus uarietatem, qua inter se differunt. Animarum uero, quae incorpoream obtinent naturam , qualis aut quanta sit differentia &dissimilitudo inter unam & aliam in sui creatione, haud facile dixerim. K primo quidem anima esse perhibetur, uoluti tabula rasa, in qua nihil est inscriptum, postmodum sociata corpori intelligit sensibus ducibus uarias sibi formans imagines, ex quibus ad ratiocinationem seu cogniationem fit gradus, dum uisa diuidit & componit, & ex assumptis elicit conclusiones . Is autem cognoscendi&intelligendi modus, ubi separatur a corpore, interit, ut iam dictum sitit, alius autem insurgit nobilior, quo tunc utitur: qualiS autem sit, posterius si tempus appetet forsitan
49쪽
aperietur. Veruntamen, dum anima iuncta adest corpori, multa ex comporis aflamonibus agit & patitur, & illa consequiintur, ut pro corporis habitu melius, uel deterius uires suas exerceat. Rursus urgent quidam quaerentes utrum animus, quem facimus immortale egeat conseruatore Deo an non Θ Si negauerimus, absurdum putant: Si etiam quaerunt rursus, quomodo natura sua immortalis existat animus, qui alio eget conseruante. Respondetur,animum consequi immortalitatem non a se, non
enim se ipsum genuit: sed ab eo, qui illum condidit, nec repugnat aliquid e conditione naturae suae esse immortale, & conseruatore indigere, quia illo modo conditum sit: sicut coelum, quod natura incorruptibile est : adhuc tamen eget Deo, qui quod dedit, conseruet. Omnia namq; creata, sicut prius non fuerant, ita esse desinerent,&in nihilum, unde sumpta sunt, reuoluerentur, nisi praesentia facientis asisteret, & eadem ut, qua sunt condita, tenerentur. Vrgent adhuc nec remittunt, & simulant mirari, quod immortalis animus iungatur mortali corpori. Debuit enim & ipsum immortale creari,quod futurum erat habitaculum imm'rtalis animi.nam simili argumento ostenditur, coelum esse aeternuin,quod aeternarum sit habitaculu m substantiarum, sic locus ipse respondet aetemnitati eius, quod recipitur, nunc uidetur natura animo non longaevo, sed 'uod auctius est immortali, subiecisse corpus breui periturum: ut eo diuerteret, non ut commoraretur, quod quoniam existimatur absurdum, coni j citur animum cum corpore unὶ interiturum, ut par ei locus assignatus uideatur. Haec illi latissimis explicant uerbis, adeo locus iste magnum occupat in dicendo locum: nos autem paucioribus egimus, nihil tamen, quod ad rem attineat, praetermittentes. Sed tamen haec non recte ob ij ciuntur. Etenim, ut concedam animum esse in corpore, non tamen corpus illius esse proprie locum concedo, quandoquidem non sustinetur animus a corpore: sed ipse illud sustinet, & ei regendo praesidet & moderatur, & is est animus, qui corpus informet. Cur autem quod immortale est, iunctum fuerit mortali cuilibet occurrere potest id
esse factum, ut plena ratione mundus conderetur. Creaverat summus rerum opifex immortales Deos ut ueteres loquebantur, nos Angelos vocamus sola mente & intelligentia constantes.Creaverat quoque bruta animantia mortalia, sensibus corporis congruis praedita. Restabat ad plenae generationis cumulum, ut tertium quoddam formaretur, quod neutrum foret, utriusque tamen esset particeps, id est, quod partim immortale esset, partim mortale. Itaquestrinatus est homo, medius inter Deos & bruta animantia utraque complexus extrema: nam datum est itilum habere cum dijs communem immortalem mentem,& cum animantibus brutis commu ne corpus mortale, ut nodus quidam e di uersis dum
bus colligatus. Ex hoc perspicitur uis etiam diuinae potentiae, quae res inter se maxime distantes copulavit. Quid enim tam distans esse potest, quam corporeum ab incorporeo, qutin visibile ab inuisibili, quam temrenum
50쪽
renum accolesti quam tenebrosum aluminosio, quam denique quod
inter te disiunctissima tam suaui uinculo, tanta pace,concordiaque Deus agglutinauit, ut nunquam cupiant si fieri possed di clari. Etenim tutait Apostolus Ipsi nos primitias Spiritus habentes ingemiscimus &n umus expoliarissed supervestiri. Succedit nunc argumentum ali d sed leue uel nullum potius , quo Lucretius utitur . . '
Quod si immortalis nostra seret mens . . t Non tam se moriens dissolui conquereretur. 'i
. Sed magis ire foras uestemque relinquere, ut anguis Gauderet. Equidem commemorare possum multos pios & sancto: religionis nostra uiros, qui faustum sibi &iucundum illum diem auspicabanturi quo u umitterentur: non enim decet, nec fas est, nisi iussu supremae potestatis exire, nec gaudent uestem relinquGre ut ait hucretius sed cupiunt se supervestiri ut ait Apostolus 'quod sperant sibi aliquando contingere maxima cum gloria, tum scilicet qua ultimo iudicia die resurgent. Quot praeterea ueterum infidelium domtem sorti animo contempseru ni in bello, & in morbis & in carcere &ubicunque haec se eis obtulisset Vulgus autem hominum fortasse dissi sterum sed quia eos mouet haec uita magis , quam altera haec enim v detur, illa creditur: haec in usu est, illa in cogitatione tantum, huic atae-uimus, illam nunquam experti sumus: haec mouent humanos sensus quos exuere & penitus deponere libenti animo, ubi usus tulerit ratio nem , ut optimam ducem sequentes summae est pridentiae , quae plerisq; non contingit. Illud etiam scrupulum inijcit religionis nosti: hzininus sumptum ex Apostolo, qui ad Timotheum scribens, ct de Deo ueraba faciens, solus inquid habet immortalitatem. Si solus: eroo nulli alii immortales sunt: ergo ne animi quidem erunt immortales Irepugnant i NNψyxuς , quosdam esse immortales. Hoc tu hat aliquos, qui non intelliguut, quod Deus dicitur solus habere ima se ipso habet immortalitatem, caetera, quae ii eo largiente. Sicut enim si uiderem in urbe hac liceat sic fingero quendam summum uirum, qui opes assi- possideret,& eas quotidie ciuibus suis & aduenis diuideret solum hunc diuitem uocarem, caeteros dicerem mendi- 0s, non quo ipsi non essent divites, sed quia diuitias haberent alio lat- quantum in eis esset pauperes, & quia non suffcien possent impartiri. Sic dicendum c immortalitatem, quia non aliunde suscepit, sed a seipso habet : unde non tam immortalis ipse esse, quam aere na esse i 'mortalitas di immortalitates fluunt: no- stri animi participes sunt huiu4 immortalitatis illo dante, & non sunt si-